Είναι εξαιρετικά απίθανο να ολοκληρωθεί η πολυσυζητημένη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΕΕ-Mercosur πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, δηλώνουν Γάλλοι και Γερμανοί βουλευτές που γνωρίζουν το θέμα.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων για πολυαναμενόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη και Παραγουάη) είχε φτάσει σε τέλμα για άλλη μια φορά.
Οι κανόνες σχετικά με την αμοιβαιότητα στα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα, με τη Γαλλία να αρνείται μέχρι στιγμής να υπογράψει αν δεν υπάρξουν οι λεγόμενες «ρήτρες καθρέφτη», οι οποίες θα διασφαλίζουν ότι οι χώρες της Mercosur δεσμεύονται από παρόμοιες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις με εκείνες που ήδη απαιτούνται από τις χώρες της ΕΕ.
Καθώς απομένουν μόνο λίγοι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, η αποτυχία αυτών του τελευταίου γύρου των διαπραγματεύσεων πιθανόν να σημαίνει ότι δεν θα επιτευχθεί συμφωνία πριν από τότε.
«Η ιδανική κατάσταση θα ήταν να είχαν ολοκληρωθεί όλα αυτά [οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur] πριν από τις ευρωεκλογές. Αυτό δεν είναι πλέον εφικτό», δήλωσε ο Nils Schmid, γερμανός βουλευτής και εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων της Σοσιαλιστικής Ομάδας στην Μπούντεσταγκ (SPD).
Η Γαλλία «δεν βιάζεται να καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα», δήλωσε επίσης ο Pascal Lecamp, βουλευτής του Mouvement démocrate (Modem) και υποστηρικτής ψηφίσματος κατά της συμφωνίας στην παρούσα μορφή της.
Πάνω από δύο δεκαετίες διαπραγματεύσεων
Η συμφωνία βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και 25 χρόνια. Με αφετηρία το 1999, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και των κρατών της Mercosur είχαν ως στόχο τη δημιουργία της μεγαλύτερης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, η οποία θα επέτρεπε το εμπόριο ανάμεσα σε πάνω από 780 εκατομμύρια ανθρώπους με μειωμένους δασμούς σε αγαθά και υπηρεσίες αξίας σήμερα 120 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Οι διαπραγματευτές κατέληξαν σε συμφωνία το 2019, αν και η Γαλλία αρνήθηκε στη συνέχεια να υποστηρίξει τη συμφωνία. Η χώρα υποστήριζε από τότε ότι οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές εγγυήσεις που προσέφερε ο ακροδεξιός τότε πρόεδρος της Βραζιλίας, Jair Bolsonaro, ήταν ανεπαρκείς.
Οι συζητήσεις, ως εκ τούτου, σταμάτησαν μέχρι την επιστροφή του σημερινού σοσιαλιστή προέδρου της Βραζιλίας, Lula, ο οποίος αναζωπύρωσε τις ελπίδες για ταχεία υπογραφή στο τέλος του 2022.
Ωστόσο, οι συνομιλίες παραμένουν στάσιμες στο κομβικό σημείο των «ρητρών καθρέφτη».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για τις εμπορικές πτυχές των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, πρότεινε τη συμπερίληψη ενός λεγόμενου πρόσθετου πρωτοκόλλου που θα περιέχει κοινωνικές και περιβαλλοντικές ρήτρες.
Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι δεσμευτικό και συνεπώς θεωρείται ανεπαρκές για τις χώρες της ΕΕ που αντιτίθενται στη συμφωνία, ενώ οι χώρες της Mercosur έχουν κατηγορήσει την ΕΕ ότι παρεμβαίνει στις εσωτερικές τους υποθέσεις.
Αν και ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων, που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου, απέτυχε -με την προκλητική στάση της Γαλλίας να τροφοδοτείται εν μέρει από τις εκτεταμένες διαμαρτυρίες των αγροτών σε όλο το μπλοκ- η Επιτροπή δήλωσε ότι οι συνομιλίες έχουν ήδη ξεκινήσει πάλι.
