9 βήματα για την προστασία από τον καρκίνο του μαστού

Είναι παρήγορο το γεγονός ότι πλέον, υπάρχει μεγαλύτερη και καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με τη νόσο του καρκίνου του μαστού, πράγμα που με τη σειρά του συνεπάγεται καλύτερη πρόληψη και μικρότερα ποσοστά κακής έκβασης της νόσου μέρα με τη μέρα.

Η διατροφή, η επαφή με καρκινογόνες ουσίες σε καθημερινή συχνότητα, αλλά ακόμη περισσότερο, το ιατρικό ιστορικό παίζουν καθοριστικό ρόλο στις πιθανότητες εμφάνισης της ασθένειας, καθώς και η σωστή πληροφόρηση, αφού καθορίζει τη συχνότητα των προληπτικών εξετάσεων και όχι μόνο.

Τι μπορεί και πρέπει να κάνει μια γυναίκα για την καλύτερη προστασία της από την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού; Εννέα κινήσεις τουλάχιστον, που συμβάλλουν στην πρόληψη και στην έγκαιρη θεραπεία είναι στο χέρι της.

• Ενημέρωση για την πυκνότητα του στήθους: Ένας από τους πιο πρόσφατους τρόπους πρόληψης του καρκίνου είναι η πληροφορία της πυκνότητας του στήθους σας. Όταν ένα στήθος έχει μεγαλύτερο ποσοστό ιστού απ’ ότι λίπους, κάτι που συνηθίζεται στις μικρότερες ηλικίες, καθιστά πιο δύσκολη τη διάγνωση μέσω μαστογραφίας, καθώς οι όγκοι και ο ιστός, εμφανίζονται λευκοί, ενώ το λίπος μαύρο στην πλάκα. Επιπλέον, θεωρείται πως το πυκνό στήθος έχει 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο, αλλά δεν υπάρχει σαφής επιστημονική εξήγηση για ποιό λόγο συμβαίνει αυτό.
• Άσκηση: Η γυμναστική παίζει ρόλο στην προστασία ενάντια στον καρκίνο του μαστού με πολλούς τρόπους. Αρχικά, η διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα έχει σημασία, καθώς τα οιστρογόνα, τα οποία έχουν αναλογική σχέση με το σωματικό λίπος, ενεργοποιούν την υπερανάπτυξη των κυττάρων και την εμφάνιση όγκων. Δεύτερον, η άσκηση, επηρεάζει το μεταβολισμό των οιστρογόνων, βελτιώνοντας την αναλογία καλών και κακών οιστρογόνων (αυτά που ευθύνονται για το αυξημένο ρίσκο του καρκίνου) κατά 25%. Σχετικές έρευνες έχουν, μάλιστα, δείξει πως όσο μεγαλύτερο είναι αυτό το ποσοστό, τόσο χαμηλότερος είναι και ο κίνδυνος. Τα παραπάνω στοιχεία ωστόσο, δεν υπονοούν σκληρή γυμναστική και εξοντωτικές προπονήσεις, καθώς αρκούν 2 ώρες περίπατου την εβδομάδα για να θωρακίσετε τον οργανισμό σας, όχι μόνο από τον καρκίνου του στήθους, αλλά και από ένα σωρό άλλες καταστάσεις.
• Διερεύνηση του οικογενειακού σας ιστορικού: Ο καρκίνος του στήθους κατά ένα ποσοστό 5-10% είναι κληρονομικός, γι’ αυτό είναι καλό να έχετε γνώση για το ιστορικό στην οικογένεια των γονιών σας, πατέρα και μητέρας, ακόμα και για άλλους τύπους καρκίνου. Δεν αρκεί να γνωρίζετε το ιστορικό των συγγενών πρώτου βαθμού, καθώς σημαντικό ρόλο στη γενετική σας κατάσταση παίζουν και οι δευτέρου βαθμού συγγενείς. Εάν ο καρκίνος έχει πλήξει πολλές φορές την οικογένειά σας, είναι πιθανό να έχετε κι εσείς κάποια μετάλλαξη γονιδίου, που να αυξάνει τις πιθανότητες να αναπτύξετε κι εσείς καρκίνο. Ένα ειδικός επί της γενετικής είναι αυτός που χρειάζεστε, σε αυτή την περίπτωση, που θα σας ενημερώσει και συμβουλεύσει για τους τρόπους «προφύλαξης» σας από αυτό το προβληματικό γονίδιο.
• Μικρότερη έκθεσή σας στην ακτινοβολία: Η ακτινοβολία που μπορεί να προκαλέσει μετάλλαξη στα κύτταρα του DNA είναι την ίδια στιγμή η ακτινοβολία που μπορεί να διαγνώσει κάποια ασθένεια και τον ίδιο τον καρκίνο. Προσπαθείτε λοιπόν, να αποφεύγετε στο μέτρο του δυνατού την έκθεση σε ακτινοβολία, αλλά μόνο στο μέτρο του δυνατού και στο πλαίσιο που δεν θα εμποδίσει τη διάγνωση κάποιας ασθένειας. Οι ακτινογραφίες είναι σημαντικό κομμάτι της ιατρικής διάγνωσης, αλλά αν έχετε αμφιβολίες για το αν χρειάζεται όντως η διεξαγωγή τους, απλά πάρτε και μια δεύτερη γνώμη, πριν αποκλείσετε τελείως το ενδεχόμενο.
• Όχι στην υπερβολική πρόσληψη ορμονών: Η μακροχρόνια χρήση ορμονοθεραπείας αυξάνει κατά 24% τις πιθανότητες του καρκίνου του μαστού. Η λήψη ορμονών, ωστόσο, είναι πολλές φορές απαραίτητη και αν το ρίσκο του καρκίνου είναι σε χαμηλά επίπεδα, τότε δεν υπάρχει λόγος να κόψετε τις ορμόνες σας. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας και ιδανικά καταλήξτε στη μικρότερη δυνατή δόση και το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Πριν, ακόμα, κάνετε οποιαδήποτε κίνηση, ζυγίστε το ρίσκο του καρκίνου με την επιλογή μιας καλύτερης ποιότητας ζωής που προσφέρει η ορμονοθεραπεία και πάρτε τις αποφάσεις σας. Σε κάθε περίπτωση, φροντίστε να γίνεται επαναξιολόγηση της ανάγκης σας για ορμόνες κάθε 6 μήνες και εκ νέου δοσολογία ή ιδανικότερα αναζήτηση εναλλακτικών θεραπειών.
• Ναι στον θηλασμό: Οι γυναίκες που θηλάζουν τους πρώτους 6 μήνες, ρίχνουν το ρίσκο εμφάνισης του καρκίνου κατά 10%, συγκριτικά με όσες δεν το κάνουν. Ο λόγος είναι επειδή, κατά τη διάρκεια του θηλασμού, η περίοδος διακόπτεται, οπότε περιορίζεται η παραγωγή των οιστρογόνων στο σώμα, τα οποία σχετίζονται με το αυξημένο ρίσκο του καρκίνου του μαστού. Ο θηλασμός, λοιπόν, πια δε θεωρείται μόνο καλός για τα μωρά, αλλά και για τις μητέρες.
• Ισορροπημένη διατροφή: Έρευνα του πανεπιστημίου του Harvard έδειξε πως οι γυναίκες με τα υψηλότερα ποσοστά καροτενοειδών στο αίμα τους, είχαν 19% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του στήθους, από εκείνες με τα χαμηλότερα ποσοστά. Τα καροτενοειδή τα βρίσκουμε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα καρότα και τις κόκκινες πιπεριές. Άλλα φυτοθρεπτικά στοιχεία που προστατεύουν από τον καρκίνο είναι η σουλφοραφάνη, που βρίσκεται στα σταυρανθή και το λυκοπένιο, που δίνει το κόκκινο χρώμα στις ντομάτες. Τρώτε καθημερινά 5 ή περισσότερες μικρομερίδες λαχανικών ή φρούτων και αποφεύγετε, τις επεξεργασμένες τροφές του εμπορίου, το κόκκινο κρέας και προτιμάτε πάντα ολικής άλεσης προϊόντα και όχι παραπάνω από ένα ποτήρι αλκοόλ την ημέρα. Η σωστή διατροφή πρέπει να είναι τρόπος ζωής και τα αποτελέσματα αυτής δεν αφορούν μόνο την υγεία τους στήθους σας, αλλά του συνόλου του οργανισμού σας.
• Πρόληψη για έγκαιρη διάγνωση: Η πρόληψη είναι η αποτελεσματικότερη θεραπεία. Η γενική οδηγία προτείνει μαστογραφία ανά 1-2 χρόνια μετά τα 50 ή τα 40, και αυτό αν δεν έχετε κάποιο σχετικό ιστορικό καρκίνου στην οικογένεια. Έχετε ακόμα πάντα επίγνωση της αίσθησης του στήθους σας και μέσω της μηνιαίας ψηλάφησης φροντίζετε να προλαβαίνετε τυχόν ανωμαλίες στην υφή ή την εμφάνιση του. Η τακτική σας επίσκεψη στο γυναικολόγο συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση, ενώ καλό είναι να τον συμβουλευτείτε και για την αναγκαιότητα ακτινογραφιών, καθώς και για την κατάλληλη ηλικία να τις ξεκινήσετε.
• Προληπτική μαστεκτομή: Οι γυναίκες που έχουν ιστορικό καρκίνου στην οικογένειά τους και έχουν διαγνωσθεί με το μεταλλαγμένο γονίδιο που ευθύνεται για τον καρκίνο, έχουν μεν τη δυνατότητα της προληπτικής μαστεκτομής, όπως επέλεξε και διάσημη ηθοποιός του Hollywood, αλλά αυτή δεν είναι η μοναδική τους επιλογή. Η εξαμηνιαία εξέταση και μαστογραφία, είναι αρκετή για να προλάβει τυχόν κακές εξελίξεις, ενώ πάντα υπάρχει η ευχέρεια του να αλλάξετε προς το καλύτερο τον τρόπο ζωής και διατροφής σας. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας και απευθυνθείτε σε συλλόγους που ειδικεύονται σε τέτοιες περιπτώσεις, καθώς οι μαρτυρίες γυναικών που έχουν βρεθεί σε παρόμοια θέση με τη δική σας πριν από εσάς είναι πάντα βοηθητικές.