Νεανική επιχειρηματικότητα: Σύντομο ανέκδοτο ή εφαλτήριο;

Καλώς ήλθατε σε μία Ελλάδα χρεωκοπημένη που, για να μην καταπιεί τα τέκνα της, τα ξαμολάει στις παρυφές της Ευρώπης. Καλώς ήλθατε σε μια χώρα που αιμορραγεί, πνέει τα λοίσθια, απωλένει τη ζωτικότητά της και χάνεται. Χωρίς δουλειές, χωρίς μέλλον, χωρίς όραμα. Στην άβυσσο ενός γερασμένου, δημοσιοϋπαλληλικού πληθυσμού. Με τους εναπομείναντες να υπερεργάζονται και να υποαμείβονται, όσο χρειάζεται για να ικανοποιήσουν ένα αδηφάγο, ακόρεστο, ακανόνιστο και μη ανταποδοτικό ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό σύστημα. Υπάρχει, άραγε λύση;

Συνήθως ο όρος «νεανική επιχειρηματικότητα», ειδικά όταν πρόκειται να εμπλουτίσει την προεκλογική καμπάνια ενός κόμματος, εξαντλείται στο να κοσμεί το φωσφοριζέ του booklet, με θέμα το πρόγραμμα διακυβέρνησης. Ίσως, όμως, να είναι ο σπόρος, που θα πρέπει να περιθάλψουμε με προσοχή, να φυτέψουμε με σύνεση και να καλλιεργήσουμε με σίγουρα και προσεκτικά βήματα, μήπως κατορθώσουμε να ανακόψουμε το κύμα εκείνων των χαμένων γενεών, που είτε θα δουλεύουν δίχως αύριο και όνειρα, είτε θα δουλεύουν αλλού, αλλά όχι στην Πατρίδα τους. Ίσως, αν κινηθούμε σε μερικούς βασικούς άξονες, με πρόγραμμα και μέθοδο, να έχουμε κάποια στιγμή τη δυνατότητα, όχι μονάχα να μιλούμε για καινοτόμο νεανική δράση, αλλά και για συνολική επιβοήθηση της γενικότερης οικονομικής δραστηριοποίησης.

1. Γενικές κατευθύνσεις:

Σε γενικές γραμμές, θα πρέπει σε ένα πρώτο στάδιο, να «αποποινικοποιήσουμε» στην κοινωνική συλλογική συνείδηση την επιχειρηματικότητα. Και μόνο ένας τρόπος υπάρχει σε αυτό: Μέσα από τη διαρκή ανάδειξη και ενίσχυση νεανικών, συλλογικών, συνεταιριστικών δομών που αποπνέουν υγεία. Με έμφαση στην καινοτόμο δημιουργικότητα.

Στην Ελλάδα της κρίσης και των αποπνικτικών μνημονίων, στην Ελλάδα του στραγγαλισμού κάθε επιχειρηματικής φιλοδοξίας, στην Ελλάδα της θανάτωσης της νεανικής ζέσης για δημιουργία, απαιτείται ένα ηλεκτροσόκ αναπτυξιακής μεταστροφής. Μία μετάλλαξη των παραγωγικών προτεραιοτήτων και μια εκ βάθους ανασυγκρότηση. Και ίσως τότε και μόνο τότε, θα μπορούσε η Ελλάδα να μην καταπίνει τα παιδιά της, αλλά να τα αναστήσει.

2. Ενίσχυση πρόσβασης και εκπαίδευση στα εργαλεία που προσφέρει η Ε.Ε.

Η ουσιαστική και σε βάθος συνεργασία των θεσμικών φορέων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και του κράτους είναι μονόδρομος για την οργάνωση μιας κοινής πλατφόρμας γνώσης των προγραμμάτων που αφορούν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας που παρέχει η Ε.Ε.. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει ουσιαστική ηλεκτρονική σύνδεση όλων των φορέων που διαχειρίζονται προγράμματα με αποτελέσμα, αφενός μεν να μην απορροφώνται τέτοια κονδύλια, αφετέρου δε να μην είναι εύκολα προσβάσιμα στην άμεση ομάδα ενδιαφέροντος.

3. Μηδενικό κόστος έναρξης:

Παράγοντας ανάσχεσης του νεανικού επιχειρείν αποτέλεσε και αποτελεί το δυσβάσταχτο κόστος του κεφαλαίου εκκίνησης. Αν κάποιος προσθέσει, όμως, και το κόστος της γραφειοκρατικής απεμπλοκής, αλλά και την ίδια αυτή γραφειοκρατία, που από μόνη της μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα εξαιρετικών επιχειρηματικών ιδεών, έχει το απόλυτο μείγμα παρεμπόδισης μίας νεανικής επιχειρηματικής αφετηρίας. Επίσης, τα ποσά που απαιτούνται για την εγκαθίδρυση μιας επιχειρηματικής ιδέας στην αγορά τα πρώτα χρόνια της γέννησής της, μπορούν να καταπιούν το όποιο ελπιδοφόρο ξεκίνημα.

Με μία απλή οικονομική θεώρηση, δεν απαιτούνται αντίμετρα ούτε ισοδύναμα για να απαλλάξεις τα τρία πρώτα χρόνια της νεανικής επιχειρηματικής δράσης από την καταβολή Φ.Π.Α., ασφαλιστικών εισφορών και φόρου επί της κερδοφορίας της, εφ’ όσον αποδεδειγμένα τα έσοδα αυτά εισρέουν εκ νέου στην επιχειρηματική δράση, με σκοπό την ανάπτυξή της. Και δεν απαιτεί ιδιαίτερη οικονομοτεχνική λογική, προκειμένου το κίνητρο αυτό να αυξάνεται χρονικά σε συλλογικές συνεταιριστικές δράσεις και να εγκαθιδρύεται για κοινωνικές επιχειρηματικές δράσεις, αφού το οιονεί κέρδος θα πρέπει να διατίθεται στους κοινωνικούς σκοπούς της επιχείρησης.

Η «επιχείρηση μίας στάσης» και η δυνατότητα ίδρυσης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας με κεφάλαιο μονάχα ένα ευρώ ήταν τα πρώτα βήματα, που δυστυχώς χάνονται στους δαιδαλώδεις διαδρόμους της παράπλευρης γραφειοκρατίας. Δεν είναι ιδιαίτερα δυσχερές τα ΚΕΠ των πολιτών να γίνουν και ΚΕΠ των επιχειρήσεων, με εκσυγχρονισμό φυσικά των δομών προς, αλλά και με συμβουλευτικές λειτουργίες νομοτεχνικών, οικονομικών και λογιστικών κατευθύνσεων.

4. Προς έναν νομοθετικό εκσυγχρονισμό:

Στο πεδίο των νομοθετικών παρεμβάσεων, η εκκίνηση πρέπει να γίνει από την απαλλαγή από τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Κατά δεύτερον, θα πρέπει να προσδοθεί μία μεταρρυθμιστική στροφή στον Πτωχευτικό Κώδικα, όπου δεν θα θεωρείται «δολία» κάθε χρεωκοπία. Υπάρχουν φορές που απλά δεν «βγήκε» το επιχειρηματικό ρίσκο. Σε κάθε άλλη, όμως, περίπτωση, όπου ο εκάστοτε επιχειρηματίας έχει χρησιμοποιήσει την επιχειρηματική περιουσία για τον προσωπικό του πλουτισμό, με αποτέλεσμα αυτό να αποβαίνει εις βάρος των πιστωτών του, τότε οι συνέπειες θα πρέπει να είναι αμείλικτες, με αφαίρεση της δυνατότητας επανεκκίνησης οιασδήποτε επιχειρηματικής δράσης. Τέλος, ο πρόσφατος θεωρητικός εκσυγχρονισμός του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, παρ’ ό,τι κινείται σε μία κατεύθυνση επίσπευσης των διαδικασιών επίλυσης διαφορών, παρ’ όλ’ αυτά απαιτεί μία εκ νέου αναθεώρηση τουλάχιστον ως προς την προτεραιότητα των ικανοποιούμενων σε περίπτωση εκπλειστηριασμού της επιχειρηματικής περιουσίας: Η συμμετρική ικανοποίηση των πιστωτών και ουχί η κατά προτεραιότητα ικανοποίηση των Τραπεζών, υπηρετεί μία περισσότερο αναπτυξιακή λογική.

Σοφία Χ. Νικολάου

Δικηγόρος.