Καστανιές: Στη «Γραμμή του πυρός» – είμαστε μόνοι στη μάχη

10/03/2020 15:23

89623364_495593124450791_3409553543047151616_n

Μία 11ετία τώρα, σε κάθε εκατοστό του Έβρου, οι ντόπιοι βλέπουν πρόσφυγες να μπαίνουν στην Ελλάδα ανενόχλητοι.

Του Σταύρου Γεωργακόπουλου

Στη διαδρομή από την Αλεξανδρούπολη προς την Ορεστιάδα, το πρώτο αίσθημα που δημιουργείται σε όποιον επισκέπτεται πρώτη φορά την περιοχή είναι ότι εδώ χτυπάει η καρδιά της Ελλάδας. Ανά δύο ή τρία σπίτια, μάξιμουμ, βλέπεις τη γαλανόλευκη να κυματίζει περήφανα. Κατά τα άλλα, η ζωή συνεχίζεται δίχως να διαπιστώνεις κάποια αλλαγή στην καθημερινότητα των πολιτών, παρά τον ωμό εκβιασμό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που συγκεντρώνει στην Ανδριανούπολη και τους στέλνει μαζικά στα ελληνοτουρκικά σύνορα για να περάσουν στη χώρα μας. Τα καφέ στο Διδυμότειχο, στο Σουφλί, στην Ορεστιάδα ήταν γεμάτα. Όποια ώρα της ημέρας και αν περάσαμε.

Στις Καστανιές, όμως, επικρατεί μία άλλη εικόνα. Και είναι εντελώς διαφορετική η αίσθηση που δημιουργείται. Στην πλατεία του χωριού η κινητικότητα αποτελεί σαφή ένδειξη ζωής. Αλλά όταν μπαίνεις στην ευθεία για το τελωνείο, τα δεδομένα αλλάζουν. Στη σκέψη έρχεται η Λευκωσία. Η οδός Λήδρας! Εκεί που δημιουργήθηκε το πρώτο κομμάτι της Πράσινης Γραμμής.

Μέχρι το τελωνείο με προσπέρασαν τουλάχιστον 15 στρατιωτικά οχήματα, άλλα 5-6 πολιτικά, άλλα με επιβάτες στρατιωτικούς και επίσης δύο τριαξονικά που μετέφεραν ξύλα με συρματόπλεγμα για ενίσχυση του φράχτη στα αδύνατα σημεία του. Δύο σκυλάκια μας συνόδευσαν στη μισή διαδρομή.

‘Εμοιαζαν σαν ξαδέρφια. Κι όλα στην πρώτη επίσκεψη. Μπροστά στο τελωνείο υπήρχε κινητικότητα για μία εκδήλωση του Ερυθρού Σταυρού. Ο πρόεδρος του ελληνικού τμήματος, Αντώνης Αυγερινός συνόδευσε τον Φραντσέσκο Ρόκα, επικεφαλής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Οργανώσεων Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου. Νωρίς το πρωί, είχαν συναντηθεί και με την υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, στο αεροδρόμιο «Δημόκριτος» της Αλεξανδρούπολης.

Η τοποθέτηση του Ρόκα ότι είναι «λυπηρό να χρησιμοποιούνται άνθρωποι σαν πολιτικό όπλο» και η καταδίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για «τα παιχνίδια με τις ανθρώπινες ψυχές», αποτέλεσε ένα ενθαρρυντικό μήνυμα για τη στάση της διεθνούς κοινότητας. Για τη στήριξη της Ελλάδας. Πέρα, όμως, από την ικανοποίηση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού για την υλικοτεχνική και οικονομική ενίσχυση, επί της ουσίας οι κάτοικοι στις Καστανιές, αλλά και στις γύρω περιοχές, θεωρούν ότι «σε αυτή τη μάχη είμαστε μόνοι μας».

Μιλούν για «μάχη», αλλά δεν αναφέρονται φυσικά στο καθημερινό σόου από την άλλη πλευρά των συνόρων. Εκεί που οι τουρκικές δυνάμεις προμηθεύουν τους μετανάστες με χημικά και δακρυγόνα για να τα εκτοξεύσουν προς τους άνδρες των ΜΑΤ και του Ελληνικού Στρατού. Οταν, βέβαια, δεν τα πετούν οι ίδιοι οι Τούρκοι αστυνομικοί. Οι αναφορές σε «μάχες» γίνεται επειδή σε καθημερινή βάση, εδώ και 11 χρόνια, σε κάθε εκατοστό του Εβρου, που αποτελεί το φυσικό σύνορο μεταξύ των δύο χωρών, οι ντόπιοι βλέπουν πρόσφυγες και μετανάστες να μπαίνουν στην Ελλάδα ανενόχλητοι.

«Από την εποχή του Γιώργου Παπανδρέου δημιουργήθηκε το πρόβλημα διότι έδωσε τότε εντολή, από την Κωνσταντινούπολη, στον Χρυσοχοΐδη να μην γίνονται άμεσα οι επαναπροωθήσεις. Ήταν μία απαίτηση του Ερντογάν που άνοιξε ουσιαστικά τον δρόμο για να αυξηθούν οι ροές προς τον Εβρο», μας μεταφέρθηκε από άνθρωπο που γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα στην περιοχή.

Το οδοιπορικό στις γραμμές του τρένου μας έβγαλε μπροστά σε διαλυμένες τσάντες, απομεινάρια προσπαθειών για είσοδο στην Ελλάδα. Σκισμένες από τα βάτα, μπροστά στις ράγες. «Οι περισσότεροι μπαίνουν και έπειτα κρύβονται σε ερειπωμένα σπίτια. Τα ψάχνουμε συνέχεια», μου εξήγησε ο πρόεδρος της κοινότητας, Σταύρος Τζιαμαλίδης. Δίπλα μας έκαναν βόλτες διάφοροι ανταποκριτές από ξένα ΜΜΕ. Ο Μιρτσέα από τη Ρουμανία, ο Γιαν από την Πολωνία, κάποιοι Αυστριακοί, ένας Γερμανός με drone, για να ελέγχει καλύτερα όσα διαδραματίζονται σε απόσταση 1.000 μέτρων. Περισσότεροι από 20 άνθρωποι πάνω στις γραμμές.

Και Έλληνες, οι οποίοι, όμως, κινούνται και σε άλλες περιοχές. «Μόνο οι δημοσιογράφοι δείχνουν ότι υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον, διότι επί της ουσίας οι ξένοι δεν προσφέρουν κάτι», μας είπε ο κ. Γιώργος, κάτοικος των Καστανιών. Από κοντά και ο πρόεδρος της κοινότητας. Με το επιχείρημα ότι «αν ήθελαν να βοηθήσουν, θα έστελναν από 200 άνδρες κάθε χώρα και θα αναπτύσσονταν σε Έβρο και Αιγαίο. Τι θα έκανε ο Ερντογάν όταν θα είχε απέναντί του μία πολυεθνική δύναμη;

Αλλά οι Ευρωπαίοι στέλνουν λεφτά λες κι έτσι λύνονται τα προβλήματα. Μα, τα 700 εκατ. ευρώ που υποσχέθηκαν φτάνουν το πολύ για μία εβδομάδα με τα έξοδα που γίνονται λόγω της πίεσης», πρόσθεσε.

Ακούστε τις δηλώσεις του προέδρου της Κοινότητας των Καστανιών σε συνέντευξη με τον απεσταλμένο, Σταύρο Γεωργακόπουλο.

Η Πέμπτη κύλησε σχετικά ήρεμα. Η Παρασκευή ξημέρωσε διαφορετικά. Λες και οι Τούρκοι ήθελαν να παίξουν με τα νεύρα των Ελλήνων αστυνομικών, άρχισαν να εκτοξεύουν χημικά. Για μια – δύο ώρες, η περιοχή πνίγηκε. «Όταν φυσάει προς εμάς, τότε η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική», μας είπε η κ. Κατερίνα που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην «οδό Λήδρα των Καστανιών».

Με την ανησυχία της να ‘χει αυξηθεί από το ενδεχόμενο να σπάσει κάποια στιγμή η γραμμή φύλαξης των συνόρων. «Τόσα χρόνια το παράπονό μας είναι ότι βγαίναμε από το σπίτι και στρίβαμε υποχρεωτικά το αυτοκίνητο δεξιά. Αριστερά δεν μπορούσαμε να πάμε. Τώρα, με τόσο κόσμο που έχει μαζευτεί, φυσιολογικά ανησυχούμε επειδή θα μας ισοπεδώσουν εάν καταφέρουν και περάσουν 500-1.000 άτομα», μας εξήγησε.

Έχουν κι άλλο παράπονο οι κάτοικοι στις Καστανιές. Με οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις. Τα καταστήματα στο χωριό στηρίζονταν οικονομικά και στους Τούρκους από την Ανδριανούπολη. Η πολύ μικρή απόσταση είχε χτίσει και πολλές φιλικές σχέσεις. «Τους άρεσε ο τρόπος που ζούσαμε και έρχονταν στα πανηγύρια μας, στα καφενεία μας, στα μαγαζιά μας. Με όλο αυτό, χάσαμε φίλους, πελάτες και ζούμε με την αβεβαιότητα», μας μετέφερε μία κοπέλα που εργάζεται σε μαγαζί της περιοχής.

«Δεν χρειάζονται φωτογραφίες και ονόματα», μας είπε και εξήγησε ότι «οι άνδρες αποφεύγουν να φωτογραφηθούν επειδή πολλοί συμμετέχουν στην πολιτοφυλακή, οι γυναίκες διότι εμείς θα μείνουμε εδώ και δεν ξέρουμε τι μπορεί να συμβεί». Κι εκεί ακριβώς βρίσκεται το μυστικό. Μπορεί αυτή την εβδομάδα να αισθάνθηκαν το κέντρο της Ελλάδας, αλλά όταν περιοριστεί το σόου των Τούρκων, στις Καστανιές θα μείνουν μόνοι τους.

Και τότε θέλουν να ‘χουν το κεφάλι τους ήσυχο… Τουλάχιστον αυτό…

Στη δράση και τα ράσα

Το ενδιαφέρον του RTL τράβηξε ένας πιτσιρικάς με ποδήλατο κι ένας ιερέας. Ο μικρός επειδή χαιρετούσε στρατιωτικά κάθε τζιπ ή ρέο που έβλεπε, ενώ ο παπα-Παναγιώτης για την πρόσφατη επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου, Ιερώνυμου. «Εμείς οι Ελληνες είμαστε πάντα στο πλευρό των στρατιωτών και της αστυνομίας όταν προστατεύουν την πατρίδα μας, όπως τώρα. Κι όταν χρειάζεται αναλαμβάνουμε δράση κι εμείς», δήλωσε στην «Μπαμ» o παπα-Παναγιώτης.