Χορός υπερτιμολογήσεων στα υλικά του Ωνασείου

Των Πέτρου Κουσουλού και Άννας Σταυράκη

Ογκώδης φάκελος ο οποίος περιέχει πλήθος υπερτιμολογήσεων στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο βρίσκεται στη διάθεση του υπουργού Υγείας, κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή. Τα όσα καταγράφονται ύστερα από εσωτερικό έλεγχο που πραγματοποίησαν στελέχη του υπουργείου εξηγούν, εν πολλοίς, το λόγο που από την πρώτη στιγμή η νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας ζητά την παραίτηση του Διοικητικού Συμβουλίου. Υπενθυμίζεται ότι επικεφαλής του Δ.Σ. είναι ο κ. Νίκος Νικητέας, σύζυγος της γνωστής δημοσιογράφου, Όλγας Τρέμη. Ωστόσο Ωστόσο, ο κ. Νικητέας και τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. δεν φέρουν ευθύνη για το πάρτι, καθώς είχαν διοριστεί επί Άδωνι Γεωργιάδη το Μάιο του 2014. Το Σεπτέμβριο του 2014, οι τιμές των υλικών εναρμονίστηκαν με όσα ισχύουν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ.

Ένας πακτωλός χρημάτων δίνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία στο Ωνάσειο για να παρέχει πρώτον υπηρεσίες και δεύτερον να διαθέτει τα άριστα υλικά προς τούτο. Μήπως όμως δεν είναι εντελώς έτσι. Κάποτε σκοπός του Ωνασείου ήταν να γίνονται όλες οι επεμβάσεις καρδιάς στη χώρα μας για να μην υπάρχει εκροή συναλλάγματος στα λεγόμενα «μπαιπασάδικα»του Λονδίνου. Και αντί να έχουμε ουσιαστικό οικονομικό όφελος έχουμε φτάσει στο να πληρώνουμε πολλαπλάσια αυτών των χρημάτων. Την ίδια στιγμή άλλες χώρες όπως η Κύπρος και πιο μικρή και με πιο ανίσχυρη φωνή καταφέρνει και με διαπραγμάτευση εξασφαλίζει υλικά για τις επεμβάσεις όπως στεντ βηματοδότες απινιδωτές στο 1/3 των τιμών που παίρνει η Ελλάδα και σίγουρα πολύ λιγότερα από αυτά που πληρώνει το Ωνάσειο που όχι μόνο δεν διαπραγματεύεται αλλά παραμένει σε εξωπραγματικά τιμολόγια. Αυτός είναι και ο λόγος που μέχρι σήμερα πληρώνει στις προμηθεύτριες εταιρείες 100.000; το μήνα για αποπληρωμή του ποσού και όχι μόνο αυτό αλλά το ίδιο έχει ελλείμματα που δεν του επιτρέπουν συχνά την εύρυθμη λειτουργία του.

Εύλογα αναρωτιέται το υπουργείο Υγείας μα τι γίνεται εδώ; Γιατί πληρώνονται από τα ασφαλιστικά μας ταμεία αυτά τα υπέρογκα τιμολόγια, ποιος καρπώνεται τη διαφορά, και σε τελική ανάλυση αν κανένας δεν βάζει στην τσέπη του κάτι τότε γιατί να υπάρχουν διαφορετικά τιμολόγια για το Ωνάσειο απ όλα τα άλλα δημόσια νοσοκομεία.

Δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση αν και είναι όλα νόμιμα δεν είναι ηθικά ειδικά που στις μέρες μας μαστίζεται ο λαός μας από ανέχεια και τα ασφαλιστικά ταμεία φυτοζωούν.

Ο ρόλος των πολυεθνικών και οι υπερτιμολογήσεις

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια η χώρα μας και στον τομέα της υγείας είναι έρμαιοτης τακτικής των πολυεθνικών εταιρειών. Οι εταιρείες που προμηθεύουν υλικά για τις καρδιοχειρουργικές επεμβάσειςμετριόνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Πρόκειται για τις Medtronic, με τον κύριο όγκο των παρεχομένων υλικών, και ακολουθούν οι St. Jude, Boston Scientific, και τέλος η Johnson & Johnson.

H τακτική που ακολουθούν είναι καθαρά μονοπωλιακή και εναρμονισμένη με μόνη χαμένη την ελληνική παραγωγή. Από το2010 οι ξένες πολυεθνικές κρατάνε όλες τις προμήθειες για λογαριασμό τους αφήνοντας πίσω τις ελληνικές εταιρείες .Φυσικά ο μεγάλος χαμένος είναι το ελληνικό δημόσιο που δεν εισπράττει υψηλά φορολογικά κονδύλια.

Από το 2011 και μετά οι φόροι που πληρώνονται από τις πολυεθνικές ανέρχονται στο -1 έως 1,5% του κύκλου των εργασιώντους.

Ένα απλό παράδειγμα. Όταν η Medtronic και η Βoston Scientific  έκαναν πωλήσεις στην ελληνική αγορά ύψους 150εκατομμυρίων ευρώ πλήρωσαν κάτι λιγότερο από 2 εκατομμύρια ευρώ σε φόρους.

Την ίδια στιγμή το 2010 η ΕΠΥ έκανε κεντρικούς διαγωνισμούς καθώς και το παρατηρητήριο τιμών. Όμως το Ωνάσειοουδέποτε πλήρωσε ή διαπραγματεύτηκε με βάση αυτές τις τιμές. Παρέμενε όπως και τώρα στην βάση των κεντρικώνδιαγωνισμών.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι διαγωνισμοί για stent, μπαλονάκια, βηματοδότες και απινιδωτές αγγίζουν το 60% του συνόλου τηςαξίας των προϊόντων καρδιάς.

Έτσι αντί να υπάρξει τάση στις προμήθειες έχουμε τιμές δύο ταχυτήτων. Άλλη τιμή πληρώνει το δημόσιο νοσοκομείο καιάλλη το Ωνάσειο το οποίο τα πλήρωνε χρυσάφι!

Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Στα στεντ τύπου DES:

To 2011 το Ωνάσειο τα αγόραζε 665 ευρώ τη στιγμή που άλλα Νοσοκομεία 540 ευρώ (διαφορά 19%)

Το 2012 το Ωνάσειο τα αγόρασε 540 ευρώ ενώ νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης 350 ευρώ

Το 2013 το Ωνάσειο τα αγόρασε 540 ευρώ ενώ το Ιπποκράτειο 255 ευρώ και το 2014 το Ωνάσειο τα αγόραζε 540 ευρώ ενώ ταΔημόσια Νοσοκομεία 178 ευρώ.

Μόλις στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2014 το Ωνάσειο εναρμόνισε τις τιμές του με τα υπόλοιπα Δημόσια Νοσοκομεία.

Το ίδιο ακριβώς συνέβαινε και με τα μπαλόνια αγγειοπλαστικής καθώς την περίοδο 2011-2014 το Ωνάσειο τα προμηθευότανμέχρι και 62% πιο ακριβά σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα δημόσια νοσοκομεία.

Πριν εφαρμοστεί το παρατηρητήριο τιμών υπήρχαν τιμές πλαφόν. Το ΙΚΑ αποζημίωνε τα νοσοκομεία δημόσια και ιδιωτικά μεβάση αυτό. Όμως οι τιμές δεν εναρμονίστηκαν στα παραπάνω προϊόντα σε αντίθεση με όλα τα άλλα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιστήμη προχωράει καθημερινά κάνοντας άλματα έως και θαύματα μερικές φορές. Ταεπιτεύγματά της όμως ο έλληνας ασθενής δεν τα δέχεται άμεσα. Νοιώθει τριτοκοσμικός όταν αναγκάζεται να παίρνειπροϊόντα δύο και τρεις γενιές πίσω όσον αφορά την εξέλιξή τους.

Τα καινοτόμα προϊόντα όπως συχνά γίνεται και με τα φάρμακα, δεν υπάρχουν στις καταγεγραμμένες κατηγορίες. Μέχριπρότινος το Ωνάσειο αγόραζε με τιμές διαγωνισμών χωρίς κανένα πλαφόν. Δύο διαγωνισμοί έλαβαν χώρα το Σεπτέμβριο του2010 και στους δύο οι τιμές ήταν μεγαλύτερες από αυτές που δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ.

Φαινομενικά το κέρδος για το δημόσιο έπρεπε να είναι τεράστιο. Ήταν έτσι;

Χαμένοι οι ασθενείς

Ο διαγωνισμός για τα stent  έγινε στη βάση ότι όλα είναι ίδια άρα ας πάρουμε την καλύτερη τιμή. Η εταιρεία Medtronic όμως έφερε στη χώρα μας υλικά προ-προ-προγενέστερης γενιάς. Τα νοσοκομεία τα αγόρασαν υποχρεωτικά.

Χαμένος; Ο έλληνας ασθενής. Μετά από ποικίλες αντιδράσεις, η εταιρεία έφερε stent της αμέσως επόμενης γενιάς αλλά όχι της τελευταίας. Ούτε όμως και το Ωνάσειο αν και πλήρωσε περισσότερα χρήματα δεν κατάφερε να πάρει τελευταίας γενιάς υλικά. Οι πλέον ευαίσθητοι ασθενείς πήραν παρωχημένα προϊόντα για την πλέον ζωτική τους λειτουργία.Παρουσιάστηκαν ελλείψεις και τεχνητή αδυναμία επιλογής υλικών.

