Αυτές είναι οι αλλαγές που φέρνει το 2023 στην αγορά εργασίας – Τι προβλέπεται για τις συντάξεις και τις κοινωνικές παροχές

03/01/2023 16:00

Σειρά αλλαγών αναμένεται να τεθούν σε ισχύ από τη νέα χρονιά και αφορούν πλήθος πεδίων της αγοράς εργασίας. Για πρώτη φορά μετά από 12 ολόκληρα χρόνια θα δοθούν αυξήσεις στις συντάξεις με βάση τις προβλέψεις του «νόμου Κατρούγκαλου».

Ειδικότερα, αυξήσεις στις συντάξεις σε ποσοστό 7,75% θα λάβουν περίπου 1.700.000 συνταξιούχοι. Μικρότερα ποσοστά θα λάβουν εκείνοι που έχουν προσωπική διαφορά, ενώ ένα ελάχιστο ποσοστό με μεγάλη προσωπική διαφορά δεν θα λάβει καθόλου αυξήσεις, αλλά θα κλείσει την ψαλίδα ώστε η σύνταξή του να αυξηθεί με την επόμενη αύξηση εφόσον η οικονομία αναπτύσσεται και υπάρχει πληθωρισμός.

Ωστόσο η έξοδος στη σύνταξη αναμένεται να δυσκολέψει, καθώς από το 2023 προβλέπεται αύξηση του ορίου ηλικίας για μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο. Σύμφωνα με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο (ν. 4997/22 άρθρο 20), όσοι δεν καταφέρουν να συμπληρώσουν το όριο ηλικίας που απαιτείται κατά περίπτωση έως το τέλος του έτους, θα παραμείνουν στην εργασία έως και επτά έτη επιπλέον. Δηλαδή, θα λάβουν μειωμένη σύνταξη μόνο εφόσον έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας τους.

Η αύξηση των συντάξεων πάντως συνοδεύεται και από αύξηση εισφορών, όχι για όλους αλλά μόνο για το 1,3 εκατομμύρια ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Οι εισφορές θα είναι αυξημένες κατά 9%-9,5% εξαιτίας της ανόδου του πληθωρισμού, ενώ η ηγεσία το υπουργείου Εργασίας φέρεται να εξετάζει την κατάργηση της εισφοράς των 10 ευρώ υπέρ ανεργίας που καταβάλλουν οι μη μισθωτοί, ώστε να περιοριστεί η επιβάρυνση.

Το 2023 αναμένεται για πρώτη φορά να ισχύσει και η επέκταση του «ατομικού κουμπαρά» στις επικουρικές συντάξεις και σε όσους νέους ηλικίας έως 35 ετών επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο σύστημα εθελοντικά. Μέχρι στιγμής στο σύστημα των ανταποδοτικών επικουρικών συντάξεων έχουν ενταχθεί μόνο οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας.

Παράλληλα, προβλέπεται να υπάρξει νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, με τη διαδικασία να ξεκινά στις αρχές Ιανουαρίου. Ο κατώτατος μισθός, ο οποίος σήμερα ανέρχεται στα 713 ευρώ, αναμένεται να αυξηθεί στα 751 ευρώ, δηλαδή στα προ μνημονίων επίπεδα, χωρίς να αποκλείεται και ακόμα μεγαλύτερη αύξηση.

Ο έλεγχος της ανασφάλιστης, της μαύρης και αδήλωτης εργασίας θα ενταθεί, καθώς θα υπάρξει σταδιακή επέκταση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας και σε άλλους κλάδους της οικονομίας, όπως security, ασφαλιστικές, ΔΕΚΟ, βιομηχανίες, εστίαση και τουρισμό, μετά τις τράπεζες και τα σούπερ μάρκετ, όπου ήδη εφαρμόζεται. Σημειώνεται ότι η επέκταση γίνεται με καθυστέρηση.

Για ανέργους

Το 2023 αναμένεται να εφαρμοστεί και η νέα νομοθεσία για τη ΔΥΠΑ που προσφέρει κίνητρα απασχόλησης για ανέργους, αλλά και κυρώσεις για όσους δεν ενεργοποιούνται για την εύρεση εργασίας ή αρνούνται να αναλάβουν επαναλαμβανόμενα την εργασία που τους προσφέρεται. Οι ποινές θα είναι ιδιαίτερα αυστηρές και προβλέπεται ποινή διαγραφής από το μητρώο ανέργων, από έξι μήνες έως και δύο έτη ανάλογα με την άρνηση του ανέργου να καταρτίσει ψηφιακό σχέδιο δράσης ή να αναλάβει προτεινόμενη εργασία, αλλά και τη μη δήλωση απασχόλησης παράλληλα με την καταβολή του επιδόματος.

Θα δοθεί επίδομα εργασίας ίσο με το 50% του επιδόματος/βοηθήματος ανεργίας και καταβάλλεται για όσο διάστημα απομένει έως τη λήξη του επιδόματος ενώ ο άνεργος βρήκε εργασία. Επίσης, θα χορηγείται εφάπαξ χρηματική παροχή ύψους 300 ευρώ στους μακροχρόνια ανέργους (εγγεγραμμένους για 5+ έτη) που καταρτίζουν Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης. Η ΔΥΠΑ παράλληλα θα τρέξει νέα προγράμματα απασχόλησης για 68.000 άνεργους συμπολίτες μας, νέους, γυναίκες, ΑμεΑ και μακροχρόνια ανέργους. Παράλληλα, θα υλοποιηθεί πρόγραμμα κατάρτισης 500.000 εργαζομένων και ανέργων σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, ύψους 1 δισ. ευρώ.

Μια ιδιαίτερα μεγάλη τομή που θα τρέξει το 2023 είναι η κοινωνική κατοικία, που αφορά στην ενίσχυση για απόκτηση στέγης σε 137.000 νέους, νέα ζευγάρια και ευάλωτους πολίτες. Τέλος το 2023 θα εφαρμοστεί το Μητρώο Παροχών Αναπηρίας και το πρόγραμμα Προσωπικού Βοηθού για άτομα με αναπηρία και θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» και δημιουργίας μονάδων παιδικής μέριμνας σε 120 μεγάλες επιχειρήσεις.