PLUS
Για 3η μέρα οι Γάλλοι και οι Γαλλίδες διαδηλώνουν, αντιδρώντας στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης που σκοπεύει να αυξήσει το όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια.
«Μακρόν συνταξιοδοτήσου κι άσε μας εμάς!» έγραφε ένα χαρακτηριστικό χειροποίητο πλακάτ σε μια από τις διαμαρτυρίες στο Παρίσι. «Μετρό, δουλειά, τάφος» διαβάζεις σε ένα άλλο, με κάπως πιο υπαρξιακές ανησυχίες. Κι όμως το όριο συνταξιοδότησης στη Γαλλία είναι το χαμηλότερο από κάθε άλλη μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία.
Οι αρχές υπολογίζουν σε 757.000 τους ανθρώπους που συμμετείχαν στις χτεσινές κινητοποιήσεις. Τα κύρια προβλήματα από τις απεργιακές κινητοποιήσεις εντοπίστηκαν στα τρένα, τις αστικές συγκοινωνίες και τις αεροπορικές μεταφορές. Όπως μεταδίδει η Angelique Chrisafis για τον Guardian, συμμετείχαν επίσης δάσκαλοι σχολείων, καθώς και φοιτητές που μπλόκαραν αρκετά πανεπιστημιακά κτίρια σε όλη τη χώρα.
Μέχρι στιγμής, η κεντρώα κυβέρνηση του Μακρόν δεν έχει καταφέρει να πείσει τους Γάλλους ότι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης είναι είτε αναγκαίος είτε δίκαιος τρόπος για να καλυφθεί το ετήσιο συνταξιοδοτικό έλλειμμα που θα φθάσει τα 14 δισ. ευρώ (15,2 δισ. δολάρια) έως το 2030.
Οι επικριτές της αριστερής συμμαχίας της αντιπολίτευσης, NUPES, λένε ότι θα ήταν πιο δίκαιο να φορολογηθούν τα υπερκέρδη ή οι πλούσιοι. Ένας φόρος 2% επί των περιουσιακών στοιχείων των Γάλλων δισεκατομμυριούχων, πρότεινε μια έκθεση της Oxfam France, θα εξάλειφε το συνταξιοδοτικό έλλειμμα σε μια νύχτα – αν και οι δισεκατομμυριούχοι θα είχαν πιθανώς άλλες ιδέες για τα κινητά τους χρήματα.
Οι κεντροδεξιοί Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι πριν κάποια χρόνια αύξησαν την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 60 στα σημερινά 62 έτη, έχουν τώρα το θράσος να επιμένουν ότι η εκδοχή του Μακρόν είναι άδικη.
Εστιάζοντας στενά στην ηλικία συνταξιοδότησης, όμως, η κυβέρνηση αδυνατεί επίσης να εξηγήσει ότι δεν πρόκειται απλώς για ένα λογιστικό ζήτημα. Εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια του Μακρόν να θέσει την εργασία στο επίκεντρο του σχεδίου της δεύτερης θητείας του.
«Η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση», λέει ο Marc Ferracci, εργατολόγος και βουλευτής του κεντρώου κόμματος του Μακρόν, «είναι κεντρικής σημασίας για τον στόχο της προεκλογικής εκστρατείας, την επίτευξη πλήρους απασχόλησης και την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας».
Πλήρης απασχόληση θα σήμαινε τον περιορισμό της ανεργίας από το 7% σήμερα σε περίπου 5%, επίπεδο που έχει να παρατηρηθεί από το 1979. Το ποσοστό των εργαζομένων ηλικίας 55 έως 64 ετών στη Γαλλία είναι στο 56% και έχει αυξηθεί κατά πέντε μονάδες επί των ημερών του Μακρόν, παραμένοντας όμως πολύ κάτω από το 72% στη Γερμανία.
Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης είναι να πάρει κάποια μέτρα ώστε αφενός να εμποδίσει τις εταιρίες από το να απολύουν τους γκριζομάλληδες και ταυτόχρονα επεκτείνει τις θέσεις μαθητείας σε 980.000 για τους νέους. Την ίδια ώρα αυστηροποιεί τους όρους χορήγησης επιδόματος ανεργίας σε περιόδους ανάπτυξης.
Κι ενώ αυτή η στρατηγική μοιάζει στα χαρτιά να έχει νόημα, συγκρούεται με την ανανοηματοδότηση που συντελείται ως προς το ρόλο της εργασίας, μετά από την πανδημία. Και ειδικά στο γαλλικό φαντασιακό, η ελάφρυνση του βάρους της εργασίας είναι μια από τις παραμέτρους προς μια καλύτερη κοινωνία.
Το 1880 ο Paul Lafargue, ένας σοσιαλιστής στοχαστής, δημοσίευσε το «Le Droit à la Paresse», «Το δικαίωμα στην τεμπελιά», υποστηρίζοντας την τρίωρη εργάσιμη ημέρα και καταγγέλλοντας την «παλαβομάρα της αγάπης για την εργασία». Πριν από δύο δεκαετίες, το βιβλίο «Bonjour Paresse», «Γεια σου τεμπελιά», ένας οδηγός για να μην κάνετε τίποτα στη δουλειά, έγινε μπεστ σέλερ.
Η μείωση του χρόνου εργασίας, που αρχικά σχεδιάστηκε για να προστατεύσει τους εργαζόμενους από την κακομεταχείριση, έγινε μέρος της μεταπολεμικής ιστορίας της χώρας. Το 1982 ο Φρανσουά Μιτεράν μείωσε την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 65 έτη στα 60. Δύο δεκαετίες αργότερα, η Γαλλία εισήγαγε την εβδομαδιαία εργασία των 35 ωρών.
Το ποσοστό των Γάλλων που θεωρούν την εργασία ως «πολύ σημαντική» μειώθηκε από 60% το 1990 σε μόλις 24% το 2021, σύμφωνα με την Ifop, μια ομάδα δημοσκοπήσεων. Η πανδημία έχει επιταχύνει αυτή τη μετατόπιση, λέει ο Romain Bendavid, σε ένα έγγραφο για το Fondation Jean-Jaurès, ένα think-tank. Μέχρι το 2022 μόνο το 40% των Γάλλων δήλωσε ότι θα προτιμούσε να κερδίζει περισσότερα και να έχει λιγότερο ελεύθερο χρόνο, από 63% το 2008.
Παρ’ όλ’ αυτά ο Μακρόν δείχνει αποφασισμένος να παραμείνει ακλόνητος στη θέση του υπέρ της μεταρρύθμισης. Εάν δεν μπορέσει να βρει τις ψήφους στο κοινοβούλιο, όπου δεν διαθέτει πλέον την πλειοψηφία, η μεταρρύθμιση θα μπορούσε να προωθηθεί με τη χρήση ειδικής συνταγματικής διάταξης, με κίνδυνο όμως να προκληθούν νέες βουλευτικές εκλογές.
Αλλά ακόμη και αν καταφέρει να περάσει τη νομοθεσία του, αν ο Μακρόν δεν βρει τρόπο να πείσει τους Γάλλους για τα πλεονεκτήματά της, μπορεί να καταλήξει με μια επιτυχημένη μεταρρύθμιση στο όνομά του, σε μια, όμως, πολύ ενοχλημένη χώρα.
Το Σάββατο αναμένεται νέος γύρος κινητοποιήσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Δεκάδες χιλιάδες διαδηλώνουν στη Γαλλία κατά της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης
