Κόκκινο συναγερμό για τον εντοπισμό φαρμάκου – μαϊμού που χορηγείται για την αντιμετώπιση μιας πολύ σοβαρής νόσου εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
«Σύμφωνα με τα ευρήματα μελετών, το 62% των φαρμάκων που αγοράζονται online είναι πλαστά ή κατώτερης ποιότητας»
Συγκεκριμένα, πλαστό φάρμακο με δραστική ουσία το defibrotide εντόπισε ο ΠΟΥ σε χώρες της Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Ασίας. Πρόκειται για μια παρτίδα πλαστού σκευάσματος με την εμπορική ονομασία Defitelio που οι ποσότητές της εντοπίστηκαν στην Ινδία και την Τουρκία και αγοράστηκαν μέσω Διαδικτύου και όχι από τα παραδοσιακά και ασφαλή κανάλια διακίνησης φαρμάκων.
Πού χρησιμοποιείται
Η θεραπεία με το σκεύασμα defibrotide ενδείκνυται για τη θεραπεία της φλεβο-αποφρακτικής ηπατικής νόσου, γνωστής διεθνώς με το ακρωνύμιο VOD. Η σοβαρή ηπατική νόσος είναι επίσης γνωστή με την ονομασία ημιτονοειδές αποφρακτικό σύνδρομο (SOS), που εμφανίζεται έπειτα από μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων, η οποία πραγματοποιείται για την αντιμετώπιση κυρίως ογκολογικών νοσημάτων.
Η συγκεκριμένη θεραπεία ενδείκνυται για ασθενείς ενηλίκους, εφήβους, παιδιά, νήπια και βρέφη ηλικίας άνω των ενός μήνα. Το ημιτονοειδές αποφρακτικό σύνδρομο είναι μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία οι φλέβες στο ήπαρ φράσσονται, με αποτέλεσμα το ήπαρ να υπολειτουργεί και να επίκειται κίνδυνος ηπατικής ανεπάρκειας.
Οι ανιχνεύσιμες διαφορές
Η φαρμακευτική εταιρεία που παρασκευάζει τη θεραπεία με defibrotide βεβαίωσε ότι η συγκεκριμένη παρτίδα είναι πλαστή και επεσήμανε ότι το αυθεντικό σκεύασμα της πατρίδας Lot 20G20A είχε συσκευαστεί στη Γερμανία και την Αυστρία. Αντίθετα, το πλαστό φάρμακο αναγράφει ότι έχει συσκευαστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ιρλανδία. Άλλο ένα ύποπτο σημάδι στη συσκευασία του σκευάσματος-μαϊμού είναι ότι έχει παραποιηθεί η ημερομηνία λήξης του φαρμάκου και δεν συμφωνεί με την καταγεγραμμένη διάρκεια ζωής του προϊόντος στο ράφι του φαρμακείου. Επιπλέον, ο σειριακός αριθμός του σκευάσματος-μαϊμού δεν σχετίζεται με την παρτίδα 20G20A. Ωστόσο, το πιο «χτυπητό» ύποπτο εύρημα είναι πως το συγκεκριμένο φάρμακο δεν έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας ούτε στην Ινδία ούτε στην Τουρκία. Γι’ αυτό άλλωστε η πλαστή παρτίδα εντοπίστηκε σε διαδικτυακό κανάλι πωλήσεων φαρμάκων στις εν λόγω χώρες.
