PLUS
Όταν ο Τζο Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα είπε ότι η κυβέρνησή του «συζητά» τα πιθανά ισραηλινά σχέδια να επιτεθεί στην πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν ως αντίποινα για την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν, άφησε τον κόσμο έκπληκτο. Ιδιαίτερα επειδή ο κ. Μπάιντεν δεν απέρριψε αυτά τα σχέδια ευθέως, με τον τρόπο που είχε την προηγούμενη ημέρα απορρίψει ένα πιθανό χτύπημα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Από αυτή και μόνο την φράση του Αμερικανού προέδρου οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν κατά 10%, παρόλο που ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναγκάστηκε να αποσύρει την παρατήρησή του αυτή την επόμενη μέρα.
Ο Άλαν Τζον Πέρσιβαλ Τέιλορ, Βρετανός ιστορικός που ειδικεύτηκε στην ευρωπαϊκή διπλωματία του 19ου και του 20ου αιώνα έγραψε ότι «οι πόλεμοι μοιάζουν πολύ με τροχαία ατυχήματα» καθώς έχουν βαθιές συνέπειες αλλά δεν έχουν απαραίτητα εξίσου και βαθιές αιτίες.
Τα στοχευμένα ισραηλινά χτυπήματα σε συγκροτήματα διυλιστηρίων μπορεί να μην κάνουν τίποτε περισσότερο από το να κερδίσουν την ικανοποίηση των Ισραηλινών στο εσωτερικό τους, όμως ο βομβαρδισμός του νησιού Kharg, της καρδιάς των επιχειρήσεων εξαγωγής πετρελαίου του Ιράν που θα ακρωτηριάσει την οικονομία του μπορεί επίσης να ανεβάσει τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και να έχει αντίκτυπο και στους Αμερικανούς καταναλωτές λίγες εβδομάδες πριν από τις κρίσιμες εκλογές.
Οι κυρώσεις της Ουάσιγκτον απέτυχαν να εμποδίσουν τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, κυρίως επειδή η Κίνα ήταν πρόθυμη να αψηφήσει τις ΗΠΑ. Με το Πεκίνο να αγοράζει περίπου το 90% του αργού πετρελαίου του Ιράν, μια ισραηλινή επίθεση στις ιρανικές εγκαταστάσεις θα έχει αβέβαιες συνέπειες. Ο πραγματικός κίνδυνος έγκειται στην κλιμάκωση, δυνητικά δηλαδή να αναγκάσει την Κίνα να μπει στη σύγκρουση και να αναδιαμορφώσει τη δυναμική της Μέσης Ανατολής για χρόνια.
Η έκβαση μιας τέτοιας σύγκρουσης είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Ωστόσο, ο απόηχος της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι οι αποσταθεροποιητικές ενέργειες συχνά επιτρέπουν σε εξωτερικές δυνάμεις να επέμβουν στη Μέση Ανατολή.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές στη Συρία εναντίον, όπως είπε, μαχητών σε μια περιοχή υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ. Η πιθανότητα σύγκρουσης ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων και αμερικανικών στρατευμάτων στη Συρία ήταν πάντα επίφοβη καθώς οι δύο παγκόσμιοι αντίπαλοι έχουν υποστηρίζουν αντίθετες πλευρές στον εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία όξυνε μόνο τον αμοιβαίο ανταγωνισμό.
Τελικά, ο αντίκτυπος μιας ισραηλινής επίθεσης θα εξαρτηθεί από την απάντηση του Ιράν και το πώς θα αντιδράσουν οι μεγάλοι παγκόσμιοι παραγωγοί πετρελαίου στο πιθανό πετρελαϊκό σοκ.
Η Κίνα θα μπορούσε να αντισταθμίσει την απώλεια 1,5 εκατομμυρίου βαρελιών ημερησίως ιρανικού πετρελαίου στρεφόμενη στη Σαουδική Αραβία, η οποία έχει άφθονη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Ωστόσο, το Ριάντ, έχοντας πρόσφατα αποκαταστήσει τους δεσμούς του με την Τεχεράνη, είναι επιφυλακτικό σχετικά με το ενδεχόμενο να παρασυρθεί σε μια σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Το βασίλειο της ερήμου προσπάθησε να βελτιώσει τις σχέσεις με την Τεχεράνη, αφού ο δαπανηρός πόλεμος του με τους Χούθι προκάλεσε μια καταστροφική επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος του Ιράν στις εγκαταστάσεις πετρελαίου του. Η επίθεση, η οποία παρέκαμψε τις πυραυλικές άμυνες Patriot των ΗΠΑ, μείωσε προσωρινά στο μισό την παραγωγή πετρελαίου του Ριάντ.
Ένας ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στο κλείσιμο του στενού του Ορμούζ, του πιο κρίσιμου σημείου διαμετακόμισης πετρελαίου στον κόσμο, μέσω του οποίου μετακινείται το ένα τέταρτο του συνόλου του αργού που μεταφέρεται με δεξαμενόπλοια.
Αυτό θα ήταν ένα τεράστιο πλήγμα για την παγκόσμια οικονομία. Αλλά αν το Ιράν βρεθεί αμυνόμενο με την εξαγωγική του ικανότητα κατεστραμένη, θα μπορούσε να κλείσει το στενό σε μια πράξη απόγνωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αρνήθηκαν να ανοίξουν τον εναέριο χώρο τους σε ισραηλινά και αμερικανικά αεροσκάφη που συμμετείχαν στον βομβαρδισμό του Ιράν τον περασμένο Απρίλιο. Και οι δύο αναμφίβολα θα θεωρούν συνετό να το επαναλάβουν.
Ο πόλεμος δεν είναι αποδεκτός και ανεκτός τρόπος επίλυσης διεθνών διαφορών. Θα ήταν καλύτερο να σιγήσουν τα όπλα στις ζώνες μάχης της περιοχής και να μπει στην πρώτη γραμμή η διπλωματία. Και σίγουρα εάν οι ηγέτες ασπάζονταν συλλογικά αυτήν την άποψη, η Μέση Ανατολή – αλλά και ο κόσμος– θα ήταν αναμφίβολα ένα ασφαλέστερο και πιο σταθερό μέρος.
Ν.Β.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στρατηγικά βομβαρδιστικά Β-2 συμμετείχαν στις αεροπορικές επιδρομές εναντίον των Χούθι στην Υεμένη
