Να αλλάξουμε περπατησιά

Του Κωνσταντίνου Π. Λαμπρινόπουλου

Το παρόν κείμενο είναι αφιερωμένο στην Εξωστρέφεια που είναι αναγκαία για την πρόοδο της Οικονομίας μας. Έχω όμως την εντύπωση ότι πολλά είναι εκείνα που πρέπει να γίνουν ώστε η οποιαδήποτε προσπάθεια για την ανόρθωση της Οικονομίας να είναι ουσιαστικά αποτελεσματική. Είναι σαφές σε όλους μας, παρ όλες τις προσπάθειες που έγιναν, ότι η οποιαδήποτε βελτίωση της εξωστρέφειας μας σαν οικονομία δεν είχε σταθερά αποτελέσματα, πλην του Τομέα του Τουρισμού – που λόγω του ότι οι κινήσεις ήταν πιο αποφασιστικές, ενώ και η υπάρχουσα κατάσταση στις άμεσα ανταγωνιστικές χώρες βοήθησε – θεωρώ ότι κάναμε λίγα σταθερά βήματα μπροστά.

Η εξωστρέφεια σε μια Οικονομία δεν είναι κάτι που κτίζεται σε μια ημέρα, είναι σαφές ότι για να κτισθεί χρειάζονται κινήσεις σε πάρα πολλά επίπεδα και αυτό δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο. Κατ αρχάς χρειάζεται σταθερότητα του οικονομικού περιβάλλοντος, κάτι που για την χώρα μας είναι ουτοπικό τουλάχιστον για την παρούσα χρονική περίοδο. Και η σταθερότητα αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με οικονομικούς δείκτες αλλά κυρίως με τις πολιτικές που μπορούν να κτίσουν ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ μεταξύ της χώρας μας, των Επιχειρήσεων της και των άλλων συναλλασσομένων Επιχειρήσεων και Λαών. Δυστυχώς, ακόμα δεν κατορθώσαμε να κτίσουμε ούτε την βάση πάνω στην οποία θα οικοδομηθεί η έννοια της Εμπιστοσύνης και εξακολουθούμε να κινούμεθα  με τόση αστάθεια στις απόψεις μας,  δημιουργώντας  μεγάλη ανασφάλεια  τόσο στο εσωτερικό περιβάλλον αυτής της χώρας όσο και στο εξωτερικό.

Το δεύτερο στοιχείο που απαιτείται για να έχουμε  προοπτικές στον χώρο της εξωστρέφειας είναι οι δομές που απαιτούνται  για να γίνουν οι αντίστοιχες πράξεις. Όσο και καλή διάθεση να έχεις και όσο και να θέλεις να στρέψεις την παραγωγή προϊόντων ή και υπηρεσιών προς την Διεθνή αγορά, δεν μπορείς να το κάνεις χωρίς την βοήθεια του Τραπεζικού συστήματος και σαφώς χωρίς  την αυτοματοποίηση των συναλλαγών με το κράτος (π.χ. επιστροφή του ΦΠΑ).  Το συγκεκριμένο είναι ιδιαίτερα ανέφικτο σε μια περίοδο παρατεταμένης ύφεσης σαν και αυτήν που ζήσαμε και ζούμε τα τελευταία πέντε χρόνια.

Το τρίτο στοιχείο που απαιτείται είναι η ύπαρξη μιας συγκεκριμένης Στρατηγικής για την Οικονομία μας, η οποία όχι μόνο θα ορίζει τους Τομείς από τους οποίους θα μπορούσαμε να εξάγουμε προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά θα έδινε και τα κατάλληλά κίνητρα ώστε κάποιοι  να επενδύσουν σε αυτούς τους Τομείς. Αλλά και αυτό σαν μοντέλο δεν δούλεψε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και μάλιστα αντ’ αυτού ευνοήθηκαν οι εισαγωγές προϊόντων σε όλους τους κλάδους, ακόμη και στον πρωτογενή Τομέα.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε ένα αδιέξοδο;

Η απάντηση στην συγκεκριμένη ερώτηση είναι απλή. Ναι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα αδιέξοδο αν ΑΜΕΣΑ δεν αλλάξουν όλα αυτά τα οποία ουσιαστικά κρατούν δέσμια την Ελληνική Οικονομία πολύ κοντά στην Χρεοκοπία.

Η χώρα είχε, έχει και θα έχει πολλές προοπτικές να γίνει μια Οικονομία ισχυρή , μια Οικονομία με μεγάλο βαθμό αυτονομίας, αν ο λαός της αποφασίσει  να αλλάξει δρόμο.  Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουμε την ευκαιρία να αλλάξουμε  δρομολόγιο.  Μέχρι σήμερα ακολουθούσαμε μια πορεία χωρίς προορισμό, μια πορεία που δεν μας οδηγούσε ουσιαστικά πουθενά, μια πορεία που δεν έδινε ευκαιρίες και προοπτικές δημιουργίας. Σήμερα πρέπει να χαράξουμε αυτή την πορεία!

Η Ελλάδα είναι μια χώρα προνομιούχος που με τις επιλογές μας δεν την κάναμε μια πλούσια χώρα. Και αυτό έγινε γιατί πάντα μας ενδιέφερε η «εσωτερική πελατεία μας» δηλ. οι ψηφοφόροι και όχι  η «εξωτερική πελατεία μας» δηλ. η Παγκόσμια Κοινότητα και οι επενδυτές.

Ας μπορέσει κάποιος να με πείσει ότι ο Πρωτογενής Τομέας μας δεν έχει προοπτικές  εξαγωγικές, προφανώς υπό την προϋπόθεση ότι αυτά τα οποία θα παράγουμε θα έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία και διαφοροποίηση, ώστε να μπορούν να έχουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα  στις αγορές του Εξωτερικού. Τόσο τα Γεωργικά προϊόντα, όσο και τα Κτηνοτροφικά και οι Υδατοκαλλιέργειες θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό άξονα ανάπτυξης της εξωστρέφειας της χώρας μας . Πέραν όμως αυτού, ακόμη και αν δεν μπορούσαν για το πρώτο διάστημα να είναι ποιοτικά άριστα, θα μπορούσαν να καλύψουν σημαντικές ανάγκες της εγχώριας αγοράς, και προφανώς, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Στον Τομέα της ενέργειας δεν κάναμε τίποτα. Μια χώρα που διαθέτει όλες της μορφές ενέργειας, και βρίσκεται σε μια γεωπολιτικά  Στρατηγική θέση, όχι μόνο δεν κατόρθωσε να είναι αυτάρκης, αλλά δεν δημιούργησε κανένα σχέδιο ανάπτυξης στον Τομέα αυτό. Υπάρχουν χώρες με πολύ λιγότερες δυνατότητες που σήμερα είναι ενεργειακά αυτάρκεις.

Στον Τομέα της Μεταποίησης: Είναι σαφές ότι το Κόστος εργασίας επηρεάζει σημαντικά την Μεταποίηση, αυτός είναι και ο λόγος που οι παραγωγές έχουν μεταφερθεί σε χώρες με χαμηλό εργατικό κόστος. Χωρίς Μεταποίηση όμως, και χωρίς Μικρής ή/και Μεσαίας εμβέλειας Παραγωγή,  πως πιστεύουμε ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ανεργία; Ας μετρήσει λοιπόν κάποιος το κόστος της ανεργίας και ας το συγκρίνει με το κόστος της επανένταξης της Μεταποίησης στον Παραγωγικό ιστό της χώρας, για να συνειδητοποιήσει τι είναι πιο συμφέρον.

Τέλος, όσον αφορά τις Υπηρεσίες: Ο Τουρισμός είναι η Ναυαρχίδα μας και τα τελευταία χρόνια συνεισφέρει σημαντικά στην Οικονομία μας. Έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια του; Μπορούν να γίνουν περαιτέρω επενδύσεις ώστε τα έσοδα από τον Τουρισμό να μεγιστοποιηθούν και να παράγονται σε μεγαλύτερη χρονική διάρκεια; Είναι σίγουρο πως Ναι. Λίγοι όμως το αντιμετωπίζουν σοβαρά και σίγουρα δεν πρόκειται για τις Κυβερνήσεις που κυβέρνησαν την Ελλάδα τα τελευταία σαράντα χρόνια. Και πέραν του Τουρισμού, οι Υπηρεσίες Υγείας, που όλοι  γνωρίζουμε ότι η χώρα μας και το Επιστημονικό Προσωπικό μπορούν να προσφέρει υψηλοτάτου επιπέδου Υπηρεσίες. Επίσης, οι Υπηρεσίες Παιδείας, στην χώρα που ουσιαστικά είναι η Πατρίδα των περισσοτέρων Επιστημών. Κατορθώσαμε πραγματικά τα τελευταία σαράντα χρόνια να αποδημήσουμε μια χώρα που είχε προοπτικές να αποτελεί μία από τις εύρωστες Οικονομίες της Ευρώπης και να δημιουργήσουμε μια χώρα που θα βρίσκεται, αν δεν αλλάξουμε, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.

Το μήνυμα είναι απλό: Πρέπει να πιέσουμε τον εαυτόν μας, τους συνεργάτες μας, τους συμπολίτες μας, τις Πολιτικές δυνάμεις, να αλλάξουμε περπατησιά. Φθάνει πια αυτή η Μιζέρια, δεν την αντέχει ούτε η χώρα ούτε η Ιστορία της.

του Κωνσταντίνου Π. Λαμπρινόπουλου, προέδρου Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρίας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ)