Αγία Σοφία: Σε 24 ώρες ανοίγει τις πύλες της ως τζαμί παρά τις παγκόσμιες αντιδράσεις

Μέσα σε 24 ώρες το λίκνο της ορθοδοξίας (Αγία Σοφία) και τέως μουσείο θα μετατραπεί σε τζαμί παρά τις παγκόσμιες σφοδρές αντιδράσεις που ατυχώς έπεσαν στο κενό.

Απομένει ένα εικοσιτετράωρο μέχρι η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, αυτό το μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς να ανοίξει τις πύλες της ως τζαμί, για τη μεγάλη προσευχή των μουσουλμάνων, με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να αγνοεί επιδεικτικά τις αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας γι’ αυτήν του την απόφαση.

Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, με προσωπική μέριμνα του Ερντογάν, καλύφθηκαν όλα τα εναπομείναντα βυζαντινά ψηφιδωτά με κουρτίνες, ενώ οι διάδρομοι στον εμβληματικό ναό καλύφθηκαν με χαλιά χρώματος πετρόλ.

Hagia Sophia Mosque’ carpets are laid pic.twitter.com/ANMlBa7HgU

— Yusuf İşler (@yusufislereng1) July 20, 2020

Η Αγία Σοφία στην ατζέντα συζήτησης Μητσοτάκη – Πούτιν

Εχθές Τετάρτη το θέμα της Αγίας Σοφίας τέθηκε επί τάπητος και κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπογραμμίστηκε η «εξαιρετική πολιτιστική, ιστορική και πνευματική σημασία αυτού του μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς. Επισημάνθηκε η σημασία της διατήρησής της ως πανανθρώπινης κληρονομιάς, συμβόλου ειρήνης και ομόνοιας».

Ομάδα εργασίας συστήνουν Μενδώνη – Δένδιας παρουσία της UNESCO

Κι ενώ συμβαίνουν αυτά με την Αγία Σοφία, η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να συστήσει μια ολιγομελή ομάδα εργασίας παρουσία της UNESCO, ώστε μέσα σε διάστημα δέκα ημερών να προτείνει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ενεργειών, που θα αναδείξει διεθνώς τον κίνδυνο της αλλοίωσης του χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας.

Για το θέμα αυτό συζήτησαν η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, κατά τη διάρκεια σύσκεψης που είχαν την Τετάρτη, παρουσία της εκπροσώπου της UNESCO στην Ελλάδα, Μαρίας Διαμαντοπούλου.

«Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν συνιστά ελληνο-τουρκική διαφορά. Εντούτοις, βέβαια, για εμάς τους Έλληνες, έχει ιδιαίτερη σημασία και αξία το μνημείο αυτό», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών.

«Γι’ αυτό τον λόγο, έχουμε αποφασίσει να αναδείξουμε το ζήτημα μέσα από διεθνείς πρωτοβουλίες που θα αναλάβουμε, ως Ευρωπαίοι πολίτες και ως πολίτες της παγκόσμιας κοινότητας, συνομιλώντας με όλους τους διεθνείς Οργανισμούς, προεξάρχουσας βεβαίως της UNESCO».

«O σκοπός μας είναι να προστατεύσουμε αυτό το μνημείο που έχει πανανθρώπινη αξία. Άλλωστε, ως τέτοιο είχε καταγραφεί και στην UNESCO. Την οικουμενικότητα του μνημείου της Αγίας Σοφίας ανέδειξαν οι αντιδράσεις της παγκόσμιας κοινότητας», σημείωσε ο κ. Δένδιας.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη τόνισε, μετά τις σχετικές δηλώσεις του κ. Δένδια:

«Προφανώς, όπως ήδη ελέχθη από τον υπουργό Εξωτερικών, τον κ. Νίκο Δένδια, δεν είναι ένα θέμα που απασχολεί τις δύο χώρες. Η Αγία Σοφία είναι από τα σημαντικότερα ανθρώπινα δημιουργήματα, είναι από τα σημαντικότερα μνημεία, τα οποία συγκεντρώνουν πλήθος οικουμενικών αξιών. Αυτές οι οικουμενικές αξίες είναι που κινδυνεύουν να χαθούν από τη μετατροπή του μνημείου σε θρησκευτικό τέμενος».

«Θεωρώ ότι το επίπεδο της συζήτησης ήταν τέτοιο που δημιουργεί προοπτικές, η ελληνική κυβέρνηση, στο σύνολό της, να χειριστεί διεθνώς το συγκεκριμένο θέμα. Το υπουργείο Εξωτερικών έχει την πρωτοβουλία αυτή τη στιγμή. Το υπουργείο Πολιτισμού είναι προφανές ότι, στο μέρος των δικών του αρμοδιοτήτων, θα στηρίξει απολύτως την εθνική αυτή προσπάθεια», υπογράμμισε η υπουργός.

Εξάλλου, για το ίδιο θέμα συζήτησαν την Τετάρτη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρο Β’, σε συνάντηση που είχαν στο Προεδρικό Μέγαρο. Ειδικότερα, υπογραμμίστηκε η ανάγκη στήριξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη δύσκολη αυτή συγκυρία.

Ιερώνυμος: Ημέρα πένθους για την ορθοδοξία η 24η Ιουλίου

Την ίδια στιγμή, οι αντιδράσεις από πλευράς της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι σφοδρές, με αφορμή τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

«Λυπάμαι βαθύτατα που οι ισχυροί του κόσμου τούτου, οι περισσότεροι τουλάχιστον εξ αυτών, κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους ή μάλλον πίσω από τους δικούς τους γεωπολιτικούς και γεωστρατηγικούς υπολογισμούς», τόνισε την Τρίτη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, αναφορικά με τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί την 24η Ιουλίου.

«Και με τη στάση τους αυτή ανέχονται ή ουσιαστικά αποδέχονται κατά παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας μια ανίερη πράξη βεβήλωσης όχι μόνον ενός ιερού πνευματικού κέντρου της Ορθοδοξίας μας, της Χριστιανοσύνης, γενικότερα, και ενός συμβόλου της Πίστης μας, αλλά και ενός οικουμενικού μνημείου πολιτισμού και αλληλοπεριχώρησης μεταξύ των λαών και των ανθρώπων και των λαών διαφορετικών θρησκευτικών ταυτοτήτων.

Ο μεγάλος ναός της Αγίας Σοφίας γίνεται άθυρμα στα χέρια ανθρώπων που, κατ’ επάγγελμα και διαχρονικά, ποδοπατούν το Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τροφοδοτούν τη σκοτεινότερη μορφή θρησκευτικής μισαλλοδοξίας για να εμπεδώσουν, όπως αυτοί νομίζουν, την κυριαρχία τους.

Την 24η Ιουλίου, ημέρα πένθους και οδύνης για όλη την Ορθοδοξία, τον Χριστιανισμό και ολόκληρο τον Ελληνισμό, θα προστώ της Ιεράς Ακολουθίας του Ακάθιστου Ύμνου, στον Καθεδρικό Ι.Ν. των Αθηνών και σας καλώ όλους και όλες να ψάλλουμε μαζί το ‘’τη Υπερμάχω” υπέρ βοηθείας και ενισχύσεως του γένους μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.

Διεθνείς αντιδράσεις για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί

Εν τω μεταξύ, οι αντιδράσεις για τις αποφάσεις Ερντογάν σχετικά με την Αγία Σοφία μαίνονται και στο εξωτερικό.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αμερικανικής Washington Post, η οποία τονίζει ότι «η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί συνιστά πράξη πολιτιστικής κάθαρσης».

Πένθιμα θα χτυπούν οι καμπάνες σε όλες τις εκκλησίες της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής την 24η Ιουλίου, ημέρα κατά την οποία θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επίσημη ισλαμική προσευχή στην Αγία Σοφία, ενώ, ταυτόχρονα, όλες οι σημαίες που βρίσκονται στους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς θα κυματίζουν μεσίστιες.

Σε αυτήν την απόφαση προχώρησε η Ιερά Σύνοδος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής υπό την προεδρία του αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου.

Τα μέλη της Ιεράς Συνόδου απευθυνόμενα -με εγκύκλιό τους- προς τον ιερό κλήρο και τους πιστούς κάνουν λόγο για τα «εγκαίνια» ενός προγράμματος πολιτιστικής και πνευματικής υπεξαίρεσης και παραβίασης κάθε προτύπου αρμονικής συμβίωσης και αμοιβαίου σεβασμού και δηλώνουν ότι δεν θα σταματήσουν να εκφράζουν ανοιχτά τη θέση τους για την Αγία Σοφία μας, αρνούμενοι να υποχωρήσουν από τις δίκαιες επιδιώξεις τους.

«Ακούσαμε τις κραυγές της αγωνίας σας και του πόνου σας», σημειώνουν οι ελληνορθόδοξοι ιεράρχες της Αμερικής.

Επιπλέον, καλούν όλους τους κληρικούς και όλους τους πιστούς σε κάθε εκκλησία της Αρχιεπισκοπής να ψάλλουν το απόγευμα της 24ης Ιουλίου τον Ακάθιστο Ύμνο, όπως ακριβώς τον ψάλλουν την Παρασκευή της Ε’ Εβδομάδας της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Ελπιδοφόρος: Να πάρει πίσω η τουρκική κυβέρνηση την απόφασή της

Τη βαθύτατη θλίψη και την αποδοκιμασία τους για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης «να αλλάξει το καθεστώς του παγκοσμίου φήμης ιερού ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και να μετατρέψει ξανά αυτό το μοναδικό μνημείο ανθρώπινου και θεϊκού επιτεύγματος σε τζαμί», εξέφρασαν σε κοινή δήλωσή τους, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος και ο Καθολικός Αρχιεπίσκοπος της Νέας Υόρκης, καρδινάλιος Τίμοθι Μάικλ Ντόλαν, ως αδελφοί εν Χριστώ και ηγέτες των αντίστοιχων θρησκευτικών κοινοτήτων της πόλης.

Όπως σημείωσαν στην κοινή τους δήλωση, «η Αγία Σοφία ήταν για σχεδόν μία χιλιετία, όχι μόνον η μεγαλύτερη εκκλησία στον κόσμο, αλλά και το μεγαλύτερο οικοδόμημα. Ο σκοπός του ήταν να είναι ο πλέον μοναδικός και κατ’ εξοχήν τόπος χριστιανικής λατρείας στην Οικουμένη. Όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία έκλεισε τον κύκλο της μετά την πτώση της και η Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας μετατράπηκε σε τζαμί, αυτή ήταν μια εποχή κατά την οποία η ανθρώπινη ιστορία προχωρούσε μέσα από τη βία, αλλά αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο ζούμε σήμερα».

Οι δύο εκκλησιαστικοί ηγέτες τόνισαν περαιτέρω ότι «η δημιουργία του σύγχρονου κράτους της Τουρκίας είναι συνώνυμη με το κοσμικό ιδεώδες της ενσωμάτωσης όλων, ανεξαρτήτως διακρίσεων. Με την αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας από τζαμί σε μουσείο, ο Πρόεδρος Κεμάλ Ατατούρκ ‘ανέδειξε’ αυτό το παγκόσμιο μνημείο ως σύμβολο μετάβασης από μια θεοκρατική αυτοκρατορία σε ένα κοσμικό κράτος, που τιμούσε την ισότητα όλων των πολιτών του» σημειώνουν οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες και κατέληξαν:

«Επιβεβαιώνουμε τη σοφία της απόφασης του Ατατούρκ και καλούμε την τουρκική κυβέρνηση να αναστρέψει την τρέχουσα πολιτική της για την αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας. Στεκόμαστε ενωμένοι ως αδελφοί στην πίστη και αλληλέγγυοι σε όλους τους ανθρώπους καλής βούλησης και καλής πίστης, ώστε η Αγία Σοφία να παραμείνει αυτό που πραγματικά είναι, δηλ. σύμβολο συνάντησης ιστορίας, πνευματικής ανάτασης και ανθρώπινου επιτεύγματος ανώτατου επιπέδου προς δόξαν του ενός και μοναδικού Θεού, που μας έκανε όλους να είμαστε αδελφοί και αδελφές της μίας ανθρώπινης οικογένειας».