Στιχομυθίες – σοκ που αναδεικνύουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το «γιατί φτάσαμε μέχρι εδώ» περιλαμβάνονται στην ηλεκτρονική αλληλογραφία (e-mail) ανάμεσα στα υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών την κρίσιμη περίοδο των πρώτων μηνών του 2011 που αποκαλύπτει σήμερα το e-reportaz.
Ήταν η χρονική συγκυρία που συνδεόταν με την κατοχύρωση του (ουσιαστικού) ελέγχου στα εμβάσματα και στις καταθέσεις του εξωτερικού, μέσα από τις διατάξεις ενός νέου φορολογικού νομοσχεδίου, αλλά και η εποχή που η Ελλάδα είχε αποσπάσει από τους Eυρωπαίους ηγέτες την χρονική επέκταση των Μνημονίων κατά 7,5 χρόνια και ετοιμαζόταν να καταρτίσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα περιόδου 2012-2015.
Στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών ο παραπεμφθείς σήμερα σε Ειδικό Δικαστήριο για τη λίστα Λαγκάρντ Γιώργος Παπακωνσταντίνου.
Άλλα δυνατά brand names του οικονομικού επιτελείου της εποχής, ο υφυπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης, ο έτερος υφυπουργός και ελεγχόμενος σήμερα για την υπόθεση «Βάρδαξ Α.Ε.» Δημήτρης Κουσελάς, ο γενικός γραμματέας Ηλίας Πλασκοβίτης, ο διοικητής της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) Διομήδης Σπινέλλης, ο νομικός σύμβουλος του ΥΠΟΙΚ Τάσος Μπάνος και η διευθύντρια του γραφείου του κ. Παπακωνσταντίνου Χρύσα Χατζή.
Όπως προκύπτει από τα ηλεκτρονικά μηνύματα των υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών, τα οποία φέρνει κατ΄ αποκλειστικότητα στο φως το ereportaz.gr, το μεγαλεπήβολο εγχείρημα της άμεσης συνέργειας των ελληνικών τραπεζών στον έλεγχο των καταθέσεων του εξωτερικού ξέμεινε από καύσιμα.
Ενώ, λοιπόν, στον αρχικό σχεδιασμό είχαν περιληφθεί συγκεκριμένες αναφορές για τη διαβίβαση στοιχείων από τις τράπεζες προς την ΓΓΠΣ που αφορούσαν «εμβάσματα εξωτερικού», στην πορεία οι αναφορές αυτές χάθηκαν με αποτέλεσμα να μην συμπεριληφθούν στο υπό κατάρτιση φορολογικό νομοσχέδιο.
“Αγαπητέ Γιώργο”
Ενδεικτικό είναι το μήνυμα που απέστειλε ο τότε διοικητής της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, Διομήδης Σπινέλλης, προς τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Μάλιστα, το μήνυμα που εστάλη στις 23 Φεβρουαρίου 2011, ξεκινά με τη φιλική προσφώνηση, «Αγαπητέ Γιώργο». Ο κ. Σπινέλλης εκφράζει την απογοήτευσή για το γεγονός ότι αφαιρέθηκαν διατάξεις που θα επέτρεπαν αληθινούς ελέγχους στα ελληνικά κεφάλαια του εξωτερικού.
Σε άλλο μήνυμά του, προς τον νομικό σύμβουλο του υπουργείου Οικονομικών Τάσο Μπάνο, ο επικεφαλής της ΓΓΠΣ γίνεται ακόμα πιο αιχμηρός: «Τάσο» αναφέρει ο κ. Σπινέλλης «δεν σου κρύβω ότι και εγώ βλέπω κάποια πράγματα που με στεναχωρούν και με ανησυχούν». Τα μαζεύω και τα ζυγίζω»
Σε μια άλλη ανταπάντηση ο κ. Σπινέλλης, απευθυνόμενος στον κ. Μπάνο, δείχνει την έντονη απογοήτευσή του για την εξέλιξη που είχε το θέμα της νομοθετικής κατοχύρωσης των ελέγχων στις καταθέσεις του εξωτερικού: «Όσο για το σ/ν (σχέδιο νόμου) αλλιώς ξεκίνησε και αλλιώς κατέληξε. Βγήκαν όλες οι καλές διατάξεις και κυρίως η υποχρέωση των τραπεζών να δίνουν στοιχεία λογαριασμών στη ΓΓΠΣ. Είμαι ΠΟΛΥ απογοητευμένος».
Προχειρότητα
Όμως, τα e-mails μεταξύ των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, εκτός όλων των άλλων, αποτυπώνουν και την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται καίρια ζητήματα φορολογικού ενδιαφέροντος, όπως αυτό του ελέγχου των καταθέσεων εξωτερικού. Τα μηνύματα που ανταλλάχθηκαν στις 16 Μαρτίου 2011 για το αν περιελήφθησαν οι αναφορές στις τράπεζες είναι σχεδόν απολαυστικά: «Τελικά το βάλαμε στο ν/σ (νομοσχέδιο) ή όχι; αν όχι να μπει ή το αφήνουμε; να μιλήσω με εετ; (Ένωση Ελληνικών Τραπεζών)», ρωτούσαν από το γραφείο του υπουργού στις 16 Μαρτίου 2011 με θέμα «Στοιχεία τραπεζών στη γγπς». Η Χρύσα Χατζή, διευθύντρια του κ. Παπακωνσταντίνου συμπλήρωνε: «Δεν μπήκε λέει ο Τάσος (Μπάνος). Να το βάλουμε (ψηφίζω)». Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Ηλίας Πλασκοβίτης, σε απάντηση προς διάφορα άλλα στελέχη, μεταξύ των οποίων και ο πρώην επικεφαλής του ΣΔΟΕ Γιάννης Καπελέρης, ανέφερε: «Κατ΄ αρχήν συμφωνώ να μπει. Θα πρότεινα πάντως να έκανες μία συνεννόηση με Ράπανο. Επίσης ο Φίλιππος (Σαχινίδης) να μας πει την άποψή του».
Οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις συντελέστηκαν όταν κυριαρχούσε στην επικαιρότητα το θέμα της διαφυγής μεγάλων ελληνικών κεφαλαίων σε τράπεζες της Ελβετίας. Τη χρονική περίοδο, λοιπόν, που το οικονομικό επιτελείο προετοίμαζε το επόμενο μεγάλο πακέτο οικονομικών μέτρων, παρέπεμπε στις καλένδες μια κρίσιμη νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα μπορούσε να αποδώσει έσοδα στο ελληνικό Δημόσιο αποφορτίζοντας από τα βάρη το φορολογικό σώμα.
Οι ερωτήσεις του κ. Κουσελά
Όσοι ακόμα διατηρούν επιφυλάξεις για τις ικανότητες ή την αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών παραγόντων δεν έχουν παρά να διαβάσουν το email που είχε στείλει ο υφυπουργός Οικονομικών Δημήτρης Κουσελάς στο νομικό σύμβουλο του υπουργείου Τάσο Μπάνο σχετικά με τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες το Δημόσιο μπορεί να κατάσχει αφορολόγητες καταθέσεις. Το μήνυμα του υφυπουργού φέρει ημερομηνία 20 Μαρτίου 2011 και έχει ως βάση μία ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ Γεράσιμου Γιακουμάτου. Άγνοια και αδιαφορία. Μείγμα επικίνδυνο…