Το θέατρο αποκαλύπτει τις τελευταίες ημέρες τη σκοτεινή πλευρά, τα σκάνδαλά του και τη δυσωδία που οσμίζεται ακόμη και ο πιο απλός πολίτης. Γιατί έπρεπε η Σοφία Μπεκατώρου να σπάσει τη σιωπή της, να ανοίξουν τα στόματα και να βγει προς τα έξω η σαπίλα για τον λαμπερό -κατά τα άλλα- κόσμο του θεάτρου;
Της Έπη Τρίμη
Γιατί σήμερα βγήκαν στην επιφάνεια οι άνθρωποι με χυδαία συμπεριφορά, οι νάρκισσοι, σεξιστές και βιαστές ενώ ήταν κοινό μυστικό;
Λένε ότι μια φωτογραφία ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις. Η φωτογραφία λοιπόν της υπουργού πολιτισμού με τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή μετά την απευθείας τοποθέτησή του στο Εθνικό Θέατρο δείχνει οικειότητα (σ.σ.γλώσσα του σώματος) και μια συμπάθεια από τις δύο μεριές που δεν δικαιολογεί όσα διατείνεται η υπουργός σήμερα σχετικά με το διάστημα γνωριμίας μεταξύ τους (σ.σ. τρεις μόνο ημέρες προ του διορισμού). Και αλήθεια μια υπουργός πολιτισμού με δύο πτυχία από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (Κλασικό Τμήμα και Ιστορικό – Αρχαιολογικό) και διδακτορικό από το ίδιο Πανεπιστήμιο είναι μια γυναίκα που εκτός από άριστη επιστημονική κατάρτιση, διοικητικά προσόντα και στρατηγικές ικανότητες οφείλει να ερευνά το παρελθόν, το παρόν και να ψυχολογεί το άτομο που η ίδια επιλέγει και τοποθετεί στο Εθνικό θέατρο ή σε μια άλλη επιτελική θέση.
Γιατί απευθείας ανάθεση και γιατί να μην μπορεί να υποβάλει κάθε ταλαντούχος ηθοποιός και σκηνοθέτης το βιογραφικό του προκειμένου να ελέγχεται σχολαστικά και με αξιοκρατικά κριτήρια και ψυχολογικά τεστ να αναλάβει στη συνέχεια μια τόσο σημαντική και τιμητική θέση στην υποτιθέμενη προκήρυξη;
Φτάνει η επίπλαστη ευγένεια; Αρκεί ένα παρουσιαστικό και ένα ταλέντο; Υπό το πέπλο της αυστηρότητας και των δοκιμασιών των σπουδαστών έγιναν σημεία και τέρατα. Από κακή και απαξιωτική συμπεριφορά προς τους υποψηφίους ηθοποιούς μέχρι και ασελγείς πράξεις σε ανήλικα παιδιά που καμία δικαιοσύνη και κανένα πόρισμα δεν θα επουλώσει πληγές που αιμορραγούν.
Αυτά δεν υπέπεσαν στην αντίληψη της κας. Μενδώνη; Δεν όφειλε να έχει δημιουργήσει έναν ελεγκτικό μηχανισμό ώστε να λάβει γνώση όσων συμβαίνουν έγκαιρα και με χειρουργικές κινήσεις να καθαιρέσει από τον θρόνο του τον κ. Λιγνάδη; Άλλωστε, το ήξεραν και οι πέτρες πως ο κος Λιγνάδης υπό το πέπλο της ευγένειας και της αυστηρότητας έκανε πολλούς σπουδαστές, να κλάψουν, να νιώσουν σιχασιά για τον εαυτό τους και να ζητήσουν ψυχολογική βοήθεια.
Ηθοποιός σημαίνει φως, ήθος, παίδευση ψυχής, αξιοπρέπεια, λάμψη και καλλιέργεια όχι μόνο για το φαίνεσθε με επίπλαστη ευγένεια αλλά και επί της ουσίας τόσο πάνω στη σκηνή όσο και στις οντισιόν. Τι ήλεγξε απ’ όλα αυτά η κυρία Μενδώνη στο πλούσιο και εντυπωσιακό βιογραφικό του κ. Λιγνάδη;
Η απευθείας τοποθέτηση έχει ατομική και πολιτική ευθύνη
Υπενθυμίζεται ότι η κ. Μενδώνη τοποθέτησε τον Δημήτρη Λιγνάδη στο Εθνικό Θέατρο, με απευθείας διορισμό καταργώντας τον νόμο του ΣΥΡΙΖΑ για διαγωνισμούς σχετικά με την πλήρωση των θέσεων των Καλλιτεχνικών Διευθυντών, «για λόγους δημοσίου συμφέροντος». Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δ. Λιγνάδης στην παραίτησή του, σε συνέχεια αποκαλύψεων και καταγγελιών για κακοποιητικές πράξεις, επικαλέστηκε προσωπικούς λόγους ευθιξίας και λασπολογίας.
Δεν χωρούν φιλίες
Γιατί από την αυλή του η κ. Καρύδη και ο κος Μαρκουλάκης πήραν το μέρος του Λιγνάδη και δεν μπήκαν στα παπούτσια νέων παιδιών που με όνειρα και χωρίς πλάτες μάχοντο να γίνουν ηθοποιοί, να ανταπεξέλθουν στις εξετάσεις και να περάσουν αξιοκρατικά μια ακρόαση; Σ΄ αυτό το έγκλημα είμαστε όλοι συνένοχοι, εφόσον όλοι ξέραμε πως ο κος Λιγνάδης και πολλοί ηθοποιοί και σκηνοθέτες της κλάσης του είχαν λερώσει το κούτελο και την υπόληψή τους.
Η κα. Μενδώνη γιατί αρκέστηκε να πει πως πλανεύτηκε και δεν κατάλαβε ποιον η ίδια τοποθέτησε ως καλλιτεχνικό διευθυντή; Γιατί δεν έχει ακόμα παραιτηθεί; Και αν δεν το κάνει η ίδια, γιατί δεν ζητά κάποιος άλλος από την κυβέρνηση την παραίτησή της; Δεν είναι μόνο πολιτικό το ζήτημα αλλά και ηθικής και αξιών που οφείλει το θέατρο και οι εκπρόσωποι της τέχνης να διατηρούν με υποδειγματική συμπεριφορά.
Οι εγκωμιασμοί και η κοντή μνήμη
Η κ. Μενδώνη υπερασπιζόταν το ήθος του πρώην καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου το περασμένο καλοκαίρι και έσκιζε τα ιμάτιά της για το ήθος του. Να θυμίσουμε μάλιστα στους αναγνώστες του e-reportaz.gr πως στις 22 Ιουνίου του 2020, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, στο πλαίσιο απάντησής της στο ερώτημα του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Πάνου Σκουρολιάκου, είχε τοποθετηθεί δημοσίως για τις αξίες και την ποιότητα του χαρακτήρος του Δημήτρη Λιγνάδη, άρα τον ήξερε!
Φωνές της αντιπολίτευσης ζητούν την παραίτηση της Μενδώνη
Είναι πολύ εύλογο σήμερα η η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ κα. Σία Αναγνωστοπούλου να ζητά εντόνως την παραίτηση της υπουργού Πολιτισμού. Άλλωστε μετά την παραίτηση του κ. Λιγνάδη, σε συνέχεια των αποκαλύψεων και καταγγελιών για κακοποιητικές πράξεις, όφειλε για λόγους ευθιξίας αλλά και αποδοχής της κακής επιλογής να ακολουθήσει και η ίδια προκειμένου να αναλογιστεί τις ευθύνες της θέσεώς της.
Οι δηλώσεις του Κώστα Γεωργουσόπουλου
Σήμερα είδαμε δημοσίευμα των “Νέων” σύμφωνα με το οποίο ο κύριος Κώστας Γεωργουσόπουλος, κριτικός θεάτρου, επί μία εικοσαετία πρόεδρος της Επιτροπής Θεάτρου του υπουργείου Πολιτισμού και πρώην πρόεδρος του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου (την περίοδο που η κυρία Μενδώνη ήταν ΓΓ του Υπουργείου) να δηλώνει ότι δεν είχε ανανεώσει επί προεδρίας του, την σύμβαση του ηθοποιού και σκηνοθέτη, ως καθηγητή στο Εθνικό, γιατί η συμπεριφορά του δεν ήταν η αρμόζουσα απέναντι στους σπουδαστές. Τυχαίο; Δεν νομίζω!
Στο βίντεο που ανέδειξε το kosmodromio.gr η Λίνα Μενδώνη είχε μιλήσει για το ήθος του Δημήτρη Λιγνάδη και μάλιστα είχε εγκαλέσει τον Πάνο Σκουρολιάκο σχετικά με την κατάθεση σχετικής ερώτησης για τον αποκλεισμό καλλιτεχνών από το πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», αναδεικνύοντας περιστατικά αδιαφάνειας.
Μάλιστα η υπουργός Πολιτισμού είχε σημειώσει τα εξής αναφερόμενη στον Πάνο Σκουρολιάκο: «Εκτός αν εσείς και ο ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητείτε όχι μόνο τις ικανότητας αλλά και το ήθος του Λιγνάδη;», αναφέροντας το όνομα του πρώην πλέον καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου στη σειρά των επικεφαλής των εποπτευόμενων οργανισμών.
Τον έκοψε από τον Δεκέμβριο
Στη δευτερολογία της η κ. Μενδώνη επανέλαβε την εξαγγελία της πως για τον θεσμό «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» θα λειτουργούσε τον Οκτώβριο του 2020 ειδική πλατφόρμα για την αξιολόγηση προτάσεων. Τελικά άνοιξε με δίμηνη καθυστέρηση, στα τέλη Δεκεμβρίου, και σε αυτή, προς έκπληξη πολλών, απουσίαζε τη σύνθεση της επιτροπής αξιολόγησης ο Δημήτρης Λιγνάδης, του Εθνικού θεάτρου ενώ περιλαμβάνονταν οι επικεφαλής καλλιτεχνικών οργανισμών που εποπτεύονται από το υπουργείο Πολιτισμού.
Γιατί άραγε η Λίνα Μενδώνη είχε «κόψει» από τον Δεκέμβρη του 2020 τον Δημήτρη Λιγνάδη;
Η υπουργός Πολιτισμού που γνώρισε σύμφωνα με όσα είπε 3 μόλις ημέρες πριν την πρόσληψη του, τον Δ. Λιγνάδη, σύμφωνα με βίντεο που έφερε στη δημοσιότητα το kosmodromio.gr, καλούσε τον περασμένο Ιούνιο τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνο Σκουρολιάκο να της απαντήσει εάν αμφισβητεί το ήθος του Δ. Λιγνάδη λέγοντας χαρακτηριστικά: «Εκτός αν εσείς και ο ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητεί όχι μόνον τις ικανότητες, αλλά και το ήθος του Δημήτρη Λιγνάδη».
Σε ποια εξαπάτηση αναφερόμαστε;
Εξαπατήθηκα λέει ελαφρά την καρδία η κα. Μενδώνη αφαιρώντας από πάνω της την ευθύνη χαρακτηρίζοντάς τον κ. Λιγνάδη ως «Επικίνδυνο άνθρωπο». Αν και κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά – υπόμνημα στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, με την οποία ζητά την πλήρη διερεύνηση των καταγγελλόμενων υποθέσεων στο θέατρο αυτό δεν την καθιστά άμοιρη ευθυνών.
“Ο Δημήτρης Λιγνάδης με εξαπάτησε” τόνισε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη λες και είναι μικρό παιδί, άπειρο και άβγαλτο κατά τη συνέντευξη Τύπου που συγκάλεσε σήμερα. Πού είναι η προκήρυξη και αν υπάρχει γιατί δεν έγινε με τυπικές διαδικασίες και διαφανείς διαδικασίες; Ποιος την ρώτησε αν ήταν φίλη του και ποιον ενδιαφέρει; Η ποιότητα, το ήθος και η πατρική συμπεριφορά μετρούν στην εκπαίδευση και στην γαλούχηση του πνεύματος και της ψυχής. Πολύ μπλα μπλα για το τίποτε. Το να θέτει τον εαυτό της και τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και των εποπτευόμενων φορέων του στη δικαιοδοσία της Εισαγγελίας και των Αρχών δεν λέει τίποτε καθώς δεν την καθιστά αθώα περιστερά.
Η σεξουαλική βία είναι φρικιαστική και επονείδιστη υπόθεση σημείωσε για να συμπληρώσει «είμαστε κράτος δικαίου και γι αυτό προχωρούμε δια της θεσμικής οδού, της δικαιοσύνης», όπως ανέφερε και στη συνέντευξη Τύπου η κ. Μενδώνη. Ποιος της έγραψε την ομιλία της; Μάλιστα για τα μάτια του κόσμου η ίδια κατέθεσε το πρωί μηνυτήρια αναφορά – υπόμνημα στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, με την οποία ζητά την πλήρη διερεύνηση των καταγγελλόμενων υποθέσεων στο θέατρο. Έτσι ως είθισται η αναφορά της υπουργού θα διαβιβαστεί εντός της ημέρας στην Εισαγγελία Πρωτοδικών.
Στην εποχή που τα social media έχουν δύναμη και οι άνθρωποι φωνή γιατί δεν έβαλε έναν έμπιστο άνθρωπο να κάνει επισταμένα έλεγχο και προ της ανάθεσης και κατά τη διάρκεια της θητείας του κ. Λιγνάδη; Μήπως εκ των υστέρων τα λόγια είναι περιττά;
«Ήρθε η ώρα να σπάσει η σιωπή. Να κόψουμε τον γόρδιο δεσμό. Να μην ανεχτούμε να υπάρξουν άλλα θύματα. Στο υπουργείο Πολιτισμού είναι δεδομένο ότι όπου χρειαστεί θα ανανεωθεί το θεσμικό πλαίσιο και θα μπουν κανόνες που θα καθορίζουν με ακρίβεια τις διευθυντικές θέσεις. Δεν έχει κανείς το ελευθέρας να κατακεραυνώνει κανενός την προσωπικότητα. Έχω προτείνει να υπάρξει αναγνώριση των καλλιτεχνικών σχολών. Πρέπει να δούμε με έναν διαφορετικό τρόπο τις εργασιακές σχέσεις» ανέφερε η υπουργός. Τώρα τα θυμήθηκε τα λόγια τα βαρύγδουπα;
Δεν άκουσα, δεν είδα, δεν κατάλαβα…
«Προσωπικός μου φίλος ο Δημήτρης Λιγνάδης δεν υπήρξε ποτέ. Ο Δημήτρης Λιγνάδης δεν προέκυψε ξαφνικά στο Εθνικό Θέατρο το 2019. Ο κ. Λιγνάδης έχει μια σχέση αδιάληπτη με το Εθνικό Θέατρο. Η πρωταγωνίστριά του στους Πέρσες ήταν η πρώην υπουργός Πολιτισμός του ΣΥΡΙΖΑ Λυδία Κονιόρδου. Τότε δεν είδα ο ΣΥΡΙΖΑ να λέει ότι ο Δημήτρης Λιγνάδης είναι ένας επικίνδυνος άνθρωπος. Ο Δημήτρης Λιγνάδης είναι ένας επικίνδυνος άνθρωπος, αλλά αυτό προέκυψε τώρα» συμπλήρωσε η υπουργός. Όταν τοποθετήσαμε τον Λιγνάδη στη θέση του διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου βγάλαμε προκήρυξη. Με αντίστοιχες προκηρύξεις θα τοποθετούνται οι διευθυντές των οργανισμών. Ακούω ότι η βασική κατηγορία είναι ότι συγκαλύψαμε. Τι να συγκαλύψουμε; Γιατί εμείς δεν ξέραμε. Αν αυτοί ήξεραν. Αυτοί συγκάλυψαν. Το υπουργείο Πολιτισμού δεν διαθέτει τμήμα σεξουαλικού εγκλήματος. Εμείς γνωρίζουμε τον καλλιτέχνη και όχι την προσωπική του ζωή» τόνισε η κ. Μενδώνη.
«Από την στιγμή που ξεκίνησαν οι φήμες τον πιέσαμε πολύ να μας πει την αλήθεια. Μας εξαπάτησε, με εξαπάτησε. Με υποκριτική τέχνη προσπάθησε να μας πείσει ότι δεν έχει σχέση με αυτά. Ότι οι φήμες δεν αφορούν αυτόν. Και ενώ οι φήμες πολλαπλασιάζονταν για την ανάρμοστη δράση του αυτός εξακολουθούσε να επιμένει. Όταν παραιτήθηκε, ήταν μετά την συνέντευξη του Ν.Σ». εξομολογήθηκε η κ. Μενδώνη. Όσον αφορά την απαίτηση μεγάλης μερίδας του κοινού μέσω των social media να παραιτηθεί από τη θέση της υπουργού Πολιτισμού η κ. Μενδώνη απάντησε: «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα. Ο καθένας μπορεί να εκφράζεται με οποίον τρόπο θέλει. Αυτή είναι δημοκρατία».
«Ουδείς είχε έρθει να μου πει κάτι για τον Δημήτρη Λιγνάδη ή ανάλογα κουτσομπολιό για άλλους. Τα αντανακλαστικά του υπουργείου ήταν σωστά από την στιγμή που υπήρξε η πρώτη καταγγελία και καταφύγαμε στη δικαιοσύνη. Έχουμε κράτος δικαίου, όσο είναι τα πράγματα σε επίπεδο φήμης υπάρχουν κανόνες. Ο Λιγνάδης παραιτήθηκε υπό το βάρος των φημών για δικούς του λόγους. Δεν διοικείς όμως και δεν αποφασίζεις με βάση τα social media και τις φήμες» συμπλήρωσε η ίδια.
«Θα σταθούμε δίπλα σε όσους θέλουν να μιλήσουν. Είμαστε διατεθειμένοι να υπερασπιστούμε τους μάρτυρες. Να αισθανθούν ασφαλείς να μιλήσουν. Να έρθει επιτέλους η κάθαρση» κατέληξε η υπουργός Πολιτισμού.
Η αναφορά της διαβιβάζεται σήμερα αρμοδίως στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, προκειμένου να συσχετιστεί με την ερευνώμενη υπόθεση, ύστερα και από τη νέα (δεύτερη) μήνυση σε βάρος γνωστού σκηνοθέτη και ηθοποιού από 25χρονο (σήμερα) άνδρα που τον κατηγορεί για βιασμό όταν ήταν 14 ετών.
Είναι αδιανόητο να μην ξέρει η κα. Μενδώνη τι συμβαίνει πίσω από το λαμπερό κόσμο του θεάτρου. Υπήρξαν λεκτικοί και σωματικοί βιασμοί,μαρτύρια για να δοκιμαστεί τάχα η εφευρετικότητα και η αντοχή επί σκηνής των ηθοποιών, νευρικοί κλονισμοί, και τερατώδη εγκλήματα ακόμη και για παιδεραστία. Πολλοί εγκατέλειψαν, πολλοί άλλαξαν σεξουαλικό προσανατολισμό και αρκετοί ευνουχίστηκαν καθώς τραυματίστηκε ο ψυχισμός τους.
Λογοδοτεί η κα. Μενδώνη, θα καθίσει ως συνένοχος στο σκαμνί; Θα γιατρέψει τις πληγές ανθρώπων και των οικογενειών τους;
Το “Αλαλούμ” όπως αναφέρει σε άρθρο του ο κος Γεωργουσόπουλος εξαφάνισε ευαίσθητους νέους από το επάγγελμα ή έχρισε πρωταγωνιστές, εκείνους που με θράσος είχαν την ετοιμότητα να αυτοσχεδιάσουν και, συχνά, να αντεπιτεθούν με τα ίδια μέσα στον έμπειρο! Αν σκεφτεί κανείς πως όλα αυτά θυμίζουν ζούγκλα, θα είναι μέσα στα πράγματα. Ήταν, όμως, τραυματικά εγκληματική, όταν η, τάχα μου, μυητική διαδικασία ξεκινούσε από τα καμαρίνια, τις πρόβες και τις περίφημες ακροάσεις. Εκεί νέοι ηθοποιοί, ανεξαρτήτως φύλου, υποχρεούντο σε ταπεινώσεις, εξευτελισμούς και, βεβαίως-βεβαίως, σεξουαλικές προσβολές έως και βιασμούς.
Αυτή η θεσμική συμπεριφορά επιβάλλεται να σπάσει όπως επιβάλλεται και η καθαίρεση κάθε υπευθύνου και εν προκειμένω της υπουργού πολιτισμού προκειμένου να σπάσει το απόστημα και να αποδοθούν ευθύνες.