Η ολοκλήρωση της ανάρτησης στο Κτηματολόγιο σηματοδοτεί αλλαγές για τις μεταβιβάσεις και κάθε είδους δικαιοπραξίες (όπως είναι οι γονικές παροχές, οι κληρονομιές κ.ά.) αλλά και για την έκδοση οικοδομικών αδειών. Πλέον, το έγγραφο – κλειδί τόσο για να προχωρήσουν τα συμβόλαια όσο και οι μεταβιβάσεις μέχρι να ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση (το τέλος 2025) αποτελεί το Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου.
«ΤΑ ΝΕΑ», με τη βοήθεια της τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού Γραμματής Μπακλατσή, παρουσιάζουν μέσα από 10 ερωτήσεις – απαντήσεις όλες τις πληροφορίες που πρέπει να έχουν υπόψη τους οι ιδιοκτήτες ακινήτων, προκειμένου να γνωρίζουν τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται αυτό το μεταβατικό διάστημα και να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Τι είναι το Πιστοποιητικό Κτηματογραφούμενου Ακινήτου (ΠΚΑ);
Είναι ένα πιστοποιητικό που εκδίδεται από τον φορέα του Κτηματολογίου και χορηγείται μόνο ηλεκτρονικά ύστερα από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου. Περιγράφει συνοπτικά το ακίνητο, το κόστος έκδοσής του είναι 5 ευρώ ανά ακίνητο και η πληρωμή γίνεται μέσω πιστωτικής κάρτας.
Mπορεί να γίνει συμβόλαιο χωρίς ΠΚΑ στην περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση ιδιοκτησίας;
Οχι. Αν στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο έχει γίνει ανάρτηση των αρχικών κτηματολογικών στοιχείων, τότε υποχρεωτικά θα πρέπει να γίνει πρώτα δήλωση ιδιοκτησίας για το ακίνητο, είτε ηλεκτρονικά είτε πηγαίνοντας τα δικαιολογητικά στο γραφείο κτηματογράφησης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο.
Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προχωρήσει ηλεκτρονικά στην έκδοση ΠΚΑ. Σε κάθε περίπτωση σε ό,τι αφορά τη σύνταξη συμβολαίων, από την έναρξη της ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων και μέχρι τις πρώτες εγγραφές, απαραίτητο έγγραφο είναι η κατάθεση του εν λόγω πιστοποιητικού επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου, ενώ απαγορεύεται στον προϊστάμενο Κτηματολογικού Γραφείου να καταχωρίσει ένα τέτοιο άκυρο συμβόλαιο.
Για να επανέλθουμε στο ΠΚΑ: πώς εκδίδεται;
Για την έκδοση του ηλεκτρονικού ΠΚΑ ακολουθείται η εξής διαδικασία:
Α) H ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης για τη χορήγησή του διενεργείται από τον ενδιαφερόμενο και επιτυγχάνεται τεχνικά με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών (e-services) καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Β) Για την εισαγωγή στη δικτυακή εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων για τη χορήγηση του ΠΚΑ, ο ενδιαφερόμενος εισάγει τους κωδικούς taxisnet. Μετά την εισαγωγή του στην εφαρμογή, συμπληρώνει τη φόρμα της ηλεκτρονικής αίτησης, και την αιτιολογία της νόμιμης χρήσης για την οποία προορίζεται το ΠΚΑ. Τα στοιχεία του αιτούντος ανακαλούνται από το σύστημα αυτοματοποιημένα μέσω της εφαρμογής taxisnet.
Γ) Το εκδιδόμενο ΠΚΑ έχει μορφή pdf και φέρει εγκεκριμένη ηλεκτρονική χρονοσφραγίδα του Κτηματολογίου, καθώς και εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα. Στο ΠΚΑ αναγράφεται μοναδικός συστημικός κωδικός για την πιστοποίηση της αυθεντικότητάς του, και το εκτυπωμένο Πιστοποιητικό λογίζεται ως επίσημο αντίγραφο. Στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος γνωρίζει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του ακινήτου για το οποίο υποβάλλει αίτηση, η έκδοση είναι απλή και άμεση.
Τι ισχύει στην περίπτωση που ένα ακίνητο είτε δεν έχει εντοπιστεί, είτε έχει εντοπιστεί λανθασμένα στα στοιχεία της ανάρτησης;
Στην περίπτωση αυτή ο αιτούμενος οφείλει να εντοπίσει σωστά επί των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων και να λάβει/ουν το ΠΚΑ, στο οποίο θα αναγράφεται ο ΚΑΕΚ που αφορά το ορθώς εντοπισμένο ακίνητο, το οποίο άλλωστε περιγράφεται στην υπό σύνταξη συμβολαιογραφική πράξη.
Στην περίπτωση που το εντοπισμένο ακίνητο είχε αποτυπωθεί εντός ευρύτερης περιοχής τότε χορηγείται ΠΚΑ με τον ΚΑΕΚ της ευρύτερης περιοχής με τα στοιχεία του αντίστοιχου προσωρινού κτηματολογικού διαγράμματος της ευρύτερης περιοχής.Σε καμία περίπτωση δεν εκδίδεται ΠΚΑ για ακίνητο που δεν έχει εντοπισθεί.
Μπορεί να γίνει συμβόλαιο, όταν το ακίνητο δηλωθεί μετά την ανάρτηση με χρησικτησία;
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται,κατά τη διάρκεια της ανάρτησης των στοιχείων της κτηματογράφησης δεν επιτρέπεται η υποβολή δήλωσης εμπράγματου δικαιώματος με αιτία κτήσης έκτακτη χρησικτησία, εφόσον αφορά ακίνητο το οποίο καταχωρίστηκε στα προσωρινά στοιχεία της ανάρτησης ως αγνώστου ιδιοκτήτη.
Στην περίπτωση αυτή, απαιτείται η υποβολή ένστασης, για την απόδειξη της κατάθεσης της οποίας, το Γραφείο Κτηματογράφησης εκδίδει, αντί του ΠΚΑ, πιστοποιητικό υποβολής ένστασης.
Η ένσταση επιδίδεται στο ελληνικό Δημόσιο επί ποινή απαραδέκτου και το αποδεικτικό της επιδόσεως αυτής από κοινού μετά του πιστοποιητικού υποβολής ένστασης, χρησιμοποιείται για τη σύνταξη συμβολαίων, τη διεξαγωγή δικών και τις εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία στα αρμόδια υποθηκοφυλακεία.
Η προαναφερόμενη διάταξη θεσπίστηκε προκειμένου να αποκλειστεί ο κίνδυνος, επιτήδειοι να σπεύσουν μετά την ανάρτηση να δηλώσουν ακίνητα με έκτακτη χρησικτησία σε ακίνητα που έχουν καταχωριστεί στα στοιχεία της ανάρτησης ως αγνώστου ιδιοκτήτη.
Τι πρέπει να γίνει για τη μεταγραφή ενός νέου συμβολαίου;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει αμέσως μετά τη σύνταξη του συμβολαίου είναι η δήλωση ιδιοκτησίας.
Ποια είναι η προβλεπόμενη διαδικασία για τη δήλωση ιδιοκτησίας;
Ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να συμπληρώσει και να υπογράψει το σχετικό έντυπο «Δ2». Στη συνέχεια μπορεί:
Α) Να σαρώσει το έντυπο «Δ2», τον τίτλο (συμβόλαιο) και το τοπογραφικό διάγραμμα (αν υπάρχει) και να τα στείλει συμπληρωμένα στην ηλεκτρονική διεύθυνση του τοπικού Γραφείου Κτηματογράφησης, μαζί με ηλεκτρονική Υπεύθυνη Δήλωση που εκδίδεται μέσω του e-gov.gr για την ταυτοποίηση των προσωπικών του στοιχείων. Το Γραφείο Κτηματογράφησης θα αποστείλει ηλεκτρονικά τη δήλωση υπογεγραμμένη και σφραγισμένη μαζί με το «Εντυπο Προσωρινής Καταχώρισης και Υπολογισμού Παγίου Τέλους» για την πληρωμή.
Β) Να υποβάλει, κατόπιν ραντεβού, τη δήλωση στο Γραφείο Κτηματογράφησης, το οποίο αφού την ελέγξει, θα την επιστρέψει και θα εκδώσει το «Εντυπο Προσωρινής Καταχώρισης Δήλωσης και Υπολογισμού Παγίου Τέλους» με τον κωδικό πληρωμής.
Μετά τι ακολουθεί;
Ακολουθεί η πληρωμή του πάγιου τέλους κτηματογράφησης που είναι 35 ευρώ ανά δικαίωμα. Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) το πάγιο τέλος είναι 20 ευρώ, μόνο αν είναι αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο οικόπεδο και δεν είναι παρακολουθήματα του διαμερίσματος.
Ειδικά για τις αγροτικές περιοχές, τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εγγραπτέο δικαίωμα κυριότητας και δουλείας καταβάλλουν πάγια τέλη μόνο για δύο ακίνητα ανά περιοχή (προκαποδιστριακό δήμο ή κοινότητα), ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού τους.
Υπάρχει τίποτα άλλο να κάνει;
Ναι, να καταθέσει αίτηση μεταγραφής – στο Κτηματολογικό Γραφείο –, η οποία πρέπει να συνοδεύεται: από συμπληρωμένη αίτηση, από αντίγραφο πράξης (εις διπλούν), από αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος (αν έχει επισυναφθεί και αυτό εις διπλούν), από το «Εντυπο Προσωρινής Καταχώρισης Δήλωσης και Υπολογισμού Παγίου Τέλους» και από την απόδειξη πληρωμής του. Στη συνέχεια, η δήλωση μεταβιβάζεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης.
Πώς υποβάλλεται η δήλωση για κατάργηση δικαιώματος;
Στις περιπτώσεις κατάργησης δικαιώματος, όπως είναι για παράδειγμα η εξάλειψη προσημείωσης υποθήκης, θα πρέπει να γίνουν οι εξής ενέργειες:
Ι) Δήλωση ιδιοκτησίας: ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει νασυμπληρώσει και να υπογράψει το σχετικό έντυπο «Δ2». Σημείωση: δεν μπορεί να γίνει χρήση της υπηρεσίας «Ηλεκτρονική Υποβολή Δήλωσης». Επισημαίνεται ότι δεν απαιτείται η πληρωμή τέλους κτηματογράφησης.
ΙΙ) Αίτηση μεταγραφής στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο. Η αίτηση θα πρέπει να συνοδεύεται από συμπληρωμένη δήλωση, από απλό αντίγραφο πράξης (εις διπλούν), από Υπεύθυνη Δήλωση που εκδίδεται μέσω του e-gov.gr για την ταυτοποίηση των προσωπικών του στοιχείων. Η δήλωση διαβιβάζεται στο Γραφείο Κτηματογράφησης υπηρεσιακά.