PLUS
Συγκεκριμένα στοιχεία από τις χιλιάδες σελίδες που συγκέντρωσε ο ανακριτής που διενήργησε κύρια έρευνα για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, επικαλείται στην πρόταση του ο εισαγγελέας Γιώργος Πολυκράτης επιμερίζοντας τις ευθύνες για τις οποίες θεωρεί ότι πρέπει να λογοδοτήσουν οι κατηγορούμενοι. Η εισαγγελική εισήγηση αφορά την παραπομπή 27 κατηγορουμένων οι οποίοι στην συντριπτική πλειονότητά τους είναι από την Πυροσβεστική.
Σύμφωνα με τον εισαγγελέα, συνολικά 14 στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας πρέπει να δικαστούν για τα δύο πλημμελήματα που έχουν αποδοθεί για την υπόθεση. Στους 14 κατηγορούμενους από την Πυροσβεστική περιλαμβάνονται ο νυν αρχηγός του Σώματος, ο τότε αρχηγός επιχειρήσεων καθώς και ο υπαρχηγός του, ο τότε διοικητής του ΕΣΚΕ, οι τότε διοικητές της 1ης ΕΜΑΚ και της Πυροσβεστικής Πειραιά ως αρμόδιας για τα πλωτά μέσα του Σώματος, δύο ιπτάμενοι σε ελικόπτερα της υπηρεσίας κ.α.
Η πρόταση του εισαγγελέα αφορά επίσης 4 κατηγορούμενους από την ΕΛ.ΑΣ , μεταξύ των οποίων ο τότε γενικός αστυνομικός διευθυντής της ΓΑΔΑ. Αφορά επίσης τον τότε γ.γ. Πολτικής Προστασίας.
Οι κατηγορούμενοι από την Αυτοδιοίκηση που ο κ. Πολυκράτης εισηγείται παραπομπή σε δίκη είναι συνολικά 7, ανάμεσα στους οποίους η πρώην περιφερειάρχης Αττικής, μία περιφερειακή σύμβουλος και οι τότε δήμαρχοι Μαραθώνος, Ραφήνας-Πικερμίου και Πεντέλης. Παραπομπή ζητά επίσης για δύο αντιδημάρχους, έναν του Δήμου Μαραθώνα και έναν του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου. Ο 27ος κατηγορούμενος είναι ο ηλικιωμένος άντρας που στάθηκε η αιτία της πυρκαγιάς.
Ο εισαγγελικός λειτουργός ανάμεσα σε άλλα επισημαίνει πως η Πυροσβεστική καθυστέρησε πολύ να θέσει σε γενική επιφυλακή τις δυνάμεις της για την πυραγιά “πλην όμως η ως άνω ενέργεια ήταν απρόσφορη, καθώς είχε ήδη παρέλθει μία τουλάχιστον ώρα από την εκδήλωση της πυρκαγιάς”, όπως τονίζει ενώ αναφέρει: “Επισημαίνεται ότι από την ώρα αναγγελίας της πυρκαγιάς (16:41) μέχρι και 18:20, όταν δηλαδή το μέτωπο της πυρκαγιάς πέρασε σε διάφορα σημεία την Λ. Μαραθώνος με κατεύθυνση προς το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι, ο συνολικός αριθμός των πυροσβεστικών υδροφόρων οχημάτων του Π.Σ. που επιχειρούσαν στην περιοχή, ήταν μόνο δεκατρία (13), χωρίς μάλιστα να υπάρξει παρέμβαση των πυροσβεστικών δυνάμεων στον οικισμό Μάτι.. Το πρώτο υδροφόρο πυροσβεστικό όχημα στην Λ. Μαραθώνος και πιο συγκεκριμένα στο ύψος του συνοικισμού της Αγίας Βαρβάρας Ραφήνας αφίχθη στις 18:44, ενώ ένα άλλο πυροσβεστικό όχημα αφίχθη στην διασταύρωση Λ. Μαραθώνος και Φλέμινγκ στις 19:09, όταν πλέον ήταν πολύ αργά, διότι ήδη το πύρινο μέτωπο είχε περάσει την Λ. Μαραθώνος και εξαπλωνόταν ανεξέλεγκτα προς το Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι”.
Ο εισαγγελέας αναφέρεται επίσης στη νεοσύστατη υπηρεσία των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ – drones), τονίζοντας η πως “έμεινε επιχειρησιακά ανεκμετάλλευτη την ημέρα της φονικής πυρκαγιάς, ενώ η χρήση τους θα μπορούσε να παράσχει στο Ε.Σ.Κ.Ε. απευθείας εικόνες από τον τόπο της πυρκαγιάς, καθώς και σημαντικές πληροφορίες (σε πραγματικό χρόνο) για την συμπεριφορά της πυρκαγιάς, τον τρόπο εξάπλωσής της και άλλα δεδομένα, που θα συνέβαλαν στην λήψη ορθών επιχειρησιακά αποφάσεων”.
Για τα εναέρια μέσα, ο εισαγγελικός λειτουργός τονίζει πως το πρώτο κρίσιμο 20λεπτο της φωτιάς επιχειρούσε μόνο ένα ελικόπτερο βαρέως τύπου Ericson, ενώ αναφέρεται και στην διαχείριση που έγινε με αφορμή φωτιά που είχε εκδηλωθεί στα διυλιστήρια Κορίνθου μετά την φωτιά στην Κινέττα: “Στις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις έσπευσαν 10 πυροσβεστικά οχήματα και έγινε εκτροπή ελικοπτέρου που κατευθύνονταν προς την Πεντέλη, γεγονός που χαρακτηρίζεται ακόμη και από τον κατηγορούμενο σήμερα Β.Μ. (στελέχους της ΠΥ) “ολέθριο λάθος του αρχηγού”. Το στέλεχος, που επικαλείται ο εισαγγελικός λειτουργός, είχε αναφέρει πως “αυτή η εντολή για εκτροπή αποτελεί εγκληματικό επιχειρησιακό σφάλμα”.
Κατά τον εισαγγελέα και ο χειρισμός των κλήσεων πολιτών που ζητούσαν βοήθεια δεν υπήρξε καλός. Όπως σημειώνει, υπήρχε έλλειψη χειριστών τηλεφωνητών, έλλειψη συνεννόησης αξιωματικών και έλλειψη συνεννόησης μεταξύ των κέντρων ενώ δεν υπήρχε ένα σχέδιο διάσωσης ανθρώπων σε κίνδυνο. Αντίθετα, κατά τον εισαγγελέα, οι τηλεφωνητές του 199 “αντί να προωθούν πυροσβεστικές δυνάμεις στις διευθύνεις κινδυνευόντων ατόμων για τη διάσωσή τους, διαβίβαζαν τα περιστατικά αυτά στις αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες αφενός δεν είχαν σχετική αρμοδιότητα, αφετέρου δεν διέθεταν γνώσεις και μέσα, για να προβούν σε διάσωση ατόμων από πυρκαγιά”.
Στην εισαγγελική πρόταση επίσης γίνεται ειδική αναφορά τόσο στην χαοτική διαχείριση της κυκλοφορίας που έγινε στη Λεωφόρο Μαραθώνα, σημειώνοντας ότι σε ορισμένες περιπτώσεις την κυκλοφοριακή διαχείριση έκαναν και ιδιώτες, με αποτέλεσμα να εισέρχονται επιπλέον οχήματα μέσα στο Μάτι και ενώ η φωτιά πλέον είχε πλησιάσει τον οικισμό “να δημιουργηθεί κυκλοφοριακή συμφόρηση στους στενούς δρόμους και τελικά να εγκλωβιστούν τα οχήματα και οι επιβαίνοντες σε αυτά”. Σε αυτό το κεφάλαιο της πρότασης του , ο εισαγγελικός λειτουργός αναφέρεται και στο Λιμεναρχείο Ραφήνας που δεν έλαβε μέτρα ώστε να μην συμφορηθεί επιπλέον η Λεωφόρος Μαραθώνα από οχήματα που έβγαιναν από τα καράβια τις επίμαχες ώρες.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα από τη δικογραφία
Στην πρότασή του ο εισαγγελικός λειτουργός παραθέτει τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπου πολίτες ζήταγαν απεγνωσμένα βοήθεια, πλην όμως οι εκκλήσεις τους αυτές δεν έβρισκαν τη δέουσα ανταπόκριση. Συγκεκριμένα, στην πρόταση αναφέρονται ενδεικτικά οι εξής περιπτώσεις: «α) περίπτωση κατά την οποία άτομα, που βρίσκονταν εντός οικίας στην οδό Κουντουριώτη αρ. 27 στον Νέο Βουτζά και εξωτερικά αυτής καίγονταν τα πάντα, ακόμη και το αυτοκίνητό τους, επικοινωνούν με το «199», στις 18:13:45, αναφέροντας κατά λέξη: «Γύρω γύρω τώρα καίγονται όλα, θα έχουν καεί όλα εμείς, είμαστε μέσα, έχει πολύ καπνό … Χάλασε το αυτοκίνητό μας, κάηκε, τι λέτε τώρα;», και ο χειριστής – τηλεφωνητής του «199» απάντησε: «Σιγά σιγά προς την παραλία δεν μπορείτε να πάτε; Έχετε αυτοκίνητο;» και μία γυναίκα του απάντησε: «Όχι ρε παιδιά, αφού έχω μωρό δεκατριών μηνών και πώς θα αναπνεύσει λίγο, δεν ξέρω, κάντε κάτι».
Ακολούθως, «στις 18:15:36, ο χειριστής – τηλεφωνητής του «199», αντί να προβεί στην αποστολή δυνάμεων για την διάσωση των κινδυνευόντων στην ως άνω οικία, διαβιβάζει το συμβάν στο Κ.Ε.Π.Π. αναφέροντας: «Ο Δήμος δεν μπορεί να βάλει ένα αυτοκίνητο να βοηθήσει; τα δικά μας σβήνουν» και το Κ.Ε.Π.Π. απαντά: «Ναι παιδιά, όμως δεν γίνεται όλοι εσείς να παίρνετε μόνο το δικό μου τηλέφωνο … Έχει και δίπλα τρία τέσσερα εδώ πέρα» και συνεχίζοντας αναφέρει: «Αυτή η κυρία δεν γίνεται να πάρει τηλέφωνο το εκατό να πάει ένα περιπολικό; αυτά που είπε σε εσένα δεν μπορούσε να τα πει στο εκατό;»
β) Στην οδό Μυκόνου αρ. 41 στο Μάτι, όταν πολίτης ειδοποίησε, στις 18:57:03, το «199» για τον κίνδυνο που αντιμετώπιζαν τρεις γυναίκες στην ως άνω διεύθυνση, όπου εξωτερικά της οικίας καίγονταν τα δένδρα και ζήτησε βοήθεια για την διάσωση και μεταφορά τους σε ασφαλή περιοχή, του απάντησε ο τηλεφωνητής: «Ντάξει …, πάρα πολλά περιστατικά όμως που είναι έτσι αντίστοιχα με τα δικά σας και κατασκηνώσεις προσπαθούμε να εκκενώσουμε και γίνεται χαμός» και «να σας πω, πάρτε και το εκατό την αστυνομία, αν μπορούν και αυτοί να κάνουν μεταφορά» και
γ) Τέλος, όταν κάποια γυναίκα – υπάλληλος του ξενοδοχείου με την επωνυμία (…) ζήτησε από το «199» την εκκένωσή του, επειδή καίγονταν τα αυτοκίνητα στον εξωτερικό χώρο στάθμευσης του ξενοδοχείου, ο χειριστής – τηλεφωνητής του «199» κάλεσε το Κ.Ε.Π.Π., για να διαβιβάσει στην Αστυνομία το περιστατικό».
