Χίλιες εξακόσιες λέξεις που στοχεύουν στην «καρδιά» του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης, ήταν η αρχή της αποκαλούμενη αντίστροφης έρευνας για την υπόθεση Novartis, αυτής δηλαδή που αποτέλεσε τη βάση για ξεκινήσει τελικά, μήνες μετά, η διερεύνηση καταγγελιών περί σκευωρίας στην υπόθεση.
Το dikastiko.gr ανοίγει το φάκελο της υπόθεσης που πλέον βρίσκεται στη Βουλή, προκειμένου να διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες του πρώην αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης, Δημ. Παπαγγελόπουλου και παρουσιάζει με σειρά δημοσιευμάτων που θα ακολουθήσουν, βήμα- βήμα, πως η υπόθεση οδηγήθηκε εδώ.
Η πρώτη δημόσια αναφορά
Αυτές οι 1.600 λέξεις περιλαμβάνονται στην πρώτη αναφορά του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ιωάννη Αγγελή, στις 7 Ιανουαρίου 2019, με την οποία γνωστοποιεί στην τότε εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ξένη Δημητρίου (με την οποία διατηρούσε εξαιρετικά καλές σχέσεις μέχρι τότε) πως παραιτείται από τη θέση του επόπτη της Εισαγγελίας κατά της διαφθοράς. Είχε προηγηθεί το ταξίδι στη Βιέννη στις αρχές Δεκεμβρίου με τους εισαγγελείς κατά της Διαφθοράς και η συνάντηση με τους εκπροσώπους του FBI στο διάδρομο ενός ξενοδοχείου της Αυστριακής πρωτεύουσας.
Όσα λέει ο κ.Αγγελής οδήγησαν στις συναντήσεις που (αποκάλυψε αργότερα )πως έγιναν προς ενημέρωση του τότε υπουργού Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου, παρουσία τη μια φορά – όπως λέει – της επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης Μαρίας Παπασπύρου και τη δεύτερη της εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένης Δημητρίου
Σ’ αυτές τις συναντήσεις ο κ.Αγγελής αναφέρει πως ζήτησε να απομακρυνθεί , θεωρώντας αντιδικονομικες τις ενέργειές της , η Ελένη Τουλουπάκη. Ισχυρίζεται δε πως βρήκε ανταπόκριση από όλους.
Καθησυχασμός
Πληροφορίες αναφέρουν πως τότε έγινε προσπάθεια να καθησυχαστεί ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου , με υποσχέσεις πως θα υπάρξει αντικατάσταση της εισαγγελέα από τη θέση της (μη ανανέωση της θητείας της) καθώς θεωρούσε ότι υπάρχει δρομολόγηση και στόχευση στην υπόθεση. Η ψυχραιμία διατηρήθηκε μεχρι που εμφανίστηκε δημοσίευμα σύμφωνα με οποίο ο κ.Αγγελής αρνήθηκε στη Βιέννη να παραλάβει στοιχεία για λογαριασμό πολιτικού προσώπου που ερευνάται στην υπόθεση.
Αυτό αποτέλεσε τη θρυαλλίδα της υπόθεσης καθώς ο κ.Αγγελής αποφάσισε να παραιτηθεί λέγοντας την περίφημη φράση «εγώ δε θα πάω φυλακή για τη Noavrtis”.
H πρώτη αναφορά όμως που καταθέτει είναι ιδιαίτερα «στρογγυλεμένη» σε σχέση με αυτή που ακολούθησε λίγο καιρό μετά. Σε αυτή ο κ.Αγγελής περιγράφει, τα περιστατικά όπως συνέβησαν κατά την εκδοχή του. Αφήνει όμως απέξω λεπτομέρειες εξαιρετικά σημαντικές(που αργότερα διατυπώνει) , προφανώς γιατί – θεωρούσε ή του είχαν υποσχεθεί- πως τα πράγματα θα αλλάξουν και θα ληφθούν δραστικές αποφάσεις.
Ιδού η πρώτη αναφορά:
«ΠΡΟΣ ΤΗΝ κα ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
ΙΩΑΝΝΗ ΑΓΓΕΛΗ
(υπό την ιδιότητά μου ως έχων την εποπτεία και τον συντονισμό του έργου των Εισαγγελέων Οικονομικού Εγκλήματος και εγκλημάτων Διαφθοράς)
Αξιότιμη κα Εισαγγελέα,
Με την με αριθμό 61/5-10-2018 Πράξη Σας ορίστηκα ως Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου αρμόδιος για την εποπτεία και τον συντονισμό του έργου των Εισαγγελέων Οικονομικού Εγκλήματος και Εγκλημάτων Διαφθοράς, σε αντικατάσταση του συναδέλφου μου κ. Δημητρίου Παπαγεωργίου, αρμοδιότητα η οποία προβλέπεται από τα άρθρα 45 Β ΠΔ , άρθρο 2 παρ. 2 ν. 4022/2011 και άρθρο 17 Α παρ. 2Ν 2523 /1997.
Εν όψει: α) του γενικότερου «θορύβου» που έχει δημιουργηθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα σε σχέση με την ανάκληση της ιδιότητος του άρθρου 45 Β ΚΠΔ από άτομο με τα στοιχεία Ιωάννης ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ και των πιέσεων που φέρεται, ότι έχει δεχθεί αυτός κατά την προδικασία, β)του δημοσιεύματος της εφημερίδας «Κυριακάτική Δημοκρατία» της 5-1-2019 σύμφωνα με το οποίο (κατά λέξη) «…ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ αγνόησε ΣΤΟΙΧΕΙΑ – ΦΩΤΙΑ ΤΟΥ FBI. Αρνήθηκε να παραλάβει (στη Βιέννη) τις αποδείξεις σε βάρος πρώην Υπουργού. Ισχυρίστηκε (όπως και ο Διώτης, που καταδικάστηκε για τη λίστα Λαγκάρντ, ότι οι Ελληνικές Αρχές δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν παρανόμως κτηθέντα αποδεικτικά μέσα. Οι περίεργες και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, που φρενάρουν την υπόθεση», γ) του ηλεκτρονικού δημοσιεύματος του ιστότοπου «dikastiko» της 6-1-2018 με τον τίτλο «Πόλεμος» για την Novartis: Το στικάκι, το FBI και ο επικεφαλής εισαγγελέας Γ. Αγγελής, κατά το οποίο «η πρώτη ανάγνωση, όταν δημοσιεύθηκε το άρθρο στην εφημερίδα, οδήγησε πολλούς να εκτιμήσουν πως η άρνηση εκπορεύεται από την κα Ελένη Τουλουπάκη. Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, την παραλαβή των στοιχείων φέρεται να αρνήθηκε ο επικεφαλής αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γιάννης Αγγελής, απαντώντας πως οι ελληνικές αρχές δεν μπορούν να κάνουν χρήση παρανόμως κτηθέντων αποδεικτικών μέσων» και δ)του δημοσιεύματος της εφημερίδας «Δημοκρατία» της 7-1-2019 σύμφωνα με το οποίο (κατά λέξη) «…NOVARTIS: ιδού τι αρνήθηκε να παραλάβει από το FBI Εισαγγελέας …ΚΑΙΕΙ υπουργό ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ «πακέτα» έφευγαν από το εξωτερικό για να καλύψουν έξοδα μέλους της οικογενείας του», επιθυμώ να Σας γνωστοποιήσω και γραπτώς με την παρούσα αναφορά μου, τα σχετικά με τα όσα συνέβησαν στην λεγομένη «συνάντηση στην Βιέννη».
