Σε δίκη παραπέμπονται 14 πρόσωπα που εμπλέκονται στην υπόθεση του Βατοπεδίου, μετά την έκδοση σχετικού βουλεύματος από το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου.
Ειδικότερα, με το υπ΄ αριθμ. 1221/2014 βούλευμα απερρίφθη η αναίρεση που είχε ασκήσει ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεώργιος Μποροδήμος, ο οποίος υποστήριζε ότι το επίμαχο παραπεμπτικό βούλευμα έχει αντιφάσεις, ελλείψεις και λογικά σφάλματα.
Της αναίρεσης του κ. Μποροδήμου, είχε προηγηθεί σχετική αίτηση του ηγουμένου Εφραίμ, του μοναχού Αρσενίου και του δικηγορικού γραφείου του Δημήτρη Πελέκη.
Σύμφωνα με το βούλευμα του Αρείου Πάγου, οι κατηγορίες είναι απιστία και ψευδείς βεβαιώσεις, σχετικά με τις ανταλλαγές ακινήτων και συγκεκριμένα της λίμνης Βιστονίδας και παρόχθιες εκτάσεις με άλλα ακίνητα – φιλέτα του Ελληνικού Δημοσίου. Με την έκδοση του βουλεύματος παραπέμπονται σε δίκη ο ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ, ο μοναχός Αρσένιος, η Αικατερίνη Πελέκη και οι δικηγόροι Διονύσιος και Δημήτριος Πελέκης.
Με το ίδιο βούλευμα έχουν παραπεμφθεί σε δίκη ο πρώην πρόεδρος της Κτηματικής Εταιρίας του Δημοσίου (ΚΕΔ), καθηγητής Πέτρος Παπαγεωργίου, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΚΕΔ, Κωνσταντίνος Γκράτσιος, και ο πρώην διευθυντής της υπηρεσίας διαχείρισης ακινήτων της ΚΕΔ, Γεώργιος Μητρόπουλος.
Επίσης, έχουν παραπεμφθεί ο πρώην γενικός γραμματέας του τότε υπουργείου Γεωργίας Κωνσταντίνος Σκιαδάς και η πρώην διευθύντρια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης Σταματούλα Μαντέλη. Οι προαναφερθέντες θα δικαστούν μαζί στελέχη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, όπως είναι ο τέως αντιπρόεδρος ΝΣΚ Γρηγόρης Κρόμπας, ο τέως σύμβουλος Χριστόδουλος Μπότσιος, καθώς και οι Στέφανος Δέτσης και Ιωάννης Διονυσόπουλος.
Το μεγάλο σκάνδαλο
Το σκάνδαλο Μονής Βατοπεδίου αφορά μια σειρά ανταλλαγών ακινήτων, εκτάσεων και οικοπέδων, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους, με φερόμενο απώτερο σκοπό να περιέλθουν αυτά, δια πλαγίας οδού – αγοραπωλησιών, μέσω της Ιεράς Μονής, σε συγκεκριμένες υπεράκτιες εταιρείες.
Δικαστική έρευνα
1η Εξεταστική Επιτροπή (2008)
Στις 4 Νοεμβρίου 2008, κατόπιν της από 22 Οκτωβρίου 2008 ομόφωνης απόφασης της Ολομέλειας της Βουλής, σχηματίστηκε Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής με σκοπό τη διερεύνηση “του συνόλου της υπόθεσης της Μονής Βατοπεδίου” και την αναζήτηση τυχόν πολιτικών ευθυνών. Πρόεδρος τοποθετήθηκε ο Βουλευτής Χανιών με τη Νέα Δημοκρατία, Χρήστος Μαρκογιαννάκης. Η Επιτροπή αυτή συνεδρίασε από 30 Οκτωβρίου μέχρι 15 Δεκεμβρίου προσερχόμενη σε 47 συνεδριάσεις, με συνολικό χρόνο εργασιών 250 ώρες και της οποίας τα Πρακτικά έφθασαν τις 13.000 σελίδες και μετά από εξέταση 122 μαρτύρων.
Σύμφωνα με το πόρισμα της εν λόγω Επιτροπής, “Πόρισμα 15 Δεκεμβρίου 2008”, όπως αυτό κατατέθηκε, αναγνωρίστηκαν μεν πολιτικές ευθύνες, χαρακτηριζόμενες μόνο ως “πλημμελούς εποπτείας” εμπλεκομένων πολιτικών προσώπων και πολιτικών προϊσταμένων δημοσίων φορέων, δηλαδή υπουργών, υφυπουργών, διευθυντών, διοικητών κ.λπ. Παρά ταύτα το καθένα από τα 5 πολιτικά κόμματα της Βουλής, εκπρόσωποι των οποίων συμμετείχαν στην Επιτροπή, εξέδωσε χωριστό πόρισμα σε καταλογισμούς.
