Αποκλειστικά στα θέματα της μουσουλμανικής μειονότητας της δυτικής Θράκης επικεντρώθηκε από πλευράς λεκτικής προκλητικότητας ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου στη διάρκεια της ολιγόωρης παραμονής-επίσκεψης στη Ροδόπη.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ σε κατ’ ιδίαν επαφές που είχε με τον πρέσβη της χώρας στην Αθήνα Μπουράκ Οζουγκερκίν, τον γενικό πρόξενο στην Κομοτηνή Μουράτ Ομέρογλου, τους δύο ψευτομουφτήδες Ξάνθης και Ροδόπης Αχμέτ Μετέ και Ιμπραήμ Σερίφ, ως και με τα πιο γνωστά στελέχη της μειονότητας (Ασάφογλου-δήμαρχοι Μύκης, Ιάσμου, Αρριανών κ.ά.)-, σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα, ουσιαστικά έδωσε «κατευθύνσεις και κάποιες λύσεις» στα όσα είχε καταγράψει και συζητήσει πριν σχεδόν τέσσερις εβδομάδες ο αρμόδιος για τις μειονότητες υφυπουργός Εξωτερικών Γιαβούς Σελίμ Κεράν, που είχε περιοδεύσει στην περιοχή, προερχόμενος από τη σύντομη επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ στη λεγόμενη «ιδιωτική επίσκεψη» στη διάρκεια των κλειστών συζητήσεων στο Γενικό Προξενείο Κομοτηνής, αλλά και στο μειονοτικό (τουρκικό το αποκάλεσε) γυμνάσιο Τζελάλ Μπαγιάρ πέρασε τα μηνύματα που ήθελε, ενώ συγκριτικά με άλλους Τούρκους πολιτικούς που διαχρονικά επισκέφθηκαν στην ακριτική περιοχή στο παρελθόν απέφυγε τις δημόσια μεγαλόστομες τοποθετήσεις και μεταξύ άλλων «μετέφερε τους χαιρετισμούς του Ερντογάν!».
Πληροφορίες μας επίσης φέρουν να έχουν επιδοθεί τέσσερις φάκελοι στον εξ απορρήτων «ειδικό σύμβουλο», συνοδεύοντα του Τσαβούσογλου, που αφορούν ζητήματα εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, οικονομικά και πολιτικά (εκτιμήσεις της μειονοτικής ηγεσίας για πολιτικές εξελίξεις, αποστασιοποίηση ορισμένων Πομάκων σε ορεινή Ξάνθη, κινητικότητα του δημάρχου Μύκης κ.ά.) της μειονότητας (επίσημα στη σύσκεψη στο Γενικό Προξενείο παραδόθηκαν), ενώ, πέραν του εκπαιδευτικού-μειονοτικού, η σχετική συζήτηση με τον Λεβέντ Σαδίκ φέρεται να είχε επίσης ενδιαφέρον, αφού ο νεαρός δραστήριος επιχειρηματίας μαζί με την 34χρονη επικεφαλής του μειονοτικού κόμματος ΚΙΕΦ Ασάφογλου φέρονται να είναι «τα ανερχόμενα στελέχη» στην περιοχή (κάτι που φάνηκε και στο γεύμα στην ταβέρνα του χωριού Θαμνών, βόρεια της Κομοτηνής).
Η επίσκεψη του Τσαβούσογλου χρονικά λαμβάνει χώρα σε μία περίοδο που ο υδρογραφικός σταθμός της Σμύρνης εξέδωσε νέα NAVTEX δέκα ημερών για έρευνες μικρού σκάφους στο Ικάριο Πέλαγος (μεταξύ Χίου και Σάμου), ενώ την ίδια χρονική περίοδο είχαμε τις προκλήσεις Ερντογάν στην Αγία Σοφία, καθώς και τους εορτασμούς και φιέστες για τα 568 χρόνια από την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τον νεαρό Μωάμεθ τον Πορθητή. Επιπρόσθετα, ο Ιούνιος θα είναι κρίσιμος μήνας για τις σχέσεις της Αγκυρας με τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους, ενώ η Αγκυρα επιδιώκει να φανεί σε πολλά σημεία ότι είναι ανοικτή, διαλλακτική και ευέλικτη.
Η Αγκυρα διαχρονικά προβαίνει σε πολλαπλές ενέργειες εκμετάλλευσης μειονοτικών και άλλων συναφών θρησκευτικών-ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πάρα πολλές χώρες, με στόχο την ενίσχυση του βαθμού επιρροής της σε αυτές. Χρησιμοποιώντας επιλεκτικές μορφές διείσδυσης, εργαλειοποιεί τοπικούς μουσουλμανικούς πληθυσμούς και μαχητικές οργανώσεις, π.χ. σε Ιράκ, Συρία, Μισράτα Λιβύης, Γκαγκούζους Μολδαβίας, Τσετσένους στον βόρειο Κάυκασο, Τατάρους στην κατεχόμενη/ παράνομα προσαρτηθείσα Κριμαία από τους Ρώσους, στη βόρεια Ροδόπη στη Βουλγαρία (Κίρτζαλι-Ραζγκράντ-Σούμεν-Σίλιστρα κ.ά.), τις τουρκικές μειονότητες-κοινότητες σε Κόσοβο (Μαμούσα-Πρίζρεν), Βοσνία Ερζεγοβίνη-Νόβι Παζάρ/Σαντζάκι στη νότια Σερβία, στα Σκόπια (Στρούγκα-Γκόστιβαρ-Πλάσνιτσα-Σένταρ Ζούπα) κ.ά. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν ανοίξει τα τελευταία χρόνια πολλά Προξενεία στις πλείστες των ανωτέρω περιοχών.
Η κατοχυρωμένη από τη διεθνή Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 -στην περίοδο του Μεσοπολέμου- ως μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης είναι μία από τις πιο εμφατικές περιπτώσεις που με δόλια μέσα η Αγκυρα επιδιώκει να την εμφανίσει ετσιθελικά ως τουρκική και ότι συστηματικά παραβιάζονται από την πλευρά μας τα εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, πολιτιστικά, ως και ανθρώπινα δικαιώματά της. Η προσπάθεια αλλοίωσης της μειονότητας σε Ξάνθη και Ροδόπη στοχεύει στο να μεταλλαχθεί σε κάποιας μορφής «Δούρειο Ιππο» μέσα στον εθνικό μας κορμό, και -αν το επιτύχει- να την έχει σε «ετοιμότητα» για την υλοποίηση αποσταθεροποιητικών και υβριδικών σεναρίων αντεθνικής διάστασης. Η Τουρκία χρησιμοποιεί οικονομικά, παραδιπλωματικά, επιχειρηματικά (Λεβέντ Σαδίκ) και ισλαμοκεντρικά μέσα (Τούρκοι σε Γερμανία-Ολλανδία-Βέλγιο), ως και αναθεωρητικές μεθοδεύσεις προς ικανοποίηση και επίτευξη των αντικειμενικών της σκοπών.
Η εκ μέρους διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων μυωπική στάση, εφησυχασμός, ως και αγνόηση των τοπικών αναγκών (σε θέματα εκπαιδευτικά-οικονομικά-αγροτικά-εργασιακά-εκπαιδευτικά-πολιτιστικά-ενίσχυση νεότερων γενιών κ.ά.) στη Θράκη μας έχει προσφέρει στην Αγκυρα τοπικές «ευκαιρίες» για εργαλειοποίηση κάποιων παραγόντων σε ικανοποίηση στόχων της. Παρά τη σημαντική βελτίωση που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια, το ιδιαίτερα δραστήριο Γενικό Προξενείο Κομοτηνής, γνωστοί μειονοτικοί σύλλογοι και άλλοι παράγοντες έχουν προχωρήσει σε ορισμένα σχέδιά τους (μέσω των Δήμων Ιάσμου, Αρριανών Μύκης, της Συμβουλευτικής Επιτροπής, του μειονοτικού κόμματος DEP/ΚΙΕΦ κ.λπ.), που θα έπρεπε να μας έχουν προβληματίσει ακόμα περισσότερο, ενώ οργιάζουν οι κατασκοπευτικές δραστηριότητες πρακτόρων της κρατικής υπηρεσίας πληροφοριών MIT (από τις πιο δραστήριες σε παγκόσμια βάση), ως και η παρουσία αντιπολιτευόμενων γκιουλενικών κύκλων, που έχουν τοπικές (κυρίως εκπαιδευτικές) επαφές με αντι-ερντογανικούς παράγοντες στη μετά απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016. Επιπρόσθετα η Αγκυρα προσπαθεί να εντάξει στα διάφορα σχέδιά της τους ελάχιστους μουσουλμάνους σε Δωδεκάνησα.
Παρά τις πατριωτικές και κρυστάλλινες αντιδράσεις των διαφόρων πομακικών συλλόγων (ειδικά την τελευταία τριετία) που έχουν ασκήσει κριτική στις τουρκικές διατρητικές κινήσεις, απτόητη η Αγκυρα συνεχίζει να κινείται μεθοδικά και ύπουλα, προσπαθώντας να εκθέσει τη χώρα μας, όπως έγινε προ χρόνων με τις εισηγήσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την ευρύτερη χρήση της λέξης/επιθέτου «τουρκικός».
Η τουρκική διπλωματία διαχρονικά σε όλα τα ζητήματα επιδεικνύει υπομονή, επιμονή και πολύπλευρη διαθεσιμότητα μέσων. Η επίσκεψη στη Θράκη του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας αποτελεί συνέχεια των ενεργειών προγενέστερων επισκέψεων και δρομολογίων Τούρκων επισήμων, αλλά και δράσης μη κυβερνητικών παραγόντων που έχουν διεισδύσει μέσα από οργανώσεις για ανθρωπιστικά και άλλα δικαιώματα.
Από τη δική μας πλευρά απαιτείται ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων, εισαγωγή εκλεπτυσμένων μεθόδων αντίδρασης, ισχυροποίηση των τοπικών και περιφερειακών φορέων και σωματείων, ως και διείσδυση στους σκληροπυρηνικούς κύκλους της μειονότητας για να έχουμε «εικόνα» των κινήσεων και θέσεών τους. Γιατί στο θέμα των πληροφοριών ως χώρα σε πολλά θέματα συντριπτικά υστερούμε. Συνεπώς επαγρύπνηση, ετοιμότητα, βελτίωση των ενδο-μειονοτικών καταστάσεων, περαιτέρω κοινωνική ενεργοποίηση-συνδρομή του Δ’ Σώματος Στρατού και των επιμέρους σχηματισμών στις τοπικές κοινωνίες, ως και συνδρομή σε μία ανανεωμένη αναπτυξιακή στρατηγική ανάσχεσης δόλιων σχεδίων και επιρροών.
Απομένει σήμερα στις επαφές του Τούρκου ΥΠΕΞ με Κ. Μητσοτάκη και Ν. Δένδια στην Αθήνα να δούμε για όλα τα άλλα θέματα, που ως επί το πλείστον μονομερώς θέτει η Αγκυρα, πώς θα κινηθούν οι επαφές των δύο πλευρών, αν και πάντα καλό είναι να κρατάμε «πολύ μικρό καλάθι».
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής