Ανεργία και μισθοί: Εκτοξεύτηκε στα ύψη το ποσοστό των νέων που δεν εργάζονται, ούτε σπουδάζουν

1. Εκτοξεύτηκε στα ύψη το ποσοστό των νέων που δεν εργάζονται, ούτε σπουδάζουν. Οι νέοι μέχρι 29 ετών πλήρωσαν το βαρύτερο τίμημα από την οικονομική κρίση της πανδημίας

Φωτιά ΤΩΡΑ στην Κομοτηνή

Στους νέους έπεσε το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία, καθώς είχαν τις μεγαλύτερες δυσκολίες να βρουν απασχόληση, αντιμετώπισαν την ανεργία σε μεγαλύτερο βαθμό από τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, ή έμειναν εκτός εργατικού δυναμικού. Στο τέλος του α’ τριμήνου, περισσότεροι από έναν στους πέντε νέους, ηλικίας έως 29 ετών, δεν είχαν εργασία, ούτε σπούδαζαν, ποσοστό πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην Ελλάδα, όπως σημειώνει σε σχετική ανάλυση η Alpha Bank, το αποτύπωμα της πανδημικής κρίσης για τους νέους ήταν έντονο, καθώς η ανεργία αυξήθηκε, έναντι πτώσης σε άλλες ηλικιακές ομάδες και παράλληλα η απασχόληση σημείωσε εντονότερη μείωση. Επιπρόσθετα, αρκετοί νέοι οδηγήθηκαν εκτός εργατικού δυναμικού, ή στην ανεργία με αποτέλεσμα την άνοδο του ποσοστού όσων δεν εργάζονται, ούτε σπουδάζουν, ή παρακολουθούν προγράμματα κατάρτισης (neither in employment nor in education or training, NEET).

Σε χειρότερη θέση από τους μεγαλύτερους

Πιο αναλυτικά, η απασχόληση στους νέους ηλικίας από 15 έως και 29 ετών μειώθηκε σε όλα τα τρίμηνα από το δεύτερο τρίμηνο του 2020 και μετά και μάλιστα περισσότερο σε σύγκριση με την επόμενη ηλικιακή ομάδα (30-44 ετών). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις τριμηνιαίες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ (χωρίς εποχική διόρθωση), το πρώτο τρίμηνο του 2021 οι απασχολούμενοι έως 29 ετών μειώθηκαν κατά 13,9% σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 10,8% για τις ηλικίες μεταξύ 30 και 44 ετών. Αντίθετα, η απασχόληση αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης για τους άνω των 45 ετών.

Επιπρόσθετα, ενώ οι άνεργοι των ηλικιακών ομάδων 30-44 ετών και άνω των 45 ετών μειώθηκαν, σε όλα τα τρίμηνα από το δεύτερο τρίμηνο του 2020 έως και το πρώτο τρίμηνο του 2021, η ανεργία στους νέους έως 29 ετών, αυξήθηκε στο ίδιο χρονικό διάστημα. Το πρώτο τρίμηνο του 2021, η άνοδος της ανεργίας των νέων ήταν της τάξης του 16,4%, σε ετήσια βάση. Το εργατικό δυναμικό για τις δύο ηλικιακές ομάδες έως 45 ετών μειώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, σε ετήσια βάση, ενώ για τους άνω των 45 ετών σημείωσε αύξηση σε όλα τα τρίμηνα του 2020 και οριακή μείωση (-0,7% σε ετήσια βάση), το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, στις χώρες του ΟΟΣΑ (OECD Employment Outlook 2021: “Navigating the Covid-19 Crisis and Recovery”, July 2021), ο αντίκτυπος της πανδημικής κρίσης στους νέους ήταν έντονος, καθώς η ανεργία σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα σημείωσε άνοδο, ενώ οι ώρες απασχόλησης των νέων μειώθηκαν περισσότερο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ώρες των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας.

Ούτε δουλειά,ούτε σπουδές…

Πολλοί νέοι, οι οποίοι μάλιστα εργάζονταν σε κλάδους που επηρεάστηκαν ιδιαιτέρως από την πανδημία, έχασαν την θέση εργασίας τους, ενώ όσοι ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους κατά τη διάρκεια αυτής δυσκολεύτηκαν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας, καθώς οι κενές θέσεις εργασίας ήταν περιορισμένες. Ως εκ τούτου, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 15-29 ετών που δεν εργάζονται, ούτε σπουδάζουν (NEET) αυξήθηκε το 2020, αντιστρέφοντας την καθοδική τάση που ακολούθησε κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας.

Το ποσοστό αυτό στην Ελλάδα, αν και μειώθηκε σημαντικά, από 23% του πληθυσμού το 2011, σε 17,7% το 2019, εξακολουθούσε να είναι αρκετά υψηλότερο από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (12,6%). Όπως παρατηρείται στο γράφημα, το ποσοστό των NEET αυξήθηκε έντονα το δεύτερο τρίμηνο του 2020, δηλαδή στο πρώτο διάστημα της πανδημικής κρίσης, τόσο στην Ελλάδα (+2,2 ποσοστιαίες μονάδες, σε ετήσια βάση), όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση (+2,1 π.μ.).

Οι νέοι που δεν εργάζονται, ούτε σπουδάζουν συνέχισαν να αυξάνονται μέχρι το τέλος του 2020, με μικρότερο ρυθμό και στις δύο περιπτώσεις, ενώ το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος σημειώθηκε εκ νέου σημαντική άνοδος, η οποία στη χώρας μας ήταν της τάξης των 3,4 π.μ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το δεύτερο τρίμηνο του 2020, στην πλειονότητα των χωρών το ποσοστό των ΝΕΕΤ αυξήθηκε, πρωτίστως διότι οι νέοι οδηγήθηκαν εκτός της αγοράς εργασίας και δευτερευόντως λόγω της ανεργίας. Η τάση αυτή αντιστράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του ίδιου έτους.

Στην Ελλάδα, η κατά 2,2 π.μ. άνοδος του ποσοστού των ΝΕΕΤ στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, προήλθε σχεδόν εξ ολοκλήρου από το γεγονός ότι οι νέοι ηλικίας 15-29 ετών παρέμειναν εκτός εργατικού δυναμικού. Αντίστοιχα, η αύξηση του εν λόγω ποσοστού, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2020, εξηγείται σε ποσοστό 30%, από την ανεργία των νέων αυτής της ηλικιακής ομάδας.