Τι ένινε στη αναφερομένη ως «συνάντηση στην Βιέννη» την 4-12-2018
Παρά το γεγονός ότι: α) έχει υποβληθεί από 19-12-2016 νομότυπα επίσημο αίτημα Δικαστικής Συνδρομής από Ελλάδα προς ΗΠΑ, με το οποίο ζητούνται συγκεκριμένα αποδεικτικά στοιχεία και β)αντίστοιχο αίτημα των ΗΠΑ (από Φεβρουάριο 2017) προς την Ελλάδα με βάση τους ισχύοντες νόμους δικαστικής συνδρομής και συμβάσεις (Ν. 3771/2009, Ν. 3666/2008 κλπ Βλέπ. σχετικώς το ΕΚΔ 22080/20-12-2016 -ΦΔΣ 5954/2016 του τμήματος Δικαστικής Συνδρομής, της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών) εν τούτοις παρακάμφθηκε η παραπάνω νομότυπη διαδικασία. Αντί δε αυτής ακολουθήθηκε η (κατά τη νομική μου άποψη) αμφιβόλου νομιμότητας (ως προς την λήψη αποδεικτικών στοιχείων) διαδικασία των «άτυπων και ανεπίσημων συναντήσεων» των (αρμοδίων ;;;) Ελληνικών και Εισαγγελικών Αρχών, με απόφαση ατόμων, που δεν κατάφερα να προσδιορίσω. Στα πλαίσια αυτά έγιναν τέσσερις συναντήσεις μεταξύ εκπροσώπων του τμήματος διαφθοράς και εκπροσώπων των ΗΠΑ. Και δη: α) από 12-19 Νοεμβρίου 2017 στις ΗΠΑ, (Τουλουπάκη – Τζούρας – Μανώλης), β)από 15 έως 18 Φεβρουαρίου 2018 στη Βιέννη (Τουλουπάκη – Τζούρας), γ)από 13-15 Απριλίου στη Βιέννη (Τουλουπάκη – Τζούρας – Μανώλης), δ)από 3-5 Δεκεμβρίου 2018 στη Βιέννη (Τουλουπάκη – Τζούρας – Μανώλης- Αγγελής). Οι τρεις τελευταίες τουλάχιστον έγιναν με πρωτοβουλία της «Ελληνικής πλευράς». Ειδικότερα στην τελευταία συνάντηση (4- 12-2018) στη Βιέννη, όπου παραβρέθηκα και εγώ, υπό την ιδιότητά μου ως έχων την εποπτεία και τον συντονισμό του έργου των Εισαγγελέων Οικονομικού Εγκλήματος και εγκλημάτων Διαφθοράς (από 5-10-2018), έλαβαν χώρα τα παρακάτω :
Η συνάντηση έλαβε χώρα την Τρίτη 4-12-2018 από ώρα 18.00 έως 18.50 στον τέταρτο όροφο πολυτελούς ξενοδοχείου στο κέντρο της Βιέννης, χωρίς να γνωρίζω μέχρι και την τελευταία στιγμή το πρόγραμμα, καθώς και το ακριβές αντικείμενο συζήτησης της εν λόγω συνάντησης. Όσον αφορά τον ακριβή χώρο της συνάντησης, τον πληροφορήθηκα την 16.30 ώρα της ίδιας ημέρας, από έναν εκ των τριών συμμετεχόντων συναδέλφων μου. Πριν από την συνάντηση με τους εκπροσώπους των ΗΠΑ και ενώ ήδη βρισκόμαστε στην reception του ξενοδοχείου, που έγινε η συνάντηση, ζήτησα από τους συναδέλφους μου να κάνουμε (κατά τα διεθνώς κρατούντα) «ένα simulation» δηλαδή μια προσομοίωση, για τα θέματα που θα συζητήσουμε και την «στάση που θα τηρήσουμε» κατά την συζήτηση με τους εκπροσώπους των ΗΠΑ, δεδομένου ότι εγώ δεν γνώριζα ακόμα το ακριβές αντικείμενο της συνάντησης. Περί ώρα 18.00 κατέβηκε ένας από την «ομάδα ΗΠΑ» και μας οδήγησε στον διάδρομο του τετάρτου ορόφου του ξενοδοχείου, όπου έλαβε χώρα η συνάντηση. Καθίσαμε στον διάδρομο του ξενοδοχείου, μπροστά σε «τραπεζάκι χαμηλού τύπου», όπου οι ένοικοι του ξενοδοχείου πίνουν τον καφέ τους ή δέχονται τους επισκέπτες τους και «άρχισε η δικαστική συνεργασία».
Από πλευράς ΗΠΑ συμμετείχαν δυο Εισαγγελείς (γυναίκα και άνδρας), που θα μπορούσαν να αντιστοιχούν κατά το δικό μας νομικό σύστημα, με Εισαγγελέα πρωτοδικών και Αντεισαγγελέα πρωτοδικών και δυο ερευνητές του FBI, οι οποίοι «ισοδυναμούν» με προανακριτικούς υπαλλήλους, κατά το αντίστοιχο Ελληνικό νομικό σύστημα. Κατά τη συζήτηση, η οποία διεξήχθη στην Αγγλική γλώσσα, έλαβε τον λόγο ο κ. Τζούρας και ο κ. Μανώλης και ανέφεραν αυτά που είχαμε συμφωνήσει κατά το “simulation”, στο οποίο σημειωτέον υπήρξαν σχετικές διαφωνίες, που δεν είναι του παρόντος να αναφέρω, εν όψει του ότι, η ανακριτική έρευνα της υπόθεσης βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη.
Έγινε πράγματι συζήτηση για συγκεκριμένο πολιτικό πρόσωπο . Ειδικότερα οι εκπρόσωποι της «Αμερικανικής πλευράς» μας ανέφεραν ότι, συγγενικό πρόσωπο αυτού του πολιτικού χρησιμοποιεί λογαριασμό στις ΗΠΑ, ο οποίος (λογαριασμός) δέχεται χρήματα από άλλον λογαριασμό τράπεζας, που βρίσκεται σε συγκεκριμένη Ευρωπαϊκής χώρα. Τους ζήτησα να μας δώσουν έστω και άτυπα τους αριθμούς των λογαριασμών, τους οποίου αυτοί γνώριζαν, για να ελέγξουμε εάν έχουν δηλωθεί στο «πόθεν έσχες» και για να ζητήσουμε στη συνέχεια νόμιμη δικαστική συνδρομή, σχετικά με την κίνηση του εν λόγω λογαριασμού. Μας «ξεκαθάρισαν» ότι, αυτοί μας δίνουν πληροφορίες και ότι είναι δικό μας θέμα, πως θα μετατρέψουμε τις πληροφορίες αυτές σε αποδεικτικά στοιχεία, που θα μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε κατά το δικό μας νομικό σύστημα. Ουδέποτε μας προσκόμισαν κάτι χειροπιαστό (π.χ. έγγραφο ή «στικάκι»), ούτε και «απειλήθηκε επεισόδιο, που ευτυχώς αποτράπηκε με την επέμβαση των ψυχραιμότερων» λόγω (προφανώς) της επιμονής των εκπροσώπων των ΗΠΑ να μας τα παραδώσουν και της δικής μας άρνησης να τα παραλάβουμε. Βέβαιον όμως είναι ότι, μέρος της συζήτησης διέρρευσε στο τύπο και πάντως ΟΧΙ ΑΠΟ ΕΜΕΝΑ. Σημειωτέον δε ότι, κατά τις προηγούμενες «άτυπες συναντήσεις της Βιέννης και στις ΗΠΑ» ουδέν νομότυπο αποδεικτικό στοιχείο είχε παραδοθεί από την πλευρά των Αμερικανικών Αρχών. Τα μοναδικά στοιχεία που μου τέθηκαν υπόψη από την κα Τουλουπάκη και αφορούν την εν λόγω «δικαστική συνεργασία» είναι οκτώ έγγραφα, που υπογράφονται από το νόμιμο εκπρόσωπο του «legal attaché Office – US Embassy – Athens – Greece” , άτομο δηλαδή, που εκ πρώτης όψεως ουδεμία ουσιαστική ανάμειξη έχει στην όλη δικαστική συνεργασία, που δεν λαμβάνουν αριθμό πρωτοκόλλου, εισερχομένων εγγράφων από την κα Τουλουπάκη και που περιέχουν «γενική ρήτρα μη χρησιμοποιήσεως των» για αποδεικτικούς σκοπούς «σε ανοιγείσες ποινικές διαδικασίες» (κατ΄ εξαίρεση επιτρέπεται η περιορισμένη χρήση, μόνον δυο εγγράφων). Σημειωτέον δε ότι, το τελευταίο γραπτό στοιχείο των ΗΠΑ (με άτυπες πληροφορίες και όχι αποδεικτικά στοιχεία) φέρει ημερομηνία 23-1-2018, από ότι προκύπτει τουλάχιστον, από τα στοιχεία που έχει θέσει υπόψη μου η κα Τουλουπάκη μέχρι τώρα. Σημειωτέον δε ότι, η κα Τουλουπάκη έχει την άποψη ότι, η ιδιότητά μου ως επόπτη, δεν μου παρέχει και το δικαίωμα να λαμβάνω γνώση των ουσιαστικών στοιχείων της δικογραφίας, γεγονός που καθιστά την εκ μέρους μου εποπτεία (και κατά συνέπεια συνεργασία) «προβληματική», αφού την πορεία της όλης ποινικής έρευνας, προσπαθώ «να την μαντέψω» από τα δημοσιεύματα του τύπου.
Σημειωτέον τέλος ότι, κατά την συνάντηση ζήτησα από τους εκπροσώπους των ΗΠΑ να γίνεται η δικαστική συνεργασία για την συγκεκριμένη υπόθεση (NOVARTIS) σύμφωνα με τις μεταξύ μας συμβάσεις δικαστικής συνδρομής. Συγκεκριμένα ζήτησα: α) να γίνει μεταξύ μας κοινή ομάδα έρευνας, σύμφωνα με την διμερή μας σύμβαση ή σύμφωνα με την σύμβαση του ΟΗΕ (UNCAC), γεγονός που μου αρνήθηκαν αμέσως, β) να απαντήσει η κάθε πλευρά στο επίσημο αίτημα δικαστικής συνδρομής (MLA) που έχει υποβάλει προς την άλλη πλευρά και εκκρεμεί ακόμα ανεκτέλεστο, παρά την παρέλευση δυο (2) ετών, γ)ως τρίτη εναλλακτική λύση πρότεινα να γίνουν συναντήσεις στην EURΟJUST, όπου διαθέτουν εκπρόσωπο (contact point- attache Officer), κάνοντας συντονιστική συνάντηση (Coordination meeting), στα πλαίσια της οποίας να γίνεται ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων. Μου απάντησαν ότι δεν μπορούν οι ίδιοι να αποφασίσουν για τις δυο τελευταίες προτάσεις μου και ότι θα αποφασίσει ο προϊστάμενός τους (χρησιμοποίησαν την λέξη boss). Πάντως, μέχρι και σήμερα ουδεμία απάντηση έχουμε λάβει από την πλευρά των ΗΠΑ.
Εν όψει όλων των παραπάνω και: α)επειδή τα ανωτέρω δημοσιεύματα αποβλέπουν σε σκοπούς που δεν μπορώ να προσδιορίσω, θίγουν δε ευθέως την τιμή και την υπόληψη μου, αφού από την λογική συνέχειά των, συνάγεται ότι στρέφονται ευθέως κατά του προσώπου μου και όχι κατά των άλλων συναδέλφων, που συμμετείχαν στη «συνάντηση της Βιέννης», β)επειδή στην αναφερομένη ως άνω «συνάντηση της Βιέννης» είμαστε παρόντες μόνον τέσσερα άτομα από Ελληνικής πλευράς, μέρος δε της συζήτησης διέρρευσε στα ΜΜΕ (και πάντως ΟΧΙ ΑΠΟ ΕΜΕΝΑ), γεγονός που έχει κλονίσει πλέον την εμπιστοσύνη μου στα άτομα, που συμμετείχαν στην εν λόγω συνάντηση και με τα οποία πρέπει να συνεργάζομαι, γ)επειδή η Εισαγγελέας Διαφθοράς αμφισβητεί τις οδηγίες και συστάσεις, που τις απευθύνω ως επόπτης, όπως π.χ. να περαιώσει το ταχύτερο δυνατόν, την εκκρεμότητα, που υπάρχει από συστάσεως της υπηρεσίας (2013) στην οποία προΐσταται ή να καλεί σε εξηγήσεις μετά το πέρας των δικογραφιών που σχηματίζει, όσα άτομα θεωρεί ως υπόπτους (κατ΄ άρθρο 31 ΚΠΔ), επιπλέον δε αμφισβητεί το δικαίωμά μου ως επόπτη, να λαμβάνω γνώση των ουσιαστικών στοιχείων των υπό έρευνα δικογραφιών, δ)επειδή εξ όλων των ανωτέρω θίγεται η αξιοπιστία μου ως Εισαγγελικού Λειτουργού, στον οποίο έχουν ανατεθεί τα καθήκοντα της εποπτείας και του συντονισμού του έργου των Εισαγγελέων Οικονομικού Εγκλήματος και Εγκλημάτων Διαφθοράς, κατά τα άρθρα 45 Β ΚΠΔ , άρθρο 2 παρ. 2 Ν. 4022/2011 και άρθρο 17 Α παρ. 2Ν 2523 /1997,
Παρακαλώ να με απαλλάξετε από τα παραπάνω καθήκοντα μου για λόγους ευθιξίας Παρακαλώ επίσης για τις δικές Σας ενέργειες,
Αθήνα 7-1-2019
Μετά τιμής
Ιωάννης ΑΓΓΕΛΗΣ
Αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου, υπό την ιδιότητά μου ως επόπτης και συντονιστής του έργου των Εισαγγελέων Οικονομικού Εγκλήματος και Εγκλημάτων Διαφθορά»