Από το λογικό στο παράλογο…

Είναι γνωστή η ρήση του Αϊνστάιν: «Μόνο δύο πράγματα είναι άπειρα: το Σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, και ως προς το Σύμπαν διατηρώ κάποιες αμφιβολίες». Ο Κάρλο Τσιπόλα, επίσης διαπρεπής Ιταλός καθηγητής, ειδικευμένος στην Ιστορία της Οικονομίας, διατύπωσε τους περίφημους πέντε νόμους για την ηλιθιότητα. Αστειεύονταν και οι δύο. Άλλωστε, δεν αναφέρoνταν σε κάποια μορφή αδυναμίας για ορθή νόηση, αλλά στο πόσο επιρρεπείς είμαστε οι άνθρωποι στο να ολισθαίνουμε από το λογικό στο παράλογο.

Κάθε πράξη μας έχει κάποιο αίτιο. Απαιτεί όμως και κάποια δικαιολόγηση. Εκείνο που μετρά είναι η διαφορά μεταξύ δικαιολόγησης και αιτιολόγησης. Όταν η διαφορά είναι θετική, η πράξη μας είναι λογική· όταν είναι αρνητική, η πράξη μας είναι παράλογη.

Και τώρα οι περισσότεροι (ίσως) νοήμονες είμαστε αναγκασμένοι να εξηγήσουμε και να αντιληφθούμε τι ακριβώς είναι αυτό που καθιστά ένα ηλίθιο άτομο επικίνδυνο για τους άλλους – ή σε τι συνίσταται η δύναμη της ηλιθιότητας.

Στην ουσία, οι ηλίθιοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι επειδή οι λογικοί δυσκολεύονται να συλλάβουν και να κατανοήσουν ενέργειες που δεν διέπονται από τους νόμους της λογικής. Όπως αυτό το μπαράζ μηνύσεων, το τελευταίο χρονικό διάστημα, σε εκπαιδευτικούς από γονείς αρνητές της μάσκας και των self tests. Η συμπεριφορά τους αυτή δεν καθιστά μόνο την άμυνα προβληματική, αλλά και την όποια αντεπίθεση εξαιρετικά δύσκολη.

Αυτό είναι που και ο Ντίκενς και ο Σίλερ είχαν κατά νου, όταν ο πρώτος παρέθετε πως «με ηλιθιότητα και καλή πέψη ο άνθρωπος μπορεί να υπομείνει αρκετά» και ο τελευταίος έγραφε ότι «ενάντια στην ηλιθιότητα ακόμη και οι Θεοί αγωνίζονται μάταια».

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί