Ανησυχητικά στοιχεία φέρνει στο φως η νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που φανερώνει πως η κατάχρηση αλκοόλ ευθύνεται για 2,6 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, αριθμός ο οποίος αντιστοιχεί στο 4,7% όλων των θανάτων από κάθε αιτία.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Ανησυχητικά ευρήματα του ΠΟΥ για θανάτους νέων ανθρώπων – Ελλάδα και Αφρική έχουν τα πρωτεία στην κατάχρηση οινοπνεύματος!
Παράλληλα, η χρήση ναρκωτικών ουσιών ευθύνεται για 0,6 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, ενώ κοινός παρονομαστής των θανάτων αυτών είναι το γεγονός ότι αφορούν κυρίως άνδρες.
Η νέα έκθεση του ΠΟΥ επικαιροποιεί τα παλαιότερα δεδομένα (προ του 2019) δείχνοντας ότι περίπου 400 εκατομμύρια άνθρωποι στην υφήλιο ζουν υπό την επήρεια ναρκωτικών και αλκοόλ. Από αυτούς, περισσότεροι από το 50% και συγκεκριμένα 209 εκατομμύρια άνθρωποι κάνουν κατάχρηση αλκοόλ συστηματικά.
«Η χρήση ουσιών βλάπτει σε ατομικό επίπεδο την υγεία αυξάνοντας τον κίνδυνο για χρόνια νοσήματα, ψυχικές διαταραχές και πρόωρο θάνατο. Παράλληλα αυξάνει το φορτίο νοσηρότητας και θνητότητας στην κοινότητα -γενικά- εκθέτοντας όλους τους πολίτες σε κίνδυνο για αυτοκινητικά δυστυχήματα, τραυματισμούς και βία», εξηγεί ο Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ. Συνεπώς, τα ναρκωτικά και το αλκοόλ αποτελούν μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας και ασφάλειας, αφού οι επιπτώσεις τους δεν περιορίζονται στους ίδιους τους χρήστες, αλλά εξυφαίνουν το δίχτυ τους σε ολόκληρη την κοινωνία.
Μέτρα
Για να χτίσουμε μια πιο υγιή και δίκαιη κοινωνία πρέπει να πάρουμε δραστικά μέτρα για να μειώσουμε τη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ, και να φροντίσουμε να αυξηθεί η προσβασιμότητα των χρηστών στις θεραπείες υποκατάστασης, όπως είναι η θεραπεία υποκατάστασης με μεθαδόνη που χρησιμοποιείται για άτομα εξαρτημένα από την ηρωίνη. Η πρόσβαση αυτή πρέπει να διευκολυνθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, για να μπορούν να επωφεληθούν οι χρήστες χωρίς φυσικά οικονομική επιβάρυνση, καθώς ανήκουν σε ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και δεν έχουν το περιθώριο να πληρώσουν για να λάβουν θεραπεία, όπως αναφέρει ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι παρότι καταγράφεται μια μικρή κάμψη στον αριθμό των θανάτων από το αλκοόλ από το 2010 και μετά, η θνητότητα παραμένει απαράδεκτα υψηλή. Συνολικά 2,6 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται στο αλκοόλ, με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται στην Ελλάδα και την Αφρική. Όπως είναι αναμενόμενο, τα ποσοστά θανάτων από κατάχρηση αλκοόλ είναι υψηλότερα στις φτωχές χώρες και χαμηλότερα στις εύπορες χώρες, δικαιώνοντας τη γνωστή λαϊκή ρήση πως ο κόσμος πίνει για να ξεχάσει τα προβλήματά του, άρα οι πιο φτωχοί πίνουν περισσότερο.
Από όλους τους θανάτους που αποδόθηκαν στο αλκοόλ το 2019, τουλάχιστον 1,6 εκατομμύριο θάνατοι συνδέθηκαν με εκφυλιστικά νοσήματα και συγκεκριμένα 474.000 θάνατοι αποδόθηκαν στα καρδιαγγειακά νοσήματα και 401.000 θάνατοι σε καρκίνους. Παράλληλα, 724.000 θάνατοι αποδόθηκαν σε τραυματισμούς από τροχαία ατυχήματα ή βίαιες συμπλοκές. Επιπλέον, 284.000 σχετίστηκαν με λοιμώδη νοσήματα, καθώς η κατανάλωση αλκοόλ και η χρήση ναρκωτικών συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης με τον ιό HIV, τους ιούς της ηπατίτιδας και τη μόλυνση με πολυανθεκτική φυματίωση. Πρόκειται για νοσήματα με καταλυτική επίδραση στην υγεία, που καταστέλλουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και καθιστούν τους ασθενείς πολύ ευάλωτους ακόμη και σε κοινές ιώσεις και λοιμώξεις, όπως μια γρίπη.
Νέοι
Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από το ποτό (13%) το 2019 ήταν νέοι ηλικίας 20-39 ετών.
Η συνολική κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ μειώθηκε ελαφρώς την τελευταία 15ετία, από 5,7 λίτρα το 2010 σε 5,5 λίτρα το 2019. Στην Ευρώπη καταγράφεται η πιο υψηλή κατά κεφαλήν κατανάλωση, 9,2 λίτρα ετησίως, με τις σκανδιναβικές χώρες να είναι πρωταθλήτριες στο αλκοόλ, ενώ ακολουθούν η Αμερική και η Λατινική Αμερική με 7,5 λίτρα.
Η κατά μέσον όρο ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ υπολογίζεται σε 27 γραμ. καθαρής αιθυλικής αλκοόλης την ημέρα, ποσότητα που ισοδυναμεί με δύο ποτήρια κρασί, δύο κουτάκια μπίρας ή δύο σκληρά ποτά. Το 2019, το 38% των ανθρώπων που ήταν πότες παραδέχτηκαν ότι περιστασιακά ήπιαν πολύ, δηλαδή κατανάλωσαν τουλάχιστον 60 γραμ. καθαρής αιθυλικής αλκοόλης μέσα στον μήνα, με τους περισσότερους από αυτούς να είναι άνδρες. Παγκοσμίως το 23,5% των εφήβων και νεαρών ενηλίκων 15-19 ετών είναι πότες, με το υψηλότερο ποσοστό (45,9%) να καταγράφεται στην Ευρώπη και να ακολουθούν η Αμερική και η Λατινική Αμερική με 43,9%.
Απογοητευτικά παραμένουν παγκοσμίως τα ποσοστά των ατόμων που λαμβάνουν θεραπεία απεξάρτησης από εξαρτησιογόνες ουσίες (όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά), καθώς είναι εξαιρετικά χαμηλά και κυμαίνονται από 1% έως 35% αναλόγως της χώρας. Πέρα από την ανεπαρκή χρηματοδότηση της απεξάρτησης σε αρκετές χώρες, μεγάλο πρόβλημα συνιστά το στίγμα που βαραίνει τους χρήστες και τους απομακρύνει από τη λήψη θεραπείας. Επίσης, οι κακές φήμες που κυκλοφορούν για την αποτελεσματικότητα των θεραπειών απεξάρτησης δημιουργούν λανθασμένες εντυπώσεις και πλήττουν την αξιοπιστία τους, συντηρώντας fake news που βλάπτουν σοβαρά την υγεία.