Σφαγές αμάχων στο Μάλι τον Μάρτιο, με εμπλοκή Ρώσων παραστρατιωτικών

06/04/2022 9:16

Μέλη του στρατού του Μαλί και ξένοι μαχητές, που πιστεύεται ότι ήταν Ρώσοι, εκτέλεσαν με συνοπτικές διαδικασίες 300 άμαχους, ορισμένους εκ των οποίων βάραιναν υποψίες πως ήταν τζιχαντιστές, στα τέλη του Μαρτίου, κατά τη διάρκεια επιχείρησης σε πόλη στον κεντρικό τομέα της αφρικανικής χώρας, κατήγγειλε χθες Τρίτη η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW).

Σε έκθεσή της που δημοσιοποίησε χθες, η ΜΚΟ αναφέρεται σε σφαγή που διαπράχθηκε κατά τη διάρκεια αρκετών ημερών, από την 27η ως την 31η Μαρτίου, στην πόλη Μουρά (10.000 κάτοικοι), μεταξύ της Μοπτί και της Ντζενέ, σε περιοχή που συγκαταλέγεται στις κυριότερες εστίες της βίας στο Σαχέλ.

Καθώς πολλαπλασιάζονται οι μαρτυρίες για τα γεγονότα και τα δημοσιεύματα του Τύπου, το γενικό επιτελείο του Μαλί έκανε λόγο χθες Τρίτη το βράδυ για “ανυπόστατες καταγγελίες” με σκοπό να “αμαυρωθεί η εικόνα” των ενόπλων δυνάμεων.

Χωρίς να αναφερθεί συγκεκριμένα στην HRW, επανέλαβε ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί “προτεραιότητα στη διεξαγωγή επιχειρήσεων” και κάλεσε σε “αυτοσυγκράτηση” και αποφυγή “δυσφημιστικών ισχυρισμών”.

Οι αρχές του Μαλί, όπου την εξουσία κατέλαβε ο στρατός με το πραξικόπημα του 2020, δημοσιοποίησαν ήδη την Παρασκευή τη δική τους εκδοχή των γεγονότων, κάνοντας λόγο περί επιχείρησης ευρείας κλίμακας που επέτρεψε να εξολοθρευτούν 203 μέλη “ένοπλων τρομοκρατικών οργανώσεων” και να συλληφθούν άλλα 51.

Όμως η αποστολή του ΟΗΕ στο Μαλί, οι ΗΠΑ, η ΕΕ και η Γαλλία εξέφρασαν ανησυχία καθώς αυξάνονται οι πληροφορίες για τα γεγονότα στη Μουρά, που θέτουν υπό αμφισβήτηση την επίσημη εκδοχή.

Το μακελειό που έγινε στην κοινότητα αυτή είναι “το χειρότερο επεισόδιο φρικαλεοτήτων” που έχει διαπραχθεί στο Μαλί αφότου ξέσπασαν το κύμα της βίας στη χώρα του Σαχέλ το 2012, σύμφωνα με την HRW, που επικαλείται 27 πρόσωπα ενήμερα για όσα συνέβησαν στη Μουρά, ανάμεσά τους 19 επιζήσαντες και αυτόπτες μάρτυρες.

“Η κυβέρνηση του Μαλί οφείλει να αρχίσει με τρόπο επείγοντα και αμερόληπτο να διενεργεί έρευνα για αυτές τις μαζικές δολοφονίες”, ιδίως “για τον ρόλο ξένων στρατιωτικών”, έκρινε η Κορίν Ντάφκα, διευθύντρια του τμήματος της ΜΚΟ που είναι αρμόδιο για το Σαχέλ. Για να είναι αξιόπιστη η έρευνα αυτή, πρέπει να ζητήσει συνδρομή από την Αφρικανική Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη, πρόσθεσε.

Τα γεγονότα άρχισαν στη Μουρά την 27η Μαρτίου, όταν έφθασαν με ελικόπτερα στρατιώτες εν μέσω εβδομαδιαίας ζωοπανήγυρης, σύμφωνα με την HRW. Οι στρατιώτες αντάλλαξαν πυρά με περίπου τριάντα ένοπλους τζιχαντιστές αναμεμιγμένους με πλήθος ανθρώπων· αρκετοί τζιχαντιστές, μερικοί άμαχοι και δύο ξένοι στρατιώτες σκοτώθηκαν, κατά τη ΜΚΟ.

Η Μουρά θεωρείται, όπως αρκετές άλλες κοινότητες στο Μαλί, πως τελεί υπό τον έλεγχο οργανώσεων που ορκίζονται πίστη στην Αλ Κάιντα.

Αφού έφθασαν ενισχύσεις με ελικόπτερα, τα μέλη του στρατού του Μαλί και οι ξένοι στρατιωτικοί κατέλαβαν την Μουρά, είπαν αυτόπτες μάρτυρες στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Οι ξένοι στρατιωτικοί, λευκοί, πιστεύεται ότι ήταν Ρώσοι, καθώς δεν μίλαγαν λέξη γαλλικά, ενώ στα μέσα ενημέρωσης έχει γίνει επανειλημμένα λόγος, και από τις αρχές, για την άφιξη ανδρών του στρατού της Ρωσίας για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των τζιχαντιστών. Δυτικές κυβερνήσεις έχουν εξάλλου καταγγείλει ότι στο Μαλί αναπτύχθηκαν μισθοφόροι του Ομίλου Βάγκνερ, κάτι που η Μπαμακό διαψεύδει, κάνοντας λόγο για ρώσους εκπαιδευτές σε ρόλο ανάλογο με αυτόν των Ευρωπαίων.

Οι στρατιώτες σάρωσαν την κοινότητα, “εκτέλεσαν” ορισμένους κατοίκους και συνέλαβαν εκατοντάδες άλλους. Τις ημέρες που ακολούθησαν, εκτέλεσαν με σφαίρες κατά μικρές ομάδες δεκάδες αιχμαλώτους, κάποιους εξαιτίας της ενδυμασίας τους, κάποιους επειδή είχαν γενειάδα, όπως ορίζουν οι κανόνες που επιβλήθηκαν από τους τζιχαντιστές, ή εξαιτίας του παρουσιαστικού τους, που αποκάλυπτε σε ποια φυλή ανήκαν.

“Η μεγάλη πλειονότητα” των ανδρών που εκτελέστηκαν από τα μέλη του στρατού του Μαλί και τους ξένους ήταν Πελ, μέλη της φυλής από την οποία στρατολογούν γενικά μέλη οι τζιχαντιστές, εξηγείται στην έκθεση της HRW.

“Το να σκοτώνεις από πρόθεση και το να κακομεταχειρίζεσαι κρατούμενους είναι έγκλημα πολέμου”, υπενθύμισε η ΜΚΟ.

Άμαχοι εξαναγκάστηκαν να σκάψουν ομαδικούς τάφους προτού εκτελεστούν, σύμφωνα με την HRW. Ορισμένα πτώματα κάηκαν σε βαθμό που είναι αδύνατη η αναγνώρισή τους, πρόσθεσε η ΜΚΟ.

Στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησε χθες βράδυ, το επιτελείο ανέφερε ότι ο στρατός επιτέθηκε σε συγκέντρωση “τρομοκρατών” και ότι ακολούθησαν σφοδρές μάχες. Αφού εξασφάλισαν τον έλεγχο της Μουρά, οι στρατιώτες έκαναν “έρευνα” και εντόπισαν “τρομοκράτες” κρυμμένους μέσα στον πληθυσμό, συνέχισε.

Το γενικό επιτελείο περιορίστηκε να αναφερθεί σε θανάτους στις τάξεις του στρατού, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες. Δεν έκανε καμία αναφορά σε ξένους στρατιωτικούς. Σημείωσε πάντως ότι στην επιχείρηση ενεπλάκησαν τέσσερις μονάδες των ειδικών δυνάμεων, τρία μεταγωγικά ελικόπτερα Mi-17 (σοβιετικής κατασκευής) καθώς και δύο επιθετικά ελικόπτερα Mi-35 (ρωσικής κατασκευής), καθώς και τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAVs) για τη συλλογή πληροφοριών.