PLUS
«Φωτιά» στην Μεσόγειο από τον Ερντογάν
Του Γιώργου Μανουσακάκη
Το μεγαλύτερο ρίσκο στη σύγχρονη ιστορία της ετοιμάζεται να πάρει η Τουρκία μετά την απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν να στείλει δυνάμεις στη Λιβύη προκειμένου να στηρίξει τον σύμμαχό του, Φαγιέζ Μουσταφά αλ-Σαράτζ, ο οποίος αν και πρωθυπουργός της αφρικανικής χώρας κινδυνεύει να χάσει την εξουσία από τον στρατηγό Χαφτάρ που έχει ξεκινήσει την πολιορκία της Τρίπολης.
Η Τουρκία για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 100 χρόνια αποφασίζει να στείλει στρατό για να πολεμήσει δίπλα στους φαντάρους του αλ-Σαράτζσε χώρα που δεν βρίσκεται δίπλα στα σύνορά της. Μέχρι σήμερα η Τουρκία που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ ποτέ δεν έκανε πόλεμο ή επιθέσεις σε χώρες που δεν ήταν δίπλα της. Επιτέθηκε στην Κύπρο, επιτέθηκε στη Συρία, επιτέθηκε στους Κούρδους ξέροντας όμως ότι ο στρατός της ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανεφοδιαστεί από τη χώρα του ή να υποχωρήσει στην ασφάλεια των συνόρων. Τώρα ετοιμάζεται να εκστρατεύσει σε μια χώρα μακρινή για τα δεδομένα της Τουρκίας και ο στρατός της μαζί με τα εφόδιά του να χρειαστεί να περάσει από Ελλάδα, Αίγυπτο και από το μεγαλύτερο μέρος της Λιβύης μέχρι να φτάσει στον προορισμό του.
Αντιδρά η Ρωσία
Την αρνητική αντίδραση της Μόσχας προκάλεσαν οι ανακοινώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για στρατιωτική εμπλοκή και παρουσία στη Λιβύη. Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, τόνισε ότι η Μόσχα αναζητά μια άμεση επίλυση της σύγκρουσης και το τέλος της αιματοχυσίας στη Λιβύη. Όπως επισήμανε, υπάρχουν μισθοφόροι στη Λιβύη, ως αποτέλεσμα των καταστροφικών ενεργειών ορισμένων χωρών, απαντώντας σε προηγούμενες αιχμές του Τούρκου Προέδρου.
Έκκληση για ειρήνη από Μόσχα και Ρώμη
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, συμφώνησαν ότι η κατάσταση στη Λιβύη πρέπει να επιλυθεί με ειρηνικό τρόπο. Στην τηλεφωνική συνομιλία τους, Πούτιν και Κόντε συζήτησαν μεταξύ άλλων το θέμα της Συρίας και τα αποτελέσματα της Συνόδου της Νορμανδίας για την Ουκρανία. Η Ρωσία, η οποία υποστηρίζει τις δυνάμεις του Χαλίφα Χαφτάρ, έχει εκφράσει εδώ και καιρό την ανησυχία της για τις εξελίξεις, με το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών να δηλώνει ότι η συμφωνία ασφαλείας μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης εγείρει πολλά ερωτήματα.
Από την πλευρά της η Άγκυρα, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα μείνει σιωπηλή σε περίπτωση που η Ρωσία στείλει στρατό για να συμμετέχει στις ένοπλες συγκρούσεις στη Λιβύη. Φανερά ενοχλημένος από το ρωσικό ΥΠΕΞ, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε, πριν από λίγες ημέρες, πως η Τουρκία δεν μπορεί να μείνει σιωπηλή απέναντι σε «μισθοφόρους», όπως η υποστηριζόμενη από τη Ρωσία εταιρεία Wagner, η οποία στηρίζει τις δυνάμεις του Χαφτάρ. «Αυτό συμβαίνει και δεν θα ήταν σωστό εμείς να μείνουμε σιωπηλοί απέναντι σε όλο αυτό. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε μέχρι τώρα, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Η Τουρκία παρά το εμπάργκο πώλησης όπλων που έχει επιβάλει ο ΟΗΕ, έχει στείλει πολεμικό υλικό στη Λιβύη του αλ-Σαράτζ,σύμφωνα με μια έκθεση του Οργανισμού που περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters τον περασμένο μήνα. Ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Τυνησία την περασμένη Τετάρτη, για να συζητήσει τρόπους συνεργασίας για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη. Όπως είπε, η Τουρκία και η Τυνησία συμφώνησαν να στηρίξουν την GNA. Ωστόσο, οι δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα εμποδίσουν τον εφοδιασμό της Τρίπολης και ως ένδειξη των προθέσεών τους την περασμένη εβδομάδα κατέλαβαν τουρκικό εμπορικό πλοίο με κατεύθυνση τη Λιβύη προκειμένου να του κάνουν έλεγχο για τυχόν μεταφορά στρατιωτικού εξοπλισμού. Παράλληλα, οι δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ στηρίζονται από Αίγυπτο, Ισραήλ και Ρωσία, ενώ στο πλευρό τους ενδέχεται να μπει και η Γαλλία.
ΣΕ ΣΤΑΣΗ ΑΝΑΜΟΝΗΣ Η ΕΛΛΑΔΑ
Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει με ψυχραιμία την όλη κατάσταση γνωρίζοντας, ωστόσο, ότι η Τουρκία με την απόφασή της να στείλει εκστρατευτικό σώμα στη Λιβύη κινδυνεύει με ανείπωτη καταστροφή και το κυριότερο ότι η πράξη της αυτή μπορεί να πυροδοτήσει στη δημιουργία πολεμικού μετώπου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, κάτι που είχε να συμβεί από την «Αραβική Άνοιξη», με ανεξέλεγκτες,όμως, διαστάσεις.
Η Ελλάδα συνεχίζει την πολιτική απομόνωσης της Τουρκίας και την εύρεση συμμάχων μέσω μεγάλων οικονομικών συμφωνιών. Ήδη η συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού EastMedμεταξύ Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Ισραήλ και της Ιταλίας αξίας 7 δισ. δολαρίων που θα υπογραφεί στις 4 Ιανουαρίου είναι μια μεγάλη επιτυχία για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ωστόσο, η συνάντηση που θα κρίνει εν πολλοίς τη στάση της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία είναι αυτή που θα γίνει μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και Ντόναλντ Τραμπ στις 7 Ιανουαρίου. Εκεί ο πρωθυπουργός θα ζητήσει τη στήριξη των ΗΠΑ, προκειμένου να ακυρωθεί η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, όπως το έχει πετύχει με την ΕΕ.
* Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ” της Κυριακής
