PLUS
Eπτά μήνες μετά τον θάνατο του Γεβγκένι Πριγκόζιν, του ολιγάρχη του οποίου ο ιδιωτικός στρατός γνωστός ως Wagner Group επιχείρησε να ξεκινήσει ανταρσία κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, το ρωσικό κράτος αναλαμβάνει τον έλεγχο των ιδιωτικών μισθοφόρων, οι οποίοι σήμερα εργάζονται υπέρ της ατζέντας του Κρεμλίνου.
Ο 62χρονος Πριγκόζιν ηγήθηκε την ανταρσία εναντίον των ανώτατων αξιωματούχων του ρωσικού στρατού στις 23-24 Ιουνίου, για την οποία ο Πούτιν είπε ότι θα μπορούσε να οδηγήσει τη Ρωσία σε εμφύλιο πόλεμο. Ο αρχηγός της Wagner προσπάθησε να ανατρέψει τον υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και τον αρχηγό του γενικού επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ. Η ανταρσία τερματίστηκε με διαπραγματεύσεις και μετά από συμφωνία του Κρεμλίνου με τον Πριγκόζιν ο τελευταίος να μετεγκατασταθεί στη γειτονική Λευκορωσία. Ωστόσο, φερόταν να κυκλοφορεί ελεύθερα στη Ρωσία, παρά τη συμφωνία.
Τώρα, μετά τον θάνατό του, οι χιλιάδες μισθοφόροι της Wagner έχουν διασπαστεί σε τουλάχιστον τέσσερις ομάδες, σύμφωνα με δύο Αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Politico.
Αναμειγνύοντας τους μαχητές με άλλους μισθοφόρους πιστούς στον Πούτιν, η ρωσική κυβέρνηση ελπίζει να αποτρέψει την επανάληψη των γεγονότων του περασμένου έτους.
«Μέρος του στόχου της αναδιάρθρωσης είναι να διασφαλιστεί ότι υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος των επιχειρήσεων συνολικά», δήλωσε ένας από τους Αμερικανούς αξιωματούχους.
Οι νέοι ιδιωτικοί στρατοί έχουν ήδη αναπτυχθεί σε όλο τον κόσμο σε ειδικές αποστολές, μεταξύ άλλων στην Ουκρανία και την Αφρική, όπου αναμένεται να διαδραματίσουν παρόμοιο αποσταθεροποιητικό ρόλο στην παγκόσμια σκηνή όπως όταν βρίσκονταν υπό τη διοίκηση του Πριγκόζιν, είπαν οι αξιωματούχοι.
Οι ανασυγκροτημένες παραστρατιωτικές ομάδες έχουν ήδη αναγκάσει την κυβέρνηση Μπάιντεν να αποσύρει στρατεύματα από τον Νίγηρα και το Τσαντ – σημαντική οπισθοδρόμηση στην προσπάθειά της να καταπολεμήσει την τρομοκρατία – ενώ αμφισβητούν τις πολιτικές των ΗΠΑ στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο, τη Λιβύη και άλλα αφρικανικά έθνη, αναφέρει το Politico.
Πώς λειτουργούν οι ομάδες
Μία από τις τέσσερις ομάδες είναι ευθυγραμμισμένη με την Εθνική Φρουρά της Ρωσίας και έχει ήδη μεταφερθεί στην Ουκρανία όπου έχει χάσει σημαντικό αριθμό μαχητών. Δύο άλλες ομάδες λειτουργούν υπό τον έλεγχο του υπουργείου Άμυνας και των υπηρεσιών πληροφοριών της Μόσχας. Η τέταρτη ομάδα – γνωστή ως Africa Corps και ευθυγραμμισμένη με μια υπάρχουσα ομάδα γνωστή ως Redut – εξακολουθεί να ρποσαθει να αναλάβει τον έλεγχο των πρώην δυνάμεων της Wagner σε ορισμένες αφρικανικές πρωτεύουσες, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Λίγα είναι γνωστά για την κατανομή των νέων ομάδων, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των μελών που προέρχονται από τη Wagner του Πιγκόζιν έναντι άλλων υφιστάμενων παραστρατιωτικών οργανώσεων. Δεν είναι επίσης σαφές σε ποιο βαθμό ο γιος του Πριγκόζιν, ο οποίος αρχικά ανέλαβε τον έλεγχο χιλιάδων μισθοφόρων της Wagner μετά τον θάνατο του πατέρα του, εξακολουθεί να συμμετέχει στην ηγεσία μιας μικρότερης ομάδας μαχητών που παραμένουν πιστοί στη μνήμη του πατέρα του. Ο νεότερος Πριγκόζιν είναι πιθανότατα επικεφαλής ορισμένων δυνάμεων στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και το Μάλι, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Ο Πριγκόζιν πέθανε τον περασμένο Αύγουστο όταν το αεροπλάνο του εξερράγη στον αέρα. Η συντριβή θεωρήθηκε δολοφονία, που διατάχθηκε από τον Πούτιν. Ο θάνατός του σηματοδότησε το τέλος της πιο σοβαρής αμφισβήτησης της ηγεσίας του Πούτιν στα 25 χρόνια της εξουσίας του.
Ο Πριγκόζιν πλούτισε ως προσωπικός σεφ του Πούτιν και επίσημος τροφοδότης του Κρεμλίνου, προτού δημιουργήσει την ομάδα Wagner το 2017. Το να επιτρέψει σε έναν στενό σύμμαχο του Κρεμλίνου να δημιουργήσει έναν ανεπίσημο ιδιωτικό στρατό ήταν χρήσιμο για τη Ρωσία στην ανάληψη μυστικών αποστολών σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο, καθώς η Wagner επέκτεινε την παγκόσμια εμβέλειά της, άρχισε να απομακρύνεται από τον έλεγχο του Κρεμλίνου. Ο Πούτιν ανέχθηκε αυτές τις αλλαγές, καθώς οι μαχητές της Wagner ανέλαβαν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο στην Ουκρανία. Τον Ιούνιο του περασμένου έτους, ωστόσο, ο Πριγκόζιν και οι μισθοφόροι του στράφηκαν εναντίον του Πούτιν για την ακατάλληλη διεξαγωγή του πολέμου από το υπουργείο Άμυνας του.
Αυτό οδήγησε σε μια σειρά αψιμαχιών με τις ρωσικές δυνάμεις, καθώς οι άνδρες του Πριγκόζιν βάδισαν προς τη Μόσχα σε μια προφανή απόπειρα πραξικοπήματος. Ο αρχηγός της Wagner τελικά παραιτήθηκε με συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν οι σύμμαχοι της Ρωσίας στη Λευκορωσία. Ωστόσο, δύο μήνες αργότερα, ο Πριγκόζιν ήταν νεκρός.
Ο θάνατος του Πριγκόζιν άφησε την τύχη της αυτοκρατορίας του σε εκκρεμότητα. Εκείνη την εποχή, η Wagner βρισκόταν στη διαδικασία δημιουργίας στενών δεσμών με τους ηγέτες αφρικανικών κρατών, παρέχοντας ασφάλεια σε δικτάτορες, ενώ παράλληλα δραστηριοποιούνταν σε επικερδείς εξορυκτικές επιχειρήσεις.
Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, για παράδειγμα, η Wagner είχε αναλάβει τον έλεγχο ενός ορυχείου χρυσού. Μετά τον θανατο του Πριγκόζιν, οι πρώην υφιστάμενοί του έχουν επεκτείνει σημαντικά το ορυχείο, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, αλλά δεν έχουν ακόμη βρει τρόπο να προωθήσουν αποτελεσματικά στην αγορά και να στείλουν τα ορυκτά. Θα αποκόμιζαν κέρδη εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων στην παγκόσμια αγορά.
