PLUS
Παρότι επικρίθηκαν και εξακολουθούν να επικρίνονται για την αξιοπιστία τους, τα self-test ρινικού επιχρίσματος ή σάλιου που χρησιμοποιούμε για την έγκαιρη διάγνωση της λοίμωξης COVID -σχεδόν 20.000.000 test έχουν διανεμηθεί σε 5.500.000 Έλληνες πολίτες- έχουν αναδειχθεί μαζί με τους εμβολιασμούς σε ένα πολύτιμο «εργαλείο».
Της Αλεξίας Σβώλου
∆είχνουν τον δρόµο για έγκαιρη παρέµβαση και σε άλλες (κυρίως ανίατες) ασθένειες
Μεγάλες ομάδες του πληθυσμού κάνουν υποχρεωτικά ένα με δύο self-test την εβδομάδα και το 33% των νέων κρουσμάτων κορωνοϊού (δηλαδή ένα στα τρία) εντοπίζεται πλέον με την αυτοεξέταση. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ∆ημοσθένης Σαρηγιάννης, με τα self-test αυξήθηκε κατά 33% ο έγκαιρος εντοπισμός των κρουσμάτων κορωνοϊού και μειώθηκαν αντίστοιχα οι αλυσίδες μετάδοσης της λοίμωξης. Και καθώς το Rt είναι κοντά στη μονάδα, δηλαδή ένας άνθρωπος κολλά άλλον έναν, το αληθινό όφελος στην έγκαιρη διάγνωση είναι 66%. Στην ερώτηση «γιατί δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε τα παρατεταμένα lockdown τους προηγούμενους μήνες», η απάντηση του καθηγητή είναι «γιατί δεν είχαμε τότε τα self test διαθέσιμα για μαζική χρήση».
∆ραστηριότητες
Χωρίς αυτά δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ανοίξει τόσες δραστηριότητες και δεν θα μπορούσαμε να εντοπίζουμε τα ασυμπτωματικά άτομα που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, χωρίς καν να υποψιάζονται πως είναι θετικά στον κορωνοϊό. Η πανδημία εκτός από υγειονομική κρίση και μεγάλη δοκιμασία αποτέλεσε κι ένα μεγάλο μάθημα και ανοίγει δρόμους για νέες ανακαλύψεις, θεραπείες ή διαγνωστικά όπλα στην Ιατρική. Ενδεικτικά, είναι ξεκάθαρο ότι τα προσεχή χρόνια τα περισσότερα εμβόλια θα υιοθετήσουν την mRNA τεχνολογία, ενώ είναι επίσης ξεκάθαρο πως όλη αυτή η καταιγιστική πρόοδος στα mRNA εμβόλια της COVID και τα μονοκλωνικά αντισώματα ανοίγει τον δρόμο για νέα αντικαρκινικά φάρμακα καθώς και για νέες θεραπείες για άλλα χρόνια ανοσοτροποιητικά νοσήματα.
Παρέμβαση
Κατά τον ίδιο τρόπο τα self-test της COVID ανοίγουν τον δρόμο για τη διάδοση των τεστ αυτοεξέτασης σάλιου σε μια σειρά νοσημάτων όπου το μυστικό για την αντιμετώπισή τους είναι η έγκαιρη παρέμβαση. Στην Ιατρική ελάχιστα νοσήματα έχουν έναν βιοδείκτη ο οποίος εντοπίζεται με μία εξέταση, για παράδειγμα το υψηλό σάκχαρο συνεπάγεται σακχαρώδη διαβήτη, η υψηλή αρτηριακή πίεση συνεπάγεται υπέρταση και η υψηλή χοληστερίνη συνεπάγεται δυσλιπιδαιμία, ωστόσο πολλά άλλα νοσήματα προχωρούν σιωπηρά και δεν υπάρχει μία εξέταση που μπορεί να γίνει σε επίπεδο πληθυσμιακού προασυμπτωματικού ελέγχου για να υπάρξει μία σωτήρια παρέμβαση.
Ένα τέτοιο τεστ σάλιου θα μπορούσε να αποδειχθεί σωτήριο σε περιπτώσεις νοσημάτων όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και άλλα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, όπου η βλάβη προχωρεί χωρίς να δίνει συμπτώματα μέχρι η κατάσταση του ασθενούς να επιδεινωθεί πολύ – και δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμα θεραπεία.
Μία από τις μεγάλες ελπίδες της Ογκολογίας είναι η ανάπτυξη ενός τεστ σάλιου για ογκολογικά νοσήματα που θα μπορούσε να διευκολύνει την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, ώστε να αποφεύγονται οι μεταστάσεις. Όπως εξηγεί από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Νόσου Αλτσχάιμερ η καθηγήτρια Νευρολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μάγδα Τσολάκη, το τεστ σάλιου θα ήταν μια μεγάλη εξέλιξη για την έγκαιρη διάγνωση της μεγαλύτερης επιδημίας που έχει γνωρίσει ο κόσμος μας, δεδομένου ότι η υπάρχουσα εξέταση της ήπιας νοητικής διαταραχής είναι ένα τεστ μνήμης και από κει και πέρα οποιαδήποτε άλλη εξέταση χρειάζεται παρακέντηση. Μια επέκταση τέτοιων τεστ σάλιου στη νόσο Πάρκινσον ή στην πολλαπλή σκλήρυνση θα μπορούσε πραγματικά να βοηθήσει, καθώς ο ασθενής δεν είναι σε θέση να καταλάβει αν τα συμπτώματα που νιώθει οφείλονται σε κούραση, στρες, ηλικία ή κάτι άλλο.
∆ιεργασίες
Εκτός από τα τεστ αυτοδιάγνωσης και την πρόοδο σε εμβόλια και φάρμακα, η πανδημία του κορωνοϊού έγινε επιταχυντής των διεργασιών για την ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογικών υγείας που μπορούν να κατέβουν και σαν application στο κινητό μας τηλέφωνο. Τέτοια applications θα μπορούσαν να αλλάξουν για πάντα τη διαχείριση του διαβήτη, της κατάθλιψης, της διπολικής διαταραχής και άλλων παθήσεων, επιβεβαιώνοντας το ρητό «ουδέν κακόν αμιγές καλού».
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
