«Όαση η συµφωνία µε Ιταλία στο µπρα ντε φερ µε Τουρκία»

Ο Ευριπίδης Στυλιανίδης αποκωδικοποιεί στη «ΜΠΑΜ» το deal µε τους γείτονες για την οριοθέτηση των ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας (ΑΟΖ).

Του Παντελή Περιβολάρη

Πανηγυρίσαμε τη συμφωνία με την Ιταλία για την ΑΟΖ, αλλά πολλοί από εμάς πανηγυρίσαμε χωρίς να ξέρουμε τον λόγο. Γιατί είναι τόσο σημαντική η συμφωνία με την Ιταλία. Τι σημαίνει στη γεωπολιτική σκακιέρα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ποια η σχέση της με τη συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη.

Όλα αυτά τα θέσαμε υπόψη του Ευριπίδη Στυλιανίδη που τα θέματα αυτά τα κατέχει όσο λίγοι άλλοι στη χώρα μας. Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, πανεπιστημιακός και πρώην υπουργός μας βοήθησε να αποκωδικοποιήσουμε τη συμφωνία, ενώ είναι σημαντική η φράση του ότι σε ό,τι αφορά τον Εβρο και τα νησιά, γίνεται ένα διπλωματικό και στρατιωτικό μπρα ντε φερ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και θα δούμε πού θα καταλήξει.

Κύριε Στυλιανίδη, μπορείτε να μας εξηγήσετε τι ακριβώς σημαίνει η συμφωνία με την Ιταλία;

Είναι η πρώτη σύμβαση από το 1977 για την ΑΟΖ. Το βασικό είναι ότι εφαρμόζεται το δίκαιο της θάλασσας. Δηλαδή, αναγνωρίζεται ότι τα ελληνικά νησιά έχουν ΑΟΖ, κάτι που η Τουρκία αμφισβητεί. Ήταν το πιο εύκολο κομμάτι. Πρέπει να ακολουθήσουν οι συμφωνίες με την Αλβανία και την Αίγυπτο. Με την Αίγυπτο είναι δύσκολη η συμφωνία, γιατί οι Αιγύπτιοι δεν θέλουν να εμπλακούν στα ελληνοτουρκικά. Η Τουρκία προσπαθεί να επηρεάσει την Αίγυπτο προσφέροντας διάφορα ανταλλάγματα, αλλά οι Αιγύπτιοι δεν «ψήνονται». Δεν έχουν ξεχάσει την εμπλοκή της Τουρκίας με τους «αδελφούς μουσουλμάνους».

Γιατί είναι τόσο σημαντική αυτή η συμφωνία;

Είναι πολύ σημαντική η συμφωνία με την Ιταλία. Προσφέρθηκαν στους Ιταλούς κάποια πράγματα για την αλιεία, όμως, το σημαντικό είναι ότι με τη συμφωνία εφαρμόζεται το δίκαιο της θάλασσας. Η Τουρκία με τη δική της συμφωνία με τη Λιβύη υποστηρίζει ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν ΑΟΖ. Όμως, αυτή είναι μία συμφωνία που νομικά βρίσκεται στον αέρα. Η Ελλάδα με τη συμφωνία με την Ιταλία, με την Αλβανία που πρέπει να είναι η επόμενη και με την Αίγυπτο, που όπως σας είπα είναι δύσκολο να γίνει, εξασφαλίζει τη συνέχεια από την Ελλάδα προς την Κύπρο.

Μας είπατε ότι είναι δύσκολη η συμφωνίαμε τηνΑίγυπτο. Μπορεί να γίνει κάτι άλλο;

Μπορεί η χώρα μας να προχωρήσει από μόνη της στην οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο, αλλά η Τουρκία απειλεί με Casus Belli.

Στη δική σας περιοχή, στον Έβρο, πώς είναι ταπράγματα;

Υπάρχει μία υπεσυγκέντρωση δυνάμεων. Από ελληνικής πλευράς έχουν σταματήσει οι μεταθέσεις, οι στρατιωτικές και οι αστυνομικές δυνάμεις έχουν ενισχυθεί. Το ίδιο συμβαίνει και στα νησιά απ’ ό,τι μαθαίνω. Μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα μπρα ντε φερ, διπλωματικό και στρατιωτικό. Θα δούμε τι θα υπερισχύσει.

Η απάντηση της Αθήνας στον Φαγέζ Αλ-Σάρατζ και τον Ερντογάν

Η Συμφωνία Οριοθέτησης Θαλασσίων Ζωνών που υπογράφηκε μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, ουσιαστικά αποτελεί τη συνέχεια της οριοθετικής γραμμής της συμφωνίας του 1977 μεταξύ των δύο χωρών για την υφαλοκρηπίδα που επεκτάθηκε και στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), που σημαίνει ότι διαμορφώνονται μία συμφωνία ενιαίων θαλάσσιων ορίων. Με απλά λόγια, το Ιόνιο Πέλαγος έχει μια οριοθετημένη και συμπαγής δέσμη κυριαρχικών δικαιωμάτων τόσο για την έρευνα και την εκμετάλλευση των θαλασσίων πόρων και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο υπέδαφος, όσο για το βυθό και τα υπερκείμενα ύδατα. Η Ελλάδα και η Ιταλία οριοθέτησαν τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας.

Είναι σαφές ότι η Ελλάδα έσπευσε να κλείσει αυτό το θέμα 43 χρόνια μετά την πρώτη συμφωνία, για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα που προέκυψε το πρόσφατο μνημόνιο για την οριοθέτηση των ζωνών θαλάσσιας δικαιοδοσίας που σύναψαν η λιβυκή κυβέρνηση του Φαγέζ Αλ Σάρατζ και ο Ερντογάν. Αυτό είναι ένα μνημόνιο που νομικά δεν στέκεται, το έχουν καταγγείλει και οι ΗΠΑ και πλέον η Ελλάδα προσπαθεί να το ακυρώσει αναδεικνύοντας και επιβάλλοντας τους κανόνες του διεθνούς δικαίου με τη σύμπραξη των γειτονικών μας κρατών. Η Τουρκία βρίσκεται σε φάση αναθεώρησης της στρατηγικής της και της εξωτερικής πολιτικής της που έχει τον τίτλο «Γαλάζια Πατρίδα». Η Ελλάδα αναδεικνύοντας την τουρκική παραβατικότητα σε διεθνές επίπεδο και αποκτώντας συμμάχους μπορεί να αποθαρρύνει την Τουρκία να περάσει από τα λόγια στις πράξεις, για παράδειγμα να αρχίσει τις θαλάσσιες έρευνες νοτίως της Κύπρου.

Η συμφωνία με την Ιταλία θα υποχρεώσει την Αλβανία, έτσι ώστε να συμφωνήσει και αυτή με την Ελλάδα σε ενιαία θαλάσσια όρια υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, αλλά και με την Ιταλία. Με την Ιταλία υπάρχει η συμφωνία για την υφαλοκρηπίδα από το 1992. Την ώρα που η Αλβανία προσπαθεί να αποκτήσει προοπτική ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλει τη βοήθεια της Ελλάδας και της Ιταλίας. Γι’ αυτό πιθανολογείται ότι θα «ζωντανέψει» η η ελληνοαλβανική συμφωνία του 2009 για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Όπως λέει στην «ΜΠΑΜ» ο Ευρυπίδης Στυλιανίδης, στη συμφωνία με την Ιταλία εφαρμόζονται οι βασικές αρχές του δικαίου των θαλασσίων οριοθετήσεων. Αυτές τις αμφισβητεί η Τουρκία, τουλάχιστον στις μεταξύ μας σχέσεις. Ελλάδα και Ιταλία συμφώνησαν ότι τα νησιά διαθέτουν όλες τις θαλάσσιες ζώνες, δηλαδή και υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ και πως εφαρμόζεται η αρχή της μέσης γραμμής/ίσης απόστασης που είναι η βασική μέθοδο οριοθέτησης, ενώ αναγνωρίζεται η επήρεια των νησιών και σε χωριστό έγγραφο προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου διατυπώνεται το νόμιμο δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων μας στα 12 ναυτικά μίλια.

Δηλαδή, ελληνοϊταλική συμφωνία βασιζόμενη στις τις διατάξεις του Δικαίου της Θάλασσας αποδεικνύεαι ότι την προσπάθεια της Τουρκίας να διαμορφώσει νομικά τετελεσμένα με ένα μνημόνιο δεν στηρίζεται πουθενά.

*Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί