PLUS
Τουλάχιστον 500 άνθρωποι έχουν εξαφανιστεί στο γαλλικό υπερπόντιο έδαφος της Νέας Καληδονίας από τον περασμένο Μάιο. Είναι θύματα «αναγκαστικής εξαφάνισης», απήχθησαν κρυφά ή φυλακίστηκαν από το Γαλλικό κράτος με την τοποθεσία όπου τώρα βρίσκονται να κρατείται σκόπιμα απόρρητη ώστε να στερούνται νομικής προστασίας.
Ο αριθμός των “εξαφανισμένων” προέρχεται από έκθεση του ΟΗΕ για τη βίαιη σύγκρουση που ξέσπασε στο νησί αυτό του αρχιπελάγους, που βρίσκεται βορειοανατολικά της Αυστραλίας, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Οι αντιαποικιακοί διαδηλωτές της Νέας Καληδονίας συγκρούστηκαν βίαια με τις αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις που είχαν αναπτυχθεί από τη γαλλική κυβέρνηση. Τα πιο πρόσφατα θύματα, ο Samuel Moekia και ο Johan Kaidine, σκοτώθηκαν τον περασμένο Σεπτέμβριο από αστυνομικά πυρά, ανεβάζοντας τον μακάβριο απολογισμό των θυμάτων σε 13 από τα πρώτα ξεσπάσματα διαδηλώσεων στα μέσα Μαΐου.
Η υπερβολική χρήση βίας από τις Γαλλικές αρχές είχε σαν αποτέλεσμα τουλάχιστον 169 τραυματίες και περισσότερες από 2.000 αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, μεταξύ των ιθαγενών Κανάκ. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, δεκάδες από αυτούς έχουν απελαθεί στην ηπειρωτική Γαλλία.
Φωνές αντίστασης
Η αναταραχή που προέκυψε προήλθε από το νομοσχέδιο που πρότεινε ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν για την τροποποίηση του συντάγματος, το οποίο, εάν γίνει αποδεκτό, θα επιτρέψει στους Γάλλους εποίκους που μετακόμισαν στη Νέα Καληδονία μετά το 1998 να ψηφίζουν.
Οι ιθαγενείς αντιτάχθηκαν στο νομοσχέδιο και διαμαρτυρήθηκαν για αυτό το Νομοσχέδιο που θεωρούν απειλή για την αυτοδιάθεσή τους, καθώς θα ευνοούσε τους πρόσφατους αποίκους στο αρχιπέλαγος έναντι των γηγενών κατοίκων.
Σε απάντηση, ο Μακρόν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και έστειλε χιλιάδες αστυνομικές και στρατιωτικές ενισχύσεις στη μακρινή αυτή περιοχή τον Μάιο για να καταστείλει τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Οι Κανάκ, που αποτελούν πλέον το 40% ενός πληθυσμού 270.000 κατοίκων συνολικά, φοβούνται ότι θα περιθωριοποιηθούν ξανά. Στο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας του 2018, οι ψηφοφόροι τάχθηκαν υπέρ της διατήρησης του παρόντος καθεστώτος με ποσοστό 56,4% έναντι 43,6% που τάχτηκαν υπέρ της ανεξαρτησίας. Η προσέλευση ήταν 81% επί συνόλου 174.995 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Η έγκριση του νομοσχεδίου του νέου εκλογικού καταλόγου τον Μάιο και από τα δύο σώματα του γαλλικού κοινοβουλίου οδήγησε σε μαζικές διαδηλώσεις από ομάδες υπέρ της ανεξαρτησίας που εξελίχθηκαν σε βίαιες.
Η κρίση συνεχίστηκε όλο το καλοκαίρι καθώς η κοινωνικοοικονομική κατάσταση στο νησί επιδεινώθηκε και η παραιτηθείσα γαλλική κυβέρνηση απέτυχε να αντιμετωπίσει την εμφάνιση βαριά οπλισμένων πολιτοφυλακών εποίκων που αντιτίθενται στην ανεξαρτησία.
Ωστόσο, ο νέος πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ άλλαξε τον τρόπο δράσης. Ενώ το επίμαχο νομοσχέδιο έγινε δεκτό και από τα δύο σώματα του κοινοβουλίου, ο Μισέλ Μπαρνιέ ανακοίνωσε στην εναρκτήρια ομιλία του ότι δεν θα προωθηθεί σε κοινή συνεδρίαση του κοινοβουλίου για επικύρωση (προς το παρόν). Ο Μπαρνιέ ανέβαλε επίσης τις επαρχιακές εκλογές στη Νέα Καληδονία κατά ένα χρόνο, από τις 15 Δεκεμβρίου στο τέλος του 2025.
Σειρά έχει η Μαρτινίκα
Στην απέναντι πλευρά του πλανήτη, οι αντιαποικιακές φωνές υψώνονται και στην Καραϊβική και συγκεκριμένα στη Μαρτινίκα. Ντυμένοι στα κόκκινα, οι κάτοικοι του νησιού βγήκαν στους δρόμους και στα σούπερ μάρκετ τον περασμένο Σεπτέμβριο για να διαμαρτυρηθούν για την εκτίναξη των τιμών και τον υψηλό πληθωρισμό. Τα προϊόντα διατροφής στη Μαρτινίκα κοστίζουν σχεδόν 40% περισσότερο από ό,τι στην ηπειρωτική Γαλλία, τροφοδοτώντας τη δυσαρέσκεια.
Σε απάντηση στις κλιμακούμενες διαδηλώσεις, το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας και έστειλε την αστυνομία κατά των διαδηλωτών, μια δύναμη που είχε απαγορευτεί από το νησί από το 1959 λόγω βίαιων ταραχών και συγκρούσεων που είχαν ως αποτέλεσμα αρκετούς θανάτους.
Το μήνυμα είναι σαφές: το κράτος έχει κάθε δικαίωμα να μην τηρεί τις προηγούμενες δεσμεύσεις του και να καταφεύγει στη βία κατά την κρίση του.
Ένα φάντασμα από το παρελθόν;
Το αποικιακό ζήτημα δεν είναι απλώς ένα φάντασμα από το παρελθόν. Στην Ευρώπη, οι αποικιακές αυτοκρατορίες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν αντιδράσεις από τα υπερπόντια εδάφη τους.
Οι κάτοικοι του νησιού Bonaire της Καραϊβικής μήνυσαν την ολλανδική κυβέρνηση για κλιματική αδράνεια και οι Γροιλανδές γυναίκες μύνησαν και ζητούν αποζημίωση από το κράτος της Δανίας για την καταναγκαστική αντισύλληψη που τους είχε επιβάλλει.
Σήμερα με συνολικά 17 εδάφη υπό την κυριαρχία της, η Γαλλία, μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, έχει τα περισσότερα υπερπόντια εδάφη στον κόσμο.
Με εντυπωσιακές ανισότητες με την ηπειρωτική χώρα και επιδείνωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, η Γαλλική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ζήτησε την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σε αυτές τις περιοχές. Ωστόσο, η πρώτη απάντηση του κράτους στην πολιτική αναταραχή είναι πάντα η καταστολή των διαμαρτυριών με ανάπτυξη των δυνάμεων του νόμου και της τάξης.
Καθώς αυτά τα απομακρυσμένα εδάφη αμφισβητούν τους αποικιακούς ηγεμόνες τους και απαιτούν δικαιοσύνη και αναγνώριση, ο αγώνας για αυτοδιάθεση παραμένει ζωντανός και ολοένα πιο επίκαιρος.
Ν.Β.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μακρόν: Η Νέα Καληδονία δεν γίνεται να μετατραπεί σε «Φαρ Ουέστ»
