Ομαδική έκθεση ζωγραφικής : «Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν…»

28/11/2017 12:00

Τζομάκας Γιάννης, 88,5x71cm, Ακρυλικά σε καμβά

Για πρώτη φορά η BLANK WALL GALLERY (Φωκίωνος Νέγρη 55, Κυψέλη), γνωστή για τις εξαιρετικές εκθέσεις φωτογραφίας που παρουσιάζει, θα φιλοξενήσει στον χώρο της από 1 έως 23 Δεκεμβρίου, την ομαδική έκθεση ζωγραφικής με θέμα «Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν…» στην οποία συμμετέχουν 43 σύγχρονοι Έλληνες εικαστικοί. Την έκθεση επιμελούνται οι ιστορικοί τέχνης κ. Ευαγγελία Καϊράκη και Μαρία Μόσχα Καρατζόγλου, ενώ για το concept, την οργάνωση και την επικοινωνία της έκθεσης την ευθύνη έχει ο Δημήτρης Λαζάρου.

Ο τίτλος της έκθεσης αποτελεί απόσπασμα του γνωστού γνωμικού του αρχαίου Έλληνα λυρικού ποιητή Σιμωνίδη του Κείου «την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν» και επιλέχτηκε ως θέμα της, επειδή πρώτη φορά στον χώρο της BLANK WALL GALLERY φιλοξενείται έκθεση ζωγραφικής και σύμφωνα με το γνωμικό, η ζωγραφική είναι ποίηση (δημιουργία) που σιωπά, δηλαδή ο θεατής ενός ζωγραφικού έργου προσλαμβάνει τα μηνύματα του έργου με βάση τα δικά του ξεχωριστά κριτήρια, τις προσωπικές του εμπειρίες και γνώσεις. Για το λόγο αυτό όλα τα έργα της έκθεσης δε θα έχουν τίτλους, ώστε να αφήνουν ελεύθερο τον θεατή τους να τα παρατηρήσει και να εξάγει τις δικές του εκτιμήσεις και συμπεράσματα και να αφήσει ελεύθερο το συναίσθημά του, παρατηρώντας τα, χωρίς να δεσμεύεται από τον τίτλο τους.

Οι ιστορικοί τέχνης Ευαγγελία Καϊράκη και Μαρία Μόσχα Καρατζόγλου σημειώνουν:

«Μέσα σε έναν ενιαίο, αδιάλειπτο χώρο, όπου ζητούμενο είναι από τη μία η μορφική αυτονομία, η ζωγραφική αποτύπωση ή η λεκτική εκφορά της εικαστικής / γλωσσικής σύνθεσης κι από την άλλη το περιεχόμενο και οι στόχοι της, εικαστικές τέχνες και λογοτεχνία συναντώνται. Η ζωγραφική, λοιπόν, ως σιωπηλή ποίηση, εφόσον αναφέρεται σε πράξεις που συμβαίνουν αυτή την στιγμή και η ποίηση ως ομιλούσα ζωγραφική, εφόσον αναφέρεται σε πράξεις που έχουν συμβεί ήδη ( Άς γάρ οί ζωγράφοι πράξεις ως γινομένας δεικνύουσι, ταύτας οί λόγοι γεγενημένας διηγούνται και συγγράφουσιν, Πλούταρχος) συνδιαλέγονται, αναστοχάζονται, συγκλίνουν και αλληλεπιδρούν μέσα από διαφορετικές αισθητηριακές οδούς, με κοινό παρονομαστή τη μίμησιν, κατά τον Αριστοτέλη, οπτικών εμφανίσεων και ανθρωπίνων πράξεων, αντίστοιχα. Προαπαιτούμενη η ιδέα, αυτοδύναμη και ενδελεχής, ως μοχλός δημιουργίας.

Η prima idea, που υπερβαίνει τα ειδοποιά, μορφοπλαστικά όρια, οπτικοποιείται χειρονομιακά και γλωσσικά νοηματοδοτείται, θεσπίζοντας ανοιχτό διάλογο ανάμεσα σε δημιουργό, θεατή και αναγνώστη, σημαίνον και σημαινόμενο. Ζητούμενο η ώσμωση των τεχνών. Με την ανάμειξη των αισθήσεων, τη συναισθησία, πειραματίζονταν ζωγράφοι και ποιητές του τέλους του 19ου αι. Το ζήτημα τίθεται ξανά στο προσκήνιο, αυτή τη φορά συγκεκριμένα υπό την έννοια της σύνθεσης λόγου και εικόνας, το πρώτου μισού του 20ου αι. από κινήματα όπως ο Ντανταϊσμός, η Ρωσική Πρωτοπορία και ο Φουτουρισμός και κορυφώνεται με τη γέννηση της εννοιολογικής τέχνης, τη δεκαετία του ‘60, μιας κατ’ εξοχήν αμφισβητησιακής τέχνης, όπου προεξάρχουσα, άλλωστε, είναι η ομάδα με το εύγλωττο όνομα Art & Language.

Τελικά όμως, πέρα από κάθε συστηματική προσπάθεια σύζευξης της ποίησης με την ζωγραφική, η ποίηση ούτως ή άλλως αναβλύζει από την ζωγραφική και από την τέχνη εν γένει. Ο λόγος κινητοποιείται στον θεατή, υπό την έννοια των συναισθημάτων, των σκέψεων, των αναμνήσεων, των συμφωνιών, αλλά και των διαφωνιών. Όπως έλεγε ο Γκαίτε, είμαι αποφασισμένος να ζήσω σε ολότητα, αγαθότητα, ομορφιά. Και όπως έλεγε και ο Σιμωνίδης ο Κείος, σε ένα του επίγραμμα που μας έχει διασωθεί αυτούσιο, με την χαρακτηριστική ιωνική διάλεκτο: τίς γάρ αδονάς άτερ θνατών βίος ποθεινός ή ποία τυραννίς; τάς άτερ ουδέ θεών ζηλωτός αιών (Ποια ανθρώπινη ζωή και ποια εξουσία είναι επιθυμητή χωρίς ηδονή; Χωρίς αυτήν ούτε η ζωή των θεών δεν θα ήταν αξιοζήλευτη). Με άξονα λοιπόν το καλλιτεχνικό αντικείμενο και πρόκριμα τη διέγερση αίσθησης και διάνοιας, 43 καλλιτέχνες οροθετούν έναν φαντασιακό εικαστικό χώρο, όπου η ζωγραφική, με την εμπειρία του οράν, ως γλώσσα και εκφραστική πράξη μαζί επιστρατεύεται για να αφηγηθεί -άλλοτε παραστατικά, άλλοτε υπαινικτικά-, να αρθρώσει νοήματα, να απελευθερώσει επιθυμίες, να καταδυθεί σε πτυχές της ανθρώπινης ψυχής. Το ποιείν αθωότατο των επιτηδευμάτων, άλλωστε!»

Στην έκθεση συμμετέχουν οι:

Ανδρούτσος Γιώργος // Αντζουλίδης Αντώνης // Αντωνίου Έλενα // Αντωνόπουλος Γιάννης // Αποστόλου Μάγδα // Αποστόλου Μαρία // Βλαντωνοπούλου Φανή // Γκινάκη Αναστασία // Δήμος Τάσος // Δραγάτση Φρύνη // Δρογώση Τάνια // Ιωάννα Τ. // Καμπανάκης Λεωνίδας // Κανέλλου Εβίτα // Καράλη Αγγέλα // Κοντογεώργος Βασίλης // Κορωνιού Παναγιώτα // Κοσμίδου Rose Σοφία // Κτιστοπούλου Μαρία // Κωνσταντίνου Πένυ // Μαναβή Πένη // Μανωλοπούλου Μαρικίτα // Μαυρολέων Κατερίνα // Μιχαηλίδου Νίκη // Μιχαλοπούλου Σταυρούλα // Μπλούκου Βασιλική // Μπόλκα Αναστασία // Μπόνη Σοφία // Μπόμπορη Αγγελική // Οθωναίου Φωτεινή // Παγώνη Ειρήνη // Παπαδημητρίου Γιώργος // Πάστρα Μαρία // Ράπτη Νάντια // Ριμπατσιού Κατερίνα // Σεζένια Αφροδίτη // Σκαντζής Κωνσταντής // Σταύρου Σοφία // Τζαλαλής Κωνσταντίνος // Τζομάκας Γιάννης // Τουλιάτου Κερασιά // Φίλη Μαρία // Χρυσανθόπουλος Αριστείδης