Αύξηση ορίων ηλικίας, αλλά έπειτα από 40 έτη

19/12/2023

Ανάγνωση: λιγότερο από 1 λεπτά

Ανισορροπίες στις συντάξεις που ευνοούν αυτούς που πληρώνουν λίγα βλέπει ο ΟΟΣΑ

Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θα αργήσει κατά τον ΟΟΣΑ, ο οποίος προβλέπει ότι όσοι εισήλθαν στην αγορά εργασίας το 2022 θα εξέλθουν σε ηλικία 71 ετών ή 66 ετών (με 40 έτη εργασίας) λόγω και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Η πρόβλεψη του Οργανισμού είναι απολύτως μακροπρόθεσμη και ουσιαστικά διαψεύδει όσους επαγγέλλονταν άμεση αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Από την άλλη πλευρά, η έκθεση του ΟΟΣΑ έρχεται να αποκαλύψει τις ανισορροπίες στην παροχή συντάξεως υπέρ αυτών που έχουν καταβάλει τα λιγότερα στο ασφαλιστικό σύστημα.

Η έκθεση αναφέρει ότι η συνταξιοδότηση στα 62 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης, που είναι το πρώτο συνταξιοδοτικό όριο, είναι πιθανό να φθάσει στα 66 έτη για καταβολή πλήρους σύνταξης.

Ο ΟΟΣΑ κάνει ειδική αναφορά στις χαμηλές συντάξεις, όπου το ποσοστό αναπλήρωσης ανέρχεται στο 103% του μισθού, έναντι των υψηλόμισθων, όπου η αναπλήρωση φτάνει στο 83%, ποσοστό που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ (61%).

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση την έκθεση, ο μέσος όρος αναπλήρωσης των χαμηλών συντάξεων στην ΕΕ κινείται στο 77%, ενώ στην Ελλάδα η εθνική σύνταξη είναι εκείνη που ανεβάζει τον πήχη των χαμηλών συντάξεων, έναντι των εισφορών και ενδεχομένως των λιγότερων ετών αναπλήρωσης, σε σχέση με τις μεγάλες συντάξεις που βρίσκονται πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Η αναπλήρωση των συντάξεων πάνω από τον συντάξιμο μισθό για τους χαμηλότερα αμειβόμενους ασφαλισμένους σχετίζεται, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, με τους χαμηλούς συντελεστές αναπλήρωσης που θεσπίστηκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου έως τα 30 έτη και ενισχύονται από το ποσό της εθνικής σύνταξης. Αυτό ευνοεί τους εργαζομένους με χαμηλό μισθό, οι οποίοι φτάνουν να παίρνουν σχεδόν τα ίδια χρήματα ως συνταξιούχοι.

Αναπλήρωση

Πάντως λόγω των βελτιώσεων που έγιναν στα ποσοστά αναπλήρωσης μετά τα 30 έτη με τον νόμο Βρούτση το 2020 οι χαμηλόμισθοι διατηρούν υψηλή αναπλήρωση έως και τα 40 έτη λόγω της εθνικής σύνταξης.

Επισημαίνεται ότι με βάση τα στοιχεία (του 2022) που παρουσιάζει ο ΟΟΣΑ κατά μέσον όρο οι εργαζόμενοι με μέσο μισθό πλήρους συνταξιοδότησης λαμβάνουν καθαρή σύνταξη στο 61% του καθαρού μισθού. Το 90% ξεπερνούν Ελλάδα, Ολλανδία, Πορτογαλία και Τουρκία.

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που βγήκε στη σύνταξη με μισθό 700 ευρώ και 27 έτη ασφάλισης, παίρνει σήμερα 572 ευρώ σύνταξη, δηλαδή το ποσοστό αναπλήρωσης μισθού από σύνταξη είναι 82%. Αν έχει 29 έτη ασφάλισης θα πάρει 590 ευρώ, δηλαδή θα έχει αναπλήρωση 84%.

Σημειώνεται ότι παρά τα μέτρα που ελήφθησαν στην περίοδο της τρόικας, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στην Ελλάδα είναι κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.

Η μέση ηλικία αποχώρησης διαμορφώνεται για τις γυναίκες στα 59,7 έτη και για τους άνδρες στα 63,2 έτη, όταν ο μέσος όρος για τον ΟΟΣΑ είναι 63,1 έτη για τις γυναίκες και 64,4 έτη για τους άνδρες.

Αυτό όπως φαίνεται έχει επιπτώσεις στο ύψος των εισφορών, καθώς η Ελλάδα κινείται πολύ πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ με εισφορές (εργαζομένου και εργοδότη) 26%, έναντι 18,2% που είναι ο μέσος όρος. Μεγαλύτερες εισφορές από την Ελλάδα έχει η Γαλλία με υποχρεωτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης 27,8%, ενώ η Ιταλία σπάει κάθε ρεκόρ με εισφορές σύνταξης 33%.

Η Ελλάδα ξοδεύει το 15,7% του ΑΕΠ σε συντάξεις έναντι 8,9% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος όρος των συνταξιοδοτικών δαπανών του ΟΟΣΑ και 8,5% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα ποσοστά αναπλήρωσης υπολογίζονται για πλήρη σταδιοδρομία, δηλαδή για άτομα που ασφαλίστηκαν στα 22 και αποχωρούν με 40 ή 42 έτη ασφάλισης.

Με αυτόν τον δείκτη οι άνδρες εργαζόμενοι πλήρους σταδιοδρομίας θα έχουν ποσοστό αναπλήρωσης 50,7% κατά μέσον όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ, με υψηλό ποσοστό 80% ή περισσότερο στην Ελλάδα και την Ισπανία, και χαμηλό κάτω του 30% σε Αυστραλία, Εσθονία, Ιρλανδία και Λιθουανία.