PLUS
Του Βαγγέλη Τριάντη
Στο έλεος του Θεού βρίσκεται κυριολεκτικά ολόκληρη η χώρα γύρω αναφορικά με τις πυρκαγιές εξαιτίας της έλλειψης κονδυλίων, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού. Πυροσβέστες, δασοφύλακες, δασολόγοι, εθελοντές πυροσβέστες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου αναφορικά με το φετινό καλοκαίρι. Επίγεια και εναέρια μέσα πυρόσβεσης γερασμένα, εκατοντάδες πυροσβεστικά οχήματα ακινητοποιημένα επειδή δεν έχουν λάστιχα, προσωπικό της πυροσβεστικής δίχως ατομικό εξοπλισμό, δασικές περιοχές που δεν έχουν καθαριστεί είναι μόνο μερικά από τα όσα τραγελαφικά συμβαίνουν στον κρατικό μηχανισμό που έχει να κάνει με την πρόληψη και κατάσβεση των πυρκαγιών.
Στα τέλη του περασμένου Μαΐου ο τότε υπουργός Δημοσίας Τάξης Νίκος Δένδιας, απαντώντας στη Βουλή σε ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ, Χαράς Καφαντάρη αναφέρθηκε με δραματικούς τόνους στο κομμάτι των πυρκαγιών. Ο κ. Δένδιας έκανε λόγο για δύσκολη χρονιά και ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα.
«Θαύματα δεν ξέρω να κάνω. Θα έχουμε πολύ δύσκολη χρονιά… Μπορώ όμως να σας πω ότι θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό με τα μέσα που έχουμε στην διάθεσή μας», τόνισε και πρόσθεσε: «προσπαθούμε να καταφέρουμε ότι κάναμε πέρυσι και αν το καταφέρουμε θα είναι ένα θαύμα». Τα λόγια του κ. Δένδια δεν χωρούν καμία παρερμηνεία. Μία χώρα όπως η Ελλάδα που παραδοσιακά τους καλοκαιρινούς μήνες μαστίζεται από πυρκαγιές από άκρη σε άκρη και έχουν χάσει τη ζωή τους δεκάδες πολίτες όσο και πυροσβέστες, βρίσκεται κυριολεκτικά στο έλεος του Θεού.
Τα προβλήματα πολλά και μεγάλα. Ειδικότερα στους κόλπους της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Οι ελλείψεις σε προσωπικό, επίγεια και εναέρια μέσα τεράστιες. Στελέχη της Πυροσβεστικής με αρκετά χρόνια εμπειρίας στην πλάτη που κάθε καλοκαίρι δίνουν τη μάχη με τις φλόγες σηκώνουν τα χέρια ψηλά.
«Υπάρχουν οι ίδιες αρρυθμίες που εμείς έχουμε εντοπίσει τα τελευταία χρόνια. Έχει να κάνει με σημαντικές ελλείψεις τόσο σε εξοπλισμό όσο και σε προσωπικό», επισημαίνει στο «ereportaz.gr» ο πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, αντιπύραρχος Ιωάννης Σταμούλης.
Ακινητοποιημένα και γηρασμένα οχήματα
Ένα από τα πλέον σημαντικά προβλήματα έχει να κάνει με τον επίγειο στόλο των οχημάτων πυρόσβεσης, τα οποία ανήκουν στην ΠΥ. Όπως καταγγέλλουν στα «Α» στελέχη της ΠΥ ο στόλος είναι σε μεγάλο βαθμό γηρασμένος. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 2.993 οχήματα που διαθέτει η Πυροσβεστική σε πανελλαδικό επίπεδο, τα 1.683 είναι υδροφόρα. Από αυτά το 45% περίπου έχει στις πλάτες του πάνω από 15 χρόνια μάχιμης υπηρεσίας. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η φθορά των οχημάτων είναι μεγάλη. Τα οχήματα καλούνται να διεκπεραιώσουν το επιχειρησιακό τους έργο σε αντίξοες συνθήκες. Συνήθως τα οχήματα αυτά κινούνται εκτός δρόμου σε δύσβατες περιοχές. Επιπλέον επιβαρύνονται και από μεγάλα χρονικά διαστήματα στατικής εργασίας. Με αποτέλεσμα, όπως επισημαίνει στo «ereportaz.gr» ο κ. Σταμούλης «πολλά από αυτά σήμερα να μην είναι ιδιαίτερα αξιοποιήσιμα».
