Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε την Αλβανία να διασφαλίσει την τήρηση της δέουσας διαδικασίας μετά την καταδίκη του Φρέντι Μπελέρι, υποψηφίου της αντιπολίτευσης από την ελληνική μειονότητα που κέρδισε τις εκλογές στον νότιο δήμο της Χιμάρας, σε φυλάκιση για εξαγορά ψήφων, η οποία οδήγησε σε αυξημένες εντάσεις μεταξύ Τιράνων και Αθήνας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Μπελέρι, ο Έλληνας υποψήφιος που κέρδισε τις τοπικές εκλογές του 2023, αλλά δεν μπόρεσε να ορκιστεί λόγω της φυλάκισής του εν αναμονή της δίκης, θα εκτίσει τώρα ποινή φυλάκισης δύο ετών. Ο ίδιος αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες, κατηγόρησε τα δικαστήρια για πολιτικοποίηση της υπόθεσης και οι δικηγόροι του δήλωσαν ότι σκοπεύουν να ασκήσουν έφεση.
Η σύλληψή του δύο ημέρες πριν από τις εκλογές με την υποψία ότι εξαγόρασε τέσσερις ψήφους προκάλεσε εντάσεις μεταξύ Αθήνας και Τιράνων, με την Ελλάδα να απειλεί να ασκήσει βέτο στην ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ, εάν δεν αποσυρθούν όλες οι κατηγορίες και δεν επιτραπεί στον Μπελέρι να ορκιστεί δήμαρχος.
Σε επικοινωνία με το Euractiv, εκπρόσωπος της ΕΕ σχολίασε τα εξής:
«Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Δεν σχολιάζουμε τις εν εξελίξει δικαστικές διαδικασίες και καλούμε να διασφαλιστεί η τήρηση της δέουσας διαδικασίας».
Μέχρι στιγμής μια σειρά εκκλήσεων ώστε να του επιτραπεί να ορκιστεί μετά την νίκη του στις τοπικές εκλογές της Χιμάρας ή να υποβαθμιστεί η «κράτηση» σε «κατ’ οίκον περιορισμό» έχουν απορριφθεί από το δικαστήριο.
Ο Μπελέρι δήλωσε ότι θα προσφύγει τώρα στα δικαστήρια της ΕΕ.
Η Αθήνα έχει επανειλημμένα καλέσει την Αλβανία να του επιτρέψει να ορκιστεί, κάνοντας λόγο για πολιτικά και εθνοτικά κίνητρα. Η αλβανική κυβέρνηση ωστόσο έχει δηλώσει ότι δεν μπορεί να παρεμβαίνει σε δικαστικές διαδικασίες και ότι πρέπει να επιτραπεί στη δικαιοσύνη να ακολουθήσει την πορεία της.
Οι επικριτές στην Αθήνα έχουν πει ότι υπάρχει επιχειρηματικό κίνητρο πίσω από την κατάσταση, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση θέλει να διατηρήσει τον έλεγχο των οικοδομικών αδειών που εκδίδονται στη Χιμάρα, έναν δημοφιλή καλοκαιρινό προορισμό με επικερδή αγορά ακινήτων.
Πηγή του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών επεσήμανε ότι η απόφαση του αλβανικού δικαστηρίου «τροφοδοτεί τις ανησυχίες που διατυπώνονται σχετικά με την αντικειμενικότητα της δικαστικής κρίσης».
Η πηγή σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της δίκης, «προέκυψαν σημαντικές αντιφάσεις στο υλικό [των αποδεικτικών στοιχείων]» και πρόσθεσε ότι υπήρξε παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας «λόγω εξωτερικών δηλώσεων και ενεργειών που συνηγορούσαν υπέρ της καταδίκης».
«Δεν πρόκειται για διμερές ζήτημα, αλλά για ζήτημα κράτους δικαίου, το οποίο, ως κεκτημένο της ΕΕ, αποτελεί σαφή προϋπόθεση για την πρόοδο των διαδικασιών ένταξης [στην ΕΕ]», πρόσθεσε η πηγή.
Ο Έλληνας υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης κράτησε πιο σκληρή στάση, λέγοντας ότι η υπόθεση Μπελέρι είναι λόγος να «παγώσει» η πορεία ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, από την άλλη, έχει σταθερά υποστηρίξει ότι δεν μπορεί να παρέμβει στο δικαστικό σύστημα, κάτι το οποίο έχουν ζητήσει πολλές φορές τόσο η Αθήνα όσο και άλλα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε η αλβανική δικαιοσύνη να γίνει πιο ανεξάρτητη από τη διαφθορά και την πολιτική επιρροή.
Καταδίκασε επίσης την Αθήνα για προσπάθεια παρέμβασης στο εγχώριο νομικό σύστημα και για εργαλειοποίηση της ΕΕ για την άσκηση πίεσης.
Μετά το περιστατικό του περασμένου Μαΐου, οι ελληνοαλβανικές σχέσεις είναι τεταμένες.
Τον Αύγουστο, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να μην προσκαλέσει τον Ράμα σε συνάντηση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα.
«Μια φορά τα Βαλκάνια, πάντα τα Βαλκάνια», είχε δηλώσει ο Ράμα στο Euractiv.
Επιπλέον, σε μια σύνοδο κορυφής για την Ουκρανία που διοργάνωσε ο Έντι Ράμα τον περασμένο μήνα, ο Μητσοτάκης δεν παρέστη, στέλνοντας αντ’ αυτού «εκπροσώπηση σε χαμηλό διπλωματικό επίπεδο».
Αυτό συνέβη αφού ο Ράμα κατηγόρησε την Ελλάδα ότι «εξαπατά» την ΕΕ κατά την ενταξιακή πορεία της χώρας του κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Euractiv το 2022, με αποτέλεσμα να προκληθεί διπλωματική κρίση ενόψει της Συνόδου Κορυφής των Δυτικών Βαλκανίων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κυρ.Μητσοτάκης: Θέμα κράτους δικαίου στην Αλβανία η κράτηση του Φρέντι Μπελέρη