PLUS
Η αναθεώρηση του Συντάγματος, οι αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος θα βρεθούν στο επίκεντρο πολιτικών εκδηλώσεων των δύο κυβερνητικών κομμάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες η «Ελιά» πρόκειται να πραγματοποιήσει τις επόμενες ημέρες δύο σχετικές ημερίδες, ενώ ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αναμένεται να μιλήσει σε εκδήλωση της Νέας Δημοκρατίας γι’ αυτά ακριβώς τα θέματα εντός της εβδομάδας.
Οι κ.κ. Σαμαράς και Βενιζέλος εξετάζουν μια σειρά από τροποποιήσεις ενός μεγάλου μέρους των συνταγματικών διατάξεων εδώ και πολύ καιρό και αυτές που κυρίως έχουν απασχολήσει τους συνεργάτες τους είναι: Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, η συχνότητα των εκλογικών αναμετρήσεων, τα μη κρατικά πανεπιστήμια, η επαναφορά του θεσμού της Γερουσίας, ως δεύτερο νομοθετικό σώμα και η κατάργηση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Πιο συγκεκριμένα φαίνεται ότι έχει ωριμάσει η σκέψη της πρότασης απευθείας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό και οι πρόσθετες αρμοδιότητες που θα έχει και θα συνοδεύουν μια τέτοια αλλαγή.
Σε σχέση με τις αρμοδιότητες μέσα στη Νέα Δημοκρατία υπάρχουν φωνές που υπερασπίζονται την επιστροφή στο Σύνταγμα του ’75, σύμφωνα με το οποίο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε το δικαίωμα παύσεως της κυβέρνησης, διάλυσης της Βουλής και προκήρυξης εθνικών εκλογών, όποτε διαπίστωνε αναντιστοιχία του κυβερνητικού έργο με το λαϊκό αίσθημα. Αποστάσεις από αυτήν την άποψη διατηρεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίο θεωρεί ότι ναι μεν ο πρόεδρος θα πρέπει να ενισχυθεί με αρμοδιότητες, ωστόσο αυτές θα πρέπει να είναι διαφορετικές από εκείνες που καταργήθηκα στην αναθεώρηση του 1986. Όπως έχει προτείνει ο κ. Βενιζέλος, οι πρόσθετες αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας θα πρέπει να σχετίζονται με τη δικαστική εξουσία, τις ανεξάρτητες αρχές και το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής.
Ο κ. Βενιζέλος δεν είναι αρνητικός στην εκλογή του Προέδρου από το λαό, όμως θα συζητούσε επίσης ένα διευρυμένο εκλεκτορικό σώμα που θα τον ψηφίζει και στο οποίο θα συμμετέχουν οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των Περιφερειών και των Δήμων της χώρας.
Το πολιτικό σύστημα
Σε ένα θέμα που οι απόψεις του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης συναντώνται είναι και αυτό των πρόωρων εκλογών. Στο πλαίσιο της Συνταγματικής αναθεώρησης διερευνάται ο τρόπος που θα αποφεύγονται οι έκτακτες εκλογικές αναμετρήσεις, κάτι που αποτελεί μόνιμο φαινόμενο στην χώρα. Μια πρώτη πρόβλεψη είναι να αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από την προκήρυξη εκλογών. Σε δεύτερο επίπεδο εξετάζεται η περίπτωση να διασφαλίζεται συνταγματικά η κυβερνητική σταθερότητα, καθώς και η εισαγωγή του εκλογικού νόμου στο Σύνταγμα, ούτως ώστε να μην αλλάζει κάθε τόσο από την εκάστοτε κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτό ισχυρές είναι οι απόψεις εντός της κυβέρνησης που υπερασπίζονται την θέσπιση θητείας για τον πρωθυπουργού, του ασυμβιβάστου βουλευτή και υπουργού και του διορισμού μόνιμου υφυπουργού Οικονομικών με αρμοδιότητα την εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς και μόνιμου υφυπουργού Εξωτερικών.
