Όταν ο Ντέιβιντ Μπόουι ηχογραφούσε το «Life on Mars», στο κλασικό πλέον άλμπουμ «Hunky Dory» (1972), μπορεί και να μιλούσε συμβολικά για την ύπαρξη ζωής στον Άρη, αλλά άθελά του να εξέφραζε μια προφητεία που 50 χρόνια μετά θα έβγαινε αληθινή.
Του Νίκου Βασιλειάδη
H κούρσα του διαστήματος για τον Άρη και τα σενάρια για το ενδεχόμενο κατοίκησής του που διαρρέουν κατά καιρούς. Σχεδιάζεται η εκτόξευση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής
Έτσι, λοιπόν, η ανθρωπότητα αφήνοντας για λίγο πίσω τον τρόμο της πανδημίας στρέφει για λίγο το βλέµµα της για μια ακόμη φορά στον «κόκκινο «πλανήτη. Τρεις διαφορετικές αποστολές από τρεις διαφορετικές χώρες, τις ΗΠΑ, την Κίνα και τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα, τα οποία κάνουν και αυτά αισθητή την παρουσία τους στην νέα εποχή της διαστηµικής εξερεύνησης. Και οι τρεις αποστολές θα φτάσουν στον Άρη μέσα τον Φεβρουάριο του 2021.
Η αποστολή των ΗΑΕ ονοµάζεται «Ελπίδα» και το σκάφος που ταξιδεύει στον Άρη θα τεθεί σε τροχιά γύρω από αυτόν, πραγματοποιώντας ατµοσφαιρικές και κλιµατικές έρευνες. Η αποστολή Tianwen-1 της Κίνας μεταφέρει έναν ροµποτικό εξερευνητή ο οποίος θα προσεδαφιστεί στην περιοχή Utopia Planitia («Πεδιάδες της ουτοπίας»), ένα αχανές λεκανοπέδιο µε διάµετρο περίπου 3.300 χλµ. ανάµεσα στον ισηµερινό και τον βόρειο πόλο του Άρη, ψάχνοντας για αποθέµατα νερού σε παγωµένη µορφή με απώτερο στόχο να χρησιμοποιηθούν για την εποίκιση του «κόκκινου» πλανήτη.
Η τρίτη αποστολή της NASA ονοµάζεται Perseverance («Επιµονή») και είναι η πλέον σηµαντική και ενδιαφέρουσα αφού σε αυτήν αμερικανικός οργανισμός που ασχολείται με την εξερεύνηση του διαστήματος στέλνει το πιο προηγµένο ροµπότ που έχει κατασκευαστεί µέχρι στιγµής. Το ρόβερ θα προσεδαφιστεί στον κρατήρα Jezero, όπου έχει διαπιστωθεί ότι κάποτε είχε σχηµατιστεί µια λίµνη, ψάχνοντας για µορφές ζωής έστω και σε µικροβιακό επίπεδο. Επιπλέον, στην αποστολή αυτή θα δοκιµαστούν για πρώτη φορά µια σειρά από νέες επαναστατικές τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν στις επερχόµενες επανδρωµένες αποστολές που σχεδιάζονται για τον Αρη και αφορούν συστήµατα προσεδάφισης, την προστασία των στολών των αστροναυτών και µηχανήµατα εξαγωγής οξυγόνου από το διοξείδιο του άνθρακα το οποίο είναι άφθονο στην ατµόσφαιρα του πλανητη.
Γιατί τοσο ενδιαφέρον;
Σιγά – σιγά γίνεται κατανοητό ότι η εξερεύνηση του ∆ιαστήματος μπορεί να έχει πολλά επιστημονικά και οικονομικά ανταλλάγματα που αφορούν θέματα υγείας και εξόρυξης μετάλλων αλλά και κατανόησης της λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού μέσα από την απάντηση στο μεγάλο ερώτημα: Αν η ζωή στη Γη προήλθε από τον Άρη, ίσως πάρουμε σημαντικές απαντήσεις για την υπαρξιακή μας κατανόηση για το ποιοι είμαστε και από πού ήρθαμε.
Μια ιδέα που πολλοί διάσημοι επιστήμονες λαμβάνουν σοβαρά υπόψη υποστηρίζοντας τη θεωρία της Panspermia. Της υπόθεσης δηλαδή ότι η ζωή υπάρχει αλλού στο σύμπαν και διανέμεται από αστεροειδείς και άλλα διαστημικά συντρίμμια.
Επιπλέον, όλα τα πειράματα τα οποία θα γίνουν σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας μπορούν να οδηγήσουν σε ανακαλύψεις στον τομέα της φαρμακολογίας και μικροβιολογίας που θα συμβάλουν στη δημιουργία φαρμάκων και εμβολίων για την καταπολέμηση διαφόρων ασθενειών, σε συνθήκες που δεν μπορούν να αναπαραχθούν στη Γη.
Τέλος, η πιθανή εξόρυξη μετάλλων (π.χ. τιτάνιο, αλουμίνιο αλλά και πολύτιμα μέταλλα όπως χρυσός, άργυρος και πλατίνα) μπορεί να δώσει το έναυσμα και σε άλλες ιδιωτικές εταιρίες για να ασχοληθούν με την εξερεύνηση του ∆ιαστήματος, μιας και θα μπορέσουν να έχουν σημαντικά οικονομικά οφέλη, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρξει και όφελος ως προς την ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας.
Και, φυσικά, η μεγάλη συζήτηση που θα ανοίξει από δω και πέρα περί του Άρη είναι αν, και πότε, ο άνθρωπος θα πατήσει στην επιφάνειά του και αν θα στήσει εκεί τις διαστημικές του αποικίες όπως ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλός της διαστημικής εταιρείας Space X Έλον Μασκ, έχει θέσει ως εφικτό στόχο αναγγέλλοντας την εκτόξευση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στον «κόκκινο» πλανήτη στο πολύ άμεσο μέλλον, πιστεύοντας ότι οι άνθρωποι πρέπει να αποκτήσουν μόνιμη παρουσία εκεί ως δικλίδα ασφαλείας στην περίπτωση που η Γη γίνει ακατοίκητη, π.χ. λόγω πυρηνικού πολέμου ή πτώσης αστεροειδούς.
Εξάλλου, και η NASA με την οποία συνεργάζεται ο Έλον Μασκ μετά το πρώτο… μεγάλο βήμα της ανθρωπότητας που έκανε ο Νιλ Αρμστρονγκ το 1969, δηλώνει επισήμως έτοιμη για το επόμενο βημα! Η επιχείρηση «Ταξίδι στον Αρη», που παρουσιάστηκε σε 36 σελίδες από την επίσημη ιστοσελίδα του αμερικανικού οργανισμού, παραπέμπει σε ταινία επιστημονικής φαντασίας αφού αυτή τη φορά, όσοι συμμετέχουν στο θρυλικό ταξίδι δεν θα επισκεφτούν απλώς τον «κόκκινο» πλανήτη. Θα πάνε για να μείνουν καιρό. Να εξερευνήσουν από κοντά τον ερυθρό «γείτονα» μας, να συλλέξουν πληροφορίες, να ζήσουν για πρώτη φορά σε εξωγήινες συνθήκες. Όπως αποκαλύπτουν οι επιστήμονες της NASA θα είναι έτοιμοι να επιχειρήσουν τις πρώτες αποστολές μικρής διάρκειας στις αρχές της επόμενης δεκαετίας κοντά στο 2030 εξηγώντας πως οι διαδικασίες ώστε ο άνθρωπος να πατήσει το πόδι στον Άρη έχουν ξεκινήσει για τα καλά.
Βήματα
«Μέσα στην επόμενη δεκαετία δεκαετίες, η NASA θα κάνει σημαντικά βήματα για τη δημιουργία μιας βιώσιμης ανθρώπινης βάσης πέρα από τη Γη, όχι μόνο για να την επισκεπτόμαστε αλλά και για να μένουμε. Συγκεντρώνουμε τις προσπάθειές μας ώστε να μπορέσουμε να αυξήσουμε τις ανθρώπινες δυνατότητες εκτός της γήινης ατμόσφαιρας. Να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε, να εργαστούμε και να ζήσουμε στο διάστημα. Παράλληλα, θα αναζητούμε μελλοντικούς βιώσιμους προορισμούς, με ρομποτικές αποστολές», εξηγούν οι επιστήμονες της NASA επενδύοντας στην επέκταση της ανθρώπινης παρουσίας στο ηλιακό σύστημα και ιδιαίτερα στο έδαφος του Άρη.
Σε αναμονή, λοιπόν, όλων των θαυμαστών που θα γίνουν φτάνοντας και εξερευνώντας τα μυστικά του «κόκκινου» πλανήτη και όσων έπονται κάνοντας πράξη τα λόγια του Πολωνού συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας Στανισλάβ Λεμ, που γράφοντας το 2011 το περίφημο μυθιστόρημα ΣΟΛΑΡΙΣ σημείωνε πως οι άνθρωποι δεν θέλουμε να κατακτήσουμε το σύμπαν, απλώς θέλουμε να επεκτείνουμε τα σύνορα της Γης στα όρια του σύμπαντος.
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί