PLUS
Ενήλικος ακμή ορίζεται ως η ακμή μετά την ηλικία των 25 ετών.
Διακρίνεται σε:
• Επίμονη ακμή με έναρξη στην εφηβεία και συνέχιση στην ενήλικο ζωή και
• Όψιμη ακμή, όταν πρωτοεμφανίζονται μετά την ηλικία των 25 ετών.
Είναι ανθεκτική στις θεραπείες και μπορεί να οδηγήσει σε δημιουργία ουλών και δυσμορφιών.
Προσβάλλει ενήλικες γυναίκες σε ποσοστό 14-40%.
Η ενήλικος ακμή σχετίζεται με σημαντική αρνητική επίδραση στην ψυχολογία και την ποιότητα ζωής των ασθενών στους τομείς κοινωνικότητας, των διαπροσωπικών σχέσεων και της εργασίας.
Αιτιολογία
Η κυριότερη αιτία είναι οι ορμονικές διαταραχές.
Το άγχος συμμετέχει ενεργά στην εμφάνιση της ενήλικης ακμής μέσω των ορμονικών διαταραχών.
Άλλη αιτία είναι διάφορα καλλυντικά (ιδίως με λανολίνες και ορισμένα φυτικά έλαια) καθώς και τα “βαριά” προϊόντα μακιγιάζ, καθώς επίσης και κάποιες τύπου μασάζ περιποιήσεις με αμφιβόλου προέλευσης προϊόντα.
Ορισμένα φάρμακα όπως το λίθιο, τα βαρβιτουρικά, και τα ανδρογόνα είναι γνωστό ότι προκαλούν ακμή.
Το επάγγελμα μερικές φορές παίζει κάποιο ρόλο π.χ. εργασία σε θερμό και υγρό περιβάλλον (όπως τροφοδοσία, κουζίνα κ.α.).
Πώς εμφανίζεται;
Η ενήλικος ακμή παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερα κλινικά χαρακτηριστικά και συνήθως εντοπίζεται στο κάτω τριτημόριο προσώπου και διαδράμει χρόνια πορεία.
Η βλατιδοφλυκτανώδης συνήθως εμφανίζεται ως φλεγμονώδης, με ήπια ως μέτρια μορφή.
Εντοπίζεται συνήθως στο κάτω τριτημόριο του προσώπου, την γραμμή της κάτω γνάθου και τον τράχηλο, με αραιούς φαγέσωρες στα πλάγια του προσώπου.
Η φαγεσωρική χαρακτηρίζεται από φαγέσωρες σ’ όλο το πρόσωπο και λίγες μόνο φλεγμονώδεις βλάβες.
Η φαγεσωρική ακμή παρατηρείται στο 85% των ασθενών με ενήλικο ακμή.
Η ακμή προκύπτει σαν αποτέλεσμα της συνδυασμένης δράσης τεσσάρων παραγόντων σε έδαφος γενετικά προδιατιθέμενων ατόμων.
1) Υπερβολική παραγωγή σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες
2) Απόφραξη των αδένων που προκαλείται από την υπερκεράτωση (υπερβολική παραγωγή της κεράτινης στιβάδας).
3) Πολλαπλασιασμός των βακτηρίων της ακμής στους σμηγματογόνους αδένες.
4) Φλεγμονή της περιοχής γύρω από τους σμηγματογόνους αδένες.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Η σωστή διάγνωση γίνεται αποκλειστικά και μόνο από δερματολόγους.
Απαιτείται κλινική εξέταση από τον ειδικό και μόνο ιατρό, ο οποίος θα προβεί και στην αιτιολογική διερεύνηση της ενήλικους ακμής ,μέσω του ιατρικού ιστορικού καθώς και εργαστηριακών εξετάσεων. Κατόπιν τούτου θα καθοριστεί και η σωστή και εξατομικευμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Αντιμετώπιση
Η όλη προσπάθεια του δερματολόγου αποσκοπεί στην αιτιολογική αντιμετώπιση, στη βελτίωση των κλινικών συμπτωμάτων και στην πρόληψη σχηματισμού ουλών.
Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται για την εξέλιξη της νόσου και είναι απαραίτητη η συνεργασία του.
Στη φαρέτρα των θεραπειών για την αντιμετώπιση της ακμής έχουν θέση
– Τοπικές θεραπείες (αντιμικροβιακοί, αντιφλεγμονώδεις και κερατολυτικοί παράγοντες όπως τα τοπικά αντιβιοτικα, υπεροξειδιο βενζολίου, τοπικά ρετινοϊδή κ.α).
– Συστηματικές θεραπείες (όπως αντιβιοτικά, αντισυλληπτικά και η ισοτρετινοϊνη) που δίνουν λύση στο πρόβλημα.
Ωστόσο όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και αυτά έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Όμως η κοσμητική δερματολογία πλέον έχει προχωρήσει την έρευνα της και τώρα προτείνει θεραπείες για την ακμή που δεν απαιτούν φαρμακευτική αγωγή.
Υπάρχουν ειδικές συνδυαστικές τεχνικές που καταπολεμούν το πρόβλημα σε όλα τα επίπεδα και υπόσχονταν ένα αψεγάδιαστο δέρμα χωρίς σπυράκια και λιπαρότητα.
Οι συνδυαστικές θεραπείες έχουν σκοπό να αποκαταστήσουν την υγεία του σμηγματογόνου πόρου.
Δρουν ελαττώνοντας την παραγωγή του σμήγματος, επιταχύνοντας την ανάπτυξη νέων δερματικών κυττάρων και την απομάκρυνση των νεκρών ή καταπολεμώντας τις βακτηριακές λοιμώξεις.
Laser για την ομαλή λειτουργία των σμηγματογόνων πόρων
Η θερμική ενέργεια του λέιζερ επιδρά στους σμηγματογόνους πόρους και τους αναγκάζει να συρρικνωθούν και να παράγουν λιγότερο σμήγμα.
Επιπλέον, η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί θερμική αποστείρωση και εξουδετερώνει το βακτήριο της ακμής.
Φωτοδυναμική θεραπεία για την καταπολέμηση του βακτηρίου της ακμής
Το φως δρα ακριβώς πάνω στον “άρρωστο” πόρο και καταστρέφει το βακτήριο που ευθύνεται για τη δυσλειτουργία του.
Πίλινγκ (Peeling) για την αντιμετώπιση της υπερκεράτωσης του πόρου
Τα νεκρά κερατινοκύτταρα που στοιβάζονται στον πόρο και εμποδίζουν την απελευθέρωση του σμήγματος απομακρύνονται με τη βοήθεια των κατάλληλων οξέων (σαλικυλικό οξύ, αζελαϊκό, ρετινοϊκό οξύ κ.α)
Μικροδερμοαπόξεση για την ανανέωση του δέρματος
Με τη μικροδερμοαπόξεση τα νεκρά κερατινοκύτταρα αποπίπτουν ενώ συγχρόνως, καθώς το δέρμα υπόκειται σε μικροτραυματισμούς, διεγείρονται οι αναπλαστικές του διαδικασίες, δίνοντας μία όψη φρέσκια και υγιή, απαλλαγμένη από σπυράκια, ατέλειες και σημάδια από ακμή.
Τοπική αγωγή στο σπίτι για την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας των κυττάρων
Η θεραπεία της ακμής ολοκληρώνεται με παράλληλη εφαρμογή δραστικών ουσιών στο σπίτι.
Ο ειδικός δερματολόγος συνταγογραφεί σκευάσματα με την κατάλληλη συγκέντρωση δραστικών ουσιών, διαφορετική για κάθε περιστατικό, (όπως σαλικυλικό, αζελαϊκό ή γλυκολικό οξύ και βιταμίνη Α) που επιδρούν στα κύτταρα και επαναπρογραμματίζουν τις λειτουργίες τους έτσι ώστε να μην έχουν πλέον την προβληματική ακνεϊκή συμπεριφορά.
Tips
Στη θεραπεία σημαντικό ρόλο παίζει ο καθαρισμός της πάσχουσας περιοχής με νερό και ειδικό καθαριστικό.
Η θεραπεία να γίνει θα πρέπει να γίνεται σ’ όλο το πρόσωπο και όχι τοπικά σε κάθε βλάβη.
Δεν πρέπει να αγγίζουμε το πρόσωπο μας.
Συμβουλευτείτε για την αντιμετώπιση του προβλήματος αποκλειστικά και μόνο δερματολόγους.
Του Στέλιου Αγγελίδη: Δερματολόγος – Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