Τα πλαστά φάρμακα αποτελούν μεγάλη πληγή για τη δημόσια υγεία και περιέχουν αδρανή συστατικά (έκδοχα) που δεν έχουν απολύτως καμία δράση στον οργανισμό, αλλά και τοξικά συστατικά, όπως το ασφαλτόχρωμα, που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες. Όπως είναι ευνόητο, οι βλάβες προκαλούνται είτε με την απουσία θεραπευτικής δράσης είτε με απευθείας τοξική επίδραση στον οργανισμό που μπορεί να επιφέρει σοβαρότατες επιπλοκές σχετιζόμενες με το αρχικό πρόβλημα υγείας αλλά και εντελώς άσχετες με αυτές. Σε κάθε περίπτωση, οι άνθρωποι που λαμβάνουν πλαστά φάρμακα κινδυνεύουν σοβαρά να υποστούν επιπλοκές, να επιδεινωθεί η υγεία τους ή ακόμη και να πεθάνουν.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι οι πωλήσεις των πλαστών φαρμάκων φτάνουν το 1% στις ανεπτυγμένες χώρες, το 10% στις αναπτυσσόμενες χώρες και το 50% για τα φάρμακα που αγοράζονται μέσω Διαδικτύου από ιστοσελίδες που κρύβουν τη φυσική τους διεύθυνση. Οι κατασχέσεις παραποιημένων φαρμάκων στα ευρωπαϊκά σύνορα ξεπέρασαν τα 4.000.000 κουτιά μόνο το 2007. Έκτοτε τα στοιχεία είναι μόνο ανοδικά!
Κρυφές ασθένειες
Οι ασθενείς αγοράζουν απευθείας από το Διαδίκτυο φάρμακα για διάφορους λόγους, κυρίως για την ταχύτητα και την ευκολία πρόσβασης, την αποφυγή της αμηχανίας και της ντροπής, την απόκρυψη μιας παθολογικής κατάστασης από τις υγειονομικές αρχές και τον φιλικό/εργασιακό περίγυρο και την παράκαμψη του συστήματος υγείας.
Στα πλαστά σκευάσματα περιλαμβάνονται φάρμακα που ενδείκνυνται για τη θεραπεία σοβαρών παθήσεων, όπως στυτική δυσλειτουργία, καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, νευρολογικές διαταραχές και ψυχικές παθήσεις. Έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνουν την τεράστια έκταση που έχει λάβει το πρόβλημα των πλαστών φαρμάκων, με τα αριθμητικά στοιχεία να είναι σοκαριστικά:
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 62% των φαρμάκων που αγοράζονται online είναι πλαστά ή κατώτερης ποιότητας, το 95,6% των online φαρμακείων λειτουργούν παράνομα και το 94% των δικτυακών τόπων αγοράς φαρμάκων δεν έχουν επαληθεύσιμο όνομα φαρμακοποιού. Επιπλέον, εννέα στους δέκα δικτυακούς τόπους προμηθεύουν χωρίς ιατρική συνταγή φάρμακα που κανονικά χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή.
Μεγαλύτερος ο κίνδυνος για ενέσιμες θεραπείες
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η χορήγηση του σκευάσματος-μαϊμού με δραστική ουσία το defibrotide οδηγεί στη μη θεραπευτική αντιμετώπιση της σοβαρής ηπατοπάθειας. Επιπλέον, επειδή πρόκειται για ενέσιμο φάρμακο που χορηγείται ενδοφλεβίως μπορεί υπό προϋποθέσεις να απειλήσει τη ζωή των ασθενών. Μετά την ανακοίνωση της σχετικής προειδοποίησης, ο ΠΟΥ παραμένει σε κατάσταση υψηλής επαγρύπνησης για να καταγράψει τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες σε ασθενείς στην Ινδία και την Τουρκία που έλαβαν το σκεύασμα-μαϊμού. Παρότι ακόμη δεν έχουν αναφερθεί τέτοιες παρενέργειες, ο ΠΟΥ εκφράζει την ανησυχία του για τη διακίνηση των πλαστών φαρμάκων που πέραν της μη θεραπευτικής δράσης τους και της ενδεχόμενης τοξικότητας των συστατικών τους, αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα σχετιζόμενα με την ασφάλεια και την ποιότητά τους. Ενδεικτικά, στα πλαστά φάρμακα δεν υπάρχουν στοιχεία για το εάν έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες πιστοποιημένες διαδικασίες για την αποστείρωση των φιαλιδίων ή των συρίγγων μέσα στα οποία περιέχονται.