Στην ελληνική του εκδοχή το CSI -γνωστό από τη δημοφιλή ομώνυμη τηλεοπτική σειρά- εδράζεται στο Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του καθηγητή Νίκου Θωμαΐδη στην Πανεπιστημιούπολη, που εδώ και 15 μήνες καταγράφει όχι μόνο τις διακυμάνσεις του ιικού φορτίου του κορωνοϊού ώστε να παρακολουθούμε την επιδημιολογική εξέλιξη της πανδημίας, αλλά και ολόκληρη τη συμπεριφορά του λαού μας.
Tης Αλεξίας Σβώλου
Ο καθηγητής Νίκος Θωμαΐδης μιλά στην «Μ» για την κατάχρηση ψυχοφαρμάκων και ναρκωτικών που κάνουν οι Έλληνες για να… αντέξουν την πανδημία. Αύξηση κατά 300% καταγράφηκε και στη χρήση παρακεταμόλης
Αυτή η καταγραφή γίνεται μέσα από την ανάλυση των λυμάτων της Ψυττάλειας -που αποτελούν ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο-, η οποία παρακολουθεί σε αληθινό χρόνο τις συμπεριφορές των πολιτών σε ό,τι αφορά τις καταχρήσεις φαρμακευτικών ουσιών και ναρκωτικών, προτού καν φτάσουν αυτά τα τελευταία στοιχεία που αφορούν διακίνηση και χρήση παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών σαν ειδήσεις στο αστυνομικό δελτίο!
Ανάλυση
Μαζί με τα κύματα του COVID, η ανάλυση των λυμάτων επιβεβαίωσε ότι το άγχος και η αφόρητη ψυχολογική πίεση που προκάλεσαν σχεδόν στο σύνολο του πληθυσμού τα lockdown έριξαν τους Έλληνες στα ψυχοφάρμακα.
Όπως επισημαίνει μιλώντας στην «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαϊδης:
«Στο πρώτο lockdown τα λύματα έδειξαν μεγάλη αύξηση κατά 60%-70% στη χρήση αγχολυτικών και αντικαταθλιπτικών για τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο. Μετά η χρήση τους μειώθηκε, φτάσαμε σε ένα χαμηλό σημείο τον Αύγουστο και από το φθινόπωρο η χρήση τους πήρε ξανά την ανιούσα, με αποκορύφωνα τον Νοέμβριο και τον ∆εκέμβριο, με τα περιοριστικά μέτρα του δεύτερου lockdown. ∆ιαφαίνεται ξεκάθαρα η συσχέτιση του στρες της μοναξιάς, του φόβου, της απομόνωσης με την αυξημένη κατανάλωση ψυχοφαρμάκων, στα οποία κατέφυγαν μαζικά όχι μόνο οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι, αλλά και άτομα πολύ νεότερης ηλικίας».
Αντιβιοτικά
Στα λύματα επίσης καταγράφηκε αύξηση στα αντιβιοτικά που διαφέρει ανά δραστική ουσία, όπως εξηγεί ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας. Υψηλά ποσοστά βρέθηκαν για την αζιθρομυκίνη, που περιλαμβάνεται και στα COVID πρωτόκολλα των νοσοκομείων, καθώς και για την κλαριθρομυκίνη και την πολύ διαδεδομένη αμοξυκιλλίνη, ενώ στο πρώτο lockdown ιστορικό ρεκόρ κατέγραψε η χρήση του αναλγητικού-αντιπυρετικού παρακεταμόλη, που αυξήθηκε κατά 300% καθώς είχε σταματήσει η κατανάλωση των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών μετά τη δημοσιοποίηση των ερευνών για τη συσχέτιση της ιβουπροφαίνης με αυξημένο κίνδυνο βαρύτερης νόσησης από τη λοίμωξη του κορωνοϊού. Παράλληλα καταγράφηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020 αυξήσεις σε πολλά αντι-ιικά φάρμακα σαν να δοκιμάζονταν για τη δράση τους στον COVID.
Αντιψυχωσικά
Οι αυξήσεις που διαπιστώθηκαν από τις αναλύσεις των λυμάτων στη χρήση αντιψυχωσικών ήταν θεαματικές και είχε πολλά χρόνια να καταγραφεί ανάλογο φαινόμενο. Στα αγχολυτικά φάρμακα, η λοραζεπάμη και η οξαζεπάμη αυξήθηκαν κατά 77%, στην περίοδο των γιορτών των Χριστουγέννων από τον Νοέμβριο και μετά, με ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων να… χαπακώνεται για να αντέξει το σφυροκόπημα του δεύτερου κύματος του COVID και τον νέο εγκλεισμό. Στα αντικαταθλιπτικά υπήρξε μεγάλη αύξηση το τρίμηνο Μάρτιος, Απρίλιος και Μάιος του 2020 και μια δεύτερη αύξηση -κατά 20% παραπάνω- τον Οκτώβριο, τον Νοέμβριο και τον ∆εκέμβριο, με το πιο δημοφιλές αντικαταθλιπτικό, την αλπροζολάμη (το ζάναξ), να εκτοξεύεται σε ένα 40% πάνω από τη χρήση κατά το πρώτο lockdown. Αύξηση διαπιστώθηκε και στους μεταβολίτες της νικοτίνης (γεγονός που δείχνει αύξηση και στο κάπνισμα), ενώ αυτήν την εποχή το CSI team του Νίκου Θωμαΐδη κάνει τις αναλύσεις για τους μεταβολίτες του αλκοόλ.
«Μία πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση είναι ότι η κατανάλωση καφεΐνης δεν υπέστη καμία μεταβολή παρότι έκλεισαν τα καταστήματα της εστίασης, ενώ μειώθηκαν τα οπιοειδή αναλγητικά, τα οποία είναι ισχυρά και χρησιμοποιούνται και για την ανακούφιση του χρόνιου πόνου» επισημαίνει ο καθηγητής Θωμαΐδης.
Κατασχέσεις
Σε ό,τι αφορά τώρα τα ναρκωτικά, η κοκαΐνη (το κρακ) κατέγραψε μεγάλες αυξήσεις κι αυτό αποτελεί πανευρωπαϊκό φαινόμενο, καθώς αυξήθηκε η διακίνηση και έγιναν και πολλές συλλήψεις και κατασχέσεις μεγάλων ποσοτήτων. Στο σημείο αυτό ο καθηγητής επισημαίνει πως η αύξηση της χρήσης κοκαΐνης αποτυπώθηκε στα λύματα σε αληθινό χρόνο πριν καλά καλά δημοσιοποιηθούν οι κατασχέσεις μεγάλων ποσοτήτων από τις εξαρθρώσεις κυκλωμάτων από τις αστυνομικές Αρχές.
Η χρήση χασίς (κάνναβη) έμεινε σταθερή, το ίδιο και η ηρωίνη, αλλά σταθερή αύξηση (χωρίς θεαματικές κορυφώσεις) διαπιστώθηκε και στα φθηνά ναρκωτικά του δρόμου (street drugs), στην αμφεταμίνη και τη μεθαμφεταμίνη, οι οποίες δεν χρησιμοποιούνταν προ πανδημίας στην Ελλάδα, καθώς απαντώνται κυρίως στις ανατολικές ευρωπαϊκές χώρες, στα σκανδιναβικά κράτη και στο Βέλγιο. Αναμενόμενη βέβαια ήταν και η μεγάλη μείωση της χρήσης του ecstasy, γιατί είναι το ναρκωτικό των club στα οποία μπήκε λουκέτο!
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί