PLUS
Tου
ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ
Ολοένα και αυξάνονται τα κρούσματα βίας μεταξύ μαθητών μέσα και έξω από τα σχολεία.
Το αστυνομικό δελτίο βρίθει σχεδόν καθημερινά επιθέσεων που ξεκινούν από ξυλοδαρμούς και φθάνουν μέχρι μαχαιρώματα. Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα έξω από τα σχολεία όπου μαθητές δίνουν ραντεβού για να λύσουν τους… λογαριασμούς τους πάντα με χρήση ακραίας βίας.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλουν τα αρμόδια υπουργεία και οι Αρχές, υπάρχει κατακόρυφη αύξηση του bullying και γενικά της βίας μεταξύ ανηλίκων. Όπως μας λένε ειδικοί επιστήμονες, αρκετά από τα περιστατικά βίας γίνονται μόνο και μόνο για να ανεβάσουν οι δράστες ή μέλη της «παρέας τους» τα βίντεο σε ομαδικές συνομιλίες και σε κάποιες περιπτώσεις σε δημοφιλή social media, όπως το Instagram και το Tik Tok. To συγκεκριμένο φαινόμενο ονομάζεται happy slapping, που κατά λέξη σημαίνει «χαρούμενα χαστούκια!». Το happy slapping ήταν μια μόδα που ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο γύρω στο 2005, κατά την οποία ένας ή περισσότεροι επιτίθενται σε ένα θύμα με σκοπό να καταγράψουν την επίθεση (με κάμερα από smartphone).
∆ημοσιογράφος περιέγραψε το φαινόμενο ως: «Απρόκλητες επιθέσεις σε άτομα που έγιναν με σκοπό την καταγραφή του γεγονότος, και ιδιαίτερα το σοκ και τον αιφνιδιασμό του θύματος, σε βιντεοτηλέφωνα».
Αρχικά οι επιθέσεις ήταν, όπως θα ήθελε να πιστεύουμε η φράση, σχετικά μικρές φάρσες. Καθώς το φαινόμενο εξαπλωνόταν, οι επιθέσεις έγιναν πιο άγριες – προκαλώντας σε θύματα σοβαρές σωματικές βλάβες.
Αίσθηση προκάλεσε η είδηση που αποκάλυψε η ιστοσελίδα Flamis.gr, όπου ένας 7χρονος στην Πάτρα χτύπησε 9χρονο και ανέβασε το βίντεο στο TikTok με τίτλο «Κοίτα τι έκανε, θα τον μαυρίσω». Όταν ρωτήθηκε ο 7χρονος γιατί χτύπησε τον 9χρονο μαθητή δημοτικού, απάντησε ότι το «έκανε για πλάκα».
Ταρίφα
Μαθητής λυκείου μιλώντας στην «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» αποκαλύπτει ότι υπάρχει ταρίφα σε τέτοιας μορφής βία μεταξύ ανηλίκων.
«Είκοσι ευρώ για ξυλοδαρμό και 50 για να αναρτηθεί το βίντεο στο Ίντερνετ. Συνήθως δεν χτυπούν πολύ, ούτε τραυματίζουν, όλα γίνονται για τον εξευτελισμό. Τα βίντεο ανεβαίνουν στο Instagram και στο TikTok, που είναι πιο δημοφιλές πλέον».
Mια μαθήτρια που γνωρίζει επίσης το φαινόμενο μάς λέει ότι γίνεται αυτό και στη συνέχεια το ανεβάζουν στο Instagram, στο TikTok και όχι μόνο: «Και σε ομαδικές έχω δει και σε story. Το ανεβάζουν μάλιστα και κορίτσια και αγόρια για ένα έξτρα χαρτζιλίκι (!)», προσθέτει.
«Είναι σίγουρο ότι γίνονται τέτοια πράγματα, τα παιδιά το βλέπουν ως μαγκιά για να βγάλουν λεφτά, δεν ξέρω πώς το βλέπει ο καθένας. Συνήθως κάνουν bullying στα πιο αδύναμα άτομα ή από άλλη χώρα, που δεν μπορούν να απαντήσουν. Γενικά υπάρχει αυτό σε όλα τα σχολεία», συμπληρώνει μια μαθήτρια του ΕΠΑΛ Γαλατσίου.
Πέρυσι προκάλεσε αίσθηση ένα βίντεο που κυκλοφόρησε και έδειχνε έναν 12χρονο ο οποίος έπεσε θύμα φραστικής επίθεσης που εξελίχθηκε σε ξυλοδαρμό από έναν ανήλικο στη Λαμπρινή.
Το σοκαριστικό της υπόθεσης ήταν ότι, όπως αποδείχθηκε, το επεισόδιο προκάλεσε ένας 15χρονος «φίλος» του θύματος, ο οποίος καθόταν δίπλα στον 12χρονο και κατέγραφε σε βίντεο την επίθεση. Στη συνέχεια μάλιστα την ανέβασε σε social media.
Το θύμα είπε ότι ο φίλος του τον οδήγησε στο συγκεκριμένο σημείο και του έστησε παγίδα μαζί με τον συνεργό του, για να τον ξεφτιλίσουν και για να ανεβάσουν το βίντεο στο Ίντερνετ. Όπως ανέφερε η μητέρα του θύματος, αυτός που ξυλοκόπησε τον γιο της πληρώθηκε από τον 15χρονο που βιντεοσκοπούσε. «Τον προκαλούσε για να τον χτυπήσει, έδωσε μια – δυο σφαλιάρες στον γιο μου. Ο ένας τον χτυπούσε και ο υποτιθέμενος φίλος του βιντεοσκοπούσε. Όλα αυτά έγιναν επί πληρωμή. Ο δράστης θα έπαιρνε 50-70 ευρώ. Τον χτυπούσε με το δεξί του χέρι και το αριστερό του χέρι το είχε στην τσέπη του παντελονιού του, όπου ο 15χρονος, σύμφωνα με όσα μου είπε ο γιος μου, είχε ένα μαχαίρι. Ούτε γειτονιά θα αλλάξω ούτε σχολείο θα αλλάξω. Προσπαθούμε και εγώ και ο πατέρας του να κάνουμε το καλύτερο για το παιδί. Ήταν τρομαγμένος, είχε πάθεο σοκ», δήλωσε η μητέρα του θύματος.
Η νέα διαδικτυακή πλατφόρµα
Τα αρμόδια υπουργεία έχουν κινητοποιηθεί για να περιορίσουν τα κρούσματα βίας μεταξύ ανηλίκων εντός και εκτός σχολείων.
Δεκάδες είναι οι καταγγελίες που έχουν γίνει στη νέα διαδικτυακή πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr. Οι αναφορές είναι κυρίως από αστικά κέντρα και στην πλειονότητά τους έχουν γίνει από γονείς. Δικαίωμα πρόσβασης για την υποβολή επώνυμων αναφορών στην πλατφόρμα έχουν οι γονείς και όσοι/ες έχουν την επιμέλεια ανήλικων μαθητών/τριών που φοιτούν στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, καθώς και οι μαθητές/τριες που φοιτούν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Οι μαθητές μπορούν να κάνουν τις καταγγελίες αφού πιστοποιηθούν στην πλατφόρμα με τους κωδικούς τους στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Οι γονείς και οι κηδεμόνες μπορούν να εισέλθουν μέσω των διαπιστευτηρίων που διαθέτουν στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Σε πρώτο βαθμό οι καταγγελίες θα αξιολογούνται από το σχολείο και αν το περιστατικό αξιολογηθεί ως πολύ σοβαρό, τότε θα το διαχειρίζεται η διεύθυνση εκπαίδευσης: μια τετραμελής επιτροπή η οποία θα αποτελείται από ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό και δύο εκπαιδευτικούς.
Σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι περισσότερες καταγγελίες έχουν γίνει και στο ίδιο το σχολείο, αλλά ίσως επειδή οι κηδεμόνες δεν βρήκαν ανταπόκριση, τις κάνουν ξανά μέσω της πλατφόρμας. Με εντολή του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, πραγματοποιούνται επίσης δράσεις για τον περιορισμό των επεισοδίων που προκαλούν ανήλικοι. Μία από αυτές είναι η αστυνομική παρουσία σε πλατείες και σημεία όπου συγκεντρώνονται παιδιά.
Ανήλικος έσβησε τσιγάρο στο µάγουλο συµµαθητή του!
Πέλλα
Σοκ προκαλεί η είδηση για την επίθεση που δέχθηκε ένας 14χρονος από συμμαθητές του σε σχολείο της Σκύδρας στην Πέλλα. Όπως κατήγγειλε ο μαθητής, ένας 15χρονος από το ίδιο σχολείο έσβησε τσιγάρο στο μάγουλό του.
«Εκεί που καθόμουν, έρχεται και πατάει το τσιγάρο στο μάγουλο. Τα έχασα και έπεσα κάτω από τον πόνο, πήρα το 100», είπε το θύμα.
«Προσπαθούσε να του το σβήσει στο μάτι», δηλώνει η μητέρα του παιδιού, η οποία μαζί με τον γιο της προχώρησαν σε καταγγελία για το περιστατικό. Όπως κατήγγειλαν το θύμα και η μητέρα του, το μαρτύριό του ξεκίνησε τα Χριστούγεννα, όταν πέντε συμμαθητές του είχαν προσπαθήσει να τον πνίξουν με τη ζακέτα του!
Οι παραβατικοί μαθητές είχαν χτυπήσει με γροθιές τον 14χρονο ενώ φορούσαν δαχτυλίδια, πράγμα που του προκάλεσε σημάδια. Δεν έγινε όμως μόνο αυτός στόχος. Μια μαθήτρια 15 ετών κατήγγειλε μαζί με τη μητέρα της στις αρχές του μήνα στο Α.Τ. Σκύδρας τον 15χρονο δράστη, ο οποίος συνελήφθη μαζί με τους γονείς του (για παραμέληση ανηλίκου), με τις κατηγορίες ότι συστηματικά την απειλούσε, την εξύβριζε, της ασκούσε εκφοβισμό για διάφορα θέματα, ίσως και με ρατσιστικά κίνητρα, καθώς η κοπέλα είναι ξένης καταγωγής.
Αντώνης Ξυλουργίδης –
Συνήγορος οικογένειας θύματος
«Έχουμε ένα περιστατικό το οποίο έχει καταγγελθεί και αφορά το κάψιμο-έγκαυμα στο πρόσωπο του ανηλίκου με ένα τσιγάρο από έναν συμμαθητή του, ο οποίος μετέχει σε μια ομάδα, από ό,τι μας καταγγέλλεται, και ο οποίος λειτουργεί γενικότερα με έναν εκφοβιστικό τρόπο. Δυστυχώς, το φαινόμενο αυτό δεν έχει αντιμετωπιστεί, ενώ αυτή η παρενόχληση έχει βάθος χρόνου και ήδη από τα Χριστούγεννα έχουν καταγγελθεί μια σειρά περιστατικών», λέει στην «Μ» ο Αντώνης Ξυλουργίδης. Ο ίδιος μας επιβεβαίωσε την ύπαρξη και άλλης καταγγελίας από μαθήτρια της Γ΄ Γυμνασίου, πάλι για ανάλογα αδικήματα. «Είναι μια ομάδα παιδιών οι οποίοι δρουν με αυτόν τον τρόπο. Αυτό είναι το τέταρτο κατά σειρά περιστατικό που αφορά τον εντολέα μου. Είχαμε από τα Χριστούγεννα μέχρι σήμερα άλλα τρία που αφορούν κάψιμο με τσιγάρο στο σώμα του. Ακραία εκδήλωση ρατσιστικής βίας, και μάλιστα μία ημέρα πριν γίνει το περιστατικό με το τσιγάρο, επιχείρησε ο ίδιος άνθρωπος να τον χτυπήσει με τη χρήση ενός δαχτυλιδιού στο κεφάλι. Οι μαθητές δεν άντεξαν και κατήγγειλαν στην Αστυνομία τα κρούσματα βίας, ώστε να προβεί, όπως και έγινε, σε συλλήψεις. Ήδη μάλιστα και οι δύο υποθέσεις έχουν πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης». Ο δικηγόρος ζητά να υπάρξει μια ουσιαστική παρέμβαση από το υπουργείο Παιδείας, καθώς θεωρεί ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει.
Δημήτρης Οικονόμου
Ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής
Happy slapping: Παιδική βία και παραβατικότητα
Το τελευταίο διάστημα τα περιστατικά παιδικής βίας και παραβατικότητας στην πατρίδα μας, αλλά και διεθνώς, αυξάνονται, και οι λόγοι είναι αρκετοί.
Πολλές από τις επιθέσεις παιδιών που γίνονται σε παιδιά αποτυπώνονται σε βίντεο, εδώ «βοηθάει» και η τεχνολογία με τα σύγχρονα κινητά που διαθέτουν κάμερα, κατόπιν αναρτώνται στο Διαδίκτυο στο πλαίσιο του «happy slapping» (χαρωπό χαστούκισμα). Δυστυχώς τέτοια περιστατικά συμβαίνουν καθημερινά, μια και ο εκφοβισμός είναι υπαρκτός ειδικά σε παιδιά μικρότερης και τρυφερής ηλικίας, με τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να έχει πολλαπλασιάσει τέτοιου είδους παιδικές παραβατικές συμπεριφορές και πλέον να μιλάμε για διαδικτυακό εκφοβισμό.
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός ή κυβερνοεκφοβισμός (Cyberbullying) αποτελεί εξέλιξη του παραδοσιακού εκφοβισμού, της ψυχολογικής κακοποίησης, της επιθετικότητας, της απειλής, της παρενόχλησης, της ταπείνωσης ή της αυταρχικής συμπεριφοράς παιδιών, προεφήβων και εφήβων που πραγματοποιείται μέσω Διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων είτε άλλων ψηφιακών τεχνολογιών από συνομήλικούς τους και ο οποίος επαναλαμβάνεται σε τακτά ή άτακτα χρονικά διαστήματα.
Η παροχή «ανωνυμίας» από πλευράς Διαδικτύου δημιουργεί μια αίσθηση ελευθερίας και ασφάλειας, κάτι σαν «όλα επιτρέπονται», δηλαδή έχουν εξαφανιστεί τα όρια στο τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται.
Η έλλειψη προσωπικής επικοινωνίας θύτη και θύματος έχει ως αποτέλεσμα την απουσία ενσυναίσθησης και των συνεπειών της εκάστοτε επίθεσης από πλευράς θύτη και στη συνέχεια υπάρχει άρση αναστολών και αδυναμία ελέγχου της παρόρμησης.
Οι ελλιπείς γνώσεις και η αδυναμία εύκολης και ταχύρρυθμης προσαρμογής των ατόμων που ασκούν επίβλεψη στους ανηλίκους (γονείς, δάσκαλοι κ.λπ.) καθιστούν ουσιαστικά αδύνατη την καθημερινή, σωστή επίβλεψη του παιδιού και ειδικά των προσωπικών μηνυμάτων και των ιδιωτικών επικοινωνιών των ανηλίκων.
Αιτίες
¬ η συναισθηματική πλήξη
¬ ο έντονος και ανέκφραστος θυμός
¬ η απόγνωση
¬ τα συναισθήματα μοναξιάς
¬ η έντονη ανάγκη και επιθυμία για προσοχή
¬ η έντονη επιθυμία και ανάγκη επιβολής δύναμης, ακόμη και η αντεκδίκηση λόγω πρότερης δικής του θυματοποίησης από άλλο άτομο ή άτομα.
Πάντα βέβαια μιλάμε για αντικοινωνικές συμπεριφορές που εμφανίζονται σε πρώιμη ηλικία. Υπάρχουν βέβαια και έντονες ψυχικές συνέπειες για το θύμα, όπως σωματικός πόνος, συναισθήματα ανασφάλειας, αυτοϋποτίμησης, ουσιαστικά υπάρχει ένα έντονο ψυχικό τραύμα στον ψυχισμό του παιδιού που μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη τη μετέπειτα ζωή του, εμφανίζοντας αργότερα συμπτώματα άγχους, κρίσεων πανικού, κατάθλιψης και σε ακραίες και σπάνιες περιπτώσεις αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Από την “ΜΠΑΜ στο ρεπορτάζ” που κυκλοφορεί
