PLUS
Στην πρόσφατη συνέντευξη του σε κυριακάτικη εφημερίδα ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ για μία ακόμη φορά δεν απάντησε σε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΛΠ στην Cosco.
Διαβάστε επίσης: Έκλεισε το deal – Πουλήθηκε για 368 εκατομμύρια στην Cosco ο ΟΛΠ
Για το θέμα της αποτίμησης.
Δεν αιτιολογεί γιατί από την αρχή επιλέχθηκε η μέθοδος της σύνδεσης της αποτίμησης με την αξία της μετοχής στο ΧΑΑ. Πολλούς μήνες τώρα το ελληνικό χρηματιστήριο είναι υποτιμημένο. Μόνο αυτή η μεθοδολογία μπορούσε να οδηγήσει στην υποτίμηση της αξίας του ΟΛΠ. Επιπλέον για πιό λόγο δέσμευσε από τώρα την αξία του υπόλοιπου 16% των μετοχών που θα αποκτήσει η Cosco στα επόμενα χρόνια στη σημερινή εξαιρετικά υποτιμημένη τους αξία;
Μέσα από αυτή τη μέθοδο αποτίμησης αποσιωπήθηκε η άυλη αξία του λιμανιού του Πειραιά. Ορισμένα στοιχεία αυτής της αξίας παρατίθενται στη συνέχεια:
· Η γεωστρατηγική θέση του λιμανιού του Πειραιά η οποία συγκροτείται από τέσσερα επιμέρους στοιχεία: α) εγγύτητα στη Διώρυγα του Σουέζ, το νέο μέγεθος της οποίας δημιουργεί επιπλέον προοπτικές για τον Πειραιά β) μεγάλα βυθίσματα που επιτρέπουν την προσέγγιση container ships νέας γενιάς και κρουαζιεροπλοίων με μηδενικό κόστος εκβάθυνσης γ) η συμμετοχή της χώρας στο ευρώ και στη ζώνη Σέγκεν, χαρακτηριστικά που περιορίζουν την τελωνειακή γραφειοκρατία. Τα φορτία μετά τον έλεγχό τους στον Πειραιά μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στις χώρες της ΕΕ. δ) Η σύνδεσή του με το τραίνο, που επιτρέπει στα φορτία με προορισμό την Κεντρική Ευρώπη να εξοικονομούν έως και επτά ημέρες μεταφοράς.
· Η ανάπτυξη του εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο δίνει στον Πειραιά τη δυνατότητα για ανάπτυξη ενός κέντρου logistics με πολυτροπικές μεταφορικές συνδέσεις. Ο ΟΛΠ συμμετέχει στο διαγωνισμό για το Θριάσιο.
· Ο Πειραιάς είναι ένα λιμάνι πολλαπλών χρήσεων, εκτός από ένα σημαντικό εμπορικό λιμάνι, είναι το μεγαλύτερο λιμάνι ακτοπλοϊας στην Ευρώπη από όπου διακινούνται 15,5 εκ. επιβάτες το χρόνο, το σημαντικότερο λιμάνι κρουαζιέρας στην Αν.Μεσόγειο από όπου διακινούνται 1,2 εκ. επιβάτες το χρόνο και ένα σημαντικό τέρμιναλ αυτοκινήτων. Αντίθετα με τα όσα αναφέρονται στο κείμενο της συνέντευξης και οι τρεις αυτές δραστηριότητες είναι κερδοφόρες. Από τις προαναφερόμενες υπηρεσίες η Cosco θα πάρει έτοιμη τεχνογνωσία σε δύο τομείς που δεν διαθέτει, την Ακτοπλοΐα και την Κρουαζιέρα.
· Στην περιοχή υπάρχει μία σημαντική υποδομή ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων η οποία εκτός από την Επισκευαστική Ζώνη Περάματος, περιλαμβάνει σε πολύ κοντινή απόσταση τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας με αξιοπρόσεκτες υποδομές και προσωπικό.
· Το λιμάνι του Πειραιά σε αντίθεση με πολλά άλλα λιμάνια διαθέτει 5,5 χιλ στρέμματα ενδοχώρα, η οποία βρίσκεται δίπλα στην πόλη. Οι τέραστιοι χώροι του κεντρικού λιμανιού και τα χιλιάδες τετραγωνικά των κενών αποθηκών δίνουν δυνατότητες ν΄αναπτυχθούν επιπλέον δραστηριότητες που δεν σχετίζονται άμεσα με τις λιμενικές, για παράδειγμα εμπορικά κέντρα, χώροι διασκέδασης, ξενοδοχεία. Η αντικειμενική αξία αυτών των εκτάσεων πόσο αποτιμήθηκε;
· Σε αυτή την περιοχή, στο κτίριο του ΣΙΛΟ μαθαίνουμε ότι θα λειτουργήσει το προγραμματισμένο Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων υπό του εποπτεία του Υπ.Πολιτισμού, αλλά που τη διαχείριση και την εκμετάλλευσή του θα την έχει η Cosco.
· Τέλος ο Πειραιάς είναι ένα ανεπτυγμένο και με ψηλή εξειδίκευση ναυτιλιακό cluster. Η παρουσία της σημαντικότερης ναυτιλιακής δύναμης της ΕΕ είναι αισθητή στην περιοχή. Τα οφέλη από τις υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί εντός του θα τα καρπωθεί όποιος τελικά ελένξει το λιμάνι του Πειραιά.
Η άυλη αξία του Πειραιά είναι γνωστή στην Cosco. Στο πρόσφατο παρελθόν έχουν χαρακτηρίσει τον Πειραιά σαν «το σμαράγδι της Μεσογείου». Η απορία επανέρχεται, γιατί διαχρονικά το ΤΑΙΠΕΔ αυτή την αξία προσπαθεί να την εξαφανίσει και τελικά την εξαφάνισε!
Για το όφελος από την παρουσία της Cosco στο λιμάνι.
Στο κείμενο υπάρχουν πολλές ασαφείς αναφορές στα οφέλη. Εξίσου ασαφείς είναι και οι αναφορές στις επενδύσεις. Η αιτία της ασάφειας είναι ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
· Σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης, η Cosco δεσμεύεται για ένα επενδυτικό πρόγραμμα 300 εκ. ευρώ. Σημαντικό μέρος του οποίου, είναι ήδη εξασφαλισμένα από τον ΟΛΠ ευρωπαϊκά κονδύλια, όπως για παράδειγμα τα 193 εκ. ευρώ για την επέκταση του τέρμιναλ κρουαζιέρας.
· Προσμετρώνται στις επενδύσεις έργα που είναι σε φάση ολοκλήρωσης και πληρώνει ο ΟΛΠ.
· Συγχέονται οι επενδύσεις με τα έργα συντήρησης.
· Τέλος ενώ οι επενδύσεις αρχικά ήταν συγκεντρωμένες στα 5 πρώτα χρόνια της παρουσίας της Cosco στο λιμάνι και ήταν προϋπόθεση για το εξαγορά και του υπόλοιπου 16% των μετοχών, τώρα επεκτάθηκαν στη 10ετία και ως εκ τούτου αποσυνδέθηκαν από την εξαγορά του υπόλοιπου πακέτου.
Δεν έχουν κερδηθεί αντισταθμιστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Αντιθέτως, οι νέες δεξαμενές που θα τοποθετηθούν σε κάποιο σημείο του λιμανιού, όχι απαραίτητα στην Επισκευαστική Ζώνη Περάματος, θα έρθουν από την Κίνα. Οπότε η ιδιαίτερα φουσκωμένη επένδυση των 50 εκ. ευρώ θα πριμοδοτήσε την ανάπτυξη εκεί.
Δεν φαίνεται να υπάρχουν προϋποθέσεις και από την καθημερινή λειτουργία της Cosco. Η παρουσία της στο εμπορικό τμήμα του λιμανιού του Πειραιά από το 2009 και μετά έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Μεγάλη ανάπτυξη χωρίς στοιχεία αναδιανομής. Το λιμάνι ανέβηκε θέσεις στη διεθνή κατάταξη αλλά παράλληλα έχει δημιουργηθεί ένας θύλακας αδιαφάνειας ως προς τη διαχείριση των φορτίων, των θεμάτων περιβάλλοντος, των εργασιακών σχέσεων.
