Μισό μήνα μετά τις φονικές πλημμύρες στη Μαγνησία και στον Θεσσαλικό Κάμπο, το μέγεθος της πρωτοφανούς καταστροφής που έπληξε τέσσερις νομούς της ηπειρωτικής Κεντρικής Ελλάδας αποτυπώνεται στα λόγια των ειδικών, των επαγγελματιών ψυχικής υγείας που έφτασαν στον Κάμπο με κινητές μονάδες προκειμένου να προσφέρουν βοήθεια και υποστήριξη στους πληγέντες.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Κινητές μονάδες με εξειδικευμένους επιστήμονες στον κάμπο, προκειμένου να προσφέρουν βοήθεια και υποστήριξη στους πληγέντες
Οι άνθρωποι αυτοί έχουν βρεθεί πολλές φορές σε περιοχές που χτυπήθηκαν με καταστροφική μανία από πυρκαγιές και θεομηνίες και τα μάτια τους έχουν δει εξαιρετικά σκληρές εικόνες. Είναι εκπαιδευμένοι να αντιμετωπίζουν τέτοιες ακραίες καταστάσεις, ωστόσο η ολοκληρωτική καταστροφή που προκάλεσε η κακοκαιρία «Daniel» στη Θεσσαλία και τη Μαγνησία τους σοκάρει.
«Με εξαίρεση το Μάτι και τη Ζαχάρω στην Ηλεία, όπου εκεί με τις πυρκαγιές χάθηκαν τόσες ανθρώπινες ζωές, η τωρινή καταστροφή από τις πλημμύρες είναι ό,τι πιο δύσκολο έχουμε αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα», λέει ο Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη (ΠΕΨΑΕΕ) και της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχικής Υγείας «Αργώ», καθώς και υπεύθυνος της Εθνικής Γραμμής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, που βρίσκεται εκεί με ομάδα κοινωνικών λειτουργών και άλλων επαγγελματιών ψυχικής υγείας για να συνδράμουν τους πληγέντες συμπολίτες μας.
«Εδώ περπατάς ολόκληρα χιλιόμετρα και βλέπεις γύρω σου μόνο καταστροφή. Συνήθως όταν πηγαίνουμε σε ένα μέρος που έχει πληγεί, στα δέκα σπίτια σε μια περιοχή, σε ένα χωριό, τα δύο έχουν καταστραφεί. Εδώ έχει συμβεί το ακριβώς αντίστροφο, στα δέκα σπίτια, τα οκτώ – εννιά έχουν καταστραφεί κι έχουν διαλυθεί ολόκληρα χωριά, που πνίγηκαν στη λάσπη. Έχει χαθεί όλο το ζωικό κεφάλαιο, τα κτήματα, η καταστροφή δεν είναι μερική, είναι ολοκληρωτική» προσθέτει ο κ. Θεοδωρουλάκης. Όλα χάθηκαν, υπάρχει πολύ έντονη δυσοσμία από τα νεκρά ζώα που σε πολλές περιοχές ακόμα δεν έχουν συλλεχθεί, το νερό δεν είναι πόσιμο, η γη δεν είναι καλλιεργήσιμη και οι περισσότεροι άνθρωποι φεύγουν, ρίχνουν μαύρη πέτρα, δεν σκοπεύουν να γυρίσουν πίσω ούτε να ξαναχτίσουν εκεί ούτε να καλλιεργήσουν ξανά τις λασπωμένες εκτάσεις. Πολλές οικογένειες έχουν ήδη φύγει για τα Τρίκαλα, την Καρδίτσα και τη Λάρισα, μετανάστες στον ίδιο τους τον τόπο από τη θεομηνία «Daniel», ενώ οι ηλικιωμένοι βρίσκονται στις στεγαστικές δομές, όπου μεταφέρθηκαν μετά τον απεγκλωβισμό τους.
Όσο για το ποιοι υπέστησαν το ισχυρότερο σοκ, το μεγαλύτερο ψυχικό τραύμα, είναι δύσκολο να το πεις. Σίγουρα το φορτίο είναι πολύ βαρύ για τους ηλικιωμένους που ζούσαν στα παλαιότερα σπίτια τα οποία δεν άντεξαν, διαλύθηκαν τελείως. Για όλους, βέβαια ήταν συνταρακτικές οι ώρες της καταστροφής, αλλά ειδικότερα για τους νέους, που προσπάθησαν να τρέξουν να σώσουν τον παππού, τη γιαγιά, τον γείτονα, τον ανήμπορο του χωριού και πολλοί από αυτούς κινδύνεψαν στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν συγγενείς και γείτονες.
Ψυχικό τραύμα
Επιπλέον, πέρα από το σοκ, τον πόνο, την οδύνη, την απελπισία, είναι τεράστιο το ψυχικό τραύμα από την απώλεια των ζώων τους. Όλα αυτά τα ζώα, εκατοντάδες χιλιάδες ζώα, είχαν μαρτυρικό θάνατο και οι ιδιοκτήτες τους ήταν τελείως ανήμποροι να τα βοηθήσουν. «Οι άνθρωποι που μας μίλησαν μάς μετέφεραν πως άκουγαν τα σκύλους να αλυχτούν, τις αγελάδες να βελάζουν, για ώρες, και δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Πρόκειται για εξαιρετικά οδυνηρές στιγμές που χαράχτηκαν στη μνήμη τους και το ψυχικό τραύμα είναι βαθύ», επισημαίνει ο Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, που μαζί με τους άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας παρέχουν πρώτες βοήθειες και υποστήριξη στους πληγέντες.
Το τραύμα είναι εξαιρετικά βαθύ και η διαδικασία επούλωσης είναι μακροχρόνια και επίπονη. Επίσης η οικονομική καταστροφή είναι ασύλληπτη, αδιανόητη. Όπως ισχύει σε κάθε μεγάλη καταστροφή, οι άνθρωποι που επλήγησαν έχουν μπροστά τους μια μακριά και δύσκολη διαδρομή – κι ας είχαν αρκετοί από αυτούς βιώσει πριν από δύο χρόνια την εμπειρία του «Ιανού». Όμως η θεομηνία «Daniel» δεν ήταν «Ιανός», «ήταν η πλημμύρα της χιλιετίας», όπως λένε οι περιβαλλοντολόγοι.
Στην ερώτησή μου πώς θα διασφαλιστεί σε βάθος χρόνου η στήριξη των πληγέντων συμπολιτών μας που έχασαν τα πάντα και αναγκάζονται να γίνουν μετανάστες στον τόπο τους, ο πρόεδρος της ΠΕΨΑΕΕ και της Ομοσπονδίας «Αργώ», Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, απαντά πως στους τέσσερις νομούς (Θεσσαλίας, Καρδίτσας, Τρικάλων και Μαγνησίας) που χτυπήθηκαν από την κακοκαιρία θα εφαρμοστεί το μοντέλο της Εύβοιας, όπως εφαρμόστηκε μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές. Δηλαδή θα ενισχυθούν οι κινητές μονάδες που υπάρχουν σε κάθε νομό, ώστε να έχουν δύο κλιμάκια, εκ των οποίων το ένα θα είναι για τις ανάγκες του νομού και το άλλο αποκλειστικά για τους πληγέντες του νομού. ΠΕΨΑΕΕ