PLUS
Την ώρα που πολλές κυβερνήσεις στην Ευρώπη -και όχι μόνο- σπεύδουν να επιβάλουν στους πολίτες τους εργασιακά μοντέλα νεοφιλελεύθερης κοπής, στην Ισλανδία έκαναν κάτι διαφορετικό.
Tου ΝΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ∆Η
Σύμφωνα με το οποίο οι ώρες απασχόλησης εβδομαδιαίως μειώθηκαν σε 35, ενώ οι οικονομικές απολαβές παρέμειναν ίδιες
Η νησιωτική χώρα αποφάσισε να εφαρμόσει το πείραμα της τετραήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και του μειωμένου ωραρίου με ακριβώς τον ίδιο μισθό. Πάνω από το 1% του εργατικού δυναμικού της χώρας, περί τους 2.500 εργαζομένους, σε 100 διαφορετικούς εργασιακούς χώρους, όπως γραφεία, νοσοκομεία, παιδότοπους και κοινωνικές υπηρεσίες, συμμετείχαν στο μεγαλύτερο πιλοτικό πρόγραμμα παγκοσμίως, σύμφωνα με το οποίο οι ώρες εργασίας εβδομαδιαίως μειώθηκαν σε 35, ενώ οι οικονομικές απολαβές παρέμειναν ίδιες.
∆οκιμές
Οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν από το 2015 μέχρι το 2019. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέλυσαν από κοινού το βρετανικό think tank Autonomy και η Ένωση για τη Βιωσιμότητα και τη ∆ημοκρατία (ALDA) από την Ισλανδία, δείχνοντας πως όσον αφορά την παραγωγικότητα, αντίθετα με τους ισχυρισμούς πως οι μειωμένες ώρες θα οδηγήσουν σε μείωσή της, κάποιες φορές παρέμεινε σε σταθερά επίπεδα, ενώ άλλες σημείωσε αύξηση! Επιπλέον, οι εργαζόμενοι ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο άγχος, ενώ ο κίνδυνος της εξάντλησης ήταν μειωμένος. Επίσης σημείωσαν πως η υγεία τους και η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής βελτιώθηκαν σημαντικά.
Εκτιμάται πως μετά την ολοκλήρωση των δοκιμών, το 86% του εργατικού δυναμικού της χώρας είτε δουλεύει ήδη λιγότερες ώρες είτε έχει αποκτήσει το δικαίωμα να διεκδικήσει κάτι τέτοιο. Σημειωτέον πως η Ισλανδία κατατάσσεται δεύτερη στη λίστα με τις πιο ευτυχισμένες χώρες του κόσμου, στην οποία κυριαρχούν οι σκανδιναβικές.
Ο Will Stronge, διευθυντής έρευνας του Autonomy, δήλωσε σχετικά: «Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η μεγαλύτερη δοκιμή στον κόσμο για μια πιο σύντομη εργάσιμη εβδομάδα στον δημόσιο τομέα είναι μια τεράστια επιτυχία. ∆είχνει ότι ο δημόσιος τομέας είναι ώριμος να πρωτοπορήσει όσον αφορά μια εβδομάδα λιγότερης εργασίας – και μπορούν να αντληθούν διδάγματα για άλλες κυβερνήσεις».
Από την πλευρά του ο Gudmundur D. Haraldsson, ερευνητής της Alda, υποστήριξε πως η μείωση των εργάσιμων ημερών δείχνει ότι «όχι μόνο είναι δυνατόν να εργαστούμε λιγότερο στη σύγχρονη εποχή, αλλά και ότι αυτή η προοδευτική αλλαγή είναι δυνατή».
Μετά την επιτυχία του «πειράματος», η ιδέα της τετραήμερης εργασίας κερδίζει υποστήριξη σε ολόκληρο τον κόσμο, με πολλούς ειδικούς να επιμένουν ότι η καθολική εφαρμογή της θα αυξήσει την παραγωγικότητα, θα βελτιώσει την ψυχική υγεία των εργαζομένων και θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Επιτροπή
Η αρχή έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ήδη 45 βουλευτές από διαφορετικά κόμματα υπέβαλαν πρόταση, με την οποία καλούν την κυβέρνηση να συστήσει μια επιτροπή προκειμένου να εξετάσει την πρόταση για τετραήμερη εβδομαδιαία εργασία, ιδέα η οποία ευνοείται γενικότερα για ευέλικτες μορφές εργασίας μετά την έλευση της πανδημίας. Μια δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του περασμένου έτους από τη Survation, διαπίστωσε ότι το 63% του κοινού υποστηρίζει την ιδέα τετραήμερης εβδομαδιαίας εργασίας χωρίς απώλεια αμοιβής, ενώ μόνο το 12% αντιτίθεται.
O Peter Cheese, πρόεδρος της ειδικής ομάδας της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου για την ευέλικτη εργασία, είπε ότι ευέλικτες ρυθμίσεις, όπως η τετραήμερη εργασία, «μπορούν και πρέπει να θεωρηθούν εξίσου αποδεκτός τρόπος εργασίας, όπως η τυπική πενθήμερη εβδομάδα εργασίας».
Η Ισπανία επίσης έχει κι αυτή ανακοινώσει πως θα προχωρήσει σε ένα δοκιμαστικό πρόγραμμα τεσσάρων εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, όπου οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν 32 ώρες την εβδομάδα, χωρίς μείωση αποδοχών. Το κόστος γι’ αυτό το πρόγραμμα θα ανέλθει περίπου στα 50.000.000 ευρώ, ενώ υπολογίζεται πως θα πάρουν μέρος 3.000 έως 6.000 εργαζόμενοι.
Ακόμη, η Microsoft Japan, θυγατρική εταιρεία της Microsoft στο Τόκιο, πραγματοποίησε και αυτή μια ανάλογη δοκιμή ενός προγράμματος εργασίας με λιγότερες ώρες το 2019, δίνοντας στους 2.300 υπαλλήλους της τη δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ διαφόρων μορφών ευέλικτης εργασίας, ανάλογα με τις εργασιακές συνθήκες και τη ζωή τους. Ο στόχος της διοίκησης ήταν να δει αν θα υπάρξει αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας και του ηθικού όταν μειωθούν οι ώρες.
Τα αποτελέσματα του πειράματος ήταν εξαιρετικά θετικά, με τους εργαζομένους να είναι πιο ευτυχισμένοι και 40% πιο παραγωγικοί. Έπειτα από αυτό, η ιαπωνική κυβέρνηση εξετάζει τώρα το ενδεχόμενο μιας συνολικής εφαρμογής της τετραήμερης εβδομαδιαίας εργασίας στη χώρα, προσφέροντας εναλλακτικά σχέδια για να πείσει τις εταιρείες να υιοθετήσουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Επιπρόσθετα, η εταιρεία Unilever δίνει τη δυνατότητα στους εργαζομένους της στη Νέα Ζηλανδία να μειώσουν το ωράριό τους κατά 20% χωρίς να αλλάξει ο μισθός τους.
Ευρώπη
Στην Ευρώπη, η χώρα στην οποία οι εργαζόμενοι δουλεύουν λιγότερες ώρες κατά μέσον όρο, σε ετήσια βάση, είναι η Γερμανία (1.332 ώρες). Ο μέσος όρος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 1.513 ώρες. Στην Ισλανδία, το αντίστοιχο νούμερο είναι 1.435 ώρες, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται αρκετά πάνω από τον μέσο όρο, με 1.728 ώρες εργασίας ετησίως.
Και όμως αυτό που μας δίδαξαν η πανδημία και τα αναγκαστικά μοντέλα εργασίας που εφαρμόστηκαν είναι πως το μετα-πανδημικό μέλλον της εργασίας θα μπορούσε να περιλαμβάνει, χωρίς να προκύψουν προβλήματα, τέσσερις ή πέντε ώρες εργασίας την ημέρα, κάποιες φορές μισές ημέρες, αλλά και ευέλικτα χρονοδιαγράμματα, όπου οι άνθρωποι θα εργάζονται με βάση τις ανάγκες του τρόπου ζωής τους, εξασφαλίζοντας πολύτιμο προσωπικό χρόνο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ισλανδία
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