Σταδιακά οι δουλειές που αναπτύσσονταν γύρω από το λιμάνι έχουν περιοριστεί, στερώντας οφέλη από τους επαγγελματίες του Πειραιά και μεγιστοποιώντας τα οφέλη για την Cosco. Στην περίπτωση που θα ελέγξουν το σύνολο του λιμανιού, αυτή η πρακτική θα εξαπλωθεί και θα επηρεάσει την ευρύτερη περιοχή του Πειραιά. Θυμίζουμε ότι ο ΟΛΠ είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση αυτής της περιοχής μέχρι τώρα το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθούσε είχε έντονα στοιχεία αναδιανομής στην οικονομία του Πειραιά. Το ίδιο θα συμβεί αν εξαπλωθεί σε όλο το λιμάνι το χωρίς εργασιακά δικαιώματα μοντέλο εργασιακών σχέσεων που επικρατεί σήμερα στην Cosco
Στη συνέντευξη δεν υπάρχουν αναφορές σε δύο κρίσιμα ζητήματα: Η Cosco στην περίπτωση που πάρει το λιμάνι του Πειραιά, για τους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ θα πληρώνει ενοίκιο στον εαυτό της. Ακόμη και αν παγώσει η τιμή του 2015, σε σαράντα χρόνια η πρόσοδος από το ενοίκιο είναι 1 δις 520 εκ. ευρώ. Αυτά από το 2016 και μετά θα πηγαίνουν στο ταμείο της Cosco.
Σχέσεις λιμανιού – πόλης
Σε κάποιο σημείο της συνέντευξης όταν γίνεται μία φευγαλέα αναφορά στις σχέσεις του λιμανιού με την πόλη γίνεται αναφορά στο «δυνάστη ΟΛΠ». Εποχή που κατά τα φαινόμενα τελειώνει γιατί μία σειρά χώροι αποδόθηκαν στην πόλη.
Να θυμίσουμε ότι με εξαίρεση το θαλάσσιο μέτωπο των Λιπασμάτων που αποδόθηκε στην πόλη, όλοι οι υπόλοιποι χώροι ήταν ήδη παραχωρημένοι στις πόλεις. Επιπλέον στις πολλές δεκαετίες που το λιμάνι αναπτύσσονταν παράλληλα με την πόλη έχουν υπάρξει πολλές ρυθμίσεις και πολλά έργα για τη μείωση της επιβάρυνσης της πόλης. Όλα τα οδικά έργα περιμετρικά του λιμανιού έχουν γίνει με χρήματα του ΟΛΠ και στόχο την αποσυμφόρηση των πόλεων από τις εμπορικές δραστηριότητες του λιμανιού. Ο ΟΛΠ ήταν από τα πρώτα λιμάνια που πιστοποιήθηκαν σαν Πράσινο Λιμάνι. Ρύθμιση που σήμερα δεν επιβάλλεται στην Cosco. Αντιθέτως το ΤΑΙΠΕΔ φρόντισε αρχικά να απαλλείψει από τις τεχνικές προδιαγραφές κάθε αναφορά σε περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Στο δε σχέδιο σύμβασης παραχώρησης οι αναφορές στα μέτρα πρόληψης για το περιβάλλον είναι πολύ γενικές. Προκρίνονται δε οι αναφορές σε διεθνή πρότυπα, που είναι πιο ελαστικά από τα ευρωπαϊκά που τώρα ακολουθούνται.
Σήμερα ο Δήμος Πειραιά συμμετέχει στο ΔΣ της ΟΛΠ Α.Ε. Κατά τη γνώμη μας αυτό είναι ένας αναχρονισμός από την εποχή που το λιμάνι περιορίζονταν στα όρια του Δήμου του. Σήμερα οι Δήμοι Δραπετσώνας – Κερατσινίου και Περάματος σηκώνουν τις πιο βεβαρυμμένες χρήσεις και δεν έχουν λόγο.
Η επόμενη ημέρα αντί να λύσει αυτό το πρόβλημα το επιτείνει. Σύμφωνα με το Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης που προτάσσει το ΤΑΙΠΕΔ, ο ρόλος της αυτοδιοίκησης περιορίζεται σε συζητήσεις γενικού περιεχομένου μόνο με το Δήμο Πειραιά γύρω από αναπτυξιακά έργα που θα αποφασίζει μονομερώς η Cosco για το λιμάνι. Διευκρινίζεται δε ότι αυτή η διαβούλευση δεν θα έχει τη δυνατότητα να σταματήσει κάποιο από αυτά τα έργα.
Αναστασία Φραντζεκάκη
Μέλος ΔΣ ΕΜΥ/ΟΛΠ
Πηγή left.gr
