PLUS
Η Σαρακοστή ξεκινά από την «Καθαρά Δεύτερα», με τον περισσότερο κόσμο-αν και μουδιασμένο να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ουκρανία – να ακολουθεί τη μεγάλη νηστεία για λόγους θρησκευτικούς εθιμοτυπικούς ακόμα και υγείας και είναι χρήσιμος αυτή την εποχή ένας οδηγός για να κάνουμε τη νηστεία σύμμαχο.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Στην εποχή της ανασφάλειας και του φόβου προστίθενται θερμίδες που ούτε καν φανταζόμασταν…
Θεωρητικά και λόγω της αποχής από ζωικά προϊόντα, η Σαρακοστή είναι περίοδος αποτοξίνωσης που μπορεί να μας κάνει καλό, αρκεί βέβαια να διασφαλίσουμε την επαρκή πρόσληψη των θρεπτικών ουσιών που χρειαζόμαστε. Στην πράξη ωστόσο, η νηστεία αποδεικνύεται δρόμος σπαρμένος με παγίδες και, εάν πέσουμε σε αυτές τις παγίδες, και παραπάνω θερμίδες θα καταναλώσουμε και δεν θα μας κάνουν τα ρούχα μας.
Τσιμπολογήματα
Όπως εξηγεί η κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου, η πρώτη παγίδα είναι ότι μειώνουμε την κατανάλωση πρωτεΐνης που είναι το κατεξοχήν συστατικό το οποίο χαρίζει κορεσμό. Έτσι λοιπόν δεν χορταίνουμε και τσιμπολογάμε διαρκώς -κυρίως αρτοσκευάσματα-, ενώ η ανησυχία αυτών των ημερών και το κλίμα φόβου ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο αυξάνει την ανάγκη για «παρηγορητικό» φαγητό το οποίο είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες και λιπαρά.
Μια άλλη παγίδα της νηστείας είναι πως στα τραπεζώματα και στις εξόδους στα ταβερνάκια, το μενού συνήθως περιλαμβάνει ορεκτικά στη μέση του τραπεζιού που τα μοιραζόμαστε. Έτσι όμως δεν έχουμε μπροστά μας συγκεκριμένη μερίδα και καταλήγουμε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα.
Η τρίτη παγίδα αφορά μια σειρά δημοφιλών νηστίσιμων εδεσμάτων που είναι πλούσια σε θερμίδες και συνεπώς δεν είναι για χόρταση. Πέρα από το ψωμί και όλα τα αρτοποιήματα που τσιμπολογάμε αυτήν την περίοδο, παχυντικός είναι ο κλασικός χαλβάς (από ταχίνι), ο ταραμάς, άλλα αλείμματα και οι ξηροί καρποί που σαν σνακ αποτελούν μία εξαιρετική ιδέα για να μας κόψουν την πείνα, αρκεί όμως να αντιστοιχούν σε ποσότητα έως 7-8 αμύγδαλα ή καρύδια ή φουντούκια ή ένα mix ξηρών καρπών και αποξηραμένων φρούτων έως δύο κουταλιές της σούπας.
Το ίδιο ισχύει και για την bitter (μαύρη) σοκολάτα, τα γλυκά του κουταλιού, τα λουκούμια και τα υπόλοιπα παραδοσιακά νηστίσιμα γλυκίσματα. Όπως συμβουλεύει ο κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος Αναστάσιος Παπαλαζάρου, όταν τρώμε κάτι γλυκό, τρώμε μία μικρή ποσότητα για να ικανοποιήσουμε την έμφυτη ανάγκη μας για ζάχαρη και να αλλάξουμε γεύση – όχι για να χορτάσουμε.
Αυτή την εποχή, που το κρέας και άλλα τρόφιμα απουσιάζουν από το τραπέζι, μειώνεται η πρόσληψη σε κορεσμένα λιπαρά, τοξίνες, αντιβιοτικά και πολλά πρόσθετα, οπότε είναι ευκαιρία να νιώσουμε πιο υγιείς κι ανάλαφροι, περιορίζοντας την κατανάλωση και όλων των τροφίμων που είναι προϊόν ζύμωσης. Από το καθημερινό μενού δεν πρέπει να απουσιάζουν τα φρούτα και τα λαχανικά πολύ καλά πλυμένα, ενώ καλό θα είναι να περιορίσουμε το αλκοόλ και τους χυμούς (ειδικά τα νέκταρ φρούτων που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη), καθώς ήδη τα νηστίσιμα εδέσματα περιέχουν αρκετή ζάχαρη.
Extra tips για επίτευξη του διατροφικού στόχου
Εφόσον ο στόχος της Σαρακοστιανής διατροφής είναι να αδυνατίσουμε και να «ξεφουσκώσουμε». θα πρέπει να ελέγξουμε τις μερίδες που τρώμε. Το πρωί στύβουμε μισό λεμόνι σε ένα μικρό ποτήρι με λίγο νερό, το οποίο βοηθά στην καλή λειτουργία του μεταβολισμού και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας. Επιπλέον μας εξασφαλίζει μια δόση ευεργετικής βιταμίνης C.
Εάν νιώθουμε ανάγκη για παρηγορητικό τσιμπολόγημα -ειδικά προς το βράδυ-, καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι, δηλαδή να έχουμε στο ψυγείο έτοιμα low-cal σνακ, όπως στικς λαχανικών, ραπανάκια, κομμένα κουνουπίδι ή μπρόκολο, σέλερι και φρούτα για φρουτοσαλάτα. Για έξτρα γεύση, μπορούμε να προσθέσουμε σπόρους (λιναρόσπορο, σταφίδες, cranberries, goji berries).
Αν στο σπίτι είναι όλοι λάτρεις του χαλβά, μπορούμε να φτιάξουμε έναν διαιτητικό χαλβά από σιμιγδάλι -τον χαλβά της Ρίνας- που είναι πιο φτωχός σε θερμίδες από τον παραδοσιακό. Το ταχίνι, ο πρωταγωνιστής της Σαρακοστής, είναι πλούσιο σε ωφέλιμα λιπαρά και ασβέστιο, αλλά είναι παχυντικό. Το απολαμβάνουμε χωρίς τύψεις σε άλειμμα σε διάφορες γεύσεις (πορτοκάλι, λεμόνι, φράουλα, σοκολάτα, μέλι, παραδοσιακή σκέτη γεύση) απλώνοντας μια μικρή ποσότητα σε κράκερ ή φρυγανιά και το χρησιμοποιούμε πάλι με μέτρο για να φτιάξουμε εξαιρετικές βινεγκρέτ για τη σαλάτα. Όμως δεν είναι καλή ιδέα να το τρώμε με το κουτάλι από το βάζο, γιατί είναι πλούσιο σε θερμίδες.
Πίνουμε πολύ νερό και αντιοξειδωτικά αφεψήματα (κρύα ή ζεστά), αναλόγως της διάθεσης και του καιρού. Μια περίοδος αποτοξίνωσης απαιτεί επαρκή πρόσληψη υγρών για σωστή ενυδάτωση. Όταν βάζουμε μέλι στο τσάι ή τον καφέ ή αλλού, να θυμόμαστε ότι το μέλι είναι θρεπτικό -πηγή πολλών βιταμινών- αλλά πλήρως ισότιμο σε θερμιδικό περιεχόμενο με τη ζάχαρη. Γι’ αυτό λοιπόν προσθέτουμε λίγο, στη μύτη του κουταλιού.
Από μια περίοδο σαν την Σαρακοστή, που είναι «καθαρτική» σωματικά και πνευματικά, δεν θα μπορούσε να απουσιάσει η άσκηση. Δεν χρειάζεται να κάνουμε συγκεκριμένα σπορ ούτε πρωταθλητισμό για να έχουμε καλή φυσική κατάσταση. Μια ώρα περπάτημα την ημέρα και η χρήση ποδήλατου είτε για αναψυχή είτε για κοντινές διαδρομές είναι ευεργετικές δραστηριότητες – που έχουν μεγάλο όφελος και στην τσέπη, εκεί που έχει φτάσει η βενζίνη, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. «Φροντίστε να περπατάτε τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα και θυμηθείτε πως για να αρχίσει ο μεταβολισμός να καίει θερμίδες απαιτείται άσκηση διάρκειας άνω των 20-25 λεπτών», υπογραμμίζει ο φυσικοθεραπευτής Τάσος Τερζόπουλος, προσθέτοντας πως τώρα που η μέρα μεγαλώνει (και σε λίγο θα αλλάξει η ώρα, σε θερινή) δεν έχουμε δικαιολογία ότι δεν προλαβαίνουμε να βγούμε για περπάτημα.