Επιπλέον ένας μεγάλος αριθμός οχημάτων βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε ακινησία. Αρκετά από τα οχήματα αντιμετωπίζουν εδώ και αρκετό καιρό πρόβλημα με τα ελαστικά. Ωστόσο εδώ και πέντε χρόνια δεν έχει γίνει στο Πυροσβεστικό Σώμα καμία προμήθεια ελαστικών. Ως αποτέλεσμα περί τα 600 με 650 οχήματα βρίσκονται αυτή τη στιγμή ακινητοποιημένα στα συνεργεία της ΠΥ.
«Εδώ και πέντε χρόνια δεν έχει γίνει προμήθεια ελαστικών με αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός να έχει απενεργοποιηθεί και ένας μεγάλος αριθμός να έχει πολύ μεγάλος αριθμός και να είναι και επικίνδυνα και μη αξιοποιήσιμα», υπογραμμίζει ο κ. Σταμούλης.
Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί μία παραγγελία 357 νέων οχημάτων και 2.600 ελαστικών. Μέχρι στιγμής όμως δεν έχουν δεν έχουν παραλειφθεί. Παρά το γεγονός ότι διανύουμε την καρδιά του καλοκαιριού.
Ελλείψεις σε πυροσβεστικά αεροσκάφη
Μεγάλες ελλείψεις αλλά και προβλήματα εντοπίζονται όμως και στα εναέρια μέσα Πυρόσβεσης. Ο ίδιος ο κ. Δένδιας είχε παραδεχθεί δημόσια στη Βουλή ότι υπολείπονται 350 εκατ. ευρώ περίπου προκειμένου να ανανεωθεί ο στόλος των πυροσβεστικών αεροσκαφών. Ο σχεδιασμός από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη καταγράφει το μέγεθος του προβλήματος. Συγκεκριμένα έπρεπε κανονικά να υπάρχουν 8 αεροσκάφη τύπου Canadair CL-415, αλλά δυστυχώς υπάρχουν μόλις 5 και 13 αεροσκάφη τύπου Canadair CL-215, αλλά το Πυροσβεστικό Σώμα διαθέτει μόλις έξι. Με το σχεδιασμό να προβλέπει ότι ο αριθμός τους θα αυξηθεί σε 8 αλλά μετά τις 25 Αυγούστου.
Τα προβλήματα όμως δεν σταματούν εδώ. Τα αεροσκάφη αυτά εκτός των άλλων είναι και γηρασμένα, καθώς χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1970. Την ίδια ώρα που αρκετά από αυτά παρουσιάζουν προβλήματα, καθώς εξαιτίας των περικοπών, τα χρήματα δεν επαρκούν στην Πολεμική Αεροπορία για την συντήρησή τους.
«Τα Canadair είναι πάρα πολύ χρησιμοποιημένα και λόγω των μνημονιακών περικοπών το κόστος συντήρησης είναι ιδιαίτερα υψηλό για την Πολεμική Αεροπορία, με αποτέλεσμα λιγότερα από τα μισά να είναι διαθέσιμα», σημειώνει ο κ. Σταμούλης.
Ωστόσο αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι το καθεστώς που συμβαίνει με τις ενοικιάσεις των ελικοπτέρων. Μία υπόθεση που κατά το παρελθόν έχει πάρει το δρόμο για τη Δικαιοσύνη και έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα δαπανηρή για τον κρατικό προϋπολογισμό. Από τα 10 ελικόπτερα που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός για την καλοκαιρινή περίοδο, αυξήθηκαν τελικά σε 14. Από αυτά τα 10 είναι βαρέος τύπου της αμερικανικής Erickson Air Crane και τα υπόλοιπα 11 τα ρωσικής προέλευσης μεσαίου τύπου Καμόφ.
Ελλιπές προσωπικό και εθελοντές χωρίς στολές
Μεγάλες ελλείψεις όμως παρατηρούνται στο υπάρχον στελεχιακό δυναμικό της ΠΥ. Τα όσα καταγγέλλονται τόσο από το μόνιμο προσωπικό της ΠΥ όσο και από τους εθελοντές ηχούν σαν κακόγουστο αστείο. Με τη μόνη διαφορά ότι κανείς δεν μπορεί να αστειευτεί με ένα τόσο σοβαρό ζήτημα όσο οι πυρκαγιές. Από τους 12.000 περίπου οι οποίοι ανήκουν στο Πυροσβεστικό Σώμα, οι 4.000 δεν είναι πλήρως επιχειρησιακής απασχόλησης. Με λίγα λόγια όσοι υπηρετούν στο Σώμα και είναι πενταετούς υποχρέωσης, δεν μπορούν να αξιοποιηθούν με τον πλέον κατάλληλο τρόπο. Και αυτό διότι οι άνθρωποι αυτοί δεν αμείβονται για εργασία σε αργίες, δεν λαμβάνουν νυχτερινά, ούτε εκτός έδρας αλλά ούτε και υπερωρίες. Εάν για παράδειγμα προκληθεί μία φωτιά ανήμερα τον 15αυγουστο το βράδυ που είναι αργία και μάλιστα μεγάλης έκτασης ώστε να χρειαστεί ενίσχυση από γειτονικές περιοχές, οι άνθρωποι αυτοί δεν θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν. Καταστάσεις τραγελαφικές που μόνο στην Ελλάδα των Μνημονίων θα μπορούσαν να συμβούν.
Στα λειτουργικά προβλήματα που υπάρχουν στο Πυροσβεστικό Σώμα λόγω έλλειψης χρημάτων, έρχεται να προστεθεί και ένα ακόμη. Οι εθελοντές πυροσβέστες δεν διαθέτουν καν στολές και εξοπλισμό για να εκτελέσουν το έργο τους. Με βάση το νόμο 4029/2011 η ελληνική πολιτεία υποχρεούται να παράσχει τον ατομικό εξοπλισμό προς τους εθελοντές πυροσβέστες. Κάτι τέτοιο όμως ουδέποτε συνέβη.
«Εμείς δεν έχουμε πάρει ακόμη τον εξοπλισμό που προβλέπεται με βάση τον νόμο 4029/2011. Μας είχε κάνει μια δωρεά το ίδρυμα Λάτση το 2007 στους εθελοντές πυροσβέστες, τη στολή σταθμού και αυτή έχει εξαντληθεί η δωρεά ήταν 3.000 στολές. Υπάρχει η 3η σειρά εθελοντών που έχει αποφοιτήσει και δεν έχει στολή για να υπηρετήσει τις στοιχειώδεις υπηρεσίες», επισημαίνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώματος Αθανάσιος Τσιουμπρής.
Μάλιστα όπως καταγγέλλουν οι εθελοντές πυροσβέστες, οι περισσότεροι είναι αναγκασμένοι να πληρώσουν από την τσέπη τους 1.500 ευρώ προκειμένου να εφοδιαστούν με τον απαραίτητο εξοπλισμό.
«Είμαστε η μοναδική χώρα που το κράτος δεν δίνει μέσα ατομικής προστασίας στους εθελοντές, παρά το γεγονός ότι προσφέρουμε αφιλοκερδώς», υπογραμμίζει ο κ. Τσιουμπρής.
Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι μόνιμοι Πυροσβέστες. Από την Υπηρεσία, τούς έχει χορηγηθεί μία μόνο φόρμα και όχι δεύτερη όπως προβλέπεται κανονικά.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα μία λύση που προτείνεται την οποία είχε εκφράσει δημόσια και ο κ. Δένδιας ήταν και αυτή του εθελοντισμού.
«Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι πρέπει να δουλέψουμε προς την κατεύθυνση της ίδρυσης εθελοντικών πυροσβεστικών κλιμακίων σε περιοχές που δεν έχουμε πυροσβεστικούς σταθμούς. Υπάρχουν νησιά που δεν έχουν καν Πυροσβεστική Υπηρεσία, όπως για παράδειγμα η Πάτμος, η Τήνος, η Λέρος και η Σύμη. Αντίθετα έχει φτιαχτεί εθελοντικό κλιμάκιο στη Νίσυρο, τον Ευρώτα, όπως επίσης και δύο εθελοντικοί σταθμοί στην Αιτωλοακαρνανία.
Πεντέλη και Υμηττός εκπέμπουν SOS
Τα προβλήματα όμως δεν εντοπίζονται μόνο στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Αρρυθμίες και λειτουργικά προβλήματα εντοπίζονται και σε Υπηρεσίες που συμμετέχουν ενεργά στην αντιπυρική προστασία. Όπως είναι για παράδειγμα η Δασική Υπηρεσία. Η τελευταία παρουσιάζει μία εικόνα διάλυσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε κάποιες περιοχές της χώρας τα δάση δεν έχουν καθαριστεί. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για περιοχές που κάθε χρόνιο αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις πυρκαγιές, όπως για παράδειγμα η Πεντέλη και o Υμηττός.
Όπως επισημαίνει στο ereportaz.gr ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Δασοφυλάκων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΔΔΥ), Γιώργος Παπαδιάς «οι δρόμοι στην Πεντέλη δεν έχουν καθαριστεί και άρα υπάρχει κίνδυνος για το καλοκαίρι λόγω πυρκαγιών, καθώς δυσκολεύεται η πρόσβαση». Κανονικά ο καθαρισμός στην Πεντέλη έπρεπε να έχει τελειώσει από το Μάιο. Ωστόσο, μέχρι και τα τέλη Ιουνίου δεν είχε γίνει το παραμικρό.
Ενδεικτική της εικόνας που επικρατεί στις Δασικές Υπηρεσίες, είναι η έκθεση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από 3 μήνες περίπου. Σύμφωνα με αυτήν, εντοπίστηκαν σοβαρότατα προβλήματα σε 103 δασαρχεία και διευθύνσεις δασών σε ολόκληρη τη χώρα. Συγκεκριμένα πολλά από τα δασαρχεία υπολειτουργούν ενώ ο εξοπλισμός των Υπηρεσιών (οχήματα, μοτοσυκλέτες, δορυφορικά συστήματα και άλλα μέσα ) είτε αραχνιάζουν, είτε δεν έχει μοιραστεί ανάλογα α με τις ανάγκες, είτε έχουν αποσυρθεί λόγω παλαιότητας.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) Νίκος Μπόκαρης επισημαίνει ότι «η δημοσιονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας επηρεάζει όλο τον κρατικό μηχανισμό. Είτε λέγεται Πυροσβεστική είτε Δασικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να οργανώσουν και να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα».
Κραυγή αγωνίας από το Πυροσβεστικό Σώμα
Ένα ακόμη ζήτημα που θίγουν οι εργαζόμενοι της Πυροσβεστικής έχει να κάνει με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Παραδοσιακά οι υπηρεσίες των δήμων, αλλά και των περιφερειών αποτελούν σύμμαχο των ανδρών της Πυροσβεστικής στη μάχη της κατάσβεσης. Οι εικόνες από τους τηλεοπτικούς δέκτες υδροφόρων του Δήμου να ρίχνονται στη μάχη της κατάσβεσης και όχι μόνο, είναι κάτι που έχουμε δει ουκ ολίγες φορές να συμβαίνει. Φέτος όμως εκφράζονται φόβοι για κακή συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, επειδή ακριβώς οι παλαιοί τοπικοί άρχοντες θα βρίσκονται στη θέση τους μέχρι και της 31 Αυγούστου για να αναλάβουν στη συνέχεια οι νεοεκλεγέντες. «Φοβόμαστε μην τυχόν καλή συνεννόηση» υπογραμμίζει ο κ. Σταμούλης.
Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα παραμένει υπαρκτό. Άλλωστε τα ίδια τα στελέχη της Πυροσβεστικής, μόνιμοι και εθελοντές εκφράζουν φόβους ότι σε περίπτωση που δεν λυθούν τα προβλήματα δεν θα μπορέσουν να εγγυηθούν για το φετινό καλοκαίρι.
«Είμαστε τυχεροί που αυτή τη στιγμή βοηθάει ο καιρός και τέλη Ιουνίου έχουμε ακόμη βροχές σε όλη την Ελλάδα. Σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα», υπογραμμίζει ο κ. Τσιουμπρής, ενώ ο κ. Σταμούλης σημειώνει:
«Εάν τώρα στο και πέντε δεν δείξει η κυβέρνηση βούληση για να επιλύσει ουσιαστικά τα προβλήματα του Πυροσβεστικού Σώματος, δεν είμαστε σε θέση να εγγυηθούμε προσωπικά για τις πυρκαγιές».