Μία από τις προτάσεις που προωθούν τα δύο κόμματα είναι και αυτή της μείωσης του αριθμού των βουλευτών. Σε ό,τι αφορά στο θέμα αυτό, η μείωση μέχρι και τους 200 δεν είναι θέμα συνταγματικής αναθεώρησης, αλλά θα μπορούσε να γίνει με την αλλαγή του σχετικού νόμου.
Σε αλλαγή για την παραγραφή αδικημάτων των υπουργών προσανατολίζονται επίσης τα επιτελεία των δύο κυβερνητικών κομμάτων. Ο κ. Σαμαράς στην ομιλία του στο Ναύπλιο, της οποίας ένα μεγάλο μέρος της αφορούσε στη Συνταγματική αναθεώρηση είχε υποστηρίξει: «η παραγραφή αδικημάτων των υπουργών να γίνεται με τους ίδιους όρους που ισχύει και η παραγραφή για τον απλό πολίτη». Επίσης είχε προτείνει την «αναθεώρηση της ασυλίας των βουλευτών, ώστε να αφορά μόνο αυστηρές υποθέσεις, συγκεκριμένες υποθέσεις που να σχετίζονται με την εκτέλεση των καθηκόντων του βουλευτή».
Ο κ. Βενιζέλος σχετικά είχε παρέμβει σε εκδήλωση του ΙΣΤΑΜΕ για την αναθεώρηση και εκεί είχε υπογραμμίσει πως είναι απαραίτητη μια αλλαγή που θα σχετίζεται με την έρευνα πράξεων υπουργών από τη Βουλή. Συγκεκριμένα θεωρεί πως πρέπει να παραμείνει η πρόβλεψη σύστασης Εξεταστικής Επιτροπής στο πλαίσιο της λειτουργίας του κοινοβουλίου, όμως θα πρέπει να καταργηθεί η σύσταση Προκατακτικής Επιτροπής. Θεωρεί πως «όλο το δικαστικό μέρος και όλη η ποινική προδικασία, πρέπει να διεξάγεται δικαστικά, γιατί μόνο έτσι αποκτά αξιοπιστία το σύστημα».
Ένα άλλο ζήτημα στην συζήτηση που έχει ανοίξει είναι αυτό του ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων και του «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων. Μάλιστα ο κ. Βενιζέλος εκφράζεται υπέρ του συνταγματικού περιορισμού των κομματικών δαπανών ως μέσο για τη διαφάνεια των ταμείων των πολιτικών οργανισμών.
Επίσης προωθείται ο θεσμός της Γερουσίας ως δεύτερο νομοθετικό σώμα και η αναβάθμιση του ρόλου του βουλευτή, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει στο ασυμβίβαστο υπουργού και βουλευτή που πολλοί έχουν υποστηρίξει δημόσια. Τόσο ο κ. Σαμαράς, όσο και ο κ. Βενιζέλος δείχνουν διατεθειμένοι να συζητήσουν το ζήτημα των μη κερδοσκοπικών και μη κρατικών Πανεπιστημίων, όπως επίσης και τη θέσπιση της Κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων στο Σύνταγμα.
Ψηλά στην ατζέντα των ριζικών αλλαγών που προωθούνται έχει μπει και το θέμα της ίδρυσης Συνταγματικού Δικαστηρίου, κάτι που αναμένεται να τεθεί μαζί με τα παραπάνω, ώστε να ανοίξει ο δημόσιος διάλογος
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί πως ο κ. Βενιζέλος στο παρελθόν είχε υποστηρίξει πως ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Ελλάδας θα πρέπει να κατοχυρωθεί συνταγματικά. Σε περίπτωση που προχωρήσει αυτή η άποψη στην κυβέρνηση θεωρούν πως με αυτόν τον τρόπο θα αναδειχθούν οι διαφορετικές απόψεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προκαλώντας πολιτικό πλήγμα λίγο πριν τις εκλογές.
