PLUS
Δυναμική επιστροφή στην αντιμετώπιση σοβαρών ψυχιατρικών καταστάσεων κάνει η ψιλοκυβίνη, μια γνωστή ψυχεδελική ουσία που το παρεξηγημένο, «αμαρτωλό» παρελθόν της την συνέδεσε τη δεκαετία του 1970 με τους χίπις και τη χρήση του ναρκωτικού LSD.
Της Αλεξίας Σβώλου
Στη φαρέτρα των επιστημόνων ως φάρμακο για σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις.
«Η ψιλοκυβίνη είναι μια φυσική ψυχοτρόπος ουσία που παράγεται κυρίως από είδη μανιταριών του γένους Psilocybe, τα οποία δεν υπάρχουν στη χώρα μας, αλλά φύονται στη Λατινική Αμερική και κυρίως στο Μεξικό. Πρόκειται για βρώσιμα μανιτάρια, από τα οποία μπορεί να απομονωθεί η ψυχεδελική ουσία που δοκιμάζεται πλέον ευρέως σε κλινικές μελέτες Φάσης 2 και 3, σε μορφή χαπιού. Οι μελέτες διεξάγονται στην Αμερική και στην Ευρώπη, σε κορυφαία πανεπιστημιακά και ερευνητικά κέντρα, όπως είναι το Harvard, το Johns Hopkins, το NYU, το Ινστιτούτο Karolinska και τα Πανεπιστήμια της Δανίας και της Ελβετίας», εξηγεί η Χριστίνα Δάλλα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας στο Εργαστήριο Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, μέλος του ΕΚΠΑ hub και μέλος της Επιτροπής του ΕΟΦ για τη χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης.
Η Χριστίνα Δάλλα αναλύει τη δράση της ψιλοκυβίνης στην αντιμετώπιση της ανθεκτικής κατάθλιψης, του μετατραυματικού συνδρόμου, του άγχους και της αγωνίας του θανάτου σε ασθενείς τελικού σταδίου (π.χ. καρκινοπαθείς). Μιλώντας στο 2o Διεθνές Συμπόσιο της Ελευσίνας με τίτλο «Μυστήρια Ευδαιμονίας: Αρχαίες Καταβολές – Σύγχρονα Επιτεύγματα», η Χριστίνα Δάλλα πιάνει τον μίτο της ψιλοκυβίνης και των ψυχεδελικών ουσιών από την αρχαία Ελλάδα, συνδέοντας τη σημερινή κλινική πράξη και τα πιο καινοτόμα ευρήματα για τη χορήγησή τους με την αρχαιότητα, τις ρίζες του πολιτισμού μας και τα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου όπως επισημαίνει η ειδικός υπάρχουν ενδείξεις πως οι συμμετέχοντες έκαναν χρήση τέτοιων ουσιών για να φθάσουν σε ένα υψηλό σημείο συνειδητότητας.
Η ψιλοκυβίνη αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας και ουσιαστικά συνδεσμολογίας του εγκεφάλου. Η δράση της μοιάζει με αυτή του LSD, όμως σε αντίθεση με το LSD δεν προκαλεί εθισμό. Στον εγκέφαλο η ψιλοκυβίνη συνδέεται με έναν υποδοχέα της σεροτονίνης, την 2Α πρωτεΐνη, και με έναν θαυματουργό τρόπο πετυχαίνει έναν άλλο βαθμό συνειδητότητας.
Εντυπωσιακά αποτελέσματα
Η χορήγησή της σε όλα τα κλινικά προγράμματα είναι για 2 ή 3 το πολύ δόσεις – δεν χρειάζεται παραπάνω δοσολογία ψιλοκυβίνης και δεν προκαλεί εξάρτηση στον ασθενή. Έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στην ανθεκτική κατάθλιψη που δεν αντιμετωπίζεται με τα συνήθη αντικαταθλιπτικά και αφορά ανθρώπους που ζουν αόρατοι ανάμεσά μας, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας Κυριάκος Σουλιώτης, κοσμήτωρ της Σχολής Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Οι ασθενείς με ανθεκτική κατάθλιψη δεν μπορούν να λειτουργήσουν, να εργαστούν, να κοινωνικοποιηθούν και γι’ αυτό διαφεύγουν των όποιων ραντάρ διαθέτει το Σύστημα Υγείας. Παραμένουν «αόρατοι» για την κοινωνία και το υγειονομικό σύστημα, χωρίς διεξόδους και χωρίς πρόσβαση στην περίθαλψη.
Η ψιλοκυβίνη τους βοηθάει, όπως βοηθάει και τα άτομα με μετατραυματικό στρες και τους ανοϊκούς ασθενείς. Στα άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ η χορήγηση της ψυχεδελικής ουσίας των μανιταριών δεν συμβάλλει στη βελτίωση της μνήμης, αλλά σε άλλα ψυχιατρικά θέματα που αντιμετωπίζουν οι ανοϊκοί. Επίσης βοηθάει όλους τους ασθενείς τελικού σταδίου να καταπολεμήσουν την αγωνία του θανάτου. Συνεπώς, η θέση της παρηγορητικής φροντίδας είναι σημαντική και ο στόχος είναι να συνταγογραφείται και να αποζημιώνεται. Πρέπει να χορηγείται σε ελεγχόμενο περιβάλλον -για τους ασθενείς τελικού σταδίου μιλάμε για περιβάλλον νοσοκομείου ή ειδικών μονάδων (τα hospices του εξωτερικού)- και φυσικά πρέπει να υπάρχει αυστηρό και καθορισμένο πλαίσιο για τη χορήγησή της, ώστε να μην υπάρξουν φόβοι κατάχρησης όπως στην εποχή των χίπις. Η ψιλοκυβίνη δεν χρησιμοποιείται σε ψυχώσεις, ψυχωτικά επεισόδια και σχιζοφρένεια, γιατί μπορεί να προκαλέσει πολύ αρνητικές εμπειρίες για τον ασθενή, ενώ η έναρξη της συνταγογράφησης της φαρμακευτικής κάνναβης για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου σίγουρα έχει προλειάνει το έδαφος διευκολύνοντας τη διαδρομή για την έγκριση και τη συνταγογράφηση της ψιλοκυβίνης σε μετέπειτα στάδιο. Πάντως έως σήμερα η χρήση της φαρμακευτικής κάνναβης δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ, παρότι συνταγογραφείται.
Το δίδαγμα της χρήσης της ψιλοκυβίνης έρχεται σε μια εποχή που μέσω της μυθοπλασίας μάς προσφέρεται η δυνατότητα να ρίξουμε μια διαφορετική ματιά στην εποχή του κινήματος των χίπις, μέσα από μια εξαιρετική τηλεοπτική σειρά, την «Παραλία» της ΕΡΤ. Στο σίριαλ-φαινόμενο βλέπουμε με διαφορετική ματιά τις καταστάσεις που βίωσαν οι Έλληνες από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970 στην Κρήτη, στα Μάταλα, και συνδέουμε τις κουκκίδες σε αυτή τη διαδρομή αναζήτησης της ευδαιμονίας που ξεκίνησε με τα Ελευσίνια Μυστήρια και συνεχίζεται έως τις μέρες μας.
