PLUS
Για άλλη μία φορά ο κρατικός μηχανισμός πιάστηκε αδιάβαστος στις πρώτες πυρκαγιές, με το που ζέστανε ο καιρός. Μόνο στα Πιέρια Όρη η έρπουσα φωτιά έκαιγε για τα τέσσερις μέρες. Φανταστείτε τι θα γινόταν εάν έφευγαν οι φλόγες από το έδαφος ή αν η βλάστηση στην περιοχή ήταν διαφορετική!…
Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Απροετοίμαστος ο κρατικός μηχανισμός και η Πολιτική Προστασία με τις πρώτες πυρκαγιές που ξεκίνησαν απρόσμενα νωρίς και δεν προχώρησαν έγκαιρα στην κατάθεση ενός σχεδίου νόμου για τις αλλαγές στην αντιπυρική περίοδο.
Πανικός προκλήθηκε και στην Κρήτη με οικισμούς στην Ιεράπετρα να εκκενώνονται επειδή η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε εκεί πήρε έκταση εξαιτίας των ισχυρών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή. Ο αρμόδιος υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Αλλαγής, Βασίλης Κικίλιας, έκανε συστάσεις και επισήμανε τους κινδύνους από τις πυρκαγιές. Υπήρξε, μάλιστα, και ενημέρωση από την Πολιτική Προστασία για κίνδυνο πυρκαγιών επιπέδου 4 το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Χωρίς χάρτες, βέβαια, διότι δεν το προβλέπει η νομοθεσία.
Προσέξτε τι ακριβώς συμβαίνει. Σε μία χώρα στην οποία ο πρωθυπουργός της ανακοινώνει με υπερηφάνεια την απόκτηση Canadair για την κατάσβεση των πυρκαγιών, η αρμόδια υπηρεσία πιάνεται για άλλη μια φορά… κοιμώμενη. Ακούμε εδώ και χρόνια για την κλιματική κρίση, αλλά δεν προσαρμοζόμαστε σε αυτήν. Κάνουμε την προσευχή μας, στέλνουμε μηνύματα εκκένωσης με το 112 και γενικά λειτουργούμε χωρίς να κινηθούμε σωστά.
Όταν υπάρχει κλιματική κρίση και την επικαλούμαστε, το πρώτο που οφείλουμε να κάνουμε δεν είναι κάτι άλλο από το να αλλάξουμε τη νομοθεσία. Τα δεδομένα που ισχύουν έως σήμερα.
Σύμφωνα με το έγγραφο της Πολιτικής Προστασίας με τίτλο «5η Έκδοση του Γενικού Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών Εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών με την κωδική ονομασία “ΙΟΛΑΟΣ 2”, στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη ‘‘Ξενοκράτης’’», στις 28 Απριλίου 2023, η αντιπυρική περίοδος άρχισε πέρσι την 1η Μαΐου. Οι δε χάρτες επικινδυνότητας εκδίδονται την 1η Ιουνίου.
Υψηλές θερμοκρασίες
Η κλιματική κρίση, ωστόσο, μας έφερε αντιμέτωπους με υψηλές θερμοκρασίες από τις αρχές Μαρτίου. Τα κοντομάνικα βγήκαν από τις ντουλάπες, οι πυρκαγιές αυξήθηκαν. Χωρίς να είναι ετοιμοπόλεμος ο κρατικός μηχανισμός. Γιατί; Διότι δεν άλλαξε το νομοθετικό πλαίσιο. Δεν κηρύχθηκε ως ημερομηνία έναρξης για την αντιπυρική περίοδο η 1η Απριλίου. Τι θα άλλαζε μόνο και μόνο με αυτή τη διάταξη; Θα υποχρεώνονταν οι δήμοι και οι περιφέρειες να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες και στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους από τον Μάρτιο.
«Το τρίτο βασικό στοιχείο που συνθέτει το περιβάλλον των δασικών πυρκαγιών αποτελούν οι μεταβολές της ατμόσφαιρας τις οποίες ονομάζουμε καιρικές συνθήκες.
Οι καιρικές συνθήκες είναι το πιο ευμετάβλητο και απρόβλεπτο στοιχείο του περιβάλλοντος των δασικών πυρκαγιών σε σχέση με τη μορφολογία του εδάφους (τοπογραφικό ανάγλυφο) και την καύσιμη φυτική ύλη.
Τα επιμέρους στοιχεία του καιρού, που επηρεάζουν άμεσα την ευφλεκτικότητα της καύσιμης φυτικής ύλης, είναι η θερμοκρασία και η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας, οι νεφώσεις και τα υδάτινα κατακρημνίσματα. Τα επιμέρους στοιχεία του καιρού, που επηρεάζουν άμεσα την ταχύτητα διάδοσης και την ένταση μιας πυρκαγιάς είναι η ταχύτητα και διεύθυνση του άνεμου και η κάθετη κίνηση αέριων μαζών στην ατμόσφαιρα (αστάθεια)», αναφέρει το σχέδιο «Ιόλαος 2».
Αυτή τη μεταβολή της θερμοκρασίας δεν την έλαβαν υπόψη τους στο υπουργείο και στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Δεν προχώρησαν έγκαιρα στην κατάθεση ενός σχεδίου νόμου για τις αλλαγές στην αντιπυρική περίοδο.
«Σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 4964/2022 (ΦΕΚ 150/Α΄/2022) η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ορίζεται ως αρμόδια αρχή έκδοσης Ημερήσιου Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, εκάστου έτους.
Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας συστήνεται, κατ’ έτος, Ομάδα Έκδοσης Ημερήσιου Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς, η οποία απαρτίζεται από ειδικούς επιστήμονες, δασολόγους και μετεωρολόγους. Με την ίδια απόφαση ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα συγκρότησης της Ομάδας κατ’ έτος, του ορισμού των μελών της και του έργου και των αρμοδιοτήτων της.
Θέματα που αφορούν στις κατηγορίες κινδύνου, τις διαδικασίες έκδοσης και αποστολής του Ημερήσιου Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς στους εμπλεκόμενους φορείς, την ενημέρωση των πολίτων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, ρυθμίζονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας», αναφέρεται στον «Ιόλαο». Αλλά, επί της ουσίας, ο αρμόδιος υπουργός Βασίλης Κικίλιας και ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Παπαγεωργίου, που επιβιώνει από τον «Ιανό», τον «Daniel», ακόμα και από τις πυρκαγιές του 2021, που οδήγησαν στην έξοδο κοτζάμ Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, άργησαν ή, καλύτερα, παρέλειψαν να πράξουν το αυτονόητο, και μένει να δούμε εάν θα αναλάβουν την ευθύνη εάν συμβεί κάτι μέσα στον Απρίλιο…
