PLUS
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποίησε την Πέμπτη ότι οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα πέντε χρόνια είναι οι πιο αδύναμες εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες, προτρέποντας τις χώρες να αποφύγουν τον οικονομικό κατακερματισμό ο οποίος προκαλείται από τη γεωπολιτική ένταση και να λάβουν μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας.
Ο οργανισμός – δανειστής έκτακτης ανάγκης βλέπει την παγκόσμια οικονομία να επεκτείνεται περίπου κατά 3% την επόμενη μισή δεκαετία, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια παίζουν ανασταλτικό ρόλο, δήλωσε η γενική διευθύντρια Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, σε ομιλία της στην Ουάσιγκτον την Πέμπτη, όπως αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg.
Πρόκειται για τη χαμηλότερη μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη ανάπτυξης από το 1990 και μικρότερη από τον μέσο όρο πενταετίας του 3,8% τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Για το 2023, το παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν πιθανότατα θα αυξηθεί κατά λιγότερο από 3%, σημείωσε η κ. Γκεοργκίεβα. Αυτό είναι σύμφωνο με την πρόβλεψη του Ταμείου τον Ιανουάριο περί ανάπτυξης 2,9%.
Περίπου το 90% των προηγμένων οικονομιών θα δει την ανάπτυξη να επιβραδύνεται φέτος, καθώς η αυστηρότερη νομισματική πολιτική επιβαρύνει τη ζήτηση και επιβραδύνει την οικονομική δραστηριότητα στις ΗΠΑ και στη ζώνη του ευρώ, ανέφερε το ΔΝΤ. Το Ταμείο σκοπεύει να δημοσιεύσει μια πιο λεπτομερή έκθεση για τις Παγκόσμια Οικονομικές Προοπτικές στις 11 Απριλίου, στο πλαίσιο των εαρινών συνεδριάσεων οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από κοινού με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, παρόξυνε μια παγκόσμια κρίση πληθωρισμού και διευρύνει το φαινόμενο της πείνας σε όλο τον κόσμο.
“Με τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, με τον πληθωρισμό να συνεχίζει να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, μια ισχυρή ανάκαμψη παραμένει ως επί το πλείστον απίθανη”, ανέφερε η κ. Γκεοργκίεβα. “Αυτό βλάπτει τις προοπτικές όλων, ειδικά τους πιο ευάλωτους ανθρώπους και τις πιο ευάλωτες χώρες”.
Ορισμένες αναδυόμενες αγορές παρουσιάζουν ανθεκτικότητα, ιδιαίτερα στην Ασία, με την Ινδία και την Κίνα να αναμένεται να αντιπροσωπεύσουν το ήμισυ της παγκόσμιας οικονομικής επέκτασης. Ωστόσο, τα κράτη χαμηλού εισοδήματος εμποδίζονται από την αποδυνάμωση της ζήτησης για τις εξαγωγές τους, με την αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματός τους να παραμένει χαμηλότερη από εκείνη των αναδυόμενων οικονομιών. Η φτώχεια και η πείνα οι οποίες αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού ενδέχεται να αυξηθούν περαιτέρω.
Παρά τις ζοφερές προοπτικές ανάπτυξης, ο υψηλός πληθωρισμός σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες λογικά θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια, όσο οι πιέσεις χρηματοπιστωτικής σταθερότητας παραμένουν περιορισμένες, μετά την πρόσφατη αναταραχή του τραπεζικού κλάδου στις ΗΠΑ και την Ελβετία, συνέχισε η κ. Γκεοργκίεβα.
Εάν το τραπεζικό σύστημα καταστεί ασταθές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αντιμετωπίσουν πιο περίπλοκες αντισταθμίσεις μεταξύ του πληθωρισμού και της διαφύλαξης της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, πρόσθεσε η Γκεοργκίεβα. “Να είστε σε εγρήγορση και πιο ευέλικτοι από ποτέ”, τόνισε.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρόκειται να συγκεντρωθούν στην Ουάσιγκτον για συναντήσεις επικεντρωμένες σε διάφορες παγκόσμιες προκλήσεις, από το μη βιώσιμο χρέος στις αναπτυσσόμενες χώρες έως τον πληθωρισμό και την κλιματική αλλαγή.
Γεωπολιτικός κατακερματισμός
Το έντονο μήνυμα της Κρ. Γκεοργκίεβα έρχεται μία ημέρα αφότου το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι ο γεωπολιτικός κατακερματισμός, λόγω των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, κινδυνεύει να βλάψει την παγκόσμια οικονομία, με τις άμεσες ξένες επενδύσεις και άλλα κεφάλαια να διοχετεύονται όλο και περισσότερο με κριτήριο την ένταξη ή μη των χωρών στο ίδιο γεωπολιτικό μπλοκ.
Επανέλαβε, δε, μια προειδοποίηση που είχε απευθύνει τον Ιανουάριο ότι ο μακροπρόθεσμος εμπορικός κατακερματισμός – συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στη μετανάστευση, στις ροές κεφαλαίων και στη διεθνή συνεργασία – θα μπορούσε να μειώσει το παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν έως και κατά 7% – ισοδύναμο με τη συνδυασμένη ετήσια παραγωγή της Γερμανίας και της Ιαπωνίας ή κατά περίπου 7 τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι διαταραχές στο εμπόριο τεχνολογίας θα μπορούσαν να επιφέρουν απώλειες έως και 12% του ΑΕΠ για ορισμένες χώρες, είπε ακόμη η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 οδήγησε τον ήδη ισχυρό πληθωρισμό σε πολλές χώρες σε σπιράλ ανόδου και τελικά στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών. Η υποστήριξη του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ προς τον Ρώσο ηγέτη, Βλαντιμίρ Πούτιν, συμπεριλαμβανομένου ενός επίσημου ταξιδιού στη Μόσχα τον περασμένο μήνα, προκάλεσε κριτική από την κυβέρνηση Μπάιντεν και επιδείνωσε τη σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια. Επιδεινώθηκαν αρχικά επί του τέως προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ξεκίνησε έναν εμπορικό πόλεμο που οδήγησε σε δασμούς εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν τήρησε σκληρή γραμμή, επικεντρωμένη κυρίως σε οικονομικές ανησυχίες, αλλά και σε ανησυχίες σχετικές με την εθνική ασφάλεια.
Η Ουάσιγκτον πέρυσι εισήγαγε αυστηρούς ελέγχους στις εξαγωγές τεχνολογιών ημιαγωγών στην Κίνα και έχει ήδη από χρόνια θέσει στο στόχαστρο την κινεζική Huawei Technologies, ηγέτη στις τηλεπικοινωνιακές υποδομές που οι ΗΠΑ θεωρούν απειλή για την εθνική τους ασφάλεια λόγω των δεσμών της εταιρείας με την κινεζική κυβέρνηση.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, το Πεκίνο άνοιξε ένα νέο μέτωπο στην κλιμακούμενη μάχη για τα τσιπ, ξεκινώντας μια επισκόπηση της κυβερνοασφάλειας των εισαγωγών από τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής τσιπ μνήμης της Αμερικής, τη Micron Technology. Την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Κέβιν ΜακΚάρθι και μια δικομματική ομάδα Αμερικανών γερουσιαστών και βουλευτών συναντήθηκαν με την πρόεδρο της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-Γουέν στην Καλιφόρνια, μια επίσκεψη στις ΗΠΑ για την οποία η Κίνα διαμαρτυρήθηκε έντονα.
Εν μέσω αυτής της σύγκρουσης και μετά τις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω Covid-19, οι ΗΠΑ ενθάρρυναν τη μείωση του μήκους της αλυσίδας, ώστε τα δύο άκρα της να βρίσκονται εγγύτερα, καθώς και την μεταφορά κρίκων της σε φιλικές χώρες, προτρέποντας τις εταιρείες να μετακινήσουν προμηθευτές σε χώρες – συμμάχους πιο κοντά στο έδαφός τους – και ιδιαίτερα μακριά από την Ασία και την Κίνα.
Η Γκεοργκίεβα προέτρεψε τις χώρες να είναι ρεαλιστικές όσον αφορά την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού. Επανέλαβε επίσης μια έκκληση προς τα μέλη του ΔΝΤ να παράσχουν ελάφρυνση χρέους σε χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και να συνεισφέρουν στη δημιουργία ταμείου για τις φτωχότερες χώρες, από το οποίο μέχρι στιγμής λείπουν αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια.
