PLUS
Για «εντυπωσιακή μεταμόρφωση» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), από «άτεγκτο υπερασπιστή» της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε «σιωπηλό σύμμαχο σοσιαλιστικών ιδεών», κάνει λόγο η βελγική εφημερίδα De Standaard σε ανάλυση που δημοσιεύει υπό τον τίτλο «Η στροφή προς τα αριστερά του ΔΝΤ».
Επισημαίνεται, ειδικότερα, ότι «το νούμερο 2 του ΔΝΤ», ο πρώην τραπεζίτης Ντέηβιντ Λίπτον, εκφώνησε προ ημερών μια «βαρυσήμαντη», όπως χαρακτηρίζεται, ομιλία με θέμα τους τρόπους με τους οποίους οι κυβερνήσεις μπορούν να γεφυρώσουν το χάσμα πλουσίων/φτωχών μέσω της φορολογίας, όπου γίνεται ξεχωριστή μνεία στις ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις που επιφέρουν οι ανισότητες για τον κοινωνικό ιστό.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η ομιλία αυτή σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή πλεύσης από την πλευρά του ΔΝΤ, το οποίο επί σειρά ετών αποτελούσε εξέχον μέλος της σχολής σκέψης που είναι γνωστή ως «Συναίνεση της Ουάσιγκτον».
Η τελευταία, υπενθυμίζει η εφημερίδα, αντανακλούσε την απόλυτη ταύτιση απόψεων μεταξύ ΔΝΤ, Παγκόσμιας Τράπεζας και αμερικανικής κυβέρνησης, ως προς το ότι η φιλελευθεροποίηση, η απρόσκοπτη λειτουργία των αγορών και η μείωση του κράτους αποτελούσαν την ιδανικότερη συνταγή για την τόνωση της ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό, προσθέτει η De Standaard, οι ανισότητες έμπαιναν σε δεύτερη μοίρα, καθώς αυτό που προείχε ήταν η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας προκειμένου να καταστεί δυνατή και η αποπληρωμή των δανείων που χορηγούσε το ΔΝΤ στις χώρες που προσέφευγαν σ’ αυτό.
Τονίζεται στη συνέχεια πως η Ελλάδα αποτέλεσε το κατεξοχήν πεδίο εφαρμογής αυτής της στρατηγικής, μιας και υπήρξε η πρώτη δυτική χώρα τα τελευταία χρόνια που χτύπησε την πόρτα του ΔΝΤ. Προς γενική κατάπληξη όμως, συνεχίζει η εφημερίδα, το ΔΝΤ δεν έδειξε και μεγάλη προθυμία να εφαρμόσει μια πολιτική αυστηρής λιτότητας στην Ελλάδα παρά τις πιέσεις των άλλων δύο μελών της τρόικας.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, σημειώνει, ότι το ΔΝΤ έφτασε μέχρι το σημείο να εκπονήσει μελέτη η οποία κατέτεινε στο συμπέρασμα ότι η πολιτική σκληρής λιτότητας δεν υπήρξε η ενδεδειγμένη για την αντιμετώπιση της κρίσης, ενώ παράλληλα αναγνώριζε ότι η κριτική που ασκούσαν οικονομολόγοι όπως οι Ντε Γκρου και Κρούγκμαν δεν ήταν αβάσιμη.
Οι επιφυλάξεις που διατύπωσαν όμως οι επιφανείς αυτοί οικονομολόγοι δεν εισακούστηκαν, προσθέτει η De Standaard.
Πρόκειται για έναν «κεραυνό εν αιθρία», παρατηρεί η εφημερίδα, καθώς ανέκαθεν το ΔΝΤ υπήρξε ιδιαίτερα φειδωλό στη διατύπωση απόψεων, ιδίως όταν αυτές στρέφονταν ενάντια στη δημοσιονομική ορθοδοξία που με ευλάβεια στήριζε από την ίδρυσή του.
Βεβαίως, συμπληρώνει η εφημερίδα, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι απόψεις αυτές που διαρρέουν στα ΜΜΕ δεν απηχούν την επίσημη οπτική του ιδρύματος, αλλά μόνον τις αντιλήψεις συγκεκριμένων οικονομολόγων που διενεργούν επιστημονικές μελέτες μέσα σε μια «φιλελεύθερη» και ανεκτική ατμόσφαιρα. Ωστόσο, συμπληρώνει, είναι πασιφανές ότι οι υψηλά ιστάμενοι του ΔΝΤ έχουν αρχίσει να τείνουν ολοένα και περισσότερο ευήκοον ους στις «αριστερές» αυτές απόψεις.
Τέλος, ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στα συμπεράσματα πρόσφατης έκθεσης του ΔΝΤ για την ανισότητα και την αναδιανομή, τα οποία κινούνται προς μια «κάθε άλλο παρά νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση». Και τούτο διότι η έκθεση αυτή υποστηρίζει ότι η επιβολή φορολογίας μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα αποτελεσματική για να καταπολεμηθεί η ανισότητα μέσω της αναδιανομής. Σύμφωνα με την έκθεση, η ιδέα ότι η φορολογία «αυτή καθ’ εαυτήν» φράσσει τον δρόμο προς την ανάπτυξη κάθε άλλο παρά έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά.
Συνοψίζοντας, η εφημερίδα παρατηρεί ότι όποιος πριν από δέκα χρόνια αποτολμούσε να διατυπώσει την πρόβλεψη ότι το ΔΝΤ θα έφτανε κάποτε στο σημείο να βλέπει με συμπάθεια την αύξηση της κρατικής φορολογίας, θα γινόταν αντικείμενο χλεύης.