2η Εξεταστική Επιτροπή (2010)
Η 2η στη σειρά Εξεταστική Επιτροπή συνεστήθη σύμφωνα με την από 25 Ιανουαρίου του 2010 ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής η οποία είχε κάνει δεκτή την πρόταση 128 βουλευτών του κόμματος του ΠΑΣΟΚ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για την ολοκλήρωση της διερεύνησης του συνόλου του σκανδάλου. Σύμφωνα με την ίδια απόφαση της Ολομέλειας ορίσθηκε επιτροπή από 19 μέλη και με προθεσμία ολοκλήρωσης και υποβολής πορίσματος μέχρι τις 15 Μαρτίου 2010. Τελικά η επιτροπή συγκροτήθηκε σε Σώμα, σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής, στις 10 Φεβρουαρίου.
Η Εξεταστική Επιτροπή 2010, μετά και τις κατόπιν αιτημάτων της χορηγηθείσες τρεις παρατάσεις συμπλήρωσης του έργου της, μέχρι 8 Ιουνίου 2010, εργαζόμενη εντατικά σε 42 συνολικά συνεδριάσεις, εκ των οποίων οι 34 με πολύωρες εξετάσεις 62 μαρτύρων, (συνολικά 143 ωρών), συμπληρώνοντας στενογραφημένα πρακτικά 6.615 σελίδων και λαμβάνοντας υπόψη, πέραν του φακέλλου της επιτροπής 2008, ένα πλήθος άλλων εγγράφων κοινών και απορρήτων, αντίγραφα συμβολαίων, αλληλογραφίας εμπλεκομένων φορέων, γνωμοδοτήσεις, έκθεση στελεχών της ΤτΕ για κινήσεις λογαριασμών, όσων ζητήθηκε το άνοιγμα, κ.ά. επιβεβαίωσε το πόρισμα της προηγούμενης Επιτροπής 2008.
3η Εξεταστική Επιτροπή (2011) – Προανακριτική
Στις 17 Νοεμβρίου 2010 η Ολομέλεια της Βουλής με μυστική ψηφοφορία αποφάσισε να παραπέμψει τους Ευάγγελο Μπασιάκο, Αλέξανδρο Κοντό και Πέτρο Δούκα στο Δικαστικό Συμβούλιο με τις κατηγορίες της αυτουργίας και συναυτουργίας σε απιστία σε βάρος του Δημοσίου.
Υπεράκτιες (offshore) εταιρίες που εμπλέκονται στην υπόθεση
Στην υπόθεση εμπλέκονται ως τελικοί αποδέκτες ή διαχειριστές των ακινήτων μια σειρά από υπεράκτιες (offshore) εταιρίες (συνήθως με έδρα στην Κύπρο) που είτε ανήκουν στη Μονή Βατοπεδίου, είτε συνδέονται έμμεσα με αυτή:
Rassadel (Κύπρος). Ελέγχεται από τον εκπρόσωπο της Μονής στην Κύπρο Άθω Κοιρανίδη. Σε αυτήν κατατέθηκε το ποσό αγοράς του Ολυμπιακού Ακινήτου από τη “Noliden”.
Madeus (Κύπρος). Ελέγχεται από τον εκπρόσωπο της Μονής στην Κύπρο Άθω Κοιρανίδη. Κατέχει το 30% του Ομίλου Πάπιστα.
Ανθεμιάς Κατασκευαστική Α.Ε.. Ιδιοκτήτης είναι ο Αθανάσιος Πάπιστας με ποσοστό 70%, ενώ το υπόλοιπο 30% κατέχει η Rassadel. Μέλη στο ΔΣ της “Ανθεμιάς” είναι ο Άθως Κοϊρανίδης και ο Αλέξανδρος Χατζηαλεξάνδρου, δικηγόρος της Μονής Βατοπεδίου.
Noliden Ltd (Κύπρος). Του εφοπλιστή Σπύρου Πολέμη. Σε αυτή κατέληξαν τα ακίνητα του Ολυμπιακού Χωριού. Μαζί με τα €41 εκατομμύρια για την αγορά των ακινήτων, κατέθεσε και “δωρεά” €9 εκατομμυρίων.