Η Ρωσία μπορεί να δώσει σε αυτές τις χώρες ό,τι δεν μπορούν οι ΗΠΑ
Ο έλεγχος της Μόσχας σε αυτούς τους μισθοφόρους, ειδικά στην Αφρική, θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν να καταπολεμήσει την τρομοκρατία, να προωθήσει τη δημοκρατία και να σφυρηλατήσει διπλωματικούς δεσμούς με νεοσύστατα καθεστώτα.
«Το στοιχείο της χρονικής στιγμής είναι το κλειδί εδώ. Η Ρωσία μπορεί να δώσει σε αυτές τις χώρες ό,τι δεν μπορούν οι ΗΠΑ και μάλιστα άμεσα», δήλωσε ένας από τους Αμερικανούς αξιωματούχους, αναφερόμενος στην ικανότητα της Μόσχας να χρησιμοποιεί ιδιωτικούς μαχητές για να παρέχει κάτω από το τραπέζι όπλα και πυρομαχικά σε νεοσύστατες στρατιωτικές κυβερνήσεις στην Αφρική. «Και πολλοί από τους ηγέτες αυτών των χωρών έχουν βαρεθεί τις ΗΠΑ να τους κάνουν διαλέξεις για τη δημοκρατία».
Η χρήση των παραστρατιωτικών μαχητών από τη Μόσχα για την εξάπλωση της επιρροής της στην Αφρική είναι ήδη ορατή στον Νίγηρα, ένα από τα σημαντικότερα προκεχωρημένα φυλάκια στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.
Οι στρατιωτικοί ηγέτες του Νίγηρα πήραν τον έλεγχο από τον εκλεγμένο πρόεδρο της χώρας, Μοχάμεντ Μπαζούμ, τον περασμένο Ιούλιο. Το πραξικόπημα ώθησε την Ουάσινγκτον να αναστείλει την οικονομική και στρατιωτική της βοήθεια προς τη χώρα, ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν πίεζε τους στρατιωτικούς ηγέτες να επιστρέψουν σε μια δημοκρατία.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ωστόσο, εκατοντάδες Ρώσοι μισθοφόροι έφτασαν στην πρωτεύουσα Νιαμέι, ισχυριζόμενοι ότι βρίσκονταν εκεί για να βοηθήσουν στην εκπαίδευση του στρατού του Νίγηρα και να συνάψουν επίσημη συνεργασία με την κυβερνώσα χούντα.
Η άφιξή τους ήρθε λίγες ημέρες πριν η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοινώσει ότι οι ΗΠΑ θα αποσύρουν τους 1.000 στρατιώτες τους από τη χώρα μετά από σχεδόν 10 χρόνια, δημιουργώντας την εντύπωση ότι οι ρωσικές δυνάμεις αντικαθιστούν εκείνες των ΗΠΑ σε μια χώρα όπου τρομοκρατικές ομάδες έχουν οργανώσει και σχεδιάσει παγκόσμιες επιθέσεις.
Patriot
Πολλοί από τους μαχητές της Wagner παρέμειναν πιστοί στον Πριγκόζιν μετά τον θάνατό του και αντιπαθούσαν τον υπουργό Άμυνας. Τώρα, ωστόσο, ορισμένοι από αυτούς καθοδηγούνται από τον Σοιγκού, σε μια ομάδα γνωστή ως Patriot, η οποία χρηματοδοτείται από το υπουργείο Άμυνας.
«Δεν είναι σαφές αν η Μόσχα θα μπορέσει να καταφέρει αυτό που έκανε η Βάγκνερ για χρόνια», δήλωσε ένας τρίτος Αμερικανός αξιωματούχος. «Αυτοί οι μαχητές μπαίνουν σε ένα υπάρχον, γραφειοκρατικό σύστημα που μπορεί να επιβραδύνει τα πράγματα και να τα κάνει λιγότερο επικίνδυνα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι «χρυσές» δουλειές της Wagner – H «σκιά» του Πριγκόζιν «πλανάται» πάνω από την Αφρική
