PLUS
Ο πήχης των προσδοκιών είναι χαμηλός. Η Αθήνα δεν περιμένει πολλά από την έλευση του Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι προετοιμασμένοι ακόμα και για το χειρότερο σενάριο.
Του Παντελή Περιβολάρη
Τι περιμένει η Αθήνα από την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου αναφορικά με την ηρεμία στο Αιγαίο και την οικονομική συνεργασία
Αναλύει στην «Μ» ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κώστας Υφαντής
Ο στόχος είναι η διατήρηση του καλού κλίματος που βοηθά στην οικονομική συνεργασία και τίποτε άλλο. Γι’ αυτό στο Μαξίμου δεν συμμερίζονται τις προσωπικές απόψεις του Αντώνη Σαμαρά. Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» ζήτησε από τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων Κώστα Υφαντή να μας τα αναλύσει όλα αυτά.
– Κύριε Υφαντή, ποιες είναι οι προσδοκίες της ελληνικής πλευράς για την έλευση του Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα και τις συνομιλίες μαζί του;
Δεν υπάρχουν υψηλές προσδοκίες. Δεν υπάρχει άλλο διακύβευμα πέρα από τη συνέχιση, τη διατήρηση, τη συντήρηση μάλλον της τρέχουσας κατάστασης. Δηλαδή μιας κατάστασης απόλυτης ηρεμίας. Μιας κατάστασης στην οποία εξελίσσεται μια πολύ προσεκτική διαδικασία επαναπροσέγγισης και επικοινωνίας, που ακουμπά σε ζητήματα ανώδυνα, ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, τεχνικά ζητήματα, όπως είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, και όχι ακόμα τα βαριά ζητήματα της οριοθέτησης και πώς επιλύουμε τις ελληνοτουρκικές διαφωνίες. Και αυτό γιατί η διαδικασία αυτή είναι ακόμα πολύ εύθραυστη, γιατί δεν έχει αποκατασταθεί ακόμα η εμπιστοσύνη στην Άγκυρα. Δεν έχει ακόμα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν είναι μια προσχηματική αναδίπλωση που εξυπηρετεί άλλους σκοπούς και όχι μια ειλικρινής διάθεση για την έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου σε ένα συμπεφωνημένο πλαίσιο.
– Ο Αντώνης Σαμαράς είπε πως αν είναι να μιλάς μόνο για να μιλάς, δεν υπάρχει λόγος και γι’ αυτό δεν πρέπει να γίνει η συνάντηση με τον Ερντογάν. Και είπε ακόμα ότι τις απόψεις του συμμερίζεται ακόμα ένας πρώην πρωθυπουργός, ο Κώστας Καραμανλής. Εσείς συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Όχι, δεν τη συμμερίζομαι. Θα δεχτώ ότι η Αθήνα έχει δύο επιλογές: Η μία είναι να κάνει αυτό που κάνει τώρα, πολύ προσεκτικά, χωρίς να καλλιεργεί προσδοκίες, χωρίς να ξεχνάει το βασικό καθήκον, που είναι η ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας και η εξισορρόπηση της τουρκικής ισχύος με ένα πανάκριβο εξοπλιστικό πρόγραμμα, και μένουν πολλά ακόμα να γίνουν. Η Αθήνα δεν σταματά αυτή τη διαδικασία, άρα το μήνυμα που στέλνει είναι ότι θέλει το καλύτερο, ενώ προετοιμάζεται για το χειρότερο. Η άλλη επιλογή είναι μονομερώς σε αυτή τη συγκυρία, που απέναντι στην Ελλάδα η Τουρκία όπως προείπαμε στη χειρότερη περίπτωση έχει αναδιπλωθεί σε τακτικό επίπεδο, η Αθήνα να τορπιλίσει αυτή τη γέφυρα που πάει να στηθεί και η οποία είναι γέφυρα επικοινωνίας. Αντιλαμβάνομαι την αντίληψη κάποιων που θεωρούν ότι απέναντι στην Τουρκία οτιδήποτε κάνεις θα εκληφθεί ως υποχώρηση, ως κατευνασμός, αλλά η Ιστορία δείχνει ότι ακόμα και σε αυτές τις περιόδους που η Αθήνα ήταν αδιάλλακτη σε διαδικασία προσέγγισης, το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό το οποίο θα θέλαμε να είχαμε.
– Και αν ο Ερντογάν έρθει εδώ και αλλάξει ρητορική και θέσει εδώ, στο σπίτι μας, θέματα τα οποία ξεπερνούν όλα αυτά τα οποία είπαμε, για να τα πουλήσει στο εσωτερικό του, εμείς τι κάνουμε;
Νομίζω ότι η Αθήνα έχει προετοιμαστεί γι’ αυτό το κακό σενάριο. Αν συμβεί αυτό, η Τουρκία θα είναι εκείνη που θα ανατινάξει τις οποιεσδήποτε γέφυρες, η Τουρκία θα το χρεωθεί και η Αθήνα έτσι κι αλλιώς είναι προετοιμασμένη για το κακό σενάριο. Εργάζεται για το καλύτερο, αλλά χωρίς υπερβολικές προσδοκίες. Όμως είναι μάλλον απίθανο ο πρόεδρος Ερντογάν να έρθει στην Αθήνα…
Συγγνώμη που σας διακόπτω, αλλά το ερωτώ, κύριε Υφαντή, γιατί το έκανε πρόσφατα στη Γερμανία…
Το έκανε στη Γερμανία, αλλά αυτό το οποίο έχουμε αυτή τη στιγμή -δεν ξέρω αύριο ή μέχρι την επόμενη Πέμπτη- είναι την Τουρκία να έχει βγάλει εκτός της αντιπαράθεσής της με τη Δύση, με το Ισραήλ, με άλλες δυνάμεις, την Ελλάδα. Έχει διαμερισματοποιήσει την εξωτερική της πολιτική και θεωρεί ότι τουλάχιστον αυτή τη στιγμή το μέτωπό της με την Ελλάδα δεν τη συμφέρει να το ξανανοίξει.
Σε αστυνομικό κλοιό η Αθήνα
Στις 6 Δεκεμβρίου έχουμε την ημέρα μνήμης της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Στις 7 Δεκεμβρίου θα γίνουν στην Αθήνα οι συνομιλίες με τον Ταγίπ Ερντογάν. Η χώρα, και όχι μόνο η πρωτεύουσα, θα είναι για δύο ημέρες σε αστυνομικό κλοιό. Αφενός για να αποφευχθούν οι συνήθεις ταραχές για την ημέρα μνήμης του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αριστερά ακραία στοιχεία και φυσικά για να μη διαταραχθούν την επόμενη ημέρα οι συνομιλίες από επεισόδια που μπορούν να κάνουν ενδεχομένως ακροδεξιά στοιχεία. Πάνω από 4.500 αστυνομικοί θα είναι «στο πόδι». Συνεπώς αυτό το διήμερο θα υπάρχουν δυσκολίες και στις μετακινήσεις και στις επαγγελματικές δραστηριότητες.