Οι εργασίες συνεχίζονται
«Οι εργασίες συνεχίζονται», δήλωσε στις 8 Φεβρουαρίου ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για το εμπόριο, Valdis Dombrovskis.
«Ο Dombrovskis ήταν, είναι και θα παραμείνει έτοιμος να ταξιδέψει στη Mercosur, εάν οι τεχνικές διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει αρκετά ώστε να είναι εφικτή η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
«Επί του παρόντος δεν ισχύει κάτι τέτοιο. […] Η εκτίμηση της Επιτροπής είναι ότι δεν πληρούνται ακόμη οι προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της Mercosur», δήλωσε ο εκπρόσωπος, επαναλαμβάνοντας την άποψη του Επιτρόπου για την Πράσινη Συμφωνία Maroš Šefčovič στις 7 Φεβρουαρίου.
Μέχρι στιγμής, αυτή είναι επίσης η θέση της Γαλλίας, της Αυστρίας, της Ολλανδίας και του Βελγίου, ενώ η Ισπανία, η οποία ήταν υπέρ της συμφωνίας ως έχει, θέλει τώρα να συμπεριλάβει ρήτρες καθρέφτη.
Χαμένος χρόνος
Ενώ οι Γάλλοι ανήκουν στο στρατόπεδο που αντιτίθεται σταθερά σε μια γρήγορη ολοκλήρωση της συμφωνίας, ορισμένοι από τη γερμανική πλευρά θρηνούν για την έλλειψη ρυθμού.
«Χάσαμε πολύ χρόνο και είμαστε αρκετά απογοητευμένοι στη Γερμανία», δήλωσε ο βουλευτής του SPD Schmid στο Euractiv Γαλλίας.
Ο Schmid, ο οποίος είναι επίσης συμπρόεδρος της Γαλλογερμανικής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, επεσήμανε ότι η αναζωογόνηση της διεθνούς εμπορικής πολιτικής ήταν ένα από τα βασικά σημεία του προγράμματος του Γερμανού καγκελάριου Olaf Scholz.
«Η Γερμανία είναι μια χώρα που είναι πολύ προσηλωμένη στο ελεύθερο εμπόριο», ήταν τα λόγια που χρησιμοποίησε ο Scholz στις 5 Φεβρουαρίου στο Βερολίνο, στεκόμενος δίπλα στον πρωθυπουργό Gabriel Attal, τόνισε ο Schmid.
Ωστόσο, όπως δείχνουν τα πράγματα, «δεν θα υπάρξει συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας για τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur πριν από τις ευρωεκλογές», δήλωσε ο Schmid.
Ο βουλευτής του MoDem Lecamp συμφώνησε, λέγοντας στο Euractiv Γαλλίας ότι αυτό είναι πράγματι «απίθανο».
«Σήμερα, η συμφωνία δεν αποτελεί προτεραιότητα για τους Ευρωπαίους. Αντίθετα, περιμένουν πρόοδο για τη μετανάστευση, την τεχνητή νοημοσύνη και τους δημοσιονομικούς κανόνες», πρόσθεσε ο Lecamp.
Μετά τις διαμαρτυρίες των αγροτών, τα θέματα γεωργικής πολιτικής έχουν επίσης προωθηθεί στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας.
«Πρέπει να ξεπεράσουμε αυτή τη φάση των [ευρωπαϊκών] εκλογών και την εισβολή του αγροτικού ζητήματος στο γαλλικό πολιτικό τοπίο. Μετά από αυτό, θα πρέπει να δούμε αν μπορούμε να βρούμε ρήτρες για να αμβλύνουμε το σοκ που φοβούνται οι Γάλλοι αγρότες», κατέληξε ο Schmid.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κομισιόν: Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την σύναψη της συμφωνίας Mercosur
Ο πρόεδρος Μακρόν θέλει η ΕΕ να βοηθήσει στην κρίση με τους αγρότες