Η φυγή ελληνικών επιχειρήσεων λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας, ιδίως μετά την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, σύμφωνα με ρεπορτάζ του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου CNBC.
«Λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας. Δεν έχω δει ποτέ ξανά κάτι παρόμοιο», εκμυστηρεύεται ο γεννημένος στην Ελλάδα επιχειρηματίας κ. Φίλιπ Αμερμαν, συνιδρυτής της εταιρείας συμβούλων επενδύσεων Navigator Consulting Group, την οποία μετέφερε από την Αθήνα στο Λονδίνο το 2010. Σήμερα ο κ. Αμερμαν λέει ότι λαμβάνει καθημερινά αιτήματα για παροχή συμβουλών από φίλους και πελάτες που είτε επιθυμούν να μεταφέρουν την έδρα της εταιρείας τους στο εξωτερικό, είτε προσπαθούν να μεταφέρουν τις αποταμιεύσεις τους σε τράπεζες του εξωτερικού.
Όπου φύγει-φύγει
Επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι προσπαθούσαν να φύγουν από την Ελλάδα και πριν από την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων στα τέλη Ιουνίου εξαιτίας του τοξικού συνδυασμού της οικονομικής ύφεσης, της διαφθοράς, της γραφειοκρατίας και της αβεβαιότητας που προκαλούσαν οι εναλλαγές κυβερνήσεων, σύμφωνα με το CNBC. Ορισμένες από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι η Coca Cola Hellenic, η οποία εγκατέλειψε το ελληνικό χρηματιστήριο το 2012 για χάρη του Λονδίνου. Την ίδια χρονιά η ΦΑΓΕ μετέφερε την έδρα της στο Λουξεμβούργο και η Βιοχάλκο «μετακόμισε» στις Βρυξέλλες το 2013. Τα προβλήματα που προκαλούν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι επιτείνουν την έξοδο των ελληνικών επιχειρήσεων από τη χώρα.
Από τους 300 Ελληνες επιχειρηματίες που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση μεταξύ 13 και 17 Ιουλίου, το 23% απάντησε ότι σκοπεύει να μεταφέρει την έδρα της επιχείρησης στο εξωτερικό. Ακόμη 13% των ερωτηθέντων απάντησε ότι έχουν ήδη μεταφέρει την επιχείρησή τους εκτός Ελλάδος, σύμφωνα με την Endeavor, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση της οποίας ο σκοπός είναι να βοηθάει επιχειρηματίες ανά τον κόσμο. «Ακούω για μια επιχείρηση την ημέρα ή λαμβάνω ένα αίτημα την ημέρα για παροχή συμβουλών από φίλους και πελάτες (που προσπαθούν να μεταφέρουν την επιχείρησή τους στο εξωτερικό ή να αποκτήσουν πρόσβαση σε αποταμιεύσεις στο εξωτερικό)», λέει ο κ. Αμερμαν. «Υπάρχει δραματική επιτάχυνση (της τάσης φυγής) μετά την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων… Πριν άκουγα χοντρικά μια περίπτωση ανά εβδομάδα ή ανά 10 ημέρες», προσθέτει.
Ενα κλασικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση του σπουδαγμένου στη Σκωτία κ. Γρηγόρη Ζωντανού, ο οποίος ζούσε στην Ελλάδα τα τελευταία 10 χρόνια, ωστόσο μετακόμισε στην Αγγλία ώστε να ανοίξει μια νεοπαγή επιχείρηση στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών. Ο κ. Ζωντανός εξηγεί ότι πιθανότατα θα είχε μεταφέρει την εταιρεία του στο εξωτερικό ούτως ή άλλως, αλλά ότι επέσπευσε την απόφασή του μετά την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων στην Κύπρο το 2013.
Τα capital controls
«Ίσως να είχαμε αναπτύξει το πρωτότυπο (της επιχείρησης) στην Ελλάδα και πιθανότατα μετά θα φεύγαμε, διότι θα προσπαθούσαμε να αποκτήσουμε πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά. Αλλά δεν θα φεύγαμε από την Ελλάδα προτού αναπτύξουμε το πρωτότυπο», λέει ο κ. Ζωντανός. «Πήραμε την απόφαση εξαιτίας της κυβέρνησης και πιθανότατα εξαιτίας του φόβου για την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων. Αυτοί είχαν επιβληθεί στην Κύπρο και όλοι φοβούνταν. Γι’ αυτό τον λόγο πολλοί άνθρωποι έχουν μεταφέρει τα χρήματά τους στο εξωτερικό», προσθέτει. Ο κ. Αμερμαν λέει ότι ποτέ δεν σκέφτηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα μετά τη μεταφορά της επιχείρησης στο Λονδίνο, ούτε οι υπόλοιποι επιχειρηματίες που ακολούθησαν το παράδειγμά του. Οποιαδήποτε εταιρεία έχει έδρα στην Ελλάδα «στιγματίζεται αυτομάτως», αρνητική δημοσιότητα δημιουργείται από τη Γερμανία και άλλες χώρες και οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν κάνει το παραμικρό ώστε να προωθήσουν την Ελλάδα ως τόπο για επιχειρήσεις ή για να περιορίσουν τη γραφειοκρατία, εξηγεί ο κ. Αμερμαν.