PLUS
Είναι ο άνθρωπος που έχει ταξιδέψει σε πάνω από 197 μέρη στον κόσμο, ο άνθρωπος που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως τον Φιλέα Φόγκ και που μάλιστα είναι Έλληνας! Στις σελίδες του βιβλίου Γκίνες έχουν αποτυπωθεί τα κατορθώματα του.
Ο λόγος για τον κύριο Χαράλαμπο Μπίζα.
Μας υποδέχτηκε στο σπίτι του. Πρόκειται για έναν cool τύπο που μας ταξίδεψε έστω και νοερά μέσα από τις χιλιάδες εμπειρίες που έχει αποκομίσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη, στα τελευταία 30 χρόνια.
Ταξίδια όπως στον Νότιο Πόλο, στη Ρωσία, Ιαπωνία, αποτυπώνονται στα 43 διαβατήρια που μας δείχνει όλο υπερηφάνεια.
Μοιράζεται με το e-reportaz την αρχή της δικής του ιστορίας, μιλάει όλο αγάπη για τα μέρη όπου επισκέφθηκε και μας προτείνει τα αγαπημένα του.
Σημειωτέον τον προλάβαμε πριν ξεκινήσει μια νέα ακόμα περιπέτεια με προορισμό αυτή τη φορά την Αυστραλία!
Ας δούμε τι είπε στη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Κ. Μπίζα θα μπορούσαμε να σας χαρακτηρίσουμε ως τον Έλληνα Φιλέα Φογκ!
Ο Φιλέας Φογκ προηγήθηκε εμού, όταν ο Ιούλιος Βέρν έγραφε το μυθιστόρημα του. Καλοδεχούμενος φυσικά ο όρος και ο τίτλος, όμως θεωρώ πως πήγα τη σκυτάλη λίγο παραπέρα… Ο Φόγκ έκανε το γύρο της υδρογείου σε 80 μέρες όμως εγώ επισκέφτηκα όλες τις χώρες του κόσμου μέσα σε 30 χρόνια… αυτή είναι και η διαφορά μας .. ε και εκείνος φυσικά πρόκειται για ένα φανταστικό πρόσωπο όμως εγώ τα ταξίδια μου τα κάνω πραγματικότητα (γέλια).
Θέλετε να μας πείτε για το πρώτο σας ταξίδι, πως ξεκίνησε όλη αυτή η δική σας ιδιαίτερη, ομολογουμένως, ιστορία;
Όταν ακόμα ήμουν φοιτητής. Ήμουν 22 ετών όταν μπόρεσα πλέον να αποκτήσω το πρώτο μου διαβατήριο και έτσι άρχισα να ανακαλύπτω δειλά δειλά όπως έκαναν και άλλοι νέοι της εποχής, τον κόσμο, πηγαίνοντας σε γειτονικές χώρες της Ελλάδας όπως η Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, Τουρκία… τα στάνταρ δηλαδή για τότε. Όταν «ξεθάρρεψα», πήγα παραπέρα προς Ρουμανία, Ουγγαρία ώστε μέσα στο χρόνο μετά ένιωθα αρκετά μεγάλη αυτοπεποίθηση να πάω και πιο μακριά.
Πιο μακριά, δηλαδή;
Πραγματοποίησα τη διάσχιση της Μέσης Ανατολής, της Δυτικής Ασίας, από Τουρκία, Περσία οδικώς, μετά στο Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ινδία, Νεπάλ, Μπαγκλαντές και εκεί κατάλαβα ότι ο κόσμος μπορεί να πηγαίνει συνέχεια και να μην τελειώνει, κατέβηκα όλη την ινδική Χερσόνησο μετά με το φερρυ μποτ στη Κεϋλάνη και εκεί συνειδητοποίησα ότι είχε πάει Ιούνιος και είχα χάσει τις εξετάσεις για το Πανεπιστήμιο ούτως η άλλως, οπότε είπα γιατί να μην αξιοποιήσω και το καλοκαίρι και συνέχισα… πήγα απέναντι με ελληνικό πλοίο μάλιστα, στη Μοζαμβίκη στη Ν. Αφρική, και από κει συνέχισα το ταξίδι πηγαίνοντας στην Αμερική. Ήταν έτσι μια πρώτη γνωριμία 3 διαφορετικών ηπείρων και έτσι ουσιαστικά για μένα «σφραγίστηκε» η άνεση μου, χωρίς δηλαδή να έχω αναστολές όταν ταξιδεύω.
Η οικογένεια σας, τι είπε τότε, μιας και ήσασταν και σε αρκετά νεαρή ηλικία για τα τόσο μακρινά ταξίδια;
Τότε ήμουν φοιτητής και ήδη με τους γονείς μου ζούσαμε μακριά λόγω των σπουδών μου στη Θεσσαλονίκη. Εκείνοι έμεναν στην ιδιαίτερη πατρίδα μου την Άρτα και μια αυτοτέλεια επιλογών προϋπήρχε, έτσι η απόσταση ήταν κάπως συνηθισμένη για εμάς. Ύστερα αν πας Βουλγαρία-Ρουμανία μια εβδομάδα και αυτή η εβδομάδα γίνει 30 μέρες και μετά 5, 5 μήνες και κάπου στους 2 πάρεις και κανένα τηλέφωνο να πεις ότι ζεις αυτό τους καλμάρει… διότι ήξεραν ήδη ότι είχα μια κάποια εμπειρία, αν μπορούμε να το πούμε έτσι. Η αλήθεια είναι ότι ανησύχησαν λίγο στην αρχή μέχρι να βρουν τα ίχνη μου και κάποια στιγμή τους τηλεφώνησα από τη Κεϋλάνη, (Σρι Λάνκα) και τους είπα θα μπω σε λίγο σε πλοίο για Αμερική. Η απάντηση τους ήταν: «Α πολύ ωραία, να πεις χαιρετίσματα στην ξαδέλφη μας τη Λέλα!» αυτά ήταν τα λόγια της μητέρας μου τότε (γέλια).
Εσείς τι σπουδάσατε ακριβώς;
Πολιτικές επιστήμες στην Πάντειο, παρότι κατοικούσα βέβαια περισσότερο στη Θεσσαλονίκη και μετά Βαλκανικές γλώσσες στο ίδρυμα μελετών χερσονήσου του Αίμου, Μακεδονικών σπουδών. Με αυτά τα εφόδια βγήκα τότε στην αγορά. Σπουδαία αγγλικά δεν ήξερα τότε, αλλά τα έμαθα στο δρόμο, ταξιδεύοντας, μετά Ισπανικά, γαλλικά και κυρίως μετά με βοήθησαν τα ρώσικα γιατί μου άνοιξαν τη πόρτα για πολλές περιοχές του κόσμου. Τίποτα περισσότερο.
Όταν μετά έπρεπε να βγω στην αγορά εργασίας, βρέθηκε μπροστά μου ένα μεγάλο ταξιδιωτικό γραφείο, είπα γνωρίζω αυτές τις γλώσσες, έχω ταξιδέψει και θέλω να γίνω αρχηγός στα ελληνικά γκρουπ που ταξιδεύουν στο εξωτερικό. Τους ενέπνευσα εμπιστοσύνη και μου παραχωρήσανε αρχικά κάποια ταξίδια σε κοντινές ευρωπαϊκές χώρες. Το δεύτερο χρόνο, με πήγαν σε όποιο περίεργο μέρος υπήρχε από Ιαπωνία μέχρι Κίνα και Βόρεια Αμερική, Μεξικό κλπ. Οπότε έτσι μπήκα στον χώρο.
Σίγουρα πάντως θα υπήρχαν προτάσεις για να είστε σε μια πιο σταθερή ίσως δουλειά, πιο ασφαλή πχ στα όρια ενός γραφείου…
Από το ’81 μέχρι το ‘87 ήμουν μόνο εξωτερικός συνεργάτης, είχα την ελευθερία να ταξιδεύω κάτω από την ομπρέλα του ταξιδιωτικού γραφείου, έστω με την ιδιότητα του αρχηγού οπότε αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να εξοικειωθώ πολύ γρήγορα με όλες τις ηπείρους και μου προσφέρονταν έτσι η ασφάλεια που αναφέρετε λόγω του γραφείου.
Από το ‘87- ‘92 έγινα διευθυντής προγράμματος, σχεδίαζα ότι ταξίδια ονειρευόμουν για εμένα αλλά για τους ταξιδιώτες πλέον, πολλές φορές βέβαια συμπίπταν τα όνειρα μας.. πήγαμε στο Θιβέτ, στο Άμπου Ντάμπι, Καμπότζη, Βιετνάμ… περιοχές που όλοι τις ξέραμε αλλά κανείς δεν τολμούσε να τις σχεδιάσει
Από το ‘92 και μετά απέκτησα από την εταιρεία, την δυνατότητα να ταξιδεύω όσο συχνά ήθελα και όπου ήθελα αλλά πλέον μπορούσα να οργανώνω ο ίδιος τα ταξίδια. Έτσι σε μια δεκαετία γύρισα σε όλα τα μέρη του κόσμου που μπορούσε κανείς να πάει με την ιδιότητα του τουρίστα. Στα διαλείμματα μου πήγαινα από προσωπική περιέργεια σε μέρη όπως ο Βερύκιος ποταμός, Λεούντιες νήσοι κλπ. περιοχές που δεν εντάσσονταν στα τουριστικά μονοπάτια διότι είχαν πολλά απόκρημνα μέρη.
Από το 2011 που αποφάσισα να κάνω συνεργασία μερικής απασχόλησης με το γραφείο, επισκέφτηκα μέρη που δεν είχα καταφέρει να πάω λόγω έλλειψης χρόνου και δεν είχαν ανοίξει ακόμα στο κοινό, όπως περιοχές στη Ρωσία που λόγω σοβιετικής ένωσης δεν επιτρεπόταν να ταξιδέψεις.
Ήταν όλο αυτό ένα όνειρο ζωής από πολύ μικρή ηλικία; Ένας στόχος;
Να σας πω την αλήθεια δεν τολμούσα να το αποκαλέσω στόχο. Αυτό που έλεγα μικρός, που διερωτόμουν, «θα καταφέρω να πάω ποτέ στη Νέα Ζηλανδία;» τότε φάνταζε ως πολύ μακρινό μέρος, τώρα όμως την έχω επισκεφτεί 10 φορές. Γενικά πάντα ονειρευόμουν να ταξιδεύω και σε μακρινά μέρη. Ήταν σαν μια επιθυμία να το πω.
Σαν στόχος εξελίχθηκε για παράδειγμα όταν είχα ήδη ταξιδέψει στις 160+ χώρες , έβαλα στόχο να πάω και στις άλλες 25 που είχαν απομείνει. Ήθελα να τα δω πλέον όλα.
Σε ποια χώρα έχετε μείνει τις περισσότερες μέρες, ώσπου να πείτε κιόλας πρέπει να φύγω πια από δω, να δω κάτι άλλο, λόγω και της περιέργειας που όπως αντιλαμβάνομαι πως σας διακατέχει σαν άτομο.
(γελάει) Φανταστείτε εγώ δεν είμαι άνθρωπος που πχ θα πω θα κάτσω 1 ολόκληρη εβδομάδα σε μια περιοχή της Ελλάδας, αρρωσταίνω τη 2η μέρα, βαριέμαι θέλω να εξερευνήσω άλλη περιοχή. Αλλά μπορώ να πω ότι λόγω των μεγάλων διαστάσεων σαν γεωγραφική έκταση που είναι η Ρωσία έκατσα εκεί 44 μέρες φέτος. Δεν είμαι ο τύπος που θα μείνει για πολύ χρονικό διάστημα σε ένα μέρος. Μου αρέσει όμως να ξαναγυρνάω.
Κάθε φορά που επιστρέφετε λοιπόν σε μια χώρα, ανακαλύπτετε διαφορετικά πράγματα;
Ο κόσμος είναι τόσο ρευστός, από ένα κτίριο που μπορεί να χτίστηκε καινούριο ή ένα που ανακαινίστηκε, μέχρι οι άνθρωποι αν είναι αλλαγμένοι, ανανεωμένοι ή όχι; Είτε προς το καλύτερο είτε όμως και ως προς το χειρότερο. Υπάρχουν πολλές αλλαγές μέσα στα χρόνια.
Πείτε μου λοιπόν ως προς τις διαφορές, ένα πρόσφατο παράδειγμα που σας εντυπωσίασε εκ νέου όταν το ξανα- επισκεφτήκατε.
Οι χώρες που αλλάξανε δραματικά μπροστά στα μάτια μου, μέσα στα χρόνια που ταξιδεύω είναι δύο. Η Κίνα και η Ρωσία. Επειδή οι εν λόγω βγήκαν από ένα αυστηρό κομουνιστικό καθεστώς, η Κίνα χαρακτηρίζονταν ως φτωχή χώρα και έγινε ξαφνικά πολύ πλούσια. Πραγματικά κάθε χρόνο που πήγαινα κάποια αλλαγή θα παρατηρούσα. Δρόμους, ουρανοξύστες, αεροδρόμια είναι νομίζω το πιο χειροπιαστό παράδειγμα. Τη θυμάμαι τη Κίνα το 1980: οι άνθρωποι φορούσαν τα γκρίζα μπουφάν, με ποδήλατα μέσα στη λάσπη και τώρα είναι όλα γυάλινα, ούτε η Αμερική δεν είναι έτσι.
Η Ρωσία επίσης, μετά την αλλαγή του καθεστώτος, ‘90-‘91, έμοιαζε σαν εγκαταλελειμμένη, τώρα είναι μια χώρα που αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, όπου και να πας. Ανάπτυξη παντού!
Αυτές οι χώρες είχαν ίσως τις θεαματικότερες αλλαγές.
Μια δύσκολη ερώτηση για εσάς να φανταστώ καθώς το μόνο σίγουρο είναι ότι έχετε ένα τεράστιο εύρος επιλογής να κάνετε. Θα μπορούσατε να κατατάξετε μια χώρα στις πολύ αγαπημένες σας;
Είναι δύσκολο όντως για έναν ταξιδιώτη που έχει πάει παντού. Ένα μέρος που με συγκλονίζει σαν άνθρωπο είναι η Ανταρκτική, έχει μια απίστευτη γοητεία, ακτινοβολία και είναι ακατοίκητη, μόνο οι φώκιες βρίσκονται εκεί μαζί με τους πιγκουίνους, με τεράστιους όγκους πάγου. Είναι νομίζω το πιο δυνατό αξιοθέατο.
Μετά χώρες που με τραβούν και πάω και ξαναπάω και δεν είναι απαραίτητα εξωτικές. Μου αρέσει η Νέα Υόρκη, τη βρίσκω δυναμική και ενδιαφέρουσα. Μου αρέσει το Λονδίνο, η Γερμανία λόγω της πειθαρχίας και της οργάνωσης και προστασίας της φύσης και θα μπορούσα και να μείνω εκεί, όχι τόσο όμως το Παρίσι. Η Ρωσία με ενθουσιάζει διότι έχει ιδιαίτερα καλλιτεχνική ζωή, μπαλέτα, όπερες μουσεία
Δεν μπορώ να καταλήξω όμως σε ένα μόνο μέρος.
Έχετε γνωρίσει τόσους πολλούς ανθρώπους στο κόσμο, τελικά οι ομοιότητες, οι διαφορές μεταξύ μας;
Οι άνθρωποι είναι ίδιοι κατά βάση. Βεβαίως ανάλογα με το περιβάλλον που ζεις, είτε θα σε αγριέψει είτε θα είσαι πιο ήρεμος. Πιο άγριοι δεν είναι οι άνθρωποι του αναπτυσσόμενου κόσμου όπως επικρατεί στην κοινή αντίληψη… αντιθέτως είναι του δυτικού κόσμου, πιο ήπιος είναι ας πούμε ένας άνθρωπος από χωριουδάκι της Νέας Ζηλανδίας παρά ένας της Αμερικής. Είναι μια διαπίστωση.
Ο αναπτυγμένος κόσμος δυστυχώς έχει κλείσει τις πόρτες επικοινωνίας, επαφής και διάθεσης, ο δυτικός άνθρωπος σε βλέπει με καχυποψία. Θεωρώ ότι κάτι στραβό συμβαίνει στον δυτικό μας πολιτισμό.
Τα νησιά της Ελλάδας τα έχετε επισκεφθεί όλα;
Κοιτάξτε. Μια χρονιά, συγκεκριμένα το 2012 αποφάσισα να επισκεφθώ και τα 90 νησιά μας. Αντίθετα με αυτό που νομίζει ο κόσμος, δεν είναι 1000 τα νησιά μας ούτε φυσικά παραπάνω. Ίσως τα μπερδεύουμε και τα αθροίζουμε μαζί με τα ακατοίκητα ή τις βραχονησίδες . Τα αμιγώς κατοικημένα είναι 90. Ήθελα λοιπόν έτσι να αποφύγω τα φιλικώς πάντα «ειρωνικά» σχόλια των φίλων που έλεγαν τρέχεις στην Ταϊτή και δεν έχεις δει ακόμα όλη τη Πάτμο. Εκείνη τη χρονιά λοιπόν ταξίδεψα σε όλα. Νέος στόχος ήταν αυτός και αποφάσισα να μην πάω πουθενά αλλού.
Περισσότερο είστε της φύσης ή της πόλης;
Με ενθουσιάζει πρώτα η ανθρώπινη δημιουργία. Πρώτα δηλαδή θα προτιμήσω να δω τη πόλη και μετά εννοείται θα βρεθώ και κοντά στη φύση.
Βέβαια πρέπει να σας εξομολογηθώ ότι μένω πιο εκστατικός μπροστά στο μεγαλείο της φύσης, κατά βάθος αυτό με τραβάει περισσότερο. Όμως η διαδικασία που ακολουθείς για να φτάσεις στη φύση πρώτα πρέπει να χρησιμοποιήσεις μια ανθρώπινη κατασκευή… ένα αεροπλάνο, ένα ταξί να διασχίσεις τη πόλη και μετά να φτάσεις δίπλα στη φύση. Η φύση σε αιχμαλωτίζει, δεν θα μπορούσα όμως χωρίς την ανθρώπινη παρουσία, την επικοινωνία, να γελάσω, να μιλήσω, να συναναστραφώ.
Η σύζυγος;
Η σύζυγος μου έρχεται σε πολλά ταξίδια. Καταρχάς τη λένε Πηνελόπη, βοηθάει αυτό και στο μύθο του Οδυσσέα όταν με περίμενε. (γέλια) Όμως τώρα που δεν έχει πια επαγγελματικές υποχρεώσεις με τη ιατρική, έρχεται πολύ πιο συχνά μαζί μου. Και στην Αυστραλία που θα φύγουμε σε λίγες μέρες θα έρθει και αργότερα το Νοέμβρη στον κεντρικό Ειρηνικό.
Όσοι μας διαβάζουν τώρα θα έχουν «ταξιδέψει» έστω και νοερά μαζί με τα όσα μας περιγράψατε. Δεν έχουν όμως όλοι τη δυνατότητα να δαπανήσουν χρήματα σε ένα ταξίδι. Εσείς τι λέτε για αυτό;
Έχει αποδειχτεί ότι οι διακοπές στη κοσμοπολίτικη Ελλάδα τύπου Μύκονος και Σαντορίνη κοστίζουν πιο ακριβά από άλλα μέρη στο κόσμο. Το έχω διαπιστώσει γιατί και εγώ έχω βρεθεί στα συγκεκριμένα νησιά. Αν αυτά τα ίδια χρήματα τα διαθέσεις για να πας Βουδαπέστη, Πράγα βγαίνει περίπου να ξοδέψεις τα ίδια λεφτά. Μπορείς όμως για παράδειγμα να μπεις σε ένα πούλμαν και να πας στη Κωνσταντινούπολη για τρεις μέρες και να δεις κάτι το διαφορετικό. Ας μη βρούμε ως πρόσχημα το κόστος. Δεν είναι άπιαστος στόχος. Αλλάζεις σαν άνθρωπος. Άλλα σκηνικά άλλες παραστάσεις. Διάθεση να υπάρχει.
Είναι δηλαδή να μην γίνει η αρχή.
Ακριβώς. Μετά δεν σταματάς και βρίσκεις λύση, αρκεί να σου αρέσει. Το ταξίδι σε αναζωογονεί, σε γεμίζει εμπειρίες.