Την ίδια εποχή σταματάει η Johnson & Johnson την παραγωγή stent. Έτσι τον πακτωλό της ζήτησης μοιράστηκαν η Bostonκαι η Medtronic  υπό ολιγοπωλειακές συνθήκες.

Παρά την αναστάτωση στην αγορά, και την φυσική μείωση των τιμών, το Ωνάσειο εξακολουθούσε να αγοράζει με τιμές παρατηρητηρίου από την Medtronic και ίδιας ποιότητας προϊόντα όχι πιο εξελιγμένα.

Σε αντίθεση με τα stent  οι βηματοδότες και οι απινιδωτές είχαν πιο αναλυτικές προδιαγραφές. Δεν ήταν τόσο φλου οορισμός τους όσον αφορά την εξέλιξη.

Στην περίπτωσή τους οι πολυεθνικές δεν συμμετείχαν απευθείας αλλά δι αντιπροσώπων. Παρόλα αυτά οι τιμές αμετάβλητες.Επίσημος προμηθευτής παρέμενε η Medtronic και για την υπόλοιπη Ελλάδα η Μάντζαρης με συσκευές εξαιρετικάπαρωχημένες. Ας μην ξεχνάμε ότι οι απινιδωτές που σώζουν τόσες ζωές πρέπει να είναι τελευταίας τεχνολογίας. Το Ωνάσειο μέχρι αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές αγοράζει αναλώσιμα στις υψηλότερες τιμές. Η επιβάρυνσητου ελληνικού δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων είναι τεράστια. Το παράδοξο είναι ότι η Κύπρος καταφέρνει καιαγοράζει με διαφορά από την Ελλάδα από 33 έως και 70% πιο κάτω. Από το 2014 και μετά οι διαπραγματεύσεις γίνονται απευθείας αφού οι τιμές πέφτουν καθημερινά. Για παράδειγμα:

Ο βηματοδότης από 1700; κατέβηκε στα 875;

Στα Ιωάννινα προσφέρθηκε βηματοδότης αντί 488; από 1320; αρχική τιμή.

Η ζημιά για το δημόσιο ξεπερνάει τα 20 εκατομμύρια ευρώ και για το Ωνάσειο τα 6 εκατομμύρια ευρώ.

Η Μedtronic έχει αναδειχθεί πλέον σε εθνικό προμηθευτή. Το Ωνάσειο όμως πάντα αγόραζε ακριβά. Μόλις στο τέλος του 14διαπραγματεύτηκε τις τιμές και έχει πληρώσει κάποιες πολυεθνικές επιλεκτικά. Τώρα που έφτασε ο κόμπος στο χτένι. Δίνει κάθε μήνα 100.000?. Η Μedtronic για να μην χάσει τον καλό πελάτη προσφέρει 39% έκπτωση και η Jude 35%. Μήπωςείναι ήδη αργά αναρωτιέται ο έλληνας φορολογούμενος, που ζητάει άλλες εταιρείες και άλλα συμβούλια αδιάβλητα σεπρόσωπα και διαδικασίες;

Δυστυχώς όμως οι χρόνοι πιέζουν. Το Ωνάσειο άμεσα πρέπει να δώσει 14 εκατ έως το τέλος του 15. Η Medtronic  προσφέρει έκπτωση 6 εκατομμύρια ευρώ. Αν το Ωνάσειο είχε διαπραγματευτεί από την αρχή σωστά τώρα η έκπτωση θα ήταν12 εκατ. ? και θα είχε πληρώσει τα 4,3 εκατ ?. Δεν θεωρείται επιτυχία η έκπτωση του 35% όταν η αγορά κινείταιπτωτικά με πάνω από 60% μειώσεις.

Παρόλα αυτά παρατηρείται αδιαφορία στην συσσώρευση των χρεών που στο τέλος δεν θα μπορέσει όχι μόνο το Ωνάσειο αλλάούτε το ελληνικό δημόσιο να πληρώσει.

Το μόνο που μένει είναι η απευθείας διαπραγμάτευση του Υπουργείου Υγείας με την Medtronic για το χρέος του Ωνασείουαφού το ίδιο το Ωνάσειο αδυνατεί να διαπραγματευτεί και να πετύχει καλύτερες τιμές.

Το υπουργείο δεν πρέπει να κάνει πίσω. Να ζητήσει το 50% των προϊόντων για 3 χρόνια δωρεάν και το άλλο 50% ναπληρώνεται μετρητοίς για να μην συσσωρεύονται τα χρέη. Όπως και στη στάση της χώρας μας στο εξωτερικό, το Ωνάσειοπρέπει να αντισταθεί στις ισχυρές πιέσεις για χάρη και του οργανισμού του, του ονόματος που φέρει αλλά και στο όνοματου έλληνα ασθενή.