PLUS
Ο Ερντογάν χάνει νέους και εθνικιστές ψηφοφόρους, μαζί δε με την διαφθορά, την οικονομική κατάσταση και τη δυσαρέσκεια που επικρατεί στη χώρα είναι κάποια στοιχεία που θα τον οδηγήσουν να κάνει επιθετικότερες κινήσεις στο εξωτερικό. Αυτή είναι η διαπίστωση του Center for American Progress (CAP), με έδρα στην Ουάσιγκτον.
Στη μελέτη του, το CAP προειδοποιεί ότι η εξέλιξη αυτή μπορεί να ωθήσει τον Ερντογάν «σε επιθετικότερες κινήσεις στο εξωτερικό» και να προκαλέσει νέες περιφερειακές εντάσεις, στην προσπάθειά του να αυξήσει τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του. Σύμφωνα με όσα αναφέρει το CAP, το βασικότερο ενδιαφέρον του Ερντογάν εστιάζεται στην ασφάλεια του καθεστώτος «και στη φιλοδοξία του να αναδείξει την Τουρκία σε παγκόσμιο παίκτη υπό τη διακυβέρνησή του» και για να το πετύχει αυτό έχει εργαλειοποιήσει «την καταπίεση στο εσωτερικό και τον στρατιωτικό τυχοδιωκτισμό στο εξωτερικό, ιδιαίτερα όταν απειλείται πολιτικά».
Απόρριψη από τους νέους
Η έκθεση του CAP φανερώνει ότι βασικές ομάδες ψηφοφόρων του Ερντογάν έχουν απογοητευτεί από τη διακυβέρνησή του, κάτι που συμβαίνει και με την εξοικειωμένη στην online πληροφόρηση νέα γενιά, η οποία αντιτίθεται στις προσπάθειες του AKP να φιμώσει τα social media, το οποίο, μάλιστα, έχει ήδη μπλοκάρει πάνω από 400.000 ιστότοπους στην Τουρκία.
«Το ποσοστό εκείνων που θεωρούν “αναξιόπιστα” και μεροληπτικά τα ΜΜΕ έφθασε το 77% το 2020 από 70% το 2018, ενώ παρατηρείται ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση μεταξύ των ψηφοφόρων του AKP. Πέντε εκατομμύρια νέοι ψηφοφόροι αναμένεται να ψηφίσουν στις επόμενες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές του 2023 στην Τουρκία, λόγος για τον οποίο η γενιά ηλικίας 18-29 είναι η μεγαλύτερη ομάδα ψηφοφόρων και μήλον της έριδος στην εσωτερική πολιτική σκηνή στη γείτονα. Ένας από τους βασικούς λόγους που οι νέοι της συντηρητικής δεξιάς στρέφουν την πλάτη στον Ερντογάν είναι ο κλυδωνισμός της τουρκικής οικονομίας. Με την ανεργία στις τάξεις των νέων να κυμαίνεται γύρω στο 25% οι προοπτικές για το μέλλον διαγράφονται δυσοίωνες για την τουρκική νεολαία. Τον περασμένο χρόνο περίπου 2,5 εκατ. Τούρκοι έχασαν τις δουλειές τους την ώρα που η κεντρική τράπεζα της χώρας προσπαθεί απεγνωσμένα να συγκρατήσει τον κατήφορο της τουρκικής λίρας. Και σ’ αυτό έρχεται να προστεθεί η εκτεταμένη «οργή για την προσφυγική κρίση, για την παρουσία Σύρων προσφύγων σε μεγαλουπόλεις, που εντείνουν την οικονομική ανησυχία μεταξύ των Τούρκων που πασχίζουν να επιβιώσουν και το φόβο ότι απειλείται η παραδοσιακή τουρκική κουλτούρα», σημειώνει ο Μαξ Χόφμαν, αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος Εθνικής Ασφάλειας και Διεθνούς Πολιτικής του CAP.
Και οι αμφιλεγόμενες κινήσεις του Ερντογάν, όμως, όπως η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ερμηνεύονται κατά κύριο λόγο ως προσπάθειες ενίσχυσης της δημοτικότητάς του στις τάξεις των συντηρητικών μουσουλμάνων ψηφοφόρων.
Η κυβέρνηση Ερντογάν χάνει τη δημοτικότητά της λόγω διαφθοράς
Ο Χόφμαν επισήμανε ακόμα ότι η δυναμική που εμφάνιζε κατά τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης της Τουρκίας το AKP έχει χαθεί στο μεγαλύτερο μέρος της ,καθώς οι Τούρκοι έχουν συνηθίσει πλέον στις παρεχόμενες από την κυβέρνηση υπηρεσίες και στρέφουν πλέον την προσοχή τους στα κρούσματα διαφθοράς που συναντούν στην καθημερινότητά τους με την προνομιακή μεταχείριση ανθρώπων του κόμματος του Ερντογάν και τις δυσκολίες εξεύρεσης εργασίας, η οποία είναι εφικτή μόνον για εκείνους που έχουν κάποιο «μέσο» στο κυβερνών κόμμα.
Πρόσφατη σφυγμομέτρηση του τουρκικού ινστιτούτου SODEV, έδειξε πως το 70% των ερωτηθέντων απ’ όλο το πολιτικό φάσμα, θεωρούν ότι οι ταλαντούχοι νέοι Τούρκοι αδυνατούν να εξελιχθούν επαγγελματικά στη χώρα τους χωρίς «πολιτικές διασυνδέσεις». «Αυτό συνεισφέρει σε μια αλλαγή, που απομυζεί τον ενθουσιασμό για το AKP και μπορεί να απειλήσει την παραμονή του Ερντογάν στην εξουσία» συμπληρώνει ο Χόφμαν.
Η παλαιότερη δυναμική πορεία της τουρκικής οικονομίας και η ευημερία, αποτελούσαν πηγή περηφάνιας για τους Τούρκους, αλλά οι χειρισμοί της κυβέρνησης στην οικονομία έχουν προκαλέσει βαθιά απογοήτευση στους ψηφοφόρους.
Τι έδειξε πρόσφατη δημοσκόπηση
Στο μεταξύ, πρόσφατη δημοσκόπηση της ΜetroPoll κατέγραψε πτώση της δημοτικότητας του AKP στο 30% το τελευταίο εξάμηνο και παράλληλη αύξηση στο 10% των ψηφοφόρων που δηλώνουν αναποφάσιστοι, ενώ ψηφοφόρους από τη δεξαμενή του Ερντογάν αντλούν και τα κόμματα δύο πρώην συνεργατών του, του Αχμέτ Νταβούτογλου και του Αλί Μπαμπατζάν. Ακόμη κι αν προσελκύσουν μικρό σχετικά αριθμό συντηρητικών, τα κόμματα αυτά θα ανοίξουν τον δρόμο για δημάρχους της κεμαλικής αντιπολίτευσης, που προσπαθούν να δείξουν ότι μοχθούν για την κάλυψη των βασικών αναγκών των πολιτών, σύμφωνα με τον Χόφμαν.
Τέλος, το CAP διαπιστώνει, βάσει δημοσκοπήσεων που διεξήχθησαν στην Τουρκία από τον Οκτώβριο του 2019 μέχρι τον περασμένο Απρίλιο, ότι το ποσοστό των ψηφοφόρων του AKP που δηλώνουν αφοσιωμένοι στον Ερντογάν έχει υποχωρήσει κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες, στο 66%, ενώ οι οπαδοί του κυβερνώντος κόμματος που θα ήταν πρόθυμοι να στηρίξουν έναν άλλο ηγέτη αυξήθηκαν από το 21% στο 37%.
