Γράφει ο Βαγγέλης Τριάντης
Με τον εργασιακό μεσαίωνα που επικρατεί ασχολήθηκε το τηλεοπτικό Ρεπορτάζ του Πέτρου Κουσουλού στο Action 24. Σύμφωνα με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της εκπομπής, ωφελούμενοι που πίστεψαν τις εξαγγελίες του υπουργείου Εργασίας, παρά το γεγονός ότι δούλεψαν κανονικά, ακόμη και σήμερα παραμένουν απλήρωτοι, ενώ τα ΚΕΚ που διαχειρίζονται τα κονδύλια για τις επιταγές εισόδου στην αγορά εργασίας, τα γνωστά voucher παίρνουν για κάθε εργαζόμενο περίπου 1.100 ευρώ.
Τι είχε αποκαλύψει το e-reportaz
«Και οι τρεις πρώτοι μήνες του 2014 παρουσιάζουν, ύστερα από πολλά χρόνια, συνεχόμενα θετικά ισοζύγια προσλήψεων και απολύσεων», δήλωσε πριν από λίγες μέρες ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Γιάννης Βρούτσης και συμπλήρωσε ότι το αποτελέσματα υποδηλώνει «μια διαφαινόμενη τάση ανάκαμψης της αγοράς εργασίας». Και μπορεί όντως ο κ. Βρούτσης να έχει δίκιο.
Η ανεργία να δείχνει μία τάση μείωσης και μεγάλο ρόλο σε αυτό να παίζουν και τα διάφορα προγράμματα που έχει εξαγγείλει το υπουργείο. Ωστόσο η μείωση είναι πλασματική, καθώς σε πολλές περιπτώσεις, όπως αποκαλύπτει το e-reportaz, οι ωφελούμενοι άνεργοι όχι μόνο εργάζονται με μισθούς πείνας αλλά και δίχως κανένα εργασιακό δικαίωμα.
Εδώ και περίπου ένα χρόνο το υπουργείο Εργασίας έχει εξαγγείλει διάφορα προγράμματα για την καταπολέμηση της ανεργίας. Πρόκειται για τα γνωστά «voucher», ή αλλιώς «επιταγές εισόδου για την είσοδο στην αγορά εργασίας». Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται από το ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» με πόρους της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός είναι να καταφέρουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας άνεργοι που λόγω της οικονομικής κρίσης αδυνατούν να βρουν δουλειά. Τα προγράμματα βγαίνουν μέσω ΟΑΕΔ, ωστόσο την υλοποίησή τους έχουν αναλάβει Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ).
Τα τελευταία έχουν ξεφυτρώσει σαν μανιτάρια τους τελευταίους μήνες από άκρη σε άκρη σε ολόκληρη την Ελλάδα. Σύμφωνα με καταγγελίες ωφελουμένων ή ανέργων που επιχείρησαν να υποβάλλουν αιτήσεις για τα προγράμματα αυτά, ορισμένα ΚΕΚ, πολύ πριν το υπουργείο Εργασίας ανακοινώσει επίσημα τα προγράμματα αυτά, τηλεφωνούν σε διάφορους ανέργους. Εκεί τους ενημερώνουν για τα προγράμματα αυτά και τους καλούν να παρουσιαστούν στα γραφεία τους και να δώσουν κάποια προσωπικά στοιχεία. Το που βρίσκουν τα προσωπικά τηλέφωνα των ανέργων είναι κάτι που παραμένει άγνωστο και προκαλεί μεγάλη εντύπωση, καθώς αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Εκτός και αν λαμβάνουν τα στοιχεία μέσω ΟΑΕΔ, που και πάλι εγείρεται μείζον θέμα.
Δουλεύουν και παραμένουν απλήρωτοι
Συνήθως τα προγράμματα απευθύνονται σε νέους ηλικίας από 18 έως 29 ετών και περιλαμβάνουν δύο σκέλη. Αρχικά, ο ωφελούμενος παρακολουθεί ένα πρόγραμμα θεωρητικής κατάρτισης 80 ωρών. Στη συνέχεια κάνει πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, η οποία δεν υπερβαίνει τους πέντε μήνες. Η αμοιβή τους δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ μηνιαίως, ενώ παρέχεται και στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ωστόσο, όπως καταγγέλλουν στο ereportaz.gr, ωφελούμενοι που πίστεψαν τις εξαγγελίες του υπουργείου Εργασίας, παρά το γεγονός ότι δούλεψαν κανονικά, ακόμη και σήμερα παραμένουν απλήρωτοι. Ανώνυμες μαρτυρίες ωφελουμένων που έχουν αναρτηθεί στο vforvoucherades.blogspot.gr, αφήνουν έκθετη την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
«Εγώ ξεκίνησα το πρόγραμμα αρχές Οκτώβρη. Γνώριζα από την αρχή ότι τα χρήματα θα μπουν σε 2 δόσεις. Το θεωρητικό επίδομα το πληρώθηκα 30 Δεκέμβρη. Σχετικά γρήγορα σε σχέση με τους άλλους, ανήκω στους τυχερούς», λέει ο Α.
Η Κ. αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ξεκίνησα την ωφέλεια μου τέλος Γενάρη σε ένα site. Γενικά οι συνθήκες εργασίας είναι καλές. Με τα ΚΕΚ φυσικά δεν υπάρχει καμία συνεννόηση. Όταν τελειώσαμε τη θεωρητική κατάρτιση τους ρώτησα αν είναι συνεπής στις πληρωμές τους και γέλασαν!!! Μου είπαν, όταν ξεκινήσεις τη πρακτική μη παίρνεις κάθε μέρα τηλέφωνο να ρωτάς πότε θα μπουν τα λεφτά. Το πότε θα πληρωθούμε βέβαια, δεν το γνωρίζουν».
«Εγώ ξεκίνησα την ωφέλεια μου στη Vodafone. Εγώ και άλλοι 10 Voucherades. Μετά τη πρακτική με κράτησαν με 4μηνη σύμβαση 6ωρο. Βέβαια δούλευα 12ωρα και 13ωρα και πληρωνόμουν υπερωρίες σε κουπόνια Σκλαβενίτη, Πλαίσιο, Hondos κ.α. Καινούρια πατέντα αυτή! Γενικά το κλίμα δεν ήταν και ό,τι καλύτερο για τους Voucherades. Από τα 10 άτομα κράτησε μόνο 2-3 άτομα. Τα χρήματα τα πήρα μετά από 4 μήνες», αναφέρει ο Γ.
«Εγώ είμαι σε Κοινωφελή πρόγραμμα. Υπέγραψα αναγγελία πρόσληψης αρχικά και μετά πρόσληψη το οποίο φυσικά δεν αναφέρει περαιτέρω εργασιακά δικαιώματα μόνο ονοματεπώνυμο και την εταιρία δεν είναι δηλαδή κάποια σύμβαση εργασίας. Τα χρήματα τα παίρνουμε σε 3 δόσεις, η πρώτη 40% του χρηματικού ποσού, η δεύτερη 50% και η τρίτη 10%. Η τελευταία δόση άργησε 5 ολόκληρους μήνες.
Εμείς στα κοινωφελή δεν έχουμε κανένα δικαίωμα ως εργαζόμενοι, δε δικαιούμαστε καμία άδεια, δε μπορούμε ούτε να αρρωστήσουμε καθώς δε δικαιούμαστε αναρρωτική».
Σε ότι αφορά τις καθυστερήσεις στην πληρωμή οι απόψεις διίστανται. Το υπουργείο Εργασίας κατηγορεί τα ΚΕΚ, και τα τελευταία το υπουργείο Εργασίας. Σε κάθε περίπτωση όμως μεγάλοι χαμένοι είναι οι άνεργοι που ενώ καλούνται να δουλέψουν σε συνθήκες εργασίας δίχως κανέναν εργασιακό δικαίωμα, βλέπουν ακόμη και η πληρωμή τους να γίνεται με προβλήματα.
Ο ρόλος των ΚΕΚ
Αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι ο ρόλος που έχουν αναλάβει τα ΚΕΚ. Σε προγράμματα που βγάζει το υπουργείο Εργασίας και για τα οποία κανονικά θα μπορούσε ο κάθε εργαζόμενος να καταθέτει μία αίτηση στα γραφεία του ΟΑΕΔ και να μην χρειάζεται να απευθυνθεί σε κάποιο ΚΕΚ. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με καταγγελίες ωφελουμένων, αυτό γίνεται επειδή το κάθε ΚΕΚ επιδοτείται με 1.100 ευρώ από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ για κάθε εργαζόμενο.
«Είμαστε οι νέοι-ες, έως 29 ετών, «ωφελούμενοι» της επιταγής -voucher-«εισόδου στην αγορά εργασίας» από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Είμαστε οι νέοι-ες που δεν δουλεύουμε, αλλά “μαθητεύουμε”. Εμείς, που παράγουμε έργο, αλλά δεν είμαστε εργαζόμενοι, εμείς, που περιμένουμε μήνες να πληρωθούμε, εμείς που είμαστε εκτεθειμένοι απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία, καθώς δε συμπεριλαμβανόμαστε σε κανένα νόμο, εμείς που φορολογούμαστε κανονικά, χωρίς να έχουμε ένσημα.
Είμαστε οι αόρατοι-ωφελούμενοι στις θέσεις των απολυμένων ιδιωτικών υπαλλήλων στις επιχειρήσεις. Είμαστε οι εργαζόμενοι στα κοινωφελή (5μηνα) προγράμματα που καλύπτουν τις θέσεις των υπό διωγμό δημοσίων υπαλλήλων, ανεξαρτήτως πτυχίου ή προϋπηρεσίας. Είμαστε παντού, σε κάθε νοσοκομείο, δήμο, εργοστάσιο ή εταιρία.
Ο κόμπος έφτασε στο χτένι όταν τα ΚΕΚ παρέλαβαν τη σκυτάλη. Στα ΚΕΚ, πιστοποιημένα από τις «αδιάβλητες» κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, έχει ανατεθεί να μας διακινήσουν στην αγορά, λαμβάνοντας 1.100 ευρώ για τον καθένα από εμάς ως μερίδιο μεσάζοντα-δουλεμπόρου από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ. Εκμεταλλευόμενα την ανάγκη μας για δουλειά και μισθό, μας προωθούν σ” επιχειρήσεις όχι όμως σε συναφή πεδία και τομείς που να πληρούν τα κριτήρια των ωφελουμένων, αλλά όπου βόλευε για να μη χαθεί το πρόγραμμα και τα λεφτά!», τονίζουν σε ανακοίνωσή τους οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων.