του Νίκου Καντερέ
Βρισκόμαστε στο τέλος των πρώτων δέκα ημερών του Αυγούστου αλλά πέρασαν και ο Ιούνιος και ο Ιούλιος, χωρίς φέτος η χώρα μας να γνωρίσει τις καταστροφικές επιπτώσεις των μεγάλων πυρκαγιών. Αναμφίβολα, στο παραπάνω χρονικό διάστημα υπήρχαν πάρα πολλές μικρότερης έντασης πυρκαγιές, οι οποίες, με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των πιλότων της αεροπορίας και των ανδρών του πυροσβεστικού σώματος, αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά, όπως σε Κερατέα, Σπάτα, Ζάκυνθο, Τρίπολη κ.α, παρά τις ελλείψεις κυρίως σε εναέρια μέσα και με τη βοήθεια των εθελοντικών ομάδων που χρόνο με τον χρόνο αυξάνονται, βοηθώντας στην πρόληψη. Φέτος, όμως, ο καιρός ήταν ο μεγάλος σύμμαχος. Οι καιρικές συνθήκες έχουν άμεση και έμμεση σχέση με τις πυρκαγιές.
Άμεση όταν σε περιόδους καύσωνα, με τις υψηλές θερμοκρασίες, τις ξηρασίες από τα χαμηλά ποσοστά υγρασίας και με τη βοήθεια τοπικών ανέμων π.χ λίβα, δημιουργούνται εστίες ανάφλεξης, όπως και με τη βοήθεια εξωτερικών συνθηκών, π.χ αφύλακτες χωματερές.
Έμμεση, όταν οι πυρκαγιές που ήδη έχουν προκύψει, με τη βοήθεια των πολύ ισχυρών ανέμων, παίρνουν γρήγορα ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Γι’ αυτό άλλωστε σε καθημερινή βάση, από τις αρχές Μαΐου έως τα τέλη Οκτωβρίου, που ισχύει η αντιπυρική περίοδος, εκδίδεται από την ΕΜΥ σε συνεργασία με την Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας το δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων, με τη γνωστή αρίθμηση κυρίως 4άρια και 5αρια. Παρεμπιπτόντως, ήμουν από τους συντελεστές της καθιέρωσης αυτής της πενταμελούς κλίμακας.
Στο φετινό καλοκαίρι, έως σήμερα είχαμε τρεις μετεωρολογικούς παράγοντες που έπαιζαν καθοριστικό ρόλο.
Πρώτον, δεν είχαμε μεγάλους και παρατεταμένους καύσωνες. Μέχρι στιγμής είχαμε τρεις, δύο τον Ιούλιο και έναν τον Ιούνιο, με τον υδράργυρο να σκαρφαλώνει στους 38, 39 και 40 βαθμούς Κελσίου αντίστοιχα.
Δεύτερον, και πιο σημαντικό, στη διάρκεια των δύο προηγούμενων μηνών, αλλά και την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου, είχαμε κατά περιόδους την επίδραση βαρομετρικών χαμηλών, προερχόμενων από την κεντρική Ευρώπη, που φτάνοντας στα Βαλκάνια επηρέαζαν και τη χώρα μας, και κυρίως τη βόρεια και κεντρική Ελλάδα, με τις βροχές και τις τοπικές καταιγίδες, οι οποίες κατά τόπους συνοδεύονταν από έντονα καιρικά φαινόμενα. Με τις μεταβολές αυτές του καιρού είχαμε και πτώση της θερμοκρασίας. Έτσι, υπήρχε και το «σπάσιμο» του καλοκαιριού για τις παραπάνω κυρίως περιοχές, με συνέπεια την αναστολή των πυρκαγιών.
Τρίτον, στο φετινό καλοκαίρι είναι εμφανής η απουσία των «ετήσιων ανέμων» κατά τον Αριστοτέλη, δηλαδή του μελτεμιού κατά την τουρκική ονομασία. Έτσι, οι ετήσιες και μάλιστα οι κύριοι, που παρατηρούνται τον Αύγουστο και έχουν ένταση 8, 9 και 10 μποφόρ, ακόμη να κάνουν την εμφάνισή τους.
Έρχεται ο τέταρτος καύσωνας του καλοκαιριού
Ύστερα από τις βροχές και τις τοπικές καταιγίδες που προξένησε νέο βαρομετρικό χαμηλό στην ηπειρωτική χώρα και κυρίως στη βόρεια και την κεντρική Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα, με θερμές ώρες την ημέρα, από σήμερα έχουμε διακοπή των φαινομένων με μικρή άνοδο του υδραργύρου. Η θερμοκρασία από αύριο Κυριακή θα σημειώσει άνοδο, που θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες της εβδομάδας, φέρνοντας τον τέταρτο καύσωνα του φετινού καλοκαιριού, που θα είναι μεγαλύτερος σε διάρκεια και ένταση. Οι συνθήκες αυτές εντείνουν τον βαθμό επικινδυνότητας για πυρκαγιές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ενώ προς το τέλος της προβλέπεται ενίσχυση των βοριάδων.
Και μία ευχή: Ας ελπίσουμε ότι μέχρι το τέλος της φετινής αντιπυρικής περιόδου δεν θα ξεσπάσει κάποια μεγάλη πυρκαγιά, γιατί τα προηγούμενα χρόνια όλα πήγαν σχετικώς καλά, αλλά μία πυρκαγιά ξεφεύγει…
Νίκος Καντερές Μετεωρολόγος, φυσικός, π. βουλευτής ΝΔ
πηγή: paraskhnio.